Morgunblaðið - 21.08.1980, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. ÁGÚST 1980
_ ■_
Flugbjörgunarsveitarmenn á faraldsfæti: ■■■ ■ QTGIII
Snerum við í Kverk-
fjöllum vegna snió-
flóðahættu og veours
Sigurðarskáli er við rætur
Kverkfjalla í norðanverðum
Vatnajökli og þaðan ætluðum við
félagarnir sex úr Flugbjörgun-
arsveitinni i Reykjavík að ieggja
á brattann. Ferðinni var sem
sagt heitið yfir Vatnajökul, ann-
að hvort í Lónsöræfi. eða yfir i
Esjufjöll ög þaðan til byggða.
Eins og getið var um i fyrri
greininni lögðum við upp frá
Svartárkoti i Bárðardal áleiðis
yfir ódáðahraun, stærsta hraun
landsins og áleiðis i Kverkfjöll.
Ferðin í Sigurðarskála tók
okkur fjóra daga, enda færið hið
versta. Það var aðeins endrum og
eins að við gátum verið á skíðun-
um vegna snjóleysis og nú vorum
við sem sagt komnir í Sigurðar-
skála og erfiðasti hluti ferðarinn-
ar eftir. Það hafði verið ákveðið í
upphafi ferðarinnar, að halda ær-
lega matarveizlu í Sigurðarskála
áður en púlið yfir jökulinn tók við.
Við vorum því ekkert að flýta
okkur á lappir miðvikudaginn 19.
marz sl. og fórum okkur hægt
framan af degi. Þessi dagur var
mjög frábrugðin öðrum dögum
ferðarinnar, að nú var kominn
mikill hiti úti, eða um 5 gráður á
Celsíus, en frost hafði verið alla
fyrri daga ferðarinnar, frá 9—16
stiga frost á Celsíus.
Það endaði þó með því, að
Arngrímur drattaðist á fætur og
mallaði hafragraut ofan í
mannskapinn. Við notuðum síðan
daginn til þess að undirbúa
áframhald ferðarinnar, s.s. að
vigta matarskammta fyrir hvern
dag og þess háttar. Við ætluðum
aldeilis ekki að brenna okkur á því
að bera of miklar birgðir með
okkur, ferðin yrði örugglega nógu
strembin samt.
Áður en lengra er haldið, væri
ekki úr vegi að rifja upp, að áður
hafa tveir hópar úr Flugbjörgun-
arsveitinni staðið í þessum sömu
sporum. Þeir urðu þó báðir frá að
hverfa eftir mikið puð vegna
fannfergis og snjóflóðahættu. Við
trúðum því statt og stöðugt á
gamla spakmælið, „allt er þegar
þegar þrennt er“, þ.e. að við
myndum loksins hafa það af yfir
jökulinn.
Matarveizlan góða hófst stund-
víslega klukkan 19.00. —Á mat-
seðlinum var uppbökuð rjóma-
aspassúpa, steikt lambalæri með
grænmeti og muldum jarðeplum. I
desert var svo ávaxtakokteill með
klaka og kaffi fyrir þá sem það
viidu. Maturinn bragðaðist mjög
vel, en það einkennilega skeði, að
hann kláraðist ekki. Skýringin á
því er reyndar su, að við venju-
legar aðstæður hefði þetta verið
nægur matur fyrir tíu manns.
Dagurinn var runninn upp, í
dag skyldi haldið á jökulinn, eða í
fyrsta áfanga upp í skála Jökla-
rannsóknafélagsins í Hveradölum
í Kverkfjöllum. Þokkalegasta veð-
ur var þegar við lögðum upp frá
Sigurðarskála, reyndar var greini-
lega mikill skafrenningur uppi á
jöklinum. Eftir um fimm tíma
plamp komum við upp í Hveradali,
en þá var komið leiðindaveður,
þannig að ekki sást út úr augum.
Kuldinn var gífurlega þarna uppi
eða nærri 20 gráður og töluverður
vindur. Við vöfruðum nokkuð um í
leit að skálanum, en ekkert gekk.
