Morgunblaðið - 30.10.1986, Side 12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. OKTÓBER 1986
12
Framflutningur á konsert
eftir Jón Asgeirsson
Gunnar Kvaran einleikari á sinfóníuhljómleikum í kvöld
Nýtt íslenskt tónverk, Konsert fyr-
ir hnéfíðlu og hljómsveit, eftir Jón
Asgeirsson, tónskáld, verður frum-
flutt á þriðju áskriftartónleikum
Sinfóníuhljómsveitarinnar í Há-
skólabíói í kvöld. Einleikari verður
Gunnar Kvaran og stjómandi Arthur
Weisberg. Önnur verk á efnisskránni
verða Fidelio-forieikur Ludwigs van
Beethoven, Élégie fyrir hnéfíðlu og
hljómsveit eftir Gabriel Fauré, sem
Gunnar Kvaran leikur með Sinfóníu-
hljómsveitinni, og loks Petrúsjka eftir
Igór Stravinsky.
Tónleikamir verða hljóðritaðir fyr-
ir Evrópusamband útvarpsstöðva,
EBU, og standa öllum aðildarstöðv-
um sambandsins til boða.
Umfjöllun um gam-
alt o g nýtt
Jón Ásgeirsson, tónskáld, segir svo
um hið nýja verk sitt, Konsert fyrir
hnéfíðlu og hljómsveit: „Konsertinn
er eins konar umfjöllun um gamalt
og nýtt og hugsanlega nýtt og per-
sónulegt tónmál. Aðalstef þáttanna
þriggja em byggð á því sem kalla
mætti lagræn tólftónaskipan, en á
móti þeim eru stef sem bera jafnvel
sterk einkenni alþýðulagsins og eink-
um koma ljóslega fram í 2. þætti.
Gunnar Kvaran sellóleikari
Þrátt fyrir að tónferlið sé víða undir
áhrifum af tónskipan tólftónakerfis-
ins, er verkið ekki á neinn máta
tólftónaverk, hvað snertir form, sam-
hljóman eða samskipan radda.
Lokaþátturinn er eins konar niður-
staða eða sátt í leit minni að „eigin
tónmáli“.“
Jón Ásgeirsson hefur um árabil
verið eitt þekktasta og afkastamesta
tónskáld hérlendis. Hann fæddist á
Arthur Weisberg
idjómsveitarstjóri
þjóðlögum og flest tónverka hans
bera blæ sem mun mega rekja til
þjóðlegra áhrifa.
Gunnar Kvaran, sellóleikari, sem
leikur einleik í hinu nýja verki Jóns
Ásgeirssonar, bjó til skamms tíma í
Kaupmannahöfn, þar sem hann
stundaði nám hjá Erling Blöndal
Bengtsson, auk þess sem hann
kenndi við Konunglega tónlistarskól-
ann. Hann hlaut tónlistarverðlaun
Jón Ásgeirsson tónskáld
ísafirði 1928. Hann nam við Tónlist-
arskólann í Reykjavík og Konungiega
skoska tónlistarskólann í Glasgow.
Jón er nú lektor við Kennaraháskól-
ann og hefur auk þess kennt við
Söngskólann í Reykjavík og Tónlist-
arskólann. Eftir hann liggur mikill
fjöldi tónverka, stórra og smárra:
hljómsveitar- og kammerverk, sön-
glög og kórverk. Hann hefúr og
starfað að útsetningum á íslenskum
Gades árið 1969. Gunnar stundaði
framhaldsnám hjá prófessor Reine
Flachot í Basel og París. Hann hefur
haldið tónleika í Frakklandi, Belgíu,
New York, Þýskalandi, Hollandi og
á öllum Norðurlöndum. Gunnar
kennir nú við Tónlistarskólann í
Reykjavík og Tónlistarskólann í
Garðabæ.
Fidelio-forleikur
Beethovens
Ludvig van Beethoven
(1770—1827) samdi eina óperu, „Fid-
elio“, sem fyrst var sýnd í nóvember
1805. Síðar breytti tónskáldið verk-
inu og árið 1814 var óperan flutt í
þeirri mynd sem hún hefur síðan haft.
Við óperuna samdi Beethoven alls
flóra forleiki. Þrír þeirra nefnast
„Leónóru-forleikir nr. 1, 2 og 3, en
hinn fjórði er „Fidelio“-forleikurinn,
sem verður fyrstur á efnisskrá Sin-
fómunnar að þessu sinni.
Élégie fyrir hné-
fiðlu og hljómsveit
Gunnar Kvaran leikur í verki
Gabriel Fauré, Élégie fyrir hnéfiðlu
og hljómsveit op. 24. Fauré
(1845—1924) var franskt tónskáld
og organleikari. Hann stundaði nám
mvið Niedermeyer-skólann í París og
var Saint-Saéns meðal kennara hans
þar. Frá 1905 til 1920 var hann for-
stöðumaður Tónlistarháskólans í
París og meðal flölmargra þekktra
nemenda hans var tónskáldið
Maurice Ravel. Tónlist Faurés átti
lengi erfítt uppdráttar utan Frakk-
lands, en nú efast enginn um
réttmætan sess hans í hópi hinna
merkustu frönsku tónskálda. Þekkt-
astur er hann fyrir sönglög sín og
kammertónlist og óperan „Pénelope"
er af mörgum talin meistaraverk.
