Morgunblaðið - 14.08.1988, Qupperneq 18

18 B MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. ÁGÚST 1988
Hér er verið
hús að byggja
Rætt við Magnús Sædal byggingartæknifræðing
Við móttöku Viðeyjarstofu og kirkju hinn 17.
ágúst 1986 sagði Davíð Oddsson borgarstjóri að
endurreisn Viðeyjarstofu skyldi verða lokið 18.
ágúst 1988 og mun borgarstjóri hafa haft í huga
að upphaflega tók tvö ár að byggja Viðeyjarstofu
(1753-1755). Byggingardeild borgarverkfræðings
Reykjavíkur var falið að framkvæma verkið og
by ggingarstj óri í Viðey hefur verið Magnús Sæd-
al Svavarsson byggingartæknifræðingur, deildar-
stjóri í byggingardeild.
Margir vinna verkið
Skipaður var starfshópur sem
fengið hefur nafnið Viðeyjarnefnd
til að undirbúa og hafa umsjón með
framkvæmdum í eynni. Formaður
var skipaður Björn Friðfinnsson
framkvæmdastjóri lögfræði- og
stjómsýsludeildar en hann er nú í
ársleyfí og gegnir Hjörleifur B.
Kvaran, nú framkvæmdastjóri
sömu deildar, formennsku í fjarveru
hans. Ennfremur voru skipaðir í
nefndina Guðmundur Pálmi Krist-
insson forstöðumaður byggingar-
deildar borgarverkfræðings og
Þórður Þ. Þorbjamarson borgar-
verkfræðingur. Faglegir ráðgjafar
nefndarinnar hafa verið þeir Leifur
Blumenstein byggingarfræðingur
og Þorsteinn Gunnarsson arkitekt.
Öll trésmíði og allt múrverk var
unnið af starfsmönnum trésmíða-
verkstæðis Reykjavíkurborgar.
Rekstrarstjóri trésmiðjunnar er
Agnar Guðlaugsson. En auk tré-
smiðjunnar hafa fjölmargir undir-
verktakar séð um framkvæmdir í
eynni.
Þar eð afráðið var að nota Viðeyj-
arstofu sem veitingastað og til ráð-
stefnuhalds og móttöku gesta var
ákveðið að byggja jarðhús norðan
við Viðeyjarstofu. Einnig var annað
jarðhús grafíð inn í hól norðaustan
við stofuna og er þar geymsla,
spennistöð og margvíslegur tækni-
búnaður. Ennfremur var steypt rot-
þró norðar og nokkm fjær öðmm
byggingum.
Meðal verkefna Magnúsar Sædal
hefur verið stjóm hönnunar, gerð
kostnaðaráætlana, undirbúningur
innkaupa á efni, húsgögnum og
tækjum ásamt uppgjöri verka og
kostnaðargát. Ennfremur hefur
Magnús lagt á ráðin og skipulagt
hvemig flutningum á efni og mann-
skap væri best háttað til eyjunnar.
Magnús hefur haft náið samstarf
við Viðeyjamefnd og ráðgjafa henn-
ar.
Af ofantöldu má vera ljóst að
Magnús Sædal hefur í mörg hom
að líta. En einnig verður að geta
þess að landslög mæla svo fyrir að
fomleifar séu rannsakaðar áður en
framkvæmdir hefjast sé vitað um
tilvist þeirra. — Og einmitt í Viðey
hafa fundist merkar fomleifar.
Þessi lagaskylda hefur haft sín
áhrif á verkáætlanir í Viðey.
Vinnan göfgar manninn
Síðastliðnir mánuðir hafa verið
annasamir fyrir Magnús Sædal.
Fundir hafa verið tíðir með Viðeyj-
amefnd og ráðgjöfum hennar og
vikulega hefur Magnús haldið fundi
með sínum mönnum og verktökum
úti í Viðey. Fulltrúi Morgunblaðsins
hleraði einn slíkan fund um mán-
aðamótin síðustu.
Magnús Sædal lét í ljós áhyggjur
yfir fánýtu skemmtanahaldi ungra
manna. Hann minnti á að vinnan
göfgar manninn og hvatti menn til
að íhuga vel kosti helgarvinnu.