Menn var farið að kala í andliti og
á fingrum og því ákváðum við að
snúa aftur og halda í Sigurðar-
skála, við yrðum einfaldlega að
reyna aftur daginn eftir. Niður-
ferðin gekk að óskum og eftir
smáleit fundum við skálann aftur,
en ennþá sá ekkert út úr augum.
Við vorum nokkuð þreyttir eftir
erfiði dagsins og því stungu menn
sér í koju strax að loknum máls-
verði.
Um morguninn var ennþá sama
leiðindaveðrið, miklum snjó hafði
kyngt niður og var komin töluverð
snjóflóðahætta á jöklinum, auk
þess sem veðurspáin var ekki til
að hrópa húrra yfir. Það var því
ljóst að við yrðum að gera það upp
við okkur, hvort reynt skyldi til
hlítar þrátt fyrir slæmar aðstæð-
ur og vonda veðurspá. Menn skipt-
ust nokkuð á skoðunum, en að
endingu voru menn sammála um,
að ekki væri ráðlegt við þessar
aðstæður að reyna við jökulinn,
heldur væri ráðlegra að halda
vestur með Vatnajökli áleiðis í
Sigöldu, en þangað töldum við
vera í kringum fimm dagleiðir.
Dagurinn var notaður til að
þemba sig út af kaffi og undirbúa
áframhaldandi ferð vestur eftir,
auk þess sem gripið var í spil og
leikið Yatzy. Síðasta hálmstráið
voru svo veðurfréttir klukkan
22.00. Sú von brást, ekki var von á
betra veðri og því ljóst að við
myndum halda áleiðis vestur eftir
daginn eftir.
Næsti dagur fór hins vegar í
letilíf, við vöknuðum frekar seint,
veðrið var ekkert sérstaklega
skemmtilegt og því ákváðum við
að fórna einum degi og slappa
ærlega af. Eftir að hafa spilað
þrotlaust allan daginn, höfðu
menn það á orði, að hópurinn gæti
teflt fram spilasveit á næsta
íslandsmóti, svo mikil var æfing
okkar orðin.
Eftir að hafa borið á skíðin í
bítið um morguninn, var haldið
frá Sigurðarskála í átt að Jökulsá
á Fjöllum. Þegar að henni kom var
ljóst að við yrðum að vaða hana.
Við leituðum góða stund að heppi-
legum stað til þess að vaða yfir á
og eftir nokkra leit fundum við
þokkalegt vað. Það varð úr að
Gylfi og Gulli tækju okkur hina á
bakið og bæru yfir ána, nema hvað
Arngrímur vildi ekki viðurkenna
tap sitt fyrir vatnsfallinu og fann
loksins stað þar sem hann gat
hlaupið þurrum fótum yfir.
Frá Jökulsá á Fjöllum var
haldið í leiðindaveðri, miklu roki
og snjókomu, þannig að við urðum
að treysta alfarið á gamla áttavit-
ann. Úm kvöldmatarleytið töldum
við vera komið nóg og ákváðum að
slá þar upp tjöldum. Þegar var
hafist handa við að byggja varn-
argarða til að koma í veg fyrir að
tjöldin fykju, ef vindinn herti.
Síðan var tjöldunum tveimur og
eldhústjaldinu slegið upp. Það er
ekki hægt að neita því, að við
vorum orðnir fremur framlágir
margir hverjir eftir erfiði dagsins,
en þennan dag höfðum við lagt um
25 kílómetra að baki og það ekki í
góðu skíðafæri.
