Morgunblaðið - 20.09.1983, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. SEPTEMBER 1983
13
Kolskeggur
Kvíkmyndir
Ólafur M. Jóhannesson
Nafn á frummáli: The Black Stall-
ion.
Tónlist: Carmine Coppola.
Myndatökustjóri: Caleb Deschan-
el.
Handrit: Melissa Mathison,
Jeanne Rosenbere oe William
Wittliff.
Byggt á samnefndri sögu: Walter
Farley.
Stjórn: Carol Ballard.
Sýningarstaóur: Tónabíó.
Það er ekki oft að maður sér
jafn listilega gerða barnamynd
og Svarta folann er nú prýðir
tjald Tónabíós. Hið eina sem
skyggir á gildi myndarinnar er
ef til vill lengdin en hún spannar
nærri tvær klukkustundir og
heyrði ég ekki betur en sumir
hinna smávöxnu bíógesta hefðu
fengið óla Lokbrá í heimsókn
síðasta hálftímann eða svo. Ég
bauð tveim litlum vinkonum á
myndina og þær tjáðu mér að
hún hefði alls ekki verið lang-
dregin og voru sammála um að
sum atriðin hefðu verið „ ... æð-
isleg". Tel ég myndina vel við
hæfi sæmilega stálpaðra krakka
og get verið innilega sammála
vinkonunum um að sérstaklega
upphafsatriði myndarinnar —
þegar skipið sekkur undan
Afríkuströndum og Alec litli
Ramsey bjargast við taum ara-
bíufolans Kolskeggs hafi verið
„ ... æðislega vel unnin".
Man ég vart eftir jafn áhrifa-
ríkum myndskeiðum frá því hin-
ir sjösamurai gengu á hólm í
samnefndri mynd Kurosawa. í
báðum tilvikum léku hestar
mikilvægt hlutverk og það var
eins og í námunda við þessar
skepnur færðust út mörk veru-
leikans. Áhorfandinn var í miðj-
um stríðsátökum og hluti hinna
hugumstóru japönsku stríðs-
manna og í hinn stað staddur í
borð um logandi skipi er feykti
honum fyrir borð og þar berst
hann við drukknun uns hann
flækist í taum Kolskeggs. Á slík-
um stundum nær kvikmyndalist-
in hæst. Samruni á sér stað milli
skynjunar kvikmytidaleikstjór-
ans og kvikmyndatökumannsins
annars vegar og hins vegar
áhorfandans sem í óeiginlegum
skilningi lyftist úr sæti sínu og
sveiflast inní átakamikla at-
burðarás.
Ég man að þegar ég las Kol-
skegg barn að aldri þá hafði sag-
an svipuð ahrif á mig og töfra-
brögð Caleb Deschanel kvik-
myndatökumanns og Carrol
Ballard leikstjóra nú. Ég er ekki
frá því að sagan hafi hrifið und-
irritaðan sterkari tökum en
mynd þessi og þá mátti ekki á
milli sjá í einstaka atriði eins og
upphafsatriðinu sem áður gat
eða þegar þeim félögum Kol-
skeggi og Alec hafði skolað uppá
ströndina og myndaugað fór að
rannsaka furður náttúrunnar —
berg sem virtist ættað frá öðru
sólkerfi, sól, sem virtist sömu-
leiðis skína af öðrum himni —
fleiru verður ekki lýst enda ekki
hlutverk mitt að taka frammi
fyrir hendurnar á kvikmynda-
gerðarmönnum sem standa und-
ir nafni. Það má svo sem vel vera
að kvikmyndatökustjórinn hafi
gleymt sér full við að skálda
nýstárlegan veruleika á filmuna
en þó varð ég ekki var umtals-
verðrar óþreyju meðal barnanna
í salnum. Eiga börn annars ekki
rétt á fegurð eins og hinir full-
orðnu? Þurfa þau endalausan
hasar í mynd Tomma og Jenna?
Viljum við kannski ala upp has-
arbörn sem ekki skynja hin fín-
gerðari svið tilverunnar? Eða
viljum við eiga einkarétt í feg-
urðinni eins og Elít-tískukóng-
urinn sem setti nýlega fjórtán
ára stúlkubarn á fegurðarmark-
aðinn? í Kolskeggi sjáum við
samband barns og fullvaxta
manns (Mickey Rooney) og dýrs
eins og það getur fegurst orðið.
Hér er ekki verið að nauðga sál
barnungra stúlkna í bláu lóni.
Ævintýri barnæskunnar fá að
rætast í mynd glæsilegs blakks
fola. Kolskeggur verður einskon-
ar táknmynd hinnar tærustu
fegurðar sem er barnssálin. Er
ekki mesti glæpur sem við getum
framið að skemma þá viðkvæmu
byggingu með endalausum has-
ar? Ef menn hafa eirð í sér til að
sitja tvo tíma í bíó þá ættu þeir
að láta það eftir sér að sjá Kol-
skegg þó ekki væri nema til að
rifja upp þá tíð er maður, hestur,
köttur og mús var allt ein eining
og ekkert var ómögulegt, jafnvel
ekki að sitja á baki hálftamins
arabísks fola á valhoppi yfir
skeiðbraut.
, TÆKIFÆRI SEM
BYÐST ALDREIAFTUR!
Sú skemmtilega staða er
komin upp, að við
getum selt 27 óyfir-
byggða (pick-up) bíla af
gerðinni Volvo Lapplander
fyrir 195.492.-
krónur næstu daga. Bíl-
arnir eru með gömlu,
góðu B20A Volvovélinni,
alsamhæfðum gírkassa,
háu og lágu drifi,

280/85x164 hjólbörð-
um, 12v rafkerfi, þrí-
hyrnings hemlakerfi.
Lágmarkshraði 2,8 km.
Hámarkshraði 115 km.
Sýningarbíll og upplýs-
ingar í Volvosalnum.
VELTIR HF
SuÓurlandsbraut 16 • Simi 35200
VOU/O LAPPLANDER
fyrír 1957192,-krónur óöur lrr. 236.2ML-