Morgunblaðið - 04.03.1986, Blaðsíða 54
54
MORGUNBLAÐLD, ÞRIÐJUD AGUR 4. MARZ1986
Fimmtungur skólabarna þarf á
tímabundinni sérkennslu að halda
- segir Keith Humphreys ráðgjafi um
framhaldsnám fyrir sérkennara við
Kennaraháskóla Islands
„EFTIR ÞVÍ sem ég kemst
næst þurfa um 20% íslenskra
barna á skólaskyldualdri á
timabundinni sérkennslu að
halda einhvern hluta skóla-
göngunnar, rett eins og bresk-
ar rannsóknir á skólabömum
þar í landi hafa leitt í ljós,“
sagði Keith Humphreys M.Phil.
frá Newcastle Polytechnic i
Englandi, sem undanfarna
mánuði hefur verið aðalráð-
gjafi starfshóps sem unnið
hefur að uppbyggingu og
skipulagningu framhladsnáms
fyrir sérkennara við Kennara-
háskóla íslands.
Fjölgun nemenda í
„áhættuhóp“
„Starfshópurinn hefur unnið
mikið brautiyðjendastarf því fram
til þessa hafa kennarar einungis
getað lokið fyrri hluta framhalds-
námsins við Kennaraháskólann en
síðari hluta við erlenda háskóla,"
sagði Keith. „Til skamms tíma var
talið að fyrri hlutinn nægði, sem
undirbúningur undir sérkennslu í
almennum grunnskólum og að
síðari hlutinn miðaðist frekar við
kennslu bama og unglinga í sér-
skólum og á stofnunum. Reynslan
virðist hinsvegar sýna að svo er
ekki.“
— „Þurfa allir sérkennarar að
taka bæði- fyrri og seinnihluta
framhaldsnámsins?"
„Já, ef kennari á að vera hæfur
til að meta á hvaða leið bamið
er í námi og þá sérstaklega ef
um er að ræða bam í „áhættu-
hóp“, bam sem hægt væri að
beina inn á rétta braut. Aðal
áhyggjuefni okkar sem fáumst við
sérkennslu em nemendur í
„áhættuhópnum", sem fer sífellt
fjölgandi meðal annars vegna þess
að kennarar almennt kunna ekki,
hafa ekki aðstöðu eða geta ekki
sinnt þeim sem skyldi."
Breyta þarf meðferð
á námsefni
— Er menntunarskortur kenn-
ara megin ástæðan fyrir þvi
hvemig komið er?
„Já, ef til vill. Meðal þess sem
þarf að breyta er meðferð kennar-
anna á námsefninu. Þeir virðast
halda fast við það sem þeim er
uppálagt að kenna samkvæmt
námskrá án tillits til hversu mót-
tækilegur nemandinn er. Afleið-
ingin er sú að ýmist er verið að
draga niður afburðanemendur eða
toga þá áfram sem dragast aftur
úr. Eg er þeirrar skoðunar að
hópur þeirra nemenda sem á í
stöðugri baráttu við að fylgjast
með, verði sífellt stærri ef ekki
verður gripið í taumana og farið
að taka tillit til nemandans. Þessi
ósveigjanleiki býður heim hætt-
unni á að í framtíðinni stækki sá
hópur bama og unglinga, sem
skólinn dæmir sem „misheppn-
aða“. í dag er ef til vill þriðjungur
nemenda dæmdir þannig."
— Hvað áttu við með „mis-
heppnaðir"?
„Þá á ég við alla sem þyrftu á
Keith Humphreys M.Phil.
sérkennslu að halda. Allt frá þeim
sem fæðast með líkamlegan og/
eða andlegan galla, og eiga enga
eða takmarkaða möguleika á að
læra, til þeirra sem hefðu getað
lokið gmnnskóla með jákvæðum
árangri ef fullnægjandi og vel
skipulögð sérkennsla hefði verið
fyrir hendi. Staðreyndin er sú að
námsþroski hvers og eins fer ekki
eftir aldri og því fyrr sem gripið
er í taumana þegar námserfið-
leikar gera vart við sig, þeim mun
auðveldara er að hjálpa nemand-
anum að ná sér á strik. Mjög oft
má til dæmis rekja erfíðleika
nemenda sem falla á grunnskóla-
prófi langt aftur í tfmann jafnvel
allttil forskólans.“
Hugarfarsbreyting-
gagnvart nemendum
— Hvaðertil ráða?
„Með bættri menntun kennara
og breyttu hugarfari gagnvart
nemendum mætti áorka miklu.
