Morgunblaðið - 26.04.1992, Blaðsíða 7

KONFEKTMOLAR
Ólöf Kolbrún segist ekki hafa
tekið við starfinu með það í huga
að gera miklar breytingar. „Eg
ætla í samstarfi við hópinn hér að
efla óperuna þótt hlutirnir verði
framkvæmdir í smáum skrefum.
Við höfum listrænt séð vaxið og
sönghópnum farið fram.“
— Er kannski engin þörf fyrir
eldinn lengur?
„Jú aldeilis! Það er ekki hægt að
leggja upp laupana núna. En auð-
vitað rekumst við alltaf á sama
heygarðshornið, að gera öllum til
hæfis. Okkur hefur til dæmis verið
legið á hálsi fyrir að nota ekki ís-
lenska hljómsveitarstjóra. En menn
eru ekki aldir upp sem óperuhljóm-
sveitarstjórar hér á landi. Þeir koma
að utan frá námi, beint úr skóla
án allrar reynslu, og ætlast til að
fá starf. Styrkur okkar hefur verið
að fá menn með reynslu, sem hafa
þjálfað okkur og til að hafa efni á
þeim höfum við unnið launalaust
að hluta. Við höfum því miður ekki
hingað til haft fjárráð til að greiða
laun aðstoðarhljómsveitarstjóra,
frekar en aðstoðarleikstjóra.
Hér er engin óperuhefð. Menn
hafa margreynt að stofna óperu á
íslandi. Okkur tókst það því við
fengum gjöf á silfurfati. Hefðina
verðum við að kaupa erlendis frá
og með tíð og tíma öðlast hana
sjálf."
— Er nokkuð í bígerð að setja
upp íslenska óperu?
„Draumur okkar er að sýna ís-
lenska óperu og íslenska óperan á
í raun að hafa slíkan flutning á
verkefnaskrá. Mörg íslensk tón-
skáld eru búin að semja óperu eða
eru með hana í pennanum. Nýja
óperu þarf hins vegar að kaupa af
tónskáldi.
í nýjum reglum í samningi við
í'íkið stendur nokkurn veginn orð-
rétt að „ekki megi spila bjartsýnis-
spil, heldur velja verkefni sem borga
sig“. Þannig að það verða einungis
kassastykki sýnd, konfektmolar
sem flestir koma til að sjá. Við
vonumst sanit til að geta einn góð-
an veðurdag verið með tilraunir.
Einnig langar okkur að sýna barna-
óperur, því þannig ölum við upp
óperuunnendur framtíðarinnar.
Við vi|dum líka gera meira af
því að fara út á lánd með úrdrætti
úr óperum en höfum ekki haft efni
á því. Það má þakka einstökum
bjartsýnismönnum úti á landi þegar
slíkar ferðir hafa tekist. Reyndar
er það í deiglunni nú að fara með
„Töfraflautuna" til Sauðárkróks og
Blönduóss. Heimamenn eru að
munda sig í þeim efnum.“
A listahátíð í sumar verður óp-
eran Rigoletto flutt og í haust óp-
eran Lucia di Lammermoor, en ekki
er ákveðið hvað verk verður valið
eftir áramót.
KONUR í BRÚNNI
í húsinu við Ingólfsstræti hafa
nú tvær konur tekið við stjórninni.
Þegar Ólöf Kolbrún er spurð hvort
það þýði meiri aðhaldssemi, ef til
vill nísku, verður hún kímin og seg-
ir: „Ég sagði við stjórnina þegar
ég tók við, að mér tækist örugglega
ekki að fljúga eins hátt og fyrir-
rennara mínum tókst. En mér finnst
að óperustjórar eigi að geta flogið,
það eru aðrir sem eiga síðan að
fjármagna flugið!
„Aida“ er gott dæmi um hátt
flug. Þá sögðu menn að nú hefði
Garðar loks flogið yfir öll mörk, og
ég get fullvissað þig um það að
margir fengu í magann. En það
tókst með afbrigðum vel.
