Morgunblaðið - 15.03.1987, Blaðsíða 28

28 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. MARZ 1987
„ Svona vaeni mi nn- Pabbi dx. ekk'i
að -farcL heim i dag "
ást er...
4i8
... bestu kaupin.
TM Rtg. US. Pat Ofl.—U rights resctvad
01986 Los Angalw Tlnm Syndcate
Peningana eins og skot
annars hleypi ég af!
Með
morgunkaffinu
Lofaði mönunu að borða
bara eina köku!
Verður ekki að hækka
vextina hjá aurasálinni?
Ég fór í Þjóðleikhúsið nú í
vetur og sá leikritið Aurasálina,
sem í sjálfu sér er ekki frásagn-
arvert. En í því leikriti er ungur
maður sem er í sárri fjárþröng.
Hann fær ekki lán eftir hefð-
bundnum leiðum og verður þá
að leita fyrir sér annars staðar.
Hann fær tilboð og vextimir eru
ekki svo voðalegir, 5%, sem hann
samþykkti. En það var svolítið
meira á spýtunni. Hann átti að
fá ákveðna upphæð að láni en
fékk ekki greidd út nema um 4A
hluta þeirra upphæðar, eða til
þess að gera öllum skiljanlegt,
þá fékk hann segum 100 krónur
lánaðar en fékk ekki útborgað
nema 80 krónur, en varð samt
að greiða til baka kr. 100. Hon-
um reiknaðist þannig til að hann
yrði að greiða um 25% ársvexti
af láninu. Leikritið gengur svo
út á að sýna aurasálina, þennan
svíðing, sem leyfír sér að taka
25% ársvexti.
Nú auglýsa bankamir um og
yfír 20% vexti af innlánum, en
vextir af skuldabréfum em nú
6—8%, ef ég hefi réttar upplýs-
ingar, og af víxlum 15—16%.
Meira að segja gat ég ekki betur
séð en fjármagnsfyrirtæki aug-
lýsti í sjónvarpinu að það hafí
útvegað 31% ársvexti sl. ár.
Hvemig getur þetta gerst? Eru
bankamir að gefa með Qár-
magninu? Hér em verðbætur
auðvitað ekki reiknaðar með, því
þær em ekki vextir. Einu sinni
var kaupmaður sem kvartaði
yfír erfíðum tímum og miklu
tapi á versluninni. Aðspurður
hvers vegna hann ræki verslun-
ina áfram svaraði hann, að hún
væri lokuð á sunnudögum og það
bjargaði sér. Bankamir em lok-
aðir bæði á laugardögum og
sunnudögum. Er það skýringin?
Eða gera bankamir og fjárfest-
ingafyrirtækin kannski það
sama og dæma átti okrarana
fyrir í okurmálunum svokölluðu,
sem undanfama mánuði hafa við
og við verið til umræðu? Vilja
nú ekki einhveijir fjármálasnill-
Á kvöldvöku rásar 1 á hveiju
föstudagskvöldi er og hefur verið
um nokkuð skeið þáttur sem nefn-
ist í Mímisbrunni, þáttur íslensku-
nema í Háskóla íslands. Um hann
annast tveir hveiju sinni, umsjónar-
maður og lesari.
Umfíöllun efnis í þáttum þessum
Sýnið aft-
urtónleika
PhilCoIlins
1586-6284 skrifar:
Ég vil beina þeim tilmælum
til Stöðvar 2 að þeir sýni aftur
tónleikana með Phil Collins. Það
mætti líka gera meira af því að
sýna tónleika.
Ég er heldur ekki alveg án-
ægður með það, hvað Music Box
er orðinn stuttur þáttur. Það
er alltaf verið að stytta hann.
ingar, sem lofa allt upp í 31%
ársávöxtun, svara þessu og gefa
okkur skýringar? Ég held jafnvel
að þeir hjá Þóðleikhúsinu verði
að hækka vextina hjá aurasál-
inni svona í „takt við tímann".
Jón ísberg
er oftar en hitt allgóð og ekkert
sérstakt um hana að segja. En skil-
greining þessa fólks á þeim höfund-
um sem það tekur verk eftir til
umfjöllunar er oft fyrir neðan allar
hellur og alröng.
Til dæmis í kynningu á Jóhanni
Siguijónssyni fyrir skömmu, í sam-
bandi við verk hans Fjalla-Eyvind,
var sagt að hann væri fæddur á
Laxamýri í Norður-Þingeyjarsýslu.
