Morgunblaðið - 11.02.1981, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. FEBRÚAR 1981
23
„Steinand-
litið mikla“
o g aðrir kvikmyndahátíðarpunktar
Þaö var vel til fundiö aö
hressa uppá þriðju kvikmynda-
hátíöina í Reykjavík með sýn-
ingum á öllum helstu myndum
eins helsta snillings þöglu
myndanna — Buster Keaton.
Landi Keatons, Bandaríkja-
maöurinn Raymond Rohauer,
hefur unniö merkilegt starf viö
aö elta uppi myndir og mynd-
brot eftir Keaton, og kom þaö
fram í stuttu spjalli á undan
setningu Keaton-hátíöarinnar
aö aöeins örfáar myndir eru
taldar glataöar eöa eyðilagðar.
Rohauer er gestur hessarar
kvikmyndahátíöar, og haföi
meö sér í farangrinum einkar
ánægjulegan og óvæntan fund
á tveim myndum eftir þennan
mikla gamanleikara. Eru þær
báöar um tuttugu mínútur á
lengd. Nýuppgeröar og er hér
um heims-endurfrumsýningu aö
ræöa.
Fangi nr. 13 er frá árinu 1921
og var áöur til í aðeins mjög
ófullkominni kópíu. Ástar-
hreíörið er gerö 1923, og þaö
eina sem var til úr henni var
Ijósmynd af Keaton standandi
uppí reiöa á seglskipi. Svo
skemmtilega vildi til aö þessi
sama mynd var valin á vegg-
spjald sem gert var í tilefni
kvikmyndahátíðarinnar.
Skyldur gestrisninnar er frá
1923, og er ein af fyrstu, löngu
myndum Keatons. Hér gerir
hann grín aö ættarstríði í Suð-
urríkjunum og er myndin merki-
lega tæknilega vel gerö, jafnvel
enn þann dag í dag. Keaton lét
taka myndina í réttu umhverfi.
(.on location"), sem var harla
fátítt í þá daga. Eins lagöi hann
sig í mikla lífshættu í mörgum
glæfralegum atriöum myndar-
innar.
Hér eru vel nýtt megin hjálp-
artæki Keatons. Fyrst og fremst
járnbrautin, sem löngum prýddi
myndir hans, hér eru möguleik-
ar hennar notaöir á ólíklegustu
vegu, vart getur að sjá aöra
eins lestarferö í allri kvikmynda-
sögunni. Vatn spilar einnig stórt
hlutverk í mörgum mynda Kea-
tons, hér koma vötn, straum-
haröar ár, fossar og flúðir,
mikiö við sögu. Árabátar og
ekki gleymist hin brothætta
kvenhetja.
Af öörum, stórmerkum Kea-
ton myndum sem sýndar veröa
— vafamál er þó aö taka eina
fram yfir aöra — má nefna The
General, Steamboat Bill, The
Navigator, The Boat og Pale-
face.
Þegar manni veröur hugsaö
til grínlistamanna þöglu mynd-
anna, koma nöfnin Keaton,
Chaplin, Laurel og Hardy og
Harold Lloyd, fyrst upp í hug-
ann. Af þessum nöfnum er
Keaton aö líkindum síst þekktur
hérlendis, (í ævisögu Keatons e.
Rudi Blech — Keaton, n.y. '66
— er listl yfir gælunöfn á
listamanninum í ýmsum fjar-
lægum löndum. í Frakklandi var
hann kallaöur „Malec“, í Pól-
landi „Zybsko“, Síam „Kofreto“,
o.s.frv. Rúsínan í pylsuendanum
var svo „Glo-Glo“, en höf.