Allra kunnasta verk hans er þó
líklega „Sálumessan" op. 48, samin
Ttfrt; 10.-12. nóvember 1986, kl. 08.30—17.00.
Á þessu námskeiði er kynnt ný aðferð við hönnun hugbúnaðar, sem tengir hin ýmsu
hjálpartæki sem notuö eru í þessu skyni í eina samstæða heild. Aðferðin er auðlærð,
og hún er mjög þægileg og hagkvæm í notkun.
Aðferðin er sambland bestu atriða úr ýmsum kerfishönnunaraðferðum, þau eru
samhæfð þ. e. þau byggja á sömu grundvallarreglunum. Árangurinn er meiri afköst,
færri villur, eðlileg og aðgengileg skjalagerð og minna viðhald. Forrit sem skrifuð eru
eftir þessari aðferð eru hnitmiðuð, hagkvæm og auðlesin. í þessari aðferð eru ýmis
myndræn hjálþartæki ósþart notuð.
Námskeiðið byggist að miklu leyti á æfingum og vinnu í hóþum. Þetta gerir þátttak-
endum kleift að laga það forritunarmál sem þeir nota að þessari nýju og betri aðferð
við hugbúnaðarframleiðslu.
ISi
Þátttakendur læra að:
— hanna og skrifa rétt forrit í fyrstu tilraun.
— læra betri samskiþti við notendur og samverkamenn.
— finna viilur á fyrstu stigum greiningar, hönnunar og forritunar.
— nota myndræn hjálpartæki (gagnaflæðirit, Wamier/Orr, klasauppdrætti) til að
gera hönnunina fljótari, skýrari og mótaðri.
— útbúa skjöl sem auðvelda viðhald.
— útbúa notendahandbók fyrr í kerfisferlinu.
— auka afköst og starfsánægju forritara.
— minnka kostnað við hugbúnaðargerð og -viðhald.
Þatttakendur. Forritarar með a. m. k. tveggja ára starfsreynslu, kerfisfræðingar og
verkefnastjórar sem vilja kynnast bestu aðferðum við hönnun hugbúnaöar.
Pjíl^ðtjNÍÉÍllÍÍÍf Don J. Wessels, ráðgjafi og fyrirlesari hjá Wessels Intemational. Don
J. Wessels hefur haldið námskeið hjá Stómunarfélaginu með góðum árangri, nú
síðast námskeið um verkefnastjómun í hönnun hugbúnaðar.
Stjómunarfélag Islands
Ananauslum 15 ■ Slmi: 6210 6fi
Fimmtán börn af
hverjum tíu þús-
und eru einhverf
AÐ UNDANFÖRNU hefur dr.
Demetrious Haracopos dvalið
hér á landi í boði Umsjónarfélags
einhverfra barna, en hann er
meðal þekktustu sérfræðinga um
bamaeinhverfu. Hann hefur
flutt fyrirlestra víða um heim og
hér hélt hann námskeið fyrir
fagfólk og aðstandendur geð-
veikra bama, heimsótti stofnanir
og flutti fyrirlestra, m.a. í Norr-
æna Húsinu á vegum Félags
íslenskra sérkennara.
Dr. Haracopos hefur starfað sem
sálfræðingur frá ’69 við Sofíeskolen
í Danmörku, en það er skóli í ná-
grenni Kaupmannahafnar fyrir 37
geðveik eða einhverf böm. Hann
hefur verið forstöðumaður skólans
frá því fyrr á þessu ári. Hann sagði
mjög vel að þessum hóp búið í
Danmörku, aðstæður væru með því
besta sem þekktist í heiminum.
Hann sagði að um 15 böm af hveij-
um 10.000 væm einhverf og þyrftu
mjög mikla aðstoð alla ævi, en
ástæður þessa sjúkdóms em ókunn-
ar. Einhverf böm em mjög erfíð
umhverfí sínu, þau þurfa mörg hver
lítinn svefn, geta lítið sem ekkert
leikið sér við önnur böm, leikir
þeirra og leikföng em sérstök, sum
em árásargjöm, þau þola illa breyt-
ingar, mörg föst í ákveðnu hegðun-
armynstri, loka sig af í sfnum eigin
heimi, og haga sér sérkennilega.
Þau þyrftu mjög mikla umönnun
og því hefði verið byggt upp sérs-
takt kerfí þeim til handa í Dan-
mörku, kerfi sem tæki til allra þátta
lífs þeirra, heimilis, skóla, vinnu og
frítíma. Margir gætu unnið á vem-
duðum vinnustöðum er þeir næðu
fullorðinsaldri, en þau þyrftu aðstoð
við flest, m.a. við að nýta tómstund-
ir sínar. Áhersla er lögð á að vinna
með foreldmm bamanna, og hjálpa
þeim að ala böm sín upp.
„ Anægður með það sem
ég hef séð og kynnst
en margt óunnið“
Haracopos lagði áherslu á að
talsvert væri hægt að gera fyrir
þessa einstaklinga, hægt væri að
halda þeim utan stofnana og án
lyfjagjafa með því að koma upp
sérstökum heimilum. Hann sagðist
hafa hitt Qöldan allan af hérlendu
fólki er fengist við þessi mál þá
viku sem hann hefur dvalið hér á
landi. „Ef ég ber saman það sem
er að gerast í þessum málum hér
á landi og þá aðstöðu sem við búum
við í Danmörku, þá virðist mér þið
Metsölublad á hverjum degi!