Ekki munu Suður-Þingeyingar vilja
játa þessu, og í kynningu á Gunn-
ari Gunnarssyni sl. föstudagskvöld
var sagt að hann væri fæddur á
Valþjófsstað í Fljótshlíð, ekki góð
landafræði það.
Ég hef ekki orðið vör við að þetta
hafi nokkursstaðar verið leiðrétt og
nú spyr ég: Hlustar fólk ekki leng-
ur á kvöldvökumar í útvarpinu eða
er því þá alveg sama um það sem
sagt er ef það hlustar?
I öðru lagi, fylgjast kennarar
nemendanna í Háskólanum, í þessu
tilfelli íslenskunema, ekkert með
því sem fram gengur af munni
þeirra frammi fyrir alþjóð? Batur-
legt ef rétt er.
Jórunn Ólafsdóttir frá Sörla-
stöðum
Skilgreining á höf-
undum oft fyrir
neðan allar hellur
HÖGNI HREKKVISI
Víkverji skrifar
Fyrir skemmstu voru tíndar
hér til nokkrar af þeim að-
skiljanlegu „sporslum" sem sífellt
sýnist fara fjölgandi á reikningum
þjónustufyrirtækja. Eins og menn
rekur ef til vill minni til, hafði
lesandi af þessu tilefni samband
við Velvakanda, sem deilir þessari
opnu með Víkveija, og upplýsti
um eina glænýja að best verður
séð og um leið eina þá frumieg-
ustu. Hann var þá nýbúinn að fá
reikning þar sem einn liðurinn hét
„sætishlífar", og lét þau orð falla
og ekki að ástæðulausu að nú
væru þeir kræfústu semsagt farn-
ir „að taka gjald fyrir að óhreinka
ekki hjá manni sætin“.
Fer ekki að verða tímabært að
stinga við fótum? Gerast þeir ekki
einum of hugvitssamir mennimir
sem búa til þessa reikninga? Eða
hvemig líst Neytendasamtökun-
um til dæmis á þá aðferð að
heimta gjald af mönnum fyrir að
spilla ekki eigum þeirra?
xxx
Hafa menn tekið eftir því
hvemig viðbrögð stjóm-
málamannanna okkar eru alltaf á
eina lund þegar þeir eru beðnir
um að tjá sig um nýjustu úrslitin
í nýjustu skoðanakönnuninni um
fylgi flokkanna?
Hafí úrslitin verið flokknum
þeirra óhagstæð hafa þeir jafnan
tvennskonar svör á reiðum hönd-
um. í fyrsta lagi segjast þeir nú
aldrei hafa borið sérstaka virðingu
fyrir þessum svokölluðu skoðana-
könnunum sem séu vitanlega
meingallaðar, og í öðru lagi (og
til vara eiginlega) segjast þeir þar
að auki vera handvissir um að
næsta könnun eigi eftir að sýna
allt aðra og stómm betri útkomu.
Ef hafí úrslitin verið flokknum
þeirra hagstæð segja þeir aftur á
móti hróðugir að þessu hafí þeir
raunar alltaf átt von á og bæta
síðan við (og svona til áherslu eig-
inlega) að það sé eins og hvert
annað píp þegar menn séu að
reyna að gera lítið úr svona könn-
unum.
Loks er það helst að frétta af
málfarsslóðum okkar íslend-
inga að fleirtölusýkin heldur
áfram að magnast. Menn hamast
við það jafnt í sjónvarpi sem í
dagblöðunum að auglýsa vöru „á
mjög góðum verðum"; og er vísast
til einskis að vera að fárast útaf
þessum skolla lengur. Ennfremur
höfum við fréttir af snyrtivöru-
verslun sem um jólaleytið státaði
af því á skræpóttum veggspjöld-
um að í hillum hennar væru
„margskonar ilmar“. Og Víkveiji
var sjálfur á næstu grösum ekki
alls fyrir löngu þá geðþekkasti
maður stagaðist sífellt á því í sjón-
varpinu að á þeim erlendu slóðum
sem hann var að lýsa ræktaði
fólkið „kræklinga“ fremur en
krækling.
Á hans máli veiða menn því
væntanlega ekki þorsk heldur
þorska. Og menn eru ekki á ýsu
heldur á ýsum. Og menn eru á
humrum og fara á síldar.