staöhæfir aö undir því nafni
gengi hann hér noröur í Dumbs-
hafi. Væri ánægjulegt aö fá
nánari upplýsingar um þessa
nafngift, ef einhver kannast viö
hana). Nú fáum viö einstakt
tækifæri til aö sjá meö eigin
augum að Keaton var toppmaö-
ur í þessum félagsskap. Hann
hefur ekki einungis veriö hug-
myndaríkur, bráöfyndinn, iron-
ískur handritahöfundur, heldur
..Vörumerki“ Buster Keaton
KvikmyndaháHó
1981
hefur hann einnig haft næmt
auga fyrir möguleikum mynda-
vélarinnar jafnframt því aö vera
brautryöjandi í margslungnum
tæknibrellum. Myndir hans
gleöja fólk á öllum aldri, ekki
síst smáfólkiö, og þá er ágætt
aö minnast þess aö textinn er
þýddur og lesinn á 3 og 5
sýningum.
GRÁSVÆÐI
(Sviss 1978, leikstj. Fredi M. Maurer).
Dularfull mynd um ógnandi
tækni- og vélvæöingu nútímans
og þörfina fyrir návistir viö
náttúruna. Segir frá einkenni-
legri farsótt sem breiöist út í
Sviss. Persónur myndarinnar
eru ung hjón.
Langdregin og hægfara, og
þrátt fyrir nokkra athyglisveröa
kafla og undirstrikanir, einkar
leíöinleg á aö horfa.
XALA
(Senegal 1974,
leikstj. Dusmane Sembene)
Xala er eins og framandi
andblær á þessari kvikmynda-
hátíö. Hér bregöur fyrir augun
gjörólíkum þjóölífsháttum og
menningu. Nokkuö kemur á
óvart hversu dökka mynd
Sembane dregur af löndum
sínum, einkum dárast hann aö
millistéttinni og eftirsókn henn-
ar í Evrópskar siðvenjur.
Undirbúiö foss-
atriöið í
Skyldur gestrísninnar.
Samdráttur
í sölu
kindakjöts
NOKKUR samdráttur varð í
sölu á kindakjöti innanlands
árið 1980 miðað við árið 1979.
I>að ár nam heildarsalan 10.423
tonnum, þar aí voru 8.760 tonn
dilkakjöt. Á síðast liðnu ári voru
seld innanlands 9.918 tonn af
kindakjöti, þar af 8.226 tonn af
dilkakjöti. sem var 6,1% minna
en árið áður.
Þessar upplýsingar koma fram
í nýútkomnu Fréttabréfi Upplýs-
ingaþjónustu landbúnaðarins:
Heildarútflutningur á kinda-
kjöti árið 1979 nam 5.052 tonnum,
þar af voru 5.046 tonn dilkakjöt.
Á síðast liðnu ári voru flutt út
4.262 tonn af dilkakjöti og 144
tonn af kjöti af fullorðnu.
Árið 1980 var slátrað 831.307
dilkum og 60.478 fullorðnum
kindum. Dilkakjötið reyndist
vera 12.177 tonn, sem var 2,9%
minna en árið áður, meðalfall-
þungi var 14,65 kg. Kjöt af
fullorðnu var 1.364 tonn en það
var rúmlega 48% minna en árið
1979.
Birgðir af dilkakjöti 1. janúar
sl. voru 8.061 tonn, en það var 470
tonnum minna en 1. janúar 1980,
og af kjöti af fullorðnu voru til
1.756 tonn sem var 527 tonnum
minna en á sama tíma í fyrra.
Al,(U,YS!N(.ASlMr\N KR:
22480
2n«r0unbbibít>
Þú getur dregið hlutina
ogTAPAÐ
Kauptu SANYO
mynd-
segul-
böndin
í dag
Okkur tókst að semja um
ótrúlegt verð á nokkrum
^ SAIMYO
myndsegulböndum
Verð kr. 11.490.-
Staðgreiðsluverð kr. 10.916-
Þetta eru ódýrustu myndsegulböndin
og þau eru japönsk gæðavara í kaupbæti
ÞÚ SKALT ATHUGA ÞAÐ
GUNNAR ÁSGEIRSSON H.F. Sudurlandsbraut 16 : Simi 35200