Morgunblaðið - 05.03.1981, Side 5

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. MARZ 1981
5
Deilur um staðsetningu steinullarverksmiðju:
Hvorir hafa betur, Skagfírð
ingar eða Sunnlendingar?
VERÐUR reist steinullarverksmiðja hér á landi, og ef svo verður. mun
hún þá rísa norður á Sauðárkróki eða á Suðurlandi. nánar til tekið í
borlákshöfn? — Svara við þessum spurninítum hefur verið beðið með
allmikilli eftirvæntingu um langt skeið, en málið fékk hins vegar á sij?
nýja mynd í vikunni er fréttir bárust þess efnis að Sauðárkrókshúar
hefðu þegar keypt vélar í verksmiðjuna úti í Frakklandi.
„Enn eitt örþrifaráðið af
hálfu Sauðkræklinga til
að fá til sín verksmiðjuna“
segir Þór Hagalín á Eyrarbakka, og telur hag-
kvæma verksmiðju ekki geta risið á Sauðárkróki
Frá Þorlákshöfn.
Yfírlýsing iðnaðarráðuneytisins:
Áfram unnið að könnun á stað
fyrir steinullarverksmiðju
MORGUNBLAÐINU harst í i?ær eftirfarandi yfirlýsintt frá iðnaðarráðu-
neytinu. vegna steinullarverksmiðju og kaupa Sauðárkrókshúa á vélum i
slíka verksmiðju:
.ÉG ER furðu lostinn. þó maður hafi
haft huKboð um að þarna væri
eitthvað verið að vinna í þessa átt“
saKði Þór IlaKalin sveitarstjóri á
Eyrarbakka ok stjórnarmaður i
Jarðefnaiðnaði hf. á Suðurlandi i
samtali við MorKunblaðið i Kær er
hann var spurður álits á fréttum um
steinullarverksmiðju á Sauðárkróki.
„Það er augijóst að þarna er um
örþrifaráð að ræða“ sagði Þór enn-
fremur, „eða öllu heldur síðasta ör-
þrifaráðið, því að það er búið að grípa
til svo margra örþrifaráða áður. Með
þessu tryggja Sauðkræklingar sér þó
ekki eitt né neilt, nema þá helst það
að þeir verði gjörsamlega út úr
myndinni. Þarna hefur verið reynt að
byggja upp hvern blekkingarvefinn á
fætur öðrum, til þess að fá verksmiðj-
una, en þarna vantar hins vegar
tilfinnanlega allt samband við raun-
veruleikann. Ef að þessu máli hefði
verið gengið með eðlilegum hætti frá
upphafi væri málið fyrir löngu af-
greitt og löngu komið á eðlilegan
grundvöll. En störf nefndarinnar hafa
verið stórlega tafin, meðal annars með
því að leiða í sífellu inn í myndina
afbökuð viðhorf til rekstursins og
sífelldar tilraunir hafa verið gerðar til
að fella þennan rekstur inn í einhvern
ímyndaðan farveg sem ekki stenst.
Við höfum vissu fyrir því að eðli-
tegast hefði verið að fyrirtækið væri
staðsett á Suðurlandi, og fyrir löngu
hefði átt að vera komin sú niðurstaða
í málið ef allt hefði verið með felldu.
Sú niðurstaða lá raunverulega fyrir í
upphafi þegar nefndin tók til starfa að
okkar mati.“
Þór sagði að ráð væri fyrir því gert
í tillögum Sunnlendinga að verksmiðj-
an rísi í Þorlákshöfn, en að henni
myndu meðal annars standa öll sveit-
arfélög á Suðurlandi og fjöldi ein-
staklinga í gegnum almenningshluta-
félagið Jarðefnaiðnað, og hefðu hluta-
fjárútboð verið undirbúin fyrir réttu
ári vegna verksmiðjunnar, sem að
vísu hefði verið frestað vegna þess að
beðið væri eftir hverju fram yndi.
„Þar eru furðutilraunir á ferðinni,
þar sem Sauðkræklingar eru að reyna
með aðstoð skipaútgerðar ríkisins að
setja upp flutningskostnaðardæmi
sem er svo órafjarri raunveruleikan-
um að engu tali tekur“ sagði Þór er
hann var spurður um hvort ekki
mætti nýta Ríkisskip til flutninga
norður á Sauðárkrók. „I þessum hug-
myndum er stílað upp á að Skipaút-
gerðin geti flutt fyrir steinullarverk-
smiðju fyrir sem svarar allt niður í 10
af hundraði þess sem aðrir verða að
greiða fyrir þjónustuna. Þetta er út í
hött, en hægt er að reikna arðsemi í
hvaða vitleysu sem er ef á hvaða
undirbúningsstigi sem er, er hægt að
finna einhvern vitleysing sem hengja
má tapreksturinn á. Spurningin er
hins vegar sú, hvort dæmið gengur
upp þegar út í raunveruleikann er
komið.“
— En kalla þessir síðustu atburðir á
einhver viðbrögð af ykkar hálfu?
„Sunnlendingar hafa aldrei ætlað
að reka þessa steinullarverksmiðju
sem eitthvert blekkingarfyrirtæki.
