Morgunblaðið - 25.06.1982, Blaðsíða 4

36
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25. JÚNÍ1982

Glæsileg
haust- og
vetrartízka
frá l/A
YSU
Heimilishorn
Bergljót Ingólfsdóttir
Fyrst
kvenna
efnafræðingur
Árið 1771 varð kornung frönsk stúlka, Lucille, aðeins
fjórtán ára að aldri, eiginkona Antone Laurent Lavoisier,
sem ungur að aldri var þegar oröinn einn af læröustu
mönnum Frakklands í náttúruvísindum. Til hjónabands-
ins var að sjálfsögðu stofnað aö þeirra tíma sið, þ.e. að
faðír stúlkunnar, Paulze d’lvy skattheimtumaður, réði
ráðahagnum, gaf dóttur sína hinum efnilega 28 ára
gamla manni. En samband þeirra hjóna þótti með af-
brigðum gott og urðu þau mjög samrýnd, eftir því sem
sögur herma.
Efnafræði var ekki enn viöur-
kennd vísindagrein á þessum
tima, það voru aðeins örfáir
menn, sem fengust við tilraunir á
þessu sviöi. En það varð einmitt
til þess að unga konan, Lucille,
hóf að aðstoða mann sinn á
rannsóknarstofunni og fékk mik-
inn áhuga fyrir efnafræðinni.
Hún hóf síöan sjálfstæöar rann-
sóknir og 29 ára gömul gaf hún
út rit um efnafræöirannsóknir,
sem vakti að sjálfsögðu athygli
meðal menntamanna.
En vísindamaðurinn Lavoisier
var tekinn af lífi í frönsku stjórn-
arbyltingunni (áriö 1794) og var
það vegna þess að hann hafði
fengið skattheimtuembættið í arf
eftir tengdafööur sinn.
Lucille og Antoine Laurent La-
voisier. Myndin er tekin eftir
málverki franska málarans
Jaques Louis David af þeim
hjónum.
En eiginkonan, Lucille, hélt
áfram starfi manns síns og rann-
sóknum, varð hún nokkurskonar
miðpunktur í hópi vísindamanna
franskra, svo sem Lagrange,
Bertholet, Arago, Cuvier o.fl.
Áriö 1805 kom út rit eftir Luc-
ille Lavoisier, „Aðferðir í efna-
fræði“, var það nefnt.
Sama ár gekk hún í hjóna-
band aftur, eiginmaðurinn var
Rumford, þekktur breskur heim-
spekingur og vísindamaöur, en
sambandiö stóð stutt, aöeins
fjögur ár.
Lucille hélt aftur til Frakklands
og fékkst áfram við efnafræði-
rannsóknir sínar. Hún lést í hárri
elli.
„FROMAS“
úr sítrus-ávöxtum
„Frómas“ úr sítrus
ávöxtum
4 egg,
2 dl sykur,
safi úr fjórum appelsínum og
tveim sítrónum.
3 dl rjómi,
10 blöð af matarlími,
dál. af sjóöandi vatni.
Eggjarauður og sykur þeytt
vel saman, eggjahvítur stífþeytt-
ar sér og rjóminn einnig þeyttur.
Matarlímið brætt í sjóðandi vatni
og hrært í eggjahræruna, eggja-
hvítunum bætt í og síðast rjóm-
anum. Sett í skál, eða form sem
hvolfa á úr og látið stífna.
Skreytt meö appelsínusneiðum.
Ætlað fyrir 6—8 manns.
Appelsínu-„frómas“
5 plötur matarlím,
3 egg,
sagi af IVi appelsínu,
safi og rifinn börkur af ’/s sítrónu,
1V4—2 tsk. fljótandi sykurefni
eða sykur að smekk,
1 dl rjómi,
appelsínusneiðar til aö skreyta
með.
Matarlímið látið liggja í bleyti í
köldu vatni í 10 mín., kreist vel úr
því vatniö og síðan brætt í
„vatnsbaði".
Eggjarauðurnar eru hræröar
með nokkrum matsk. af heitum
appelsínusafa og fljótandi sykur-
efni, uppleystu matarlíminu bætt
í ásamt því sem eftir er af safa
og berki. Að síðustu er varlega
sett saman við þeyttur rjómi og
stífþeyttar hvíturnar.
Nægir í 4—6 skammtaglös. Til
að fækka hitaeiningunum er
minnst á gervisykur í fljótandi
formi.