Morgunblaðið - 11.02.1981, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. FEBRÚAR 1981
17
Davið öddsson
þessir fundir verða nú til þess að
vinstri menn sjái sitt óvænna og
fari nú af stað eða ekki. Ég held,
að þessir fundir hafi sýnt og
sannað, að nauðsynlegt er að
halda uppi þessum starfsháttum,
og við erum ákveðnir í að halda
því áfram með ýmsum hætti."
Davíð sagðist sannfærður um,
bæði eftir þessa hverfafundi, og
eins eftir fjölmarga vinnustaða-
fundi, að Sjálfstæðisflokkurinn
hefði mikinn meðbyr meðal borg-
arbúa. Davíð sagði það vera mjög
áberandi, að fólk hefði miklar
áhyggjur af skattpíningarstefnu
núverandi meirihluta, ekki síst
háum fasteignagjöldum. Þá væri
einnig mikil óvissa ríkjandi og
áhyggjur meðal fólks um skipu-
lagsmál í borginni. „Þar er allt
Hverfafundunum fímm lokið:
„Mjög fróðlegir og
gagnlegir fundir“
„ÞESSIR fundir hafa verið mjög
ánægjulegir og þeir tókust mjög
vel,“ sagði Davíð Oddsson, for-
maður borgarstjórnarflokks
sjálfstæðismanna, i samtali við
Morgunhlaðið i gær. En nýlokið
er fimm hverfafundum Sjálfstæð-
isflokksins um borgarmálefni, i
öllum hverfum Reykjavíkur.
„Fundirnir voru ágætlega sótt-
ir,“ sagði Davíð ennfremur,
„gerð var grein fyrir stöðu borg-
armála, rakin okkar afstaða og
stefna og störf borgarstjórnar
sem heildar.
Við svöruðum mjög mörgum
fyrirspurnum er fram komu, og
tókum við ábendingum borgarbúa
um hin fjölbreytilegustu mál.
Fundirnir voru mjög líflegir, og
greinilegt er, að fólk er ánægt með
að einhverjir skuli koma til að
gera grein fyrir borgarmálunum.
En slíkt hefur algjörlega fallið
niður, eftir að núverandi meiri-
hluti tók við völdum, hvort sem
komið í óefni hjá meirihlutanum,
hver höndin upp á móti annarri og
mikil óvissa framundan," sagði
Davíð. „Fyrirsjáanlegt er, að hvað
sem gert verður það sem eftir er
þessa kjörtímabils, er þegar búið
að vinna mikið tjón á uppbyggingu
borgarinnar. Um þetta var rnikið
rætt, og í þessum málum sem
öðrum kom vel fram, hve borgar-
búar fylgjast vel með borgarmál-
efnum, bæði í heild og þeim er lúta
að einstökum hverfum. Spurn-
ingarnar sem við fengum voru
yfirleitt jákvæðar, og í ýmsum
efnum upplýsandi fyrir okkur. Það
voru ekki eingöngu við sem veitt-
um upplýsingar, heldur fengum
við einnig fjölmargar gagnlegar
upplýsingar frá fólki hvarvetna í
borginni," sagði Davíð að lokum.
„Breyting Austurbæjarskóla
og Hvítabandsins i hjúkrun-
arheimili ódýrasta lausnin“
„EF ÞAÐ er rétt sem margir
halda fram að Austurbæjarskól-
inn gegni minna þjónustuhlut-
verki en ætlað er og jafnvel svo
að eðlilegt sé að leggja skólann
niður. þá hef ég komið með
tillögur um það í borgarstjórn og
borgarráði að skólanum verði
brcytt i hjúkrunarheimili fyrir
langlegusjúklinga. aldrað fólk
sem ekki er sjúkt beinlinis en
getur ekki verið einsamalt.“
sagði Albert Guðmundsson horg-
arfulltrúi og alþingismaður i
samtali við Mbl. í gær og Albert
hefur einnig lagt til að Hvita-
bandið verði tekið íyrir samskon-
ar starfsemi og hluti af Fæð-
ingarheimilinu i Reykjavik.
