Morgunblaðið - 14.12.1983, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 1983
45
sem gerir hana dýra innflutta, en
við höfum náð mjög hagstæðum
samningum um flutninga innan-
iands. Við óttumst ekkert í því
efni.“
Það er Skipaútgerð ríkisins, sem
samið hefur verið við um flutninga
á vörunni frá Sauðárkróki, fyrir
um 40% af fastri verðskrá fyrir-
tækisins. Stjórnarmenn, sem blm.
Morgunblaðsins ræddi við, fullyrtu
að Ríkisskip myndi ekki tapa á
þeim flutningum. „Það má ekki
gleyma því,“ sagði Þorsteinn Þor-
steinsson, „að um 80% af allri
frakt fer frá Reykjavík vestur og
norður um land. Þetta verða því
hreinar aukatekjur fyrir Ríkisskip
hvort sem skip þess sigla austur
eða vestur um landið. Gámarnir
eru í skipunum hvort eð er og það
hlýtur að vera hagkvæmara að
flytja þá fulla en tóma. Þetta er
létt vara og staflast vel.“
Þorsteinn sagði að fyrirhugað
Þorsteinn Þorsteinsson, fram-'
kvæmdastjóri Steinullarverksmið-
junnar hf.: 15—20 ír þar til markað-
urinn tekur við þeim 6000 tonnum,
sem hægt verður að framleiða ár-
lega.
urinn gerir ráð fyrir að það selji
öllum, sem vilja kaupa. Gegn
tveimur prósentunum borgar Sam-
bandið flutning úr skipi á bíl þess,
sem kaupir. Sambandið tekur að
sér kynningarstarfsemi á vörunni
og það á að geta ýtt undir sölu
þessara þriggja aðila, sem eru und-
anskildir. En það er rétt að geta
þess, að þótt hluti af kynningar-
kostnaði verði greiddur af um-
boðslaunum SÍS munum við annast
sölueftirlit og kynningu gagnvart
aðilum í byggingariðnaði. Sjálfsagt
má segja, að okkar starf sé mikil-
vægara í upphafi.“
En hvað skyldi taka Sambandið
langan tíma að ná sinni fjárfest-
ingu til baka í gegnum umboðs-
launin? Jón Ásbergsson: Um tíu ár.
Það er að segja ef steinullin selst
— ef Steinullarverksmiðjan hf. á
Sauðárkróki verður jafn gott fyrir-
tæki og aðstandendur halda fram.
Þeir telja að þeir geti aukið stein-
ullarnotkun hér á landi margfalt
frá því sem nú er, að minnsta kosti
þrefaldað hana, miðað við að gler-
ull og steinull séu sett undir sama
hatt og glerullin sé „reiknuð upp“
eins og Árni Guðmundsson gerði
hér að framan. Stefán Guðmunds-
son, alþingismaður, sagði í viðtali
við Tímann skömmu eftir að lög
um steinullarverksmiðju voru sam-
þykkt á Alþingi í fyrra, að sér
þætti það mikils virði og gott til að
vita að þarna ættu a.m.k. fimmtíu
manns að fá vinnu og framleiða
6000 tonn af steinull. Nú hefur
komið fram að það munu líða
15—20 ár þar til markaðurinn tek-
ur við 6000 tonnum. Fyrsta heila
framleiðsluárið (sem hefst vænt-
anlega um mánaðamótin maí/júní
1985), stendur til að framleiða 2650
tonn. Til þess þarf um 30 starfs-
menn, að sögn Jóns Ásbergssonar.
Prófsteinninn hvort
gleruilin víkur ...
Hann segir að samkvæmt út-
væri að framleiða steinull í ýmsum
gerðum, bæði í rúllum og plötum.
Rúmþyngdin verður allt frá 25 kg á
rúmmetra og upp í 200 kg á rúm-
metra. „Það tekur aðeins nokkrar
mínútur að breyta framleiðslunni á
bandinu enda er ekki ætlunin að
framleiða hverja tegund nema í um
fjórar klukkustundir," sagði hann.
Umboðsiaun SÍS af öllu ...
Þegar steinullin verður komin á
markað á helsta markaðssvæðinu,
Reykjavík og nágrenni, tekur Sam-
band íslenskra samvinnufélaga við.
Steinullarverksmiðjan hf. gerði í
sumar umdeildan samning við
Sambandið um einkasölu og dreif-
ingu á framleiðslunni, þó þannig að
þrjú stór sölufyrirtæki voru undan-
skilin, þ.e. BYKO, JL-húsið og
Húsasmiðjan, sem geta keypt beint
frá verksmiðjunni. Samningurinn
við SÍS mun hafa farið mjög fyrir
brjóstið á fjármálaráðherra, sem
er þeirrar skoðunar, að fyrirtæki í
eigu ríkisins (þó ekki sé nema að
hluta) eigi ekki að „mismuna" sam-
keppnisaðilum.
Sambandið mun verða heildsal-
inn í þessu tilviki og fá í sinn hlut
rétt rúm 6% í umboðslaun af því,
sem selt verður á þess vegum og
2% af öllu öðru. „Þetta er ekki ein-
okunarsamningur," sagði Jón Ás-
bergsson. „Sambandið getur ekki
ráðið hverjum það selur, samning-
reikningum þurfi 28 starfsmenn til
að framleiða 2000 tonn á ári, 38 til
að framleiða 4000 tonn, 53 til að
framleiða 6000 tonn og 66 til að
framleiða 8000 tonn. Útflutningur
er ekki fyrirhugaður, það væri
glórulaust ævintýri, segja stjórn-
armenn.
En er þá fullkomlega tryggt, að
stofnun og bygging steinullarverk-
smiðju á Sauðárkróki sé ekki glóru-
laust ævintýri, ný Krafla? „Próf-
steinninn er hvort varan yfirtekur
glerullina," sagði Jón Ásbergsson.
„Finnski útflutningslánasjóðurinn,
sem lánar 85% í vélunum til fimm
ára með 9% vöxtum, trúir að svo
verði. Samband íslenskra sam-
vinnufélaga trúir því sömuleiðis.
Þeir settu sérstakt lið í að kanna
málið og þeirra niðurstaða varð sú,
að þetta væri vitrænt."
Þorsteinn Þorsteinsson sagði:
„Eina vafaatriðið í öllu saman er
hversu vel verksmiðjunni mun
ganga samkeppnin við glerullina.
En það er aðeins spurning um
tíma. Það má mikið fara úrskeiðis
áður en sú samkeppni vinnst ekki.“
Og Stefán Guðmundsson alþing-
ismaður lagði á það ríka áherslu,
þegar blm. ræddi við hann á Sauð-
árkróki nýlega, að „þetta eru ekki
bara við Króksararnir að möndla.
Ríkissjóður á sína fulltrúa í stjórn-
inni og þeir gæta hagsmuna
skattgreiðenda mjög vandlega."
- ÓV
Pcpsi
JÓLAVERÐ
í flöskustærðum 0,251. og 1 lítri
Látið brasÖiÖ ráÖa