Morgunblaðið - 20.08.1982, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. ÁGÚST 1982
35
Sumir halda því líka fram, að ekki sé
hægt aö halda hundi í holdum meö því aö
gefa honum hrátt kjöt. Fólk ætti fremur aö
segja, aö þvi hafi mistekist aö halda hundi
í holdum meö því aö gefa honum hrátt kjöt.
Þaö er heldur ekki von á ööru, þegar fitan
er skorin af kjötinu. Konan mín, sem gefur
öllum hundunum okkar, lætur alltaf fituna
fylgja og gætir þess vel aö láta feitustu
bitana fara í þá hunda sem vinna mest, og
gefur þeim hundum litla fitu, sem hætt er
viö að vera feitir. Árangurinn af þessu er
sá, aö viö erum hreykin af útliti hundanna
okkar.
Eina fóöriö, sem viö notum handa hund-
unum fyrir utan kjötiö, eru stórar kökur úr
heilu mjöli, kornflögur, geitamjólk og egg.
Viö gefum fullorönu hundunum aðeins sex
daga vikunnar. Þaö er aö veröa algengara
á hundauppeldisstöövum og er oröiö
venjulegt viö fóörun rándýra í dýragörðum,
þar sem sum dýr fá ekki einu sinni aö éta
nema fimm daga vikunnar. Á sunnudögum
er hundunum aöeins gefiö hundakex. Sum-
ir éta þaö, en aðrir gera það ekki, en allir
eru þeir tilbúnir til að taka til viö matinn
sinn á mánudeginum. Eftir 30 ára reynslu
af þessu kerfi, tel ég að hvíldin sé hundin-
um góö.
Þetta er annar meginmunurinn á þvi aö
fóöra hund sem er rándýr, og aö fóöra
búfé, sem flest er jórturdýr. Rándýrin éta
sjaldnar reglubundnar máltíöir og þau éta
sannarlega ekki á hverjum degi. Þegar þau
hafa drepiö bráö sína, éta þau eins og þau
geta í sig látiö og fara síðan og finna sér
afdrep til þess aö sofa og hvíla sig, stund-
um í marga daga á rólegum staö. Siöan
snúa þau sér annaö hvort aftur þangaö
sem bráöin er hálfétin eöa fara á veiöar á
nýjan leik.
Okkar reynsla er sú, aö lítill munur sé á
tamda hundinum og villihundinum aö
þessu leyti. Þegar viö vorum á ferð meö
sýningar hunda okkar, keyptum viö venju-
lega hrátt kjöt þar sem viö áttum auövelt
meö þaö, en sums staöar var hægt aö fá
meira af því en annars staöar. Og stundum
var veðriö þannig, aö betra var fyrir okkur,
og jafnvel hundana líka, aö nota kjötiö eins
fljótt og hægt var. Útkoman var sú, aö
þegar nóg var af kjöti létum vlö hundana
éta eins mikiö og þeir gátu i sig látiö, en
þegar lítiö var af þvi, uröu þeir aö gera sér
aö góðu þaö sem til var. Stundum kom þaö
fyrir, bæöi heima og á ferðalögum, að kon-
an min bleytti í fullri skál af kornflögum
meö geitamjólk og bætti út í þetta afgöng-
um og skemmdum eggjum, sem hún gat
fundiö og gaf þetta annaö hvort til tilbreyt-
ingar eöa af neuðsyn. Samkvæmt kennslu-
bókum er þetta slæm aöferö fyrir hvaöa
dýr sem er, en þetta kom ágætlega út hjá
okkur. Stundum vorum viö aö heiman
margar vikur i röö. Viö vorum aö sýna
hundana og vinna viö upptökur á kvik-
myndum og þetta reynir meira á hundana
en venjuleg vinna viö búskap, en hundar
okkar stóöu sig ágætlega og voru í góöum
holdum áriö um kring.
Mitt ráö er þess vegna handa þeim sem
á aöeins kjöt einu sinni eöa tvisvar í viku,
aö gefa þaö ekki í smáskömmtum á hverj-
um degi. Ef hundurinn vill éta allt saman
fyrsta daginn, þá ætti hann aö fá þaö, en
gefa verður honum eitthvaö hina dagana
líka.
