Morgunblaðið - 14.12.1983, Side 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 1983
49
Jesús frá Nasaret
Bókmenntir
Jenna Jensdóttir
I'aul Leer—Salvesen
Jesús frá Nasaret
l»ýtt og staðfært:
Rúna Gísladóttir
Æskan, Reykjavík 1983
Æskan hefur farið inn á þá
braut að gefa út bækur um menn
er hafa með lífsháttum sínum haft
áhrif um heim allan.
Þetta er'fjórða bókin Til fundar
við ... og er hún um manninn Jes-
úm frá Nasaret.
Ekki hefi ég fundið neitt um
höfundinn annað en það sem frá
er sagt á bókarkápu. „Paul
Leer—Salvesen er guðfræðingur
og hefur starfað sem fangaprest-
ur. Hann hefur skrifað nokkrar
bækur fyrir ungmenni."
Tæplega hefur hvorki verið
meira rætt né ritað um nokkurn
mann en Jesúm og er það að von-
um. Þó hefur engum dulist að mis-
jafnar hafa bækur um hann verið,
þótt rauði þráður þeirra sé ávallt
sú lífsaga, er guðspjallamennirnir
fjórir skráðu í upphafi — hver á
sinn hátt. Mærðarfullar frásagnir
hafa stundum hrint lesendum frá
og dæmt bækurnar til að rykfalla.
Mér virðist Paul Leer—Salvesen
hafa ratað hér gullinn meðalveg
frásagnarinnar.
Hann hefur sögu sína með þess-
um orðum: „Einu sinni sló hjarta í
líkama manns sem hét Jesús.
Hann varð rúmlega þrítugur áður
en hjartað hætti að slá og vinir
hans urðu einir eftir grátandi af
því að þeir höfðu misst hann.“
Sagan segir í byrjun frá ævilok-
um Jesú. I öðrum kafla byrjar
frásögnin á fæðingu hans og
bernsku. Það er nánast ástæðu-
laust að rekja eitthvað söguþráð-
inn, sem allir kunna frá fyrstu
bernskudögum sínum. En vert er
að vekja á því athygli að hér er
nýstárleg frásögn af lífi Jesú sögð
án stórra orða um kraftaverkin og
undrin.
Látleysi og einlægni gera sög-
una hugljúfa og góðkunnugt efni
rennur kliðmjúkt um vitund les-
andans. Snertir strengi er við-
kvæmir voru í barnsál og vöktu
löngun til að vaxa inn í heim kær-
leika og góðvildar.
Yfir frásögn allri hvílir viss
léttleiki sem að mínu mati hlýtur
að laga lesendur að sögunni. Þýð-
ing er góð — þegar svo er sagt —
er átt við hið íslenska mál í með-
ferð þýðanda.
Antony de Bedts
Tónlist
Jón Ásgeirsson
ANTONY de Bedts er banda-
rískur píanóleikari, enn í námi í
Vínarborg og er nú um það bil að
leggja út á hina þungfæru braut
píanóeinleikarans, braut sem
fjöldi vel menntaðra og góðra
hljóðfæraleikara hefur reynt að
þræða en flestir villst af og lent
um síðir í „klettasvelti", þaðan
sem allar leiðir eru lokaðar,
nema niður hyldjúpt hengiflug
gleymskunnar. Til þessarar ferð-
ar verða menn að vera vel nest-
aðir, með nýja skó og blessun
listgyðjunnar. Antony de Bedts
er vel nestaður, þó nokkuð vilji
hann sýna sig allan með því að
leika stórt og mikið. Hamm-
erklavier sónatan, eftir Beet-
hoven, er ekkert barnameðfæri
og sannarlega lék de Bedts
verkið með miklum glæsibrag,
þó nokkuð hafi hann verið harð-
hentur við gamla manninn á
köflum. Fantasían op. 28, eftir
Skréabin og Fantasían op. 17,
eftir Schumann, eru erfið verk
sem de Bedts lék á köflum mjög
vel en nokkuð viö harðari mörk-
in. Það verður fróðlegt að fylgj-
ast með hvort þessum unga pí-
anóleikara tekst að þræða ref-
ilstigu píanóleikaranna til sig-
urs, því sannarlega á þessi ungi
píanóleikari erindi við píanóið og
hlustendur. Enginn verður óbar-
inn biskup og þar reynir á þol-
gæði manna og er rétt að óská
þessum unga og efnilega píanó-
leikara góðrar framtíðar.
