Morgunblaðið - 19.04.1988, Síða 8

8 B
gttorgiwMaMb /ÍÞRÓTTtR ÞRWJUDAGUR 19. APRÍL 1988
I A-landslið
þremur árum
eftir að hann
sá handbolta
fyrsta sinni!
ÁRIÐ1961 fór 15 ára strákur á landsleik Póllands
og Finnlands í handknattleik í Varsjá, höfuðborg Pól-
lands. Hann hafði aldrei fyrr séð þessa Iþrótt enda
hún ekki íhávegum höfð íhöfuðborginni. Unglingur-
inn hreifst af leiknum, en fannst f urðulegt hvað mark-
verðirnir stóðu sig illa — markið litið, en samt náðu
þeir sjaldan að verja. Hann hugsaði með sér að hann
gœti örugglega gert betur og fór að œfa með félags-
liði. Nfu mánuðum sfðar var hann varamarkvörður
fyrstu deildar liðs, aðrir fimm mánuðir liðu og hann
var orðinn aðalmarkvörður liðsins og fijótlega kominn
f unglingalandsliðið. í desember 1964 var hann valinn
í pólska landsliðið og lék sinn fyrsta landsleik gegn
Finnum f Finnlandi. Hann var það ungur að hann
hafði enn ekki eignast vegabréf. Faðir hans varð þvf
að gefa skriflegt leyfi sitt fyrir því að hann mœtti
fara til útlanda. Pólverjar voru að endurgjalda heim-
sóknina frá 1961. Pilturinn, sem þá horfði á, var kom-
inn ffremstu röð. Hann lék 82 landsleiki, en gerðist
þjálfari 26 ára gamall, sem var mjög óvenjulegt fyrir
svo ungan mann. Hann var pólskur meistari sem leik-
maður Slask Wroclaw einu sinni, en sex sinnum sem
þjálfari sama félags á tfu ára ferli með liðinu. Sfðan
lá leiðin til íslands til að þjálfa Víking. Með komu
hans varð bylting f fslenskum handknattleik, Vfkingur
varðfjórum sinnum ísiandsmeistari á fimm ára ferii
hans með liðið, fjórum sinnum Reykjavíkurmeistari
og þrisvar bikarmeistari. Sfðan tók hann við landslið-
inu, leikirnir eru orðnir 158 á fimm árum, árangurinn
aldrei betri, en eftir Ólympíuleikana f Seoul f haust
verða enn kaflaskipti.
„Ég var fyrsti pólski markvörðurinn sem skutlaði mór
ekkiá milli stanganna eins og knattspymumarkvörð-
ur. Ég stóð kyrr f markinu og beið eftir að sóknar-
mennimir skytu. Til hvers að vera að skutla sér —
markið er ekki nema tveir metrar á breidd! Mfn fyrir-
mynd var tékkneski markvörðurinn Jiri Vicha, sem
nú þjálfar vestur-þýska liðið Grosswallstadt," segir
sá sem um er rætt: Bogdan Kowalczyk.
BOGDAN K OWA
Hættir eftir Ól
en vill þá tak<
árs landsliðU
Eftir Steinþór
Guðbjartsson
og Skapta
Hallgrímsson
Bogdan Kowalczyk er landskunn-
ur eftir tíu ára árangursríka
dvöl á íslandi. Margt hefur verið
skrifað um hann og enn meira rætt,
en engu að síður
þekkja hann fáir. Fólk
hefur gert sér hug-
myndir um manninn
og þjálfun hans án
þess í raun að gera sér grein fyrir
hver hann er.
Hörkutól? Jámkarl? Þrælahaldari?
„Það er fólk sem þekkir mig ekki sem
segir þetta. Leikmennimir sem ég
hef þjálfað vita betur og tala ekki
svona," segir Bogdan.
Taugaáfall
„Ég þekkti ekkert til handboltans
héma áður en ég kom. Hafði reyndar
spilað héma með Slask og eins gegn
landsliðinu á Ólympíuleikunum 1972,
en varð fyrir miklu áfalli, fékk nærri
því taugaáfall á fyrstu æfingunni.
Mörkin vom án neta. Fimm leikmenn
íSvíþjóð
þaðbesta
tilþessa
hvað var á þessum tíma og móther-
jamir vissu ekki hvemig átti að
bregðast við þeim.