Stundum er sagt, aö mjólk elgl ekki viö
hunda. Ég velt ekki hvers vegna. Þaö er
engin vísbending eöa sönnun fyrir aö svo
sé. Flest bendir til þess, aö mjólk ætti aö
vera öllum dýrum góö, og enginn getur
bent mér á í hverju þessi skaösemi eigi aö
vera fólgin. Geitamjólk held ég aö sé betri
en kúamjólk, sérstaklega fyrir hvolpa, en
kúamjólk næst best. Mér finnst hrátt kjöt
vera það eina, sem tekur fram mjólk og
eggjum. Og ég held aö eina ástæöan fyrir
því, aö margir sveitahundar eru sæmilega
heilbrigöir þrátt fyrir aö þeir fái ekki kjöt, sé
sú aö þeir fá nóg af ósoöinni undanrennu,
sem ekki er búiö aö gerilsneyöa og hetdur
því enn öllum sínum bætiefnum.
Þó eina mjölfóöriö, sem viö gefum á
okkar hundauppeldisstöö, sé soöinn maís,
er hægt aö fá hundamat af mörgum öörum
gerðum, sem er góöur handa hundum.
Þegar ég feröaöist um fyrir stríöiö, voru
tveir veiöiverðir meöal viöskiptavina minna
og j>eir keyptu svínafóöur handa hundum
sínum í staöinn fyrir kex, og hundarnir þrif-
ust betur á þennan hátt og kostnaöurinn
var ekki nema helmingur á viö hundakexiö.
Þar sem erfitt er aö ná í ferskt kjöt er hægt
aö bæta úr vöntuninni meö fiskimjöli eöa
kjötmjöli í háum gæöaflokki.
i dag er ótrúlega mikiö af vítamín- og
steinbættu fóöri handa hundum, ekki síöur
en handa öörum dýrum og er maðurinn þar
meö talinn. Þegar viö lesum í auglýsingum
hvaöa viöbótarefni séu fullkomlega nauó-
synleg, hvert einasta eitt, þá vekur undrun,
hvernig tókst að halda lífinu í hundunum
áöur fyrr. Ef þessi efni eru nauösynleg og
þau vantar í fóóriö, þá á aö blanda þeim í
fóörið.
Viö þyrjum aö gefa hvolpum meö móö-
urmólkinni, þegar þeir eru þriggja vikna. í
stórum gotum byrjum viö aö gefa þeim
nokkru fyrr, en þegar fáir hvolpar eru í
gotinu byrjum viö nokkrum dögum síöar.
Fyrsta máltíöin er volg mjólk, beint úr geit-
inni, og skafiö hrátt kjöt. Þegar þeir eru
fárra vikna éta þeir venjulega mjög vel og
fá þrjár máltíðir á dag. Fimm vikna fá þeir
fjórar máltíöir á dag, og eru tvær máltíö-
anna hrátt kjöt og tvær maís meö mjólk. Ég
bæti lýsi í matinn, ef þeir eru vetrarhvolpar.
Svo höldum viö tíkinni frá þeim lengur og
lengur á hverjum degi, og þegar þeir eru
sex vikna, er búiö aö venja alveg undan.
Konan mín hefur miklar áhyggjur af því,
ef tíkin er oröin horaöri, þegar tekiö er
undan henni, en hún var áöur en hún gaut.
Sumum viröist þykja eölilegt aö tíkin sé
ekkert nema beinin og bjórinn þegar
hvolparnir eru vandir undan. Þetta er svip-
að því aö halda aö góö mjólkurkýr þurfi
alltaf aö vera grindhoruö. Stundum er erfitt
aö halda tíkunum í holdum, en í flestum
tilvikum er þaó ekkert nema léleg umhiröa
sem veldur.