„Fyrir nokkrum árum var þessi
hugmynd um breytingu á Austur-
bæjarskóla í langlegu hjúkrunar-
heimili könnuð af mér, Óttari
— segir Albert
Guðmundsson
Möller og landlækni og var þá
gerð kostnaðaráætlun um nauð-
synlega breytingu á húsinu til
þessa starfs. Það kom í ljós að
þessi framkvæmd er mörgum
sinnum ódýrari en nýbygging til
sömu nota og í skólanum er m.a.
til staðar bæði leikfimisalur og
sundlaug sem unnt er að nota til
endurhæfingar.
Varðandi Hvítabandið þá er
Adda Bára nú að kanna hugmynd
sem ég hef verið með í nefnd
borgarinnar sem ég veiti forstöðu
varðandi þjónustu við aldraða, en
ég tel einnig hagkvæmt að á
Hvítabandinu verði hjúkrunar-
heimili fyrir langlegusjúklinga.
Þessar hugmyndir eru ódýrustu
hugmyndirnar til þess að gera
átak í þessum efnum á annan hátt
en hefja nýbyggingar. Við höfum
ekki undan að byggja til þess að
hýsa aldrað fólk með þeim bygg-
ingarhraða sem tíðkast í þessum
málum hjá okkur. „
Sigurður E. Guðmundsson hefur
nú lagt fram tillögu í borgarstjórn
þess efnis að þessar hugmyndir
verði kannaðar og á næstunni
mun borgarstjórn skipa nefnd til
þess að kanna fjármálalega hlið
málsins við ráðherra og aðra
aðila, en hér er um mikilvægt mál
að ræða því það á svo margt
aidrað fólk við vanda að stríða í
þessum efnum. Framkvæmd sem
þessi myndi því létta undir með
mörgum, bæði hinum öldruðu og
yngra fólki sem einnig er oft í
vanda með að veita öldruðum
ættingjum eðlilega aðstoð í ell-
Fasteigna-, aðstöðugjöld og útsvar árið 1980:
Reykvíkingur greiddi tæplega
140 þús. gkr. meira en Keflvíldngur
MEÐALTAL opinberra gjalda
á hvern íbúa i landinu á árinu
1980 var 349.539 gkr., en meðal-
talið í Reykjavík var 411.546
gkr., þannig að munurinn er
62.007 gkr.. Reykjavík i óhag,
samkvæmt frétt í blaðinu Suð-
urland, en frétt blaðsins er
byggð á skýrslu félagsmála-
ráðuneytisins um álagningu
fasteignaskatta. aðstöðugjalda
og útsvara fyrir gjaldárið 1980.
Ennfremur kemur fram í blað-
inu að meðaltalið á hvern íbúa í
Bolungavík sé 395.104 gkr. og er
sá kauðstaður næstur Reykjavík.
I Keflavík eru gjöldin hins vegar
lægst, 271.786 gkr. og munurinn
á þessum tveimur kaupstöðum,
Keflavík og Reykjavík er 139.760
gkr. A Húsavík eru gjöldin næst
lægst, 274.668 gkr., Seltjarnar-
nes er þriðja í röðinni með
291.624 gkr. að meðaltali, Selfoss
er í fjórða, Hafnarfjörður í
fimmta og Garðabær í sjötta
sæti í röðinni.
„Þetta er í samræmi við það
sem við sjálfstæðismenn höfum
sagt um skattpíninguna í
Reykjavík," sagði Davíð Oddsson
borgarfulltrúi, í samtali við
Morgunblaðið. „Reykvíkingar
eru með lægri meðaltekjur á
hvern íbúa, heldur en þau sveit-
arfélög sem best koma út, — sem
hafa lægstu skattana á hvern
íbúa, og gerir það hlut borgar-
búa enn verri. Þetta sýnir vel
hvernig ástandið er í borginni
eftir tæplega 3ja ára stjórn
vinstri manna í Reykjavík,"
sagði Davíð Oddsson.