Okkur er ekki kappsmál að fá bara
steinullarverksmiðju á Suðurland,
heldur cr okkur kappsmál að fá
arðbæra steinullarverksmiðju. Eng-
inn vafi er á að slík steinullarverk-
smiðja getur risið í Þorlákshöfn. Við
höfum hins vegar ekki komið auga á
hvernig hún ætti að starfa með slikum
hætti á Sauðárkróki, og ástæðan fyrir
því að við viljum ekki setja verksmiðj-
una niður hjá okkur á brauðfótum, er
sú, að Sunnlendingar hafa byggt í
kringum þessa steinullarverksmiðju
hugmynd að fjármálakeðju, ef svo
mætti segja, þar sem verksmiðjunni
er ætlað að skila fjármagni til at-
vinnuuppbyggingar á Suðurlandi í
gegnum iðnþróunarsjóð Suðurlands
og Jarðefnaiðnað. Við tölum um stein-
ullarverksmiðju í allt öðrum dúr en
Sauðkræklingar, hjá þeim er eingöngu
um að ræða steinullarverksmiðju sem
einangrað fyrirbæri, og þeim er ná-
kvæmlega sama hvort hún skilar
hagnaði eða ekki“, sagði Þór Hagalín
að lokum.
Á Suðurlandi hefur um nokk-
urt árabil verið starfandi fyrir-
tækið Jarðefnaiðnaður hf., sem
hefur lýst áhuga á að koma upp
steinullarverksmiðju í Þorláks-
höfn í samvinnu við sunnlensk
sveitarfélög og fleiri aðila. Á
Sauðárkróki hefur einnig verið
stofnað fyrirtæki um væntan-
legan rekstur steinullarverk-
smiðju, Steinullarfélagið hf.
Fast er því sótt af bæði Sunn-
lendingum og Skagfirðingum, að
fá fyrirtækið til sín.
En á meðan hefur iðnaðar-
ráðuneytið enn ekki tekið af
skarið með hvar verksmiðjan
skuli rísa, en nefnd er kannar
málið mun skila lokaáliti innan
tveggja vikna. Formaður þeirrar
nefndar, Vilhjálmur Lúðvíks-
son, og talsmenn iðnaðarráðu-
neytisins hafa hins vegar lýst
óánægju sinni með það frum-
kvæði er Skagfirðingar virðast
hafa tekið upp á sitt einsdæmi,
og hafa þeir sagt að eðlilegast sé
að bíða niðurstöðu ráðuneytis-
ins áður en lengra er haldið.
Morgunblaðið leitaði til
þeirra Þorsteins Þorsteinssonar
bæjarstjóra og Þórs Hagalín
stjórnarmanns í Jarðefnaiðnaði
vegna þessa máls, og fara svör
þeirra hér á eftir ásamt yfirlýs-
ingu iðnaðarráðuneytisins um
málið.
Vegna forsíðufréttar dagblaðsins
Vísis í fyrradag, 2. mars, undir
fyrirsögninni: „Hafa Sauðkrækl-
ingar þegar fest kaup á verksmiðj-
unni“, vill iðnaðarráðuneytið taka
fram eftirfarandi:
Tveir aðilar, Steinullarfélagið hf. í
Skagafirði og Jarðefnaiðnaður hf. á
Suðurlandi hafa látið í ljós áhuga á
stofnun fyrirtækis, með þátttöku
ríkisins, til að reisa og reka steinull-
arverksmiðju.
Hinn 14. mars 1980 skipaði ráðu-
neytið nefnd til að kanna forsendur
fyrir samanburði vegna staðarvals
steinullarverksmiðju. Eiga fram-
angreindir áhugaaðilar aðild að
nefndinni.
Nefndin skilaði hinn 23. apríl sl.
álitsgerð um þetta efni til ráðuneyt-
isins. Var henni síðan falið að vinna
áfram að málinu á grundvelli álits-
gerðarinnar og gera tillögu til ráðu-
neytisins um staðarval steinullar-
verksmiðju miðað við að slíkt fyrir-
tæki teljist hagkvæmt.
Ráðuneytið hefur lagt á það
áherslu við áhugaaðilana að hug-
myndir þeirra yrðu kynntar í um-
ræddri nefnd og beðið yrði álits
hennar áður en nokkrar ákvarðanir
yrðu teknar af þeirra hálfu í málinu,
enda sé þá gert ráð fyrir aðild
ríkisins að verksmiðjunni eða varð-
andi fjármögnun hennar með einum
eða öðrum hætti.
Ráðuneytinu er ekki kunnugt um
annað en vilji sé til að fylgja þessari
stefnu og hefur jafnframt lagt
áherslu á að nefndin hraðaði störf-
um sínum.
GIRMOTORAR
RAFMOTORAR
EIGUM JAFNAN TIL

Frá Sauðárkróki.
Segjum ekkert að svo stöddu
GÍRMÓTORA:
Ymsir snúningshraðar lns fasa: 3/4 - 1 1/2 hö 3ja fasa: 1/3 - 20 hö
- segir Þorsteinn Þorsteinsson
bæjarstjóri á Sauðárkróki
„ÉG IIELD að rétt sé að segja sem minnst um þetta mál að svo komnu
máli, cn væntanlega munum við senda frá okkur fréttatilkynningu áður
en langt um liður,“ sagði Þorsteinn Þorsteinsson hæjarstjóri á
Sauðárkróki í samtaii við Morgunblaðið i gær.
Þorsteinn sagði, að í gærkvöldi leyti. Bæjarstjóri kvaðst heldur
yrði haldinn stjórnarfundur í Stein-
ullarfélaginu hf. þar sem þessi mál
yrðu meðal annars rædd, en ekkert
yrði gefið upp um fundinn að öðru
ekki vilja staðfesta né neita hvort
vélar hefðu verið keyptar eða pant-
aðar, né hvernig slíkt yrði fjár-
magnað ef rétt væri.
RAFMOTORA:
1400 - 1500 sn/mín. lns fasa: 1/3 - 3 hö 3ja fasa: 1/3 - 20 hö
Útvegum allar fáanlegar stærðir og gerðir.
FALKIN N
SUÐURLANDSBRAUT 8, SÍMI 84670