Morgunblaðið - 24.02.1983, Side 19
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. FEBRÚAR 1983
19
Afnám tekjuskattsins
— stærsta kjarabótin
— eftir Gunnar G.
Schram
Ranglátasti skatturinn hér á
landi er tvímælalaust tekjuskatt-
urinn.
Hann er fyrst og fremst laun-
þegaskattur, en í því flest veruleg
mismunum í skattlagningu lands-
manna. Það er greinilegt misrétti,
sem erfitt er að sætta sig við og
þarf að hverfa. Þar að auki hefur
tekjuskatturinn orðið æ þyngri
byrði ár frá ári með vaxandi
eyðslu ríkisins og óráðsíu í fjár-
málum.
Af þessum sökum er það eitt
stærsta hagsmunamál allra laun-
þega landsins — langflestra
landsmanna — að stórlega verði
úr tekjuskattinum dregið eða
hann afnuminn með öllu. Slíkt
skref væri stórfelld kjarabót fyrir
allan almenning. Það myndi þar
að auki gera þær ráðstafanir, sem
nú eru óhjákvæmilegar í efna-
hagsmálum, miklum mun auð-
veldari en ella. Ekki verður ráðið
fram úr þeim gífurlega efnahags-
vanda, sem þjóðin stendur nú
frammi fyrir, nema með sam-
drætti á mörgum sviðum efna-
hagslifsins. Slíkum samdrætti
sem áhrif hlýtur að hafa á efna-
hag Iandsmanna verður best mætt
með niðurfellingu tekjuskattsins.
Þannig er unnt að verulegu leyti
að komast hjá þeirri kjaraskerð-
ingu, sem nú vofir yfir heimilum
landsmanna.
Þess vegna verður næsta ríkis-
stjórn, sem mynduð verður að
loknum kosningum, að hafa það
sem forgangsverkefni að fella
niður tekjuskattinn af almennum
launatekjum í landinu.
Tillagan um
afnám samþykkt
Á flokksráðs- og formannafundi
Sjálfstæðisflokksins, sem haldinn
var í byrjun desember síðastlið-
inn, bar ég fram tillögu um að
flokkurinn beitti sér fyrir þessari
breytingu á skattheimtu ríkis-
sjóðs, sem ég hefi hér lýst.
Sú tillaga var samþykkt sam-
hljóða og var tekin upp í stjórn-
málaályktun flokksráðsfundarins.
Sú stjórnmálaályktun markar
stefnu Sjálfstæðisflokksins fram
að næsta landsfundi og hún verð-
ur grundvöllur kosningabaráttu
hans á næstunni. Afnám tekju-
skattsins á almennum launatekj-
um er því orðinn stefnuskráratriði
Sjálfstæðisflokksins. Það þurfa
kjósendur að hafa i huga á næstu
vikum og mánuðum. I mínum
huga er ekki minnsti vafi á því að
við þá stefnu verður staðið. Einn
flokka landsins er Sjálfstæðis-
flokkurinn nú reiðubúinn til þess
að stíga þetta skref. Tugþúsundir
manna munu þá hljóta stórfellda
kjarabót — einmitt þeir, sem
einna mest þurfa á henni að halda.
Er unnt að afnema
tekjuskattinn?
Nú munu ýmsir spurja hvort
hér séu ekki á ferðinni skýjaborgir
einar — hvort ekki sé algjörlega
óraunhæft að ætla sér að stíga
þetta skref. Er það annað en inn-
antómt loforð, sem aldrei verður
unnt að standa við?
Þeirri spurningu svara ég af-
dráttarlaust neitandi. Ein ástæð-
an til þess er sú að nákvæmlega
þetta sama hefur einu sinni áður
verið gert á Islandi.
Viðreisnarstjórnin, undir for-
ystu Ólafs Thors, lét það verða eitt
af sínum fyrstu verkum árið 1960
að afnema með öllu tekjuskattinn
á almennum launatekjum og
lækka verulega útsvörin. Með
þeirri ráðstöfun voru um tuttugu
þúsund launþegar gerðir tekju-
skattslausir. Það þarf ekki ýkja
frjótt ímyndunarafl til þess að
gera sér í hugarlund hvaða áhrif
þetta hafði á efnahags manna —
hve gífurleg kjarabót fólst í þess-
ari ráðstöfun.