Fjármálaráðuneytið um ríkisverksmiðjusamningana:
Dr. Stefán
4ðalsteinsson
víkingatímanum, þá er ljóst, að
hross geta verið af norrænum
uppruna. Samkvæmt blóðflokka-
rannsóknum, þá eru íslenskir
nautgripir nauðalíkir gömlum
norskum nautgripastofnum, og
sauðfé á íslandi hefur flest sam-
eiginlegt með stuttrófu-fé í Nor-
egi, en um geitur, svín og hunda
er lítið hægt að fullyrða. Kettir
eru vafalaust norrænir, það er
útilokað þeir séu írskir, svo ólíkir
eru þeir köttum á Bretlandseyjum
í tíðni einstakra lita. Og mýsnar
virðast komnar beint frá Noregi;
það sést á höfuðkúpugerð og eins
því, að flóartegund á íslenskum
músum er til í Noregi og á
meginlandi Evrópu en ekki á
Bretlandseyjum.
Þessar eru niðurstöður mínar
og áiyktanir í fáum dráttum.
Kettir og mýs eru dýrategundir
sem hafa fylgt manninum til
landsins og tímgast þar, án hans
tilverknaðar. Þessir dýrastofnar
hafa því lítið breyst frá upphafi
vega, en öðrum stofnum húsdýra
getur maðurinn hafa breytt með
úrvali og þess vegna gefa kettir og
mýs ef til vill traustari upplýs-
ingar um uppruna sinn heldur en
önnur húsdýr.
Nei, ég hef ekkert rannsakað
mannfólkið. En af þessum niður-
stöðum mínum mætti ráða, að
landnámi okkar sé að mörgu leyti
rétt lýst í hinum fornu sögum,
segir dr. Stefán Aðalsteinsson.
- J.F.Á.
Sjónarmið framleiðni og nýt-
ingar einkenndu samningana
í dag birtist mjög villandi frétt í
Morgunblaðinu um nýgerða kjara-
samninga í ríkisverksmiðjum. Þar
er slegið upp miklum grunnkaups-
hækkunum án þess að geta fjöl-
margra launaþátta sem falla
niður í staðinn. Áætlað er að
útborguð laun hækki nú ekki meir
en 10—11% að jafnaði þrátt fyrir
mun meiri grunnkaupshækkanir.
Föstudaginn 6. febrúar sl. var
gengið frá samkomulagi milli
samninganefndar verkalýðsfélaga
í ríkisverksmiðjum að undanteknu
Vélstjórafélagi íslands, um kaup
og kjör starfsfólks í ríkisverk-
smiðjunum. Samkomulag þetta
einkennist einkum af eftirfarandi
atriðum:
1. Tekið var upp nýtt launakerfi í
verksmiðjunum sem tók megin
mið af þeim samningum sem
gilda hjá íslenska járnblendifé-
laginu hf. á Grundartanga.
Sambærileg störf í ríkis-
verksmiðjum eru nú launuð
samkvæmt byrjunarlaunum
Grundartangasamninga. Þann
1. nóvember nk. kemur svo til
framkvæmda 1. árs starfsald-
urshækkun og 1. maí 1982
þriggja ára starfsaldurshækk-
un, og hefur þá náðst fullt
samræmi við launin á Grund-
artanga.
2. Annað megineinkenni samn-
inganna er breyting á launa-
greiðsluformi úr margs konar
aukagreiðslum svo sem föstum
og tilfallandi kaupaukum,
fastri en ekki unninni yfirvinnu
svo og ýmis konar öðrum
sporslum og duldum greiðslum
yfir í föst grunnlaun. Gömlu
samningarnir einkenndust
mjög af alls konar aukagreiðsl-
um en tiltölulega lágum
grunnlaunum. Þessi tilfærsla
úr lágum grunnlaunum og
mörgum aukagreiðslum yfir í
föst grunnlaun sem um leið eru
mjög nálægt útborguðum laun-
um hlýtur að hafa í för með sér
verulegar grunnkaupshækkanir
jafnvel þótt útborguð laun
hækki óverulega. Sem dæmi um
aukagreiðslur sem falla niður
eru 8 fastir yfirvinnutímar á
viku, sem í fjölmörgum tilfell-
um voru ekki unnir.
