Morgunblaðið - 16.11.1982, Blaðsíða 1

48 SIÐUR
„Ég er maður frið-
samlegra lausna“
— sajjði Lech Walesa í Gdansk í dag, eftir ad hafa setiö í stofufangelsi í ellefu mánuði
(idansk, 15. nóvember. AF.
LECH WALESA leiðtogi Samstöðu sagði fréttamönnum i dag að hann væri
„undrandi" yfir því að vera nú frjáls ferða sinna og lofaði að vinna að friðsamri
lausn á vandamálum Póllands í anda Samstöðu.
Á þessum fyrsta fundi sem hann
hélt með fréttamönnum frá því
hann var látinn laus úr stofufang-
elsi virtist hann óþreyttur og
reyndi að fara bil beggja í yfirlýs-
ingum sínum. „Ég var, er og mun
verða trúr því samkomulagi er
undirritað var í ágúst, en ég er
maður friðsamlegra lausna," sagði
. hann og vitnaði til þess samkomu-
lags er undirritað var í
Lenin-skipasmíðastöðvunum í ág-
úst 1980 og var upphaf stofnunar
óháðu verkalýðsfélaganna Sam-
stöðu.
Um það bil 2.000 manns höfðu
safnast saman fyrir framan heim-
ili Walesa í Gdansk í dag og báðu
um að fá að heyra hann og sjá, en
þeim var vinsamlega bent á að hafa
sig á brott til að hann fengi þá
hvíld sem hann þyrfti.
Mikil leynd hafði hvílt yfir veru-
stað hans frá því herlagayfirvöld
tilkynntu að hann hefði verið lát-
inn laus úr haldi á laugardag.
Hann staðfesti að hann hefði verið
leystur úr haldi þann dag og sagði
að hann hefði síðan verið fluttur í
úthverfi Varsjár, þar sem hann
hitti saksóknara að máli á sunnu-
dag.
Walesa sagði að hann myndi
gera allt sem í sínu valdi stæði til
að fá félaga sína sem enn eru í
haldi lausa úr prísundinni, en bað
um tíma til að hugsa sinn gang áð-
ur en hann tæki frekari ákvarðan-
ir. „Ég verð að fá tíma til að íhuga
ástand mála nú. Gefið mér a.m.k.
einn mánuð til umhugsunar og ég
mun síðan kalla ykkur alla til
fundar við mig þegar ég hef tekið
afstöðu að endurskoðuðu máli,“
sagði hann og neitaði aðspurður að
hafa undirritað nokkurt skjal her-
lagayfirvalda eða lofað að taka
þátt í aðgerðum þeirra á nokkurn
hátt.
Jaruzelski ítrekaði í viðtali við
breska blaðið Guardian í dag, að
herlögum yrði aflétt í Póllandi inn-
an tveggja mánaða og bætti því við
að framtíð Walesa væri undir því
komin hvernig hann færi að ráði
sínu, nú þegar hann væri frjáls
ferða sinna.
Andropov við útfór Brezhnevs:
„Stefnu hans verður
framfylgt í hvívetna
«
Moskvu, 15. nóvember. AP.
LEONID L BREZHNEV var jarð-
sunginn í morgun við mikla viðhöfn
og var kista hans látin síga niður I
gröf við Kremlarmúrinn, þar sem að-
rir kommúnistaforingjar hvíla.
Yuri Andropov, sem tók við emb-
ætti leiðtoga Kommúnistaflokksins
og er því mesti valdamaður í Sov-
étríkjunum, hélt ávarp í minningu
Brezhnevs og minntist hans sem
mikils baráttumanns í þágu slökun-
arstefnu og afvopnunar og bar á
hann mikið lof. Hann kvað hann
einnig hafa barist linnulaust fyrir
friði í heiminum og sagði Sovétrík-
jn reiðubúin til „heiðarlegrar,
jafnrar og gagnkvæmrar" sam-
vinnu við sérhvert ríki sem í ein-
lægni heföi áhuga á samvinnu.
Andropov sagði einnig í tíu mín-
útna langri ræðu sinni af grafhýsi
Leníns, að hann myndi halda áfram
að gæta mikilvægustu hagsmuna
landsins og sagði að hann myndi
framfylgja sömu stefnu og Brezhn-
ev, bæði í málum innanlands og
utan-. Hann ítrekaði síðan að Sov-
étríkin myndu „mæta hverri tilraun
til árásar af fullkominni hörku.“
Viðstaddir athöfnina voru hundr-
uð fulltrúa erlendra ríkja, m.a.
Yuri Andropov, leiðtogi sovéska kommúnistaflokksins (t.h.), og Nikolai Tikh-
onov forsætisráðherra (t.v.) aðstoða við að bera kistu Leonid I. Brezhnevs,
meðan á útförinni á Rauða torginu stóð í dag.
George Bush varaforseti Banda-
ríkjanna Indira Gandhi forsætis-
ráðherra Indlands Wojeciech Jar-
uzelski leiðtogi pólsku herstjórnar-
innar, Fidel Castro leiðtogi Kúbu,
Zenko Suzuki, forsætisráðherra
Japan og Karmal leiðtogi í Afgan-
istan.
Andropov hitti erlendu gestina
að máli í skamma stund að útför-
inni lokinni og síðar ræddu þeir
Bush saman einslega í hálfa
klukkustund. Bush sagði að viðræð-
unum loknum að þær hafi verið
„einlægar og málefnalegar“ og
sagði að hann hefði flutt Andropov
skilaboð Reagans Bandaríkjafor-
seta þess eðlis, að Bandaríkin von-
ist eftir bættum samskiptum ríkj-
anna. Sjá einnig „Andropov minntist
Brezhnevs sem friðarsinna" á
bls. 18.