Þetta sýnir að slík skattalækk-
un er fyllilega framkvæmanleg, ef
vilji er fyrir hendi — nú ekki síður
en árið 1960. Hún þarf nú að vera,
eins og þá, þáttur í allsherjar
áætlun um endurreisn íslenzkt
efnahagslífs. Sjálfstæðisflokkur-
Gunnar G. Schram
inn einn er fær um að veita for-
ystu í slíku endurreisnarstarfi.
Um það bar viðreisnarstjórnin
órækast vitni.
Að vinna upp tekjutapið
Þegar tekjuskatturinn var af-
numinn 1960 og útsvörin lækkuð
var óhjákvæmilegt að vinna upp
það tekjutap ríkissjóðs vegna við-
reisnaráformanna. Það var gert
með því að söluskatturinn var
hækkaður um 3 prósentustig.
Sömu leið er að sjálfsögðu unnt
að fara einnig nú. Ætla má að
tekjuskatturinn af almennum
launatekjum í landinu nemi rúm-
lega 5% af tekjum ríkissjóðs. Það
jafngildir um þremur söluskatts-
stigum. Jafnvel þótt sölu-
skatturinn yrði hækkaður að
þessu marki á móti niðurfellingu
tekjuskattsins er ekki minnsti vafi
á því að það myndi koma miklu
betur út fyrir alla launþega. Þá
greiða menn lítið eitt meira af
neyslu sinni, í stað þess að greiða
nú 25—35% af tekjum sínum
beint í ríkissjóð í mynd tekju-
skattsins. Slíkt er ekki sambæri-
legt og svo augljóst að um það
verður varla deilt.
Ég er hinsvegar þeirrar skoðun-
ar að ekki eigi að gripa til þess
ráðs að hækka söluskatt, þótt
tekjuskattur verði afnuminn. Þess
i stað á ríkissjóður að draga úr
eyðslu sinni og útgjöldum sem
þessari upphæð nemur. Það er
kominn tími til að ríkið rifi seglin
og láti af gegndarlausum fjár-
austri í óarðbærar framkvæmdir
um land allt, uppbótum og fjár-
festingum sem engan rétt eiga á
sér. Verslunarráð íslands hefur
nýlega bent á raunhæf ráð til þess
að spara allt að 2 milljarða króna
í ríkisrekstrinum. Því fremur ætti
að reynast unnt að draga saman
útgjöldin um upphæð, sem er að-
eins þriðjungur af þeirri upphæð.
Mesta kjarabótin
Það hefur lengi verið eitt helzta
stefnumál launþegasamtaka
landsins að draga stórlega úr
beinum sköttum, sem jafnframt
eru ranglátustu skattarnir. Það er
kominn tími til að verkin tali í
stað orða.
Hver og einn getur litið í eigin
barm og svarað þeirri spurningu
hvaða kjarabót yrði stærri og
mikilvægari en afnám tekju-
skattsins. Það er raunhæfasta
kjarabótin og hana er unnt að
framkvæma ef fólkið í landinu
veitir þeim liðsinni og brautar-
gengi, sem fyrir því vilja berjast.
Aukin þjónusta Olis
iGaröabæ
á beinni bnu
Olís hefuropnaðglæsilega bensínstöð við
Hafnarfjarðarveg í Garðabæ. Stöðin er í
beinni aksturslínu milli Hafnarfjarðar,
Garðabæjar og Reykjavíkur.
Á Olís stöðinni í Garðabæ færðu bensín
og díesel olíu úr hraðvirkum dælum.
1. flokks smurolíur frá B.P. og Mobil.
Auk þess allskyns bílavörur og aðrar vörur.
Verið velkomin í nýju
Olís stödina í Gardabæ, —
bensínstöd í beinni aksturslínu.
Vn tööin
lLLB
Sími: 5 10 10