Hvolparnir okkar fá fjórar máltíöir á dag
þangaö til þeir eru um þaö bil átta vikna og
þá er fariö niöur í þrjár máltíöir, eftir þvj
hvernig þeim fer fram. Venjulega fá þeir
þrjár máltíóir þar til þeir eru um þaö bil sex
mánaöa og þá fá þeir lótta mjólkurmáltíð
aö morgni og aöalmáltíöina aö kveldi,
þangaö til þeir eru fullvaxnir og komnlr yflr
horstigiö á fyrsta árinu. Viö höfum komist
aö þvi, aö hvolpar, sem eru ekkert sórstak-
lega lystugir, éta oft betur upp ef máitíöum
er fækkaö, þannig aö hann veröi verulega
svangur á milli."
fslensku öræfín búa yfir
mikilli náttúrufegurð eins og
sjá má á þessari mynd sem
tekin er viö öskjuvatn.
Síöan verður aftur gist i Herðu-
breiöarlindum. Á laugardaginn
veröur ekiö til baka norður á
þjóöveg, um Námaskarö aö Mý-
vatni. Þar veröur gist um nóttina
og næsti dagur notaöur til skoö-
unarferöar um Mývatn. Á mánu-
dag veröur ekiö frá Mývatni suö-
ur á bóginn um Báröardal aö Ald-
eyjarfossi um Sprengisand í
Nýja-Jökuldal viö rætur Tungna-
fellsjökuls.
Á þriöjudaginn veröur ekiö
áfram suður á bóginn í Land-
mannalaugar þar sem gist veröur
um nóttina. Miövikudagurinn
veröur notaöur til skoöunarferöar
í Eldgjá og gengiö veröur aö
Ófærufossi. Um nöttina er svo
aftur gist i Landmannalaugum.
Daginn eftir veröur ekiö frá Land-
mannalaugum niöur í Þjórsárdal
um Skálholt aö Laugarvatni þar
sem gist verður síöustu nóttina. Á
föstudaginn veröur svo ekiö aö
Geysi, Gullfossi og um Hvera-
geröi til Reykjavíkur.
Feröast er í þægilegum lengferöebflum útbúnum til öræfaferóa.
Fjallið Herðubreið. Þangað veröur meöal annars fariö í feröinni og gist
í Heröubreiöarlindum.
Æfareiðir
ökumenn
Róm, ágúst. AP.
BORGARSTJÓRNIN í Róm,
„borginni eilífu“, sem svo oft
hefur verið nefnd, ákvað fyrir
skemmstu aö herða mjög viður-
lög viö umferðarbrotum til þess
að reyna að koma í veg fyrir að
borgin tapaöi alfarið þeim virð-
ingarblæ, sem hún hefur áunnið
sér á meðal ferðamanna. Eftir
linnulausar kvartanir ferða-
manna vegna framkomu ítalskra
ökuþóra var loks látið til skarar
skríða gegn þeim.
Sektir viö algengum brotum
eins og of hrööum akstri, flautu-
konsertum, sem italskir ökumenn
eru nafntogaðir fyrir, að aka yfir á
rauöu Ijósi og að aka án ökuskírt-
einis, hafa veriö sexfaldaöar.
Tóku nýju lögin gildi 8. ágúst og
hafa þegar valdiö gífurlegum deil-
um í borginni.
Æstustu ökuþórarnir hafa ekki
einungis látiö sér nægja aö kvarta
heldur hafa þeir gripið til fang-
bragöa er þeir hafa veriö stöðvað-
ir af lögreglu. Nýlegt dæmi er
þegar ökumaöur lamdi lögreglu-
þjón þegar átti aö færa hann til
yfirheyrslu fyrir umferöarlagabrot.
Talið er aö annaö og meira sé á
bak við þessar auknu sektir.
Rómarborg er skuldum vafin og
samtök bifreiöaeigenda segja
þessar aögeröir aöeins vera til
þess aö auka tekjur borgarsjóös.
Fyrsta daginn, sem nýju lögin
voru í gildi, færöu þau borgarsjóöi
30 milljónum líra (jafnviröi um
250.000 ísl. kr.) meira en venju-
lega.
Aö sögn greiddu flestir öku-
menn sektir sinar umyröalaust á
staönum, en einn ökumaöur lamdi
lögregluþjón Lögreglan beinir at-
hygli sinni fyrst og fremst aö hin-
um sögufræga hluta borgarinnar
þar sem feröamanna er helst von.