Lech Walesa og eiginkona hans, Danuta, á heimili þeirra hjóna í gærkvöldi.
Ítalía:
Fanfani forsætisráð-
herra í fimmta sinn?
Kóm, 15. nóvembcr. Al*.
FORSETl ÖLDUNGADEILDARINNAR, Amintori Fanfani, sem er
kristilegur demókrati, þótti í dag líklegastur eftirmaður forsætisráðherr-
ans Giovanni Spadolinis, og yrði þar með leiðtogi 43. stjórnarinnar á
Italíu frá striðslokum.
Spadolini, sem er lýðveldis-
sinni og fyrsti forsætisráðherra
Italíu síðan 1945, sem ekki er
kristilegur demókrati, lagði
fram afsagnarbeiðni sína við
Sandro Pertini, forseta Ítalíu á
laugardag, en mikil óeining hef-
ur ríkt milli tveggja ráðherra í
ríkisstjórn hans varðandi efna-
hagsmál.
Spadolini situr þó í embætti,
að beiðni Pertinis, þar til valinn
hefur verið eftirmaður hans.
Spadolini hefur verið leiðtogi
fimm flokka samsteypustjórnar,
sem mynduð var af kristilegum
demókrötum, sósíalistum, lýð-
veldissinnum, frjálslyndum og
sósíaldemókrötum frá því í júní
á þessu ári.
Samkvæmt heimildum úr
Kristilega demókrataflokknum
mun vera lagt hart að Fanfani,
sem er 74 ára að aldri, að taka að
sér að verða eftirmaður Spadol-
inis. I viðtali, sem birtist í dag í
ítalska vikuritinu Oggi, segist
hann vera ánægður í starfi sínu
sem forseti öldungadeildarinnar
og ekki vera áfjáður í að verða
forsætisráðherra aftur, en því
starfi hefur hann gegnt fjórum
sinnum.
Aðrir sem nefndir hafa verið
sem hugsanlegir eftirmenn
Spadolinis eru Emilio Colombo
utanríkisráðherra og fyrrver-
andi forsætisráðherra, Arnaldo
Forlani. Einnig hefur leiðtogi
sósíalista, Bettino Craxi, verið
nefndur í þessu sambandi.
Pertini byrjaði í dag að þreifa
fyrir sér hjá stjórnmálaleiðtog-
um landsins varðandi hugsan-
legan eftirmann Spadolinis, en
nýr forsætisráðherra mun verða
útnefndur á miðvikudag.
Átök harðna á
ný í Líbanon
Beirút, 15. nóvember. Al*.
AMIN GEMAYEL forseti sneri í
dag heim úr tveggja daga opinberri
heimsókn í Saudi-Arabíu og til-
kynnti við heimkomuna að Líban-
Flótti sonarins skýringin á
„pólitísku hvarfi“ Kirilenko?
Lundúnum, 15. nóvember. AIV
SONUR ANDREI Kirilenkos, sem
fyrir skömmu dró sig í hlé úr fram-
kvæmdastjórn sovéska kommún-
istaflokksins vegna veikinda eða
var settur af, hefur að sögn breska
blaðsins Sunday Telegraph flúið til
Vesturlanda og sé líkast til niður-
kominn í Bretlandi. Breska utanrík-
isráðuneytið vill þó ekkert við þetta
mál kannast.
Að sögn blaðsins er sonurinn
vísindamaður á sextugsaldri.
Fylgir ennfremur að hann hafi
sótt um pólitískt hæli fyrir nokkr-
um mánuðum er hann var á ferða-
lagi með sendinefnd frá Sovét-
ríkjunum, annaðhvort í V-Evrópu
eða í Vestur-Indíum.
Að sögn John Millers fréttarit-
ara Sunday Telegraph í Moskvu
gæti flótti sonarins hugsanlega
verið skýringin á „pólitísku
hvarfi" föður hans. Miller hefur
sagt, að opinbera skýringin á
hvarfi Kirilenkos sé sú, að hann
sé fárveikur. Engu að síður mætti
hann á föstudag til að votta
Brezhnev virðingu sína, þar hem
leiðtoginn lá á viðhafnarbörum.
Sé fregnin um flótta sonarins
rétt markar hún tímamót í sögu
sovéskra flóttamanna vestur um
því þetta er þá í fyrsta sinn, sem
ættingi einhvers úr framkvæmda-
stjórn sovéska kommúnista-
flokksins flýr frá landinu.
on væri ekki lengur „paradís
hryðjuverka". Hins vegar hafa
átök milli Drúsa og kristinna hægri
manna í fjalllendi skammt frá höf-
uðborginni valdið stjórnvöldum
vaxandi áhyggjum.
Gemayel sneri heim á sama
tíma og átök Drúsa og kristinna
manna brutust út að nýju, en
átök hafa verið á þessum svæð-
um öðru hvoru allan síðastliðinn
mánuð. íbúar á þessum svæðum
segja að Israelar hafi kynt undir
þessum átökum með því að
styrkja báða stríðsaðila.
Einnig kom fram í útvarps-
stöðinni „Rödd Líbanon" í kvöld,
að Israelar væru enn að senda
herlið inn í Líbanon og var tekið
viðtal við sjónarvott sem kvaðst
hafa séð a.m.k. fimmtíu hlaðnar
bifreiðar ísraelska hersins fara
yfir landamærin í dag.