Á Islandi em margir „sérfræðingar"
og núna þykir þetta allt saman sjálf-
sagt hjá hveiju liði. Margir halda að
þetta hafi alltaf verið svona, en menn
em fljótir að gleyma. Handboltinn
var fmmstæður, samvinna þekktist
ekki, menn léku fyrir sjálfan sig en
ekki liðið. Nú skilja menn að marka-
hæsti leikmaðurinn er ekki endilega
sá besti — það er liðsheildin, sem
skiptir öllu máli.“
Grunnurinn
„Ifyrsta árið var mjög erfitt. Sjálfsagt
hafa einhveijir haldið að ég væri
hreinlega klikkaður, en það þurfti að
byggja allt upp frá gmnni. Ég hélt
mér ávallt í vissri ijarlægð frá leik-
mönnunum, en framkvæmdi það, sem
ég taldi þeim fyrir bestu. Með lands-
liðið gegnir öðm máli. Sami hópur
hefur verið saman í fímm ár, strák-
Fékk
nær áfall
áfyrstu
æfinau
að ef þau gætu ekki gripið boltann
gætu þau ekki spilað. Eg fékk þá að
heyra að hjá HK fengju þau alltaf
að spila og fæm frekar þangað! Á
næstu æfingu komu 30 krakkar,
síðan 20 og eftir þijár vikur vom
fimm mættir. En málið er að það er
ekki nóg að spila. Gmnnatriðin verða
að vera í lagi. Þau þarf að æfa og
þeim þarf að viðhalda, jafnt í yngstu
flokkum sem í landsliði. Það em
margir efnilegir handknattleiksmenn
á Islandi, en þeir verða aldrei annað
en efnilegir ef þeir leggja ekki rækt
við gmnnatriðin og tæknina."
Úrslltakeppnl
„Uppbygging handboltans er langt
því frá að vera nægjanlega góð.
Tímabilið er allt of stutt, leikimir of
fáir. íslendingar skilja ekki hvað er
gott og hvað er slæmt og em þess
vegna alltaf að breyta skipulaginu í
stað þess að láta reyna á hlutina í
eins og fimm ár. Úrslitakeppni eins
Hef
fengið
tilboð
aðutan
mættu á ójafnt planið við Breiðagerð-
isskóla. Æfingalausir með öllu eftir
langt sumarfrí. Og vanir því að æfa
ekki nema tvisvar eða þrisvar á viku
á sjö mánaða keppnistímábili. En
þeir höfðu áhuga á að taka sig á og
við byijuðum fyrstir liða með fjórar
æfíngar á viku. Árangurinn lét ekki
á sér standa, önnur lið fóm að dæmi
okkar, en við vomm ávallt skrefí á
undan og fjölguðum enn æfíngum.
Það er leyndardómurinn á bak við
velgengni Víkings á þessum ámm,
æfíngar og þrotlaus vinna. Eins varð
leik'ur okkar „tekniskari" en annarra
liða. Við æfðum leikkerfi — spiluðum
mjög _ kerfisbundinn handknattleik;
sem íslendingar vissu nánast ekki
amir þekkja og skilja leikinn, era
skynsamir og við ræðum um það sem
gera þarf.
Gmnnatriðin verða að vera í lagi í
handbolta eins og í öðram greinum.
Ef menn kunna hvorki að grípa eða
senda er leikurinn tapaður. Tímabilið
héma er alltof stutt og því er það
svo að á haustin þarf alltaf að byija
upp á nýtt. Ég var einu sinni með
námskeið hjá Breiðabliki í Kópavogi
og það var hreinlega hlegið að mér.
60 krakkar komu á fyrstu æfinguna
og ég lét þá kasta á milli allan tímann,
í 60 mínútur. Einfaldlega vegna þess
að þau gátu varla gripið boltann.
Bogdan, hvenær fáum við að spila?
spurðu þau látlaust. Ég sagði þeim
og tíðkaðist á íslandsmótinu fyrir
nokkmm ámm var mjög góð fyrir
handboitann. Það er öraggt mál. En
það fyrirkomulag var svo fljótlega
lagt til hliðar; líklega vegna þess að
það kom ekki nógu vel út peninga-
lega. íslendingar hugsa alltaf svo
mikið um peninga!"
Lasrdómur
„Framfarir í öllu byggjast á lær-
dómi. Ogþeir sem kenna öðmm verða
að hafa til þess þekkingu. íþróttir
byggjast á faglegri undirstöðu og því
er æskilegt að menn fari í íþróttahá-
skóla ef þeir ætla að leggja fyrir sig
þjálfun. I framhaldi af því er þjálfari
alltaf að læra. Hann fylgist með því