Þessu næst var litið yfir verk vik-
unnar og áætlanir næstu daga
ræddar. Fundarstjóri spurði „hvar
í helvítinu" ónefndur trésmiður
væri? Fundarmenn tóku því fjarri
að maðurinn væri á verri staðnum;
hann væri við vinnu sína í kirkj-
unni. Engin kirkjugrið voru hér virt
og maðurinn var sóttur nauðugur
viljugur á fundinn.
Eftir að menn höfðu gert grein
fyrir verkum sínum, erfiðleikum og
áætlunum var lagt á ráðin um
vinnuröð næstu daga og fundi síðan
slitið, en Magnús gékk til Viðeyjar-
stofu, ásamt Leifí Blumenstein ráð-
gjafa Viðeyjamefndar, til að huga
betur að Douglas-greninu sem verið
var að leggja í gólfíð. Einnig var
ráðgast við Kjartan Mogensen
landslagsarkitekt um fyrirkomulag
göngustíga neðan frá Bæjarvör.
Staðarhaldarinn, séra Þórir
Stephensen, var nærstaddur. Guðs-
manninum var aðbúnaður brúð-
hjóna í kirkjunni ofarlega í huga.
Hann var beðinn um að treysta
Guði og borgaryfirvöldum; vel muni
verða séð fyrir Viðey og kristni-
haldi þegar hann fengi lyklavöldin
í eynni 18. ágúst næstkomandi.
Jarðhús til hliðar
Magnús Sædal var beðinn um
viðtal. Fulltrúi Morgunblaðsins
hafði af því nokkrar áhyggjur að
Viðeyjarstofa væri ekki byggð á
bjargi traustu en húsið mun ekki
vera grafið niður á fast. Magnús
róaði hann með þeim rökum að
Viðeyjarstofa væri elsta hús lands-
ins og hefði staðið í rúm 230 ár.
Reyndar varð Magnús að viður-
kenna að það hefði haft sín áhrif á
framkvæmd verksins að húsið
stendur ekki á föstu.
„Upphaflega voru uppi hug-
myndir um að gera kjallara undir
Viðeyjarstofu og hafa þar þjónustu-
starfsemi. Fyrst var athugað hvort
ró hússins raskaðist eitthvað, með
tilliti til burðarþols, við þá aðgerð.
Við fengum því Orkustofnun til að
bora þama fyrir okkur. Það kom í
ljós að átta metrar eru niður á klöpp
og þar fyrir ofan er burðarhæf möl
og loks mold. Næst var grafíð niður
á tveim stöðum í húsinu til að at-
huga hvað undirstöðumar næðu
langt niður og það sýndi sig að
undir öllum veggjum er mold þann-
ig að þeir ná ekki niður á mölina.
Menn sáu því fram á að undir hús-
inu yrði ekki hægt að gera fullkom-
inn kjallara heldur yrði einungis
hægt að gera leiðslu- eða skriðkjall-
ara. í slíkum kjallara er hægt að
i'rr.

Morgunblaðið/Þorkell
Hér verður gengið neðan úr jarðhúsi, upp í Viðeyjarstofu.
Morgunblaðið/Þorkeii
Viðeyjarnefnd á fundi. Nefndarmenn eru talið frá vinstri: Þórður
Þ. Þorbjarnarson, Guðmundur Pálmi Kristinsson og Hjörleifur B.
Kvaran. A fundinum eru einnig Magnús Sædal og Þórir Stephensen.
ferðast um með því að aka sér á
bakinu — þó eftir því hvemig menn
eru vaxnir.
Hvað var til ráða? Menn höfðu
áður hafnað þeim kosti að byggja
ofanjarðar og tengja með glergangi
við Viðeyjarstofu. Þá kom fram sú
hugmynd að byggja jarðhús norðan
við stofuna, það langt frá henni að
burðarþol raskaðist ekki.
Það þrengdi heldur en ekki at-
hafnafrelsi okkar að gamli bæjar-
hóllinn er þama norðan við stofuna
og þar verða fomleifafræðingar að
rannsaka allt; því vildum við ekki
grafa of langt inn í hólinn. Jarð-
húsið varð því aðeins sex og hálfur
metri á breidd. Það er hins vegar
langt; liggur meðfram allri Viðeyj-
arstofu og vestur fyrir kirkjuna og
er alls um tvö hundruð og fjörutíu
fermetrar.
En til að tengja jarðhúsið við
Mikið hefur gengið á við Viðeyjarstofu og kirkju í sumar.
Morgunblaðið/Ámi Sœberg