Hvað vildi Anna?
Bókmenntir
Jóhanna Kristjónsdóttir
Stefanía Þorgrímsdóttir:
Sagan um Önnu.
Útg. Iðunn 1983.
Fyrsta bók ungrar konu vekur
forvitni, en forlagið hefði að skað-
lausu mátt kynna höfundinn ör-
fáum orðum. Allt um það, hér lít-
ur Sagan um önnu dagsins ljós og
segir þar frá nefndri stúlku sem
elst upp í sveit, er efnileg í æsku,
margt bendir til að hún sé bráð-
gáfuð, en síðan fer eitthvað að
halla undan fæti, að minnsta kosti
í skólaeinkunnagjöfum, hún lendir
í að verða ólétt, baslar með manni
sinum Helga og þau hefja búskap
við svona ámóta aðstæður og flest
annað ungt fólk síðustu áratugina.
Helgi er vinstrisinnaður og hugs-
andi maður, þótt það falli á hug-
sjónirnar með árunum, Anna hef-
ur komizt að þeirri niðurstöðu að
það borgi sig ekki fyrir konu að
baksa við að reyna að hugsa, lang-
bezt að vera heimsk (dálítið mis-
lukkuð kenning þó, vegna augljóss
gáfnafars hennar). Endirinn er:
afturhvarf til náttúrunnar, ætli
það leysi allan vanda? Það er
spurning sem höfundur svarar
ekki og ekki endilega víst að
lausnin felist þar.
Söguþráðurinn ræður auðvitað
ekki úrslitum um hvort eða hvern-
ig bók lánast, að mínum dómi eru
það efnistökin, hvernig höfundur
nálgast efnivið sinn, hæfni eða
vanhæfni til að draga upp sann-
ferðuga mynd af persónum sínum.
Miðlungsefni getur orðið kúnst,
bitastæð hugmynd og verð allrar
virðingar koðnað niður í verra en
ekki neitt ef neistann vantar.
Hér vantar hvorki neista né rit-
færni. Stefanía Þorgrímsdóttir
kemur því til skila sem hún ætlar
sér að segja, að því er bezt verður
fundið. Hún virðist marka sér í
upphafi dálítið sérvizkulega og
háðslega fjarlægð frá persónum
sínum, en þegar fram líður reynist
þetta vera máti, sem á öldungis
við það sem hér er verið að segja.
Húmorinn og kaldhæðnin ber
aldrei ofurliði þann þokka, sem
höfundur hefur á persónum sín-
um, og eykur á dýpt frásagnarinn-
ar, vegna þess að það verður
skynjað, að angistin er ekki langt
undan.
Persónurnar eru dregnar býsna
faglega af höfundi, Anna eldri og
Jóhanna á Selsmýri eru vel unnar.
Þrátt fyrir þá klemmu, sem höf-
undur gæti virzt í með Önnu sjálfa
vegna þess hvernig hún kýs að
segja frá, kemst myndin af Önnu
fyllilega til skila. Helgi er kannski
sá eini persónanna sem verður dá-
lítið eins og týpa — en bara vel
gerð.
Sem sagt: óvenjulega snjöll bók
og ánægjuleg í þessu flóði miðl-
ungsbóka nú um stundir. Höfundi
er léð ótvíræð skáldgáfa og full
ástæða til að hlakka til fleiri bóka
Stefaníu.

Hagsynn velur það besta
UUSGAGNAHOLLIN
Bildshöfða 20, 110 Reykjavík, sími 91—81199 og 91410.
Bara
til aö benda þér á
aö ef þig vantar hægindastól
— er úrvaliö mest
— veröiö best
^okkur