3. Önnur almenn einkenni þessa
samnings eru fyrst og fremst
þau að venjulegum vinnutíma
er meira beint inn á dagvinnu-
tíma en yfirtíð minnkuð. Föst
yfirvinna hverfur en nauðsyn-
leg tilfallandi yfirvinna dregst
saman vegna rýmri ákvæða um
dagvinnutíma. Segja má að
sjónarmið framleiðni og nýt-
ingar hafi einkennt þessa
samninga. Rekstraröryggi
verksmiðjanna eykst vegna
breyttra ákvæða um verkfalls-
boðanir og það almenna stjórn-
unarlega hagræði sem samn-
ingarnir gefa kost á mun bæta
stöðu verksmiðjanna þegar
fram í sækir ekki síst vegna
samfelldari dagvinnutíma og
betri vinnutímanýtingar.
4. Þótt ekki hafi endanlega verið
gengið frá samningum og
niðurstöður ekki enn nákvæm-
lega kunnar er þó ljóst að
grunnkaupshækkanir nú eru á
bilinu 10—20%, mjög mismun-
andi eftir störfum. Hins vegar
er hækkun útborgaðra launa
mun minni eða allt frá engri
hækkun í ca. 15%. Finna má þó
tilfelli þar sem um iækkun á
útborguðum launum er að ræða
en einnig um hækkanir sem eru
meiri en 15%. Áætluð meðal-
hækkun útborgaðra launa er
milli 10—11%. Sem dæmi má
taka verkamenn sem hækka um
16,9% í grunnkaupi en ekki
nema 3,2% í útborguðum laun-
um. Iðnaðarmaður hækkar um
18,2% í grunnkaupi en 6,0% í
útborguðum launum. Hjá
nokkrum hópum kann að verða
um óverulega hækkun útborg-
aðra launa að ræða þrátt fyrir
allt að 18% grunnkaupshækk-
un. Svipað gildir um annað
starfsfólk t.d. ófaglærðir vakt-
menn hækka á bilinu 10—17% í
grunnkaupi en 7—13% í út-
borguðum launum. Verkstjórar
hækka um 9,2% o.s.frv. Ýmis
fleiri störf mætti telja upp en
þau breyta engu um heildarnið-
urstöður.
5. Enn hefur ekki verið metinn
heildarkostnaðarauki verk-
smiðjanna. Vegna mismunandi
stöðu þeirra og framleiðsluað-
ferða er þessi kostnaður mis-
munandi eftir verksmiðjum.
Ekki mun láta fjarri að kostn-
aðaraukningin verði þetta á
bilinu 8—10% eftir verksmiðj-
um.
Fjármálaráðuneytið,
7. febrúar 1981.
Athugasemd ritstj.
Umrædd frétt Morgunblaðs-
ins fjallaði um grunnkaups-
hækkanir á samningstímanum
öllum og á honum er hækkunin
á bilinu 36 til 42%. í henni var
sagt, að grunnkaupshækkanir
nú séu á bilinu 10 til 15%. í
fréttatilkynningu fjármála-
ráðuneytisins segir að grunn-
kaupshækkanir nú séu á bilinu
10 til 20%. Þá ber þess að geta,
að þessar kauphækkanir, sem
um er rætt og samningurinn
felur í sér eru utan við 11%
grunnkaupshækkun, sem
starfsmenn ríkisverksmiðj-
anna fá frá miðjum nóvember
og Morgunblaðið reiknaði með
í samantekt sinni á grunn-
kaupshækkunum alls samn-
ingstímans. Af þessu sést, að
frétt Morgunblaðsins er rétt og
ásökunum fjármálaráðuneytis
um villandi fréttaflutning vís-
að á bug. Auk þess voru gerðar
ýmsar breytingar á vinnutil-
högun í verksmiðjunum, sem
bæði koma starfsmönnum og
verksmiðjunum til góða.