Þrátt fyrir erfiði gærdagsins
voru menn furðu hressir að vakna
daginn eftir og hesthúsa í sig
matnum. Þá var smurt fyrir
daginn og haldið af stað í þokka-
legu veðri, það var þó töluverður
vindur. Við héldum mjög vel
áfram framundir hádegi og þá tók
að birta þokkalega til. Við gerðum
þá tilraun til að setja upp segl og
sigla áfram á skíðunum. Þetta
gekk mjög þokkalega og um kaffi-
leytið vorum við komnir nokkru
lengra heldur en við bjuggumst
við, eða alveg að rótum Tungna-
fellsjökuls. Þar fæddist sú hug-
mynd hvort við myndum ekki ná
alla leið í skálann í Nýjadal. Við
héldum því áfram léttir í bragði
og ekki skemmdi fyrir að vindur
snerist nokkuð og var mjög hag-
stæður í bakið og því siglt fyrir
þöndum seglum og komið í Nýja-
dal um hálfníuleytið. Þetta var
algjör metdagur, við höfðum lagt
um 50 kílómetra að baki á tæplega
ellefu klukkutímum. Skálinn var
mokaður í snarhasti, því menn
voru orðnir mjög matar- og hvíld-
arþurfi. Við höfðum varla tíma til
þess að bíða eftir því að maturinn
væri eldaður, svo hungraðir voru
menn. Það voru því mjög ánægðir
en þreyttir menn, sem lögðust til
hvíldu þetta kvöld, meðan vindur-
inn næddi úti, kominn var mikill
skafrenningur og hávaðarok.
Daginn eftir ákváðum við að
skoða umhverfið og löbbuðum því
í öndvegisveðri inn í Nýjadal.
Þetta var án efa bezti dagur
ferðarinnar hvað viðkemur veðri
og við vorum að dóla fram eftir
degi. Seinni part dagsins heyrðum
við í flugvél og reyndum að ná
sambandi við hana með VHF-tal-
stöðinni okkar. Við höfðum reynt
það nokkrum sinnum áður, en ekki
gengið. Eftir nokkurt fum og
fuður heyrði bandaríski flugmað-
urinn í okkur og við báðum hann
að koma þeim skilaboðum í bæinn,
að allt væri í lagi, við hefðum
aðeins breytt ferðaáætlun okkar
og myndum koma niður í Sigöldu.
Við vöknuðum mjög snemma
daginn eftir, en þá var úti veður
hið versta með miklum skafrenn-
ingi, en það var ekki látið hafa
nein áhrif, heldur tóku menn sig
saman í rólegheitunum og héldu
af stað út í sortann. Veðrið fór þó
sem betur fer fljótlega batnandi
og reyndum við þá að setja upp
seglin, en það gekk ekki að þessu
sinni.
Dagurinn gekk síðan á með alls
kyns veðrum, fyrst fínasta veður,
en maður hafði varla snúið sér við
þegar á var skollinn blindbylur, og
þannig var það þegar við ákváðum
að slá upp tjöldum undir kvöld-
matarleytið. Við hlóðum varnar-
garða í kringum tjöldin og fórum
snemma í háttinn, því daginn eftir
var hugmyndin að skíða loka-
sprettinn í Sigöldu.
Síðasti spölurinn tók okkur um
níu tíma, en það var ágætis veður
og menn í léttu skapi við tilhugs-
unina um að vera komnir heim í
gamla bólið innan skamms tíma.
— „Til hvers er maður nú annars
að leggja þetta puð á sig?“ Þetta
er spurning sem oft vaknar í lok
svona ferða, en það er alltaf haldið
af stað á nýjan leik í leit að nýjum
ævintýrum, og svo verður eflaust
eftir þessa ferð. Þeir sem tóku
þátt í þessari ferð voru: Arngrím-
ur Hermannsson, Björn Her-
mannsson, Guðjón Halldórsson,
Guðlaugur Þórðarson, Gylfi
Gunnarsson og Rúnar Nordquist,
og eru þeir allir félagar í Flug-
björgunarsveitinni í Reykjavík.
upp rjM 'V£> fuúvfi
Ai PfíPC, £ S5 pp£
•á tkr pfi. p
mol oí/at
-JPPD & r
M£0
/P.&f-firf
^ A

Frá matarveizlu ferðarinnar, f.v. Arngrímur, Guðjón, Gylfi,
Guðlaugur, Rúnar og Björn.
Lengsta dagleiðin var um 50 kílómetrar.
ÍWmJTíji
irnm KtTTiiril

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. ÁGÚST 1980
tjgjPéárÍ t

í skafrenningi og frosti norðan Vatnajökuls.
Öslar áin köld og grá,
vedur Gulli, og þykistfær.
Sækist samt mest í aöfá
aö láta þurrka sér um tær.
— ÖskuhauKaNkáldið
Gylfi frá Kvork.
Skálinn í Nýja dal.