Morgunblaðið - 21.06.1992, Blaðsíða 17

3
B 17
______seei ivrat ts a'joAcravr/i!?. oraAjavraoaoM
MORGUNBLAÐIÐ FASTEIGNIR SUNNUDAGUR 21. JÚNÍ 1992
I
Bílaborgarhúsið svonefnda að Fosshálsi 1 er eitt þeirra húsa, sem Landsbankinn hefur þurft að yfirtaka
til þess að komast hjá tjóni.
Árni Armann Árnason lögfræðingur á skrifstofu sinni í Landsbanka
íslands.
staklega úti á landi. — Markaðurinn
fyrir frystihúsin hefur fallið mjög
mikið úti á landsbyggðinni, en þar
eru mjög mörg stórog afar fullkom-
in frystihús, segir Ámi. — Það hef-
ur verið mikill samdráttur í sjávar-
útvegi og eftir því sem meiri afli
hefur verið seldur óunninn til út-
landa sem gámafiskur eða öðru vísi,
hefur verð á frystihúsum lækkað.
Þegar eigendaskipti hafa orðið á
þessum húsum, hafa þau ekki farið
fyrir háar fjárhæðir miðað við það
sem áður var. Nú er enn verið að
skerða kvótann og verð á slíkum
húsum gæti því lækkað enn meira.
Mikil aðhaldsemi í útlánum
Ámi segir, að Landsbankinn hafí
af þessum sökum tekið þá stefnu
að gæta mikillar aðhaldssemi í veð-
setningum á slíku húsnæði og bæt-
ir við: — Á síðasta ári kynnti Lands-
bankinn nýjar og hertar reglur
varðandi fasteignaveðsetningar.
Þar var dregið úr notkun fasteigna-
mats og bmnabótamats, því að
þessi möt em oft á tíðum alröng
og skakkar stundum helmingi í
verðmætamati á atvinnuhúsnæði.
Nú leggjum við alla áherzlu á að
fínna rétt markaðsverð á fasteign-
unum m. a. með aðstoð fasteigna-
sala og sérfræðinga bankans í þeim
efnum. Við forðumst einnig nú eft-
ir því sem hægt er að taka mikil
veð í illseljanlegum eignum eins og
frystihúsum.
— Því hefur verið haldið fram,
að frystihúsin á Seyðisfírði og í
Ólafsvík hafí verið seld fyrir lágar
fjárhæðir og aðeins lítið brot af
þeim veðskuldum, sem á þeim
hvíldu, þegar þau vom boðin upp,
heldur Árni áfram. — En þá má
ekki gleyma því, að aðstæður em
gjörbreyttar, hvað frystihúsin
snertir. Bankar og sjóðir hafa þurft
að leysa til sín slík hús og síðan
verið í vandræðum með þau vegna
minnkandi fiskvinnslu í landi.
Að mati Árna var þess ekki
gætt nógu vel áður fyrr að varð-
veita þau verðmæti, sem fólst í
rekstri fyrirtækja, sem lentu í gjald-
þroti. Einstakir hlutar þeirra eins
og fasteignir, vélar og tæki vom
seldir sitt í hvetju lagi þeim, sem
hafa vildi og því fékkst ekki það
verð fyrir þær, sem kannski hefði
mátt fá. — Nú eru lánastofnanirnar
I einstaka tilvikum farnar að halda
rekstrinum gangandi áfram til þess
að ná meiri verðmætum út úr eign-
unum, en ella fengist, segir hann.
— Sem dæmi má nefna Hótel
Holiday Inn og Hótel Island. Lands-
bankinn hefur líka farið inn á þessa
leið. Þar má nefna rekstrarfélag
Álafoss, sem stofnað var upp úr
gjaldþroti Álafoss hf. Landsbankinn
tók þrotabúið á leigu til 6 mánaða
til þess að mikið af því verðmæti,
sem í þessu fyrirtæki fólst, færi
ekki í súginn.