Ég held að þetta muni standa
mér fyrir þrifum sem óperustjóri,
það var ég sem togaði í hælana á
Garðari. En ég mun hafa náið sam-
starf við hann til að viðhalda bjart-
sýninni, því ævintýrið við Ingólfs-
stræti verður að halda áfrarn."
— Hvaða augum lítið þið á sam-
keppnina frá Borgarleikhúsinu?
„Það er engin samkeppni. Þetta
er hópur söngvara sem meðal ann-
ars ég hef verið að leiðbeina.
Söngurinn er listgrein sem ég vil
efla og sem betur fer virðist það
ganga vel. Það að mennta sig í
söng þýðir þó ekki að menn séu
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26. APRÍL 1992
C 7
komnir með einhveija pappíra úpþ
á að þeir séu óperusöngvarar. Auk-
in tónlistarkennsla hlýtur að kalla
á hópa sem gera tilraunir, svo þeir
geti þroskað listræna hæfileika
sína. Én líkt og í leikhúsi, verða til
áhugahópar í óperu. Þau eru mörg
að stíga sín fyrstu spor sem nú
sýna með Óperusmiðjunni, en þau
urðu þó að fá söngvara sem öðlast
hafa reynslu hér í tvö aðalhlutverk-
in.
Ég óska þeim öllum til hamingju
„Það að mennta
sig í söng þýðir þó
ekki að menn séu
komnir með
einhverja pappíra
upp á að þeir séu
óperusöngvarar.
Þjálfun tekur á
egóið, það á ekki
við alla að vera í
þessu.“
með sýninguna. Verst þykir mér
þó með hvaða formerkjum þau fóru
af'stað, eins og þau væru að storka
íslensku óperunni og það þykir mér
neikvætt. Við erum með reynslu og
erum tilbúin til að styrkja aðra á
þessari braut nýliðanna. Það vinsar
sig úr sjálft hverjir geta og hveijir
ekki.“
HVATNING OG GAGNRÝNI
Rætt hefur verið um söngbylt-
ingu síðustu árin á íslandi, allir sem
ekki eru laglausir á annað borð vilja
læra að syngja og Ólöf Kolbrún er
spurð hvort það hafí verið rétt skref
að stofna Söngskólann, stærsti hluti
nemenda komi hvort eð er aldrei
til með að fá starf við sitt hæfi.
„Eftir því sem við kennum fleir-
um, verða fleiri útvaldir," segir Ólöf
Kolbrún. „Einnig fjölgar þeim sem
hafa áhuga á tónlist og óperum.
Við megum heldur ekki gleyma því
að margir áhorfendur hafa einnig
lært á hljóðfæri. Ég man þá tíð
þegar allir voru í píanótíma."
Ópera er mikill „showbuisness",
segir svo óperustjórinn nýi og
hnyklar brýrnar. „Óperusöngvari
verður að hafa rödd, geta leikið,
hafa vald á hreyfingum og á tungu-
málum, hann verður að geta flutt
texta, í stuttu máli, hann verður
að geta leyft sér að standa frammi
fyrir áhorfendum.
Að standa á sviði og setja sig í
hlutverk annarrar persónu er það
sama og að afklæða sitt eigið ég.
Ég er ekki ég sjálf lengur. Ég syng
Desdemonu og verð að skilja Ólöfu
Kolbrúnu eftir úti.
Ef við ræðum aðeins um kenn-
ara, þá er það stór hluti kennslunn-
ar hér að hvejja nemendur. Við
hvetjum endalaust og þar af leið-
andi má vera að við blindum nem-
endur, þannig að þeir gera sér ekki
grein fyrir því hve leiðin getur ver-
ið þyrnum stráð.
Þegar við erum í meðhöndlun hjá
kennara verðum við að vera tilbúin
til að taka leiðsögn, annars getum
við hætt þessu. Við höfum verið
heppin hér í óperunni að vera með
núna í vetur erlendan hljómsveitar-
stjóra sem er þjálfaður í að vinna
með söngvurum og leiðbeina, og
hann hefur daglega burstað okkur
til.
Þjálfun tekur á egóið, það á ekki
við alla að vera í þessu. Hluti af
nemendum hættir að læra eftir að
þeir hafa tekið 8. stigs próf, segja
bara ég kann þetta. Það próf er þó
aðeins lok á byijuninni. Hvergi er
spurt um gráður í óperuhúsum er-
lendis. Þar eru menn látnir syngja
og þá kemur kunnáttan í ljós.“
— Heldurðu að Islendingar eigi
bágt með að taka gagnrýni?
„Ég er ekki viss úm það, en
menn fara í varnarstöðu. Þetta er
viðkvæmt mál og það er ekki sama
hvernig mönnum er sagt til. Það
verður að gera það af kurteisi og
með virðingu. Tóntegundin skiptir
afar miklu máli.“
— En þeir þykjast oft kunna alla
hluti best?
„íslendingar. hafa alltaf þurft að
bera sig svo vel, en vita upp á sig
skömmina ef hún er fyrir hendi.
Fagmennska er mikil á íslandi.
Erlendis hef ég oft hlustað á tón-
leika sem eru illa unnir, en síður
hér heima á íslandi."
ENDALAUS ÞJÁLFUN
— Skólabræður þínir til margra
ára urðu mjög undrandi þegar þú
fórst að syngja. Þeim dauðbrá þeg-
ar þeir heyrðu fyrst í þér, vissu
ekki að þú hefðir rödd.
— Það er nú ekki skrýtið, strák-
arnir sáu nú ekkert á þessum tíma
nema fótbolta og handbolta, og
ekki var maður svosem að flíka
söngnum. Ég lærði á gítar í tíu ára
bekk og á fermingaraldri var ég
komin í kirkjukór. Læddist með
veggjum á æfingar. Síðan lærði ég
á píanó og var í ballett í 12 ár, en
skipti þá um gír og fór að syngja.
Söng meðal annars einsöng með
kór Langholtskirkju. Ég var í Kenn-
araskólanum þegar ég varð-að gera
upp hug minn varðandi framtíðina.
Ég gat svolítið sungið og fór því í
söngnám.“
Olöf Kolbrún lærði fyrst hjá El-
ísabetu Erlingsdóttur og fór síðan
til Vínarborgar þar sem hún lærði
hjá Helene Karusso, sem er grísk.
í ljóðabókmenntum hafði hún kenn-
arann Erik Werba. „Ég var heppin
að Werba tók ástfóstri við mig. Hjá
honum lærði ég og safnaði í sjóð
sem ég átti eftir að búa að alla
æfi. Ég var þarna í óperudeild og
fyrsta árið söng ég hlutverk úr ell-
efu óperum. Á veturna var ég í Vín
og á sumrin lærði ég hjá Linu Pagli-
ughi á Ítalíu. Og þessu er ekki lok-
ið, maður er endalaust að láta tuska
sig tií.“
— Þú hefur verið gagnrýnd fyrir
að vilja vera allt í öllu hér í Óper-
unni?
„Það er rétt. Ég hef fengið enda-
lausa gagnrýni. Þegar menn eru
frægireru þeir sífellt milli tannanna
á fólki og verða að sætta sig við
það. Ég hef fengið að syngja öll
mín draumahlutverk, en held ég
hafi samt í leiðinni stuðlað að því
að ýmsir hlutir voru gerðir og að
aðrir fengu tækifæri. Eg hef ekkert
samviskubit.
Við erum komin svo langt að sá
sem fór af stað er nú eftirsóttur úti
í heimi. Það voru sextíu manns sem
sóttu um stöðu óperustjóra í Gauta-
borg, Garðar sótti ekki um; þeir
báðu hann um að koma. Mér fínnst
gott að hann skuli fá umbun fyrir
störf sín, en það er slæmt að missa
hann.“
— Með nýrri stjórn koma oft
nýir tímar, hvernig verður það tíma-
bil sem nú er að hefjast í íslensku
óperunni?
„Ég veit það ekki,“ segir Ólöf
Kolbrún. „Það er gamla fermingar-
heitið, ég leitast við af fremsta
megni ... að gera mitt besta.“
— Menn sem þig þekkja segja
að þú sért ekki sú kona sem lendir
í árekstrum?
„Ég hef sett mér það að leysa
mál á ljúfmannlegan hátt. Það hef-
ur verið til dæmis algjör regla hér
að standa ekki í skítkasti við menn
í blöðum. Við höfum verið samhent
hér í óperunni og ég vona að þann-
ig verði það áfram.
Það getur verið slítandi að vera
listamaður jafnframt því að taka
þátt í rekstri óperuhúss, getur kost-
að margar andvökunætur, en hvað
hefur það ekki gefið í staðinn? Sem
stjórnandi vil ég helst taka þátt
sjálf, ekki skipa fyrir. Ég held ég
hafi þó hæfileika til að skipuleggja,
að minnsta kosti truflar það mig
þegar ég sé að allt er í óreiðu.
Menn hafa spurt hvort ég ætli
ekki að gera eitthvað róttækt, en
við sjáum bara til. Vonandi þarf ég
ekki að taka ákvarðanir í trássi við
aðra því samstarfið hefur hingað
til verið okkar styrkur.“
—n
TÓNLIS TARSKÓLI
lU’1 1 rf i íí 1 ir
lLJ J ii j ii j Ll
Umsóknir nýnema um skólavist fyrir skólaárið
1992-1993 verða að hafa borist skrifstofu
skólans fyrir 8. maí næstkomandi.
Umsóknareyðublöð fást á skrifstofu skólans,
Rauðagerði 27, alla virka daga frá kl. 13-17.
Inntökupróf verða dagana 18.-19. maí.
Allar nánari upplýsingar eru veittar á skrifstofu
skólans í síma 678255.
Skólastjóri.
TILBOÐ
ÓSKAST
MMC Galant GLSi 4 W/D, árg. ’90 (ekinn 45
km.), Ford F-150 P/U Custom EFI, árg.
, (ekinn 34 þús. mílur), Chevrolet Blazer
3-10 Tahoe 4x4, árg. ’85 og aðrar bifreiðar,
erverða sýndará Grensásvegi 9 þriðjudaginn
28. apríl kl. 12-15.
Tilboðin verða opnuð á sama stað kl. 16.
SALA VARIMARLIÐSEIGNA
PALLHUS
HIAÐIN LUXUS
Erum að fá nýja sendingu SHADOW CRUISER
pallhúsa. Þau hafa nú þegar slegið rækilega í
gegn fyrir hönnun og einstakan frágang.
Vero frá 487 til 730 þúsund krónur.
Höfum mikið úrval 7, 8 og 1 O feta húsa, með
ýmsum sérpöntuðum auTcabúnaði sem við
álítum lienta íslenskum aðstæðum.
□ Vióarinnréttingar. □ Springdvna í hjónarúmi.
□ ísskápur fyrir gas eða 12v. □ Niðurfeflanlegur toppur.
□ Rafdrifin vatnsdæla. □ Siökkvitæki.
□ Sjálfvirk miðstöð fyrir gas og □ 9 kg. gaskútur.
12v sem blæs inn neitu lofti. □ Klósett.
□ 3ja gashellu eldavél.
Sýning sunnudag
við Borgartún 22 hjá Radíóvirkjanum
frá klukkan 14:00 til 18:00.
Upplýsingar í síma 610450.
W WWQttVitQTO.
Borga/tiin 22 Sún/ 67O450 W'ááafiA'Srá.'STORi