Mér virðist ástandið í íslenskum
skólum svipað og það var í bresk-
um skólum á árunum 1960 til
1970. Þá leiddi rannsókn sem
gerð var í ljós að þeir sem stóðu
fyrir uppþotum sem urðu í kjölfar
KENNSLUFRÆÐILEG
GREINING Á SLÖKUM
NÁMSÁRANGRI
ÍSKÓLUM
„Getumeiri"-
nemendur
------Árangursrík
stuðningskennsla
.„Getuminni"
nemendur
„ Nemendur
í sérskólum
-Aukin kunnátta og færni nemenda-
nemenda
„Getumeiri" nemendur eru samkvæmt skýringarmjmdinni dregnir niður og látnir fylgja almennum
námskröfum í grunnskólum og almennri námsskrá. Án stuðningskennslu er hætta á að nemendum
fækki I hópi „árangursríkrar” stuðningskennslu jafnframt því sem „getuminni" nemendum mun
fjölga.
atvinnuleysis voru flestir úr hópi
þeirra sem dæmdir höfðu verið
„misheppnaðir" í skóla og töldu
sig ekki eiga viðreisnar von. Hagir
þeirra verst settu voru rannsakað-
ir sérstaklega og hæfileikamir
dregnir fram. Þá kom í ljós að
þau gátu ýmislegt, voru reyndar
mjög hæf hvert á sínu sviði.
Þessar niðurstöður höfðu mikil
áhrif á hugmyndir um námshæfni.
Það er ekki hægt að dæma ein-
staklinga eftir svörtu eða hvítu,
við verðum að nota allt litrófið.
Nær allir sem eru taldir líkamlega
eða andlega vanheilir geta lært
eitthvað ef rétt leið er farin og
námsefnið valið við hæfi hvers og
eins."
Styrkja þarf samband
milli grunnskólans og
þeirra sem semja
námsefnið
— Hvað með námsefni fyrir
svo „breiðan hóp“?
„Námsefnið getur verið viss
hindrun en ekki óyfírstíganleg og
í framtíðinni verður að taka meira
tillit til þarfa nemendanna. Á
undanfömum ámm hefur verið
lögð mikil vinna í að semja nýtt
námsefni enda var það mjög
brýnt. Ég er hinsvegar ekki sáttur
við hvemig að því hefur verið
staðið. Námsefnið er samið án
þess að nægjanlegt tillit sé tekið
til þess hvemig ástandið er í skól-
unum, hvemig kennarar nýta
námsefnið eða hvað unnt er að
bjóða nemendum. Frá kennumm
koma allt of litlar upplýsingar um
hvemig námsefni hentaði þeim
og nemendum þeirra best. Þessi
skortur á upplýsingum leiðir til
ákveðinnar stöðlunar á námsefni
og kennsluaðferðum sem ættu,
ef vel á að vera, að vera í sífelldri
þróun og taka mið af aðstæðum
hverju sinni. Samband milli þeirra
sem semja námsefni, gmnnskóla-
kennara og Kennaraháskólans
þarf að mínu áliti að styrkja til
muna. Sú hugmynd að öll kenn-
aramenntun færist yfir í Háskól-
ann getur verið varasöm. Viss
hætta er á að tengsl kennaranema
við gmnnskólann rofni og að of
mikil áhersla verði lögð á kenning-
ar en verklegi þátturinn gleym-
ist.“
— Áttu þér einhverja ósk?
„Já, úr því að ég er hingað -
kominn sem ráðgjafi í mótun
framhaldsnáms fyrir sérkennara
þá vonast ég til að geta skilið
þannig við að vinna mín verði
ekki lokuð niður í skúffu þegar ég
er farinn, heldur verði hún varan-
leg og Kennaraháskólanum til
góðs.“
KG
Beach’s gómsæta marmelaðið þarf aðeins
að blanda með vatni og sykri, sjóða í 10 mín.
og setja á krukkur.
Úr einni heildós færðu 2,7 kg eða
sex (450 g) krukkur á ca. 30-35 kr. hver.
Býður nokkur betur?
Magnús Th. S.Blöndahl hf
Símar: 12388 - 13358.
'æst í flestu
-- .
Beachs
Kór Víðistaðasóknar.
Skemmtikvöld í Hafnarfirði
Næstkomandi fimmtudagskvöld, 6. mars, stendur Kór Víðistaðasókn-
ar fyrir skemmtidagskrá í Veitingahúsi A. Hansen í Hafnarfirði.
Dagskrá þessi nefnist „Öll er skepnan skemmtigjöm" og hefst kl.
21.00. Þar syngur kórinn létt lög, auk þess verður upplestur, sungnar
gamanvísur og almennur söngur er stór þáttur í dagskránni. Aðgangur
er ókeypis.
Fréttatilkynning