Bankinn réð til sín mest allt
starfsfólkið og jafnframt var unnið
að því hörðum höndum að endur-
skipuleggja starfsemina og stofnuð
þijú ný hlutafélög, sem eru Folda
hf. og Gufuveitan hf. á Akureyri
og ístex hf. í Mosellsbæ. Þessi fyrir-
tæki tóku við rekstrinum af bank-
anum og leigja hluta af fasteignun-
um. Með þessu hefur tekizt að halda
þessari starfsemi gangandi og öll
sú mikla þróunarvinna, sem lagt
hafði verið í um margra ára skeið,
fór því ekki forgörðum. Staða þess-
ara þriggja fyrirtækja er nú mjög
góð. Þama sá bankinn fram á tap
í upphafí, en það tap varð samt
nyög lítið að lokum miðað við,
hvernig á horfðist í upphafí.
Annað fyrirtæki af þessu tagi er
Prentverk Odds Bjömssonar á Ak-
ureyri, en þar vinna 20 manns. —
Eftir að það varð gjaldþrota, keypti
Landsbankinn reksturinn, segir
Árni. — Nú er unnið að því að fínna
einhveija sterka aðila til þess að
kaupa fyrirtækið. Ellegar legðist
fyrirtækið bara af og atvinnuleysið
yrði enn meira.
Að mati Árna skiptir seljanleiki
eigna líka miklu meira máli nú en
áður. Með aukinni tækni hefur það
færzt í vöxt, að eignir em sérhæfð-
ar fyrir einhveija ákveðna starf-
semi. Þegar sú starfsemi leggst af,
kostar kannski stórfé að breyta
henni í það horf að aðrir geti nýtt
sér hana, sem samt verður ekki
komizt hjá, þar sem sá rekstur, sem
í eigninni var, hefur sýnt það að
hann á ekki rétt á sér.
- Ef reksturinn er hins vegar
talinn eiga rétt á sér í höndum
nýrra aðila, kemur það að sjálf-
sögðu mjög til álita að selja viðkom-
andi húseign með vélum og öðmm
tækjum, segir Árni. — Atvinnuhús-
næði er oft lítils virði, ef búið er
að strípa það algerlega að öllum
búnaði. Því hefur verið lögð á það
ríkari áherzla nú en áður að taka
veð í vélum og tækjum ásamt fast-
eigninni og það þá boðið upp með
henni.
Vandræði vegna lang- tíma
leigusamninga
Oft skapar það vandamál, þegar
sá, sem á reksturinn, er annar en
sá, sem á húsið. — Þetta veldur
einkum vanda, þegar rekstraraðil-
inn hefur gert langan leigusamning
við húseigandann, segir Ámi. —
Stundum hefur húseigendinn jafn-
vel gengið svo langt að láta greiða
sér leiguna fleiri ár fram í tímann,
þegar hann sá, að það stefndi í
óefni hjá sér. Með nýjum uppboðs-
lögum, sem taka gildi 1. júlí nk.,
er það gert auðveldara fyrir þann,
sem kaupir fasteign, að rifta slíkum
langtíma leigusamningi, þó að hon-
um hafí verið þinglýst.
Að sögn Áma hafa viðskipta-
bankamir stuðlað að því, að samið
hefur verið lagafrumvarp um samn-
ingsveð, sem vonazt er til, að lagt
verði fram á næsta þingi. — Með
lögfestingu þess yrði veðsetning
lausafjár í fasteignum mun afdrátt-
arlausari en verið hefur til þessa,
segir hann. — Meginreglan yrði þá
sú, að lausafé, sem tilheyrir rekstr-
inum, verður veðsett með fasteign-
inni nema það sé sérstaklega und-
anskilið. Ástæðan er fyrst og fremst
sú, að mikið af atvinnuhúsnæði er
orðið mun sérhæfðara en áður var
og um leið mun minna virði án
þess búnaðar, sem í því er.
Þá yrðu jafnframt lögfestar rétt-
arreglur um eignarréttarfyrirvara,
en þar er um þýðingarmikil trygg-
ingarréttindi að ræða, sem mikið
eru notuð í viðskiptum jafnvel með
algengar verzlunarvörur. — Það
hafa oft orðið árekstrar varðandi
mat á því, hvað telst fylgifé fast-
eignar og hvaða hlutir í henni geta
fallið undir eignarréttarfyrirvara
seljanda, segir Árni að lokum. —
Hurðir eru gott dæmi. Það er frá-
leitt, að hurðir í húsi geti vegna
eignarréttarfyrirvara haldið áfram
að vera eign þess, sem seldi þær.
Með réttu lagi hljóta þær að til-
heyra húsinu sem fast fylgifé og
þá eiga lánastofnanir, sem lánað
hafa út á húsið, veð í þeim eins og
öllum öðrum hlutum hússins.
EIGNABÆR
_
Bæjarhrauni 8, sími 654222
Opið virka daga kl. 9-18
Einbýli - raðhús
Klausturhvammur. 214 fm
stórgl. raðhús á tveimur hæöum. Fré-
bœr eign. Makask. mögul. V.: Tilboð.
Smyrlahraun. e herb. ondaraö-
hús á tveimur hæöum ásamt óinnr. risi
og bílsk. Mjög góð eign. V. 13,5 m.
Þúfubarð. Tveggja hœða einb.
Btlsk. Garðhús. Fréb. útsýni. Skipti
mögul. á 4ra-5 herb. ib. V. 12.5 m.
Bæjarás. 1.630 fm iðð f Mosfbœ.
A-gatnaggjöld ógr. V. 800 þús.
4ra-6 herb.
Engihjalli. 4ra herb. 108 fm Ib. é
1. hæð i lyftuhúsi. Laus nú þegar. Áhv.
byggingasjóðsl. 2,5 mlllj. Sklptl ó litilli
fb. mögul. Verð 7,2 m.
Sléttahráun. 5-6 herb. efri
sérh. ásamt 32 fm bflsk. Allt sér. Mjög
góö eign. Verð 11,5 m.
Sólheimar. 4ra herb. 114 fm Ib.
ó 1. hæð I iyftuh. Hú8vörður. V. 8,8 m.
Háakinn. Hæð, ns. snsk. v. 10,5 m.
2ja-3ja herb.
Flókagata. Nýkomln f sölu 3ja
herb. 91 fm Ib. á 1. hœö i tvlbýti. Mjög
falleg (b. með sérinng. Bflskréttur. V.
7,4 m.
Stekkjarkinn. 3ja herb. 77 fm
íb. é jarðhæð i tvíbýli. Sérinng. Rólegt
og gróið hverfi. Áhv. húsnæðisl. 2,2 m.
Valtargerði. 3ja herb ib. á efri
hæð í þribhúsi. íb. endurn. að miklu
leyti. Bflsk. Gott utsýni. V. 8,0 m.
Lækjarfrt - Qbæ. 2ja-3ja herb.
íb. i nýuppg. húsi alls 74,5 fm. Altt nýtt
Góð staðsetn. tykill é skrifst. V. 6,2 m.
Miðvangur. 2ja herb. Ib. é 2.
hæð í lyftuhúsi. Gott útsýni. Laus fljótl.
Ath. lækkað verð. V. 5,0 m.
í smíðum
Hörgsholt - Hafnarfirði:
* 2ja herb. fb. V. 5,1-5,6 m.
★ 4ra herb. (b. V. 8,0-9,6 m.
Atvinnuhúsnæði
Bæjarhraun. Glæsll. verslhúsn.
á 1. hæð u.þ.b. 470 tm og u.þ.b. 360
fm kj. Stðrar innkdyr. Góð lofthæð.
Glæeil. eign é fráb. stað. Nénari uppl.
é skrifst.
Vantar eignir
Skoðum og verðmetum
samdægurs.
Vantar:
3-4ra herb. fb. með bilsk. I Hafnarfirði.
Góðar og öruggar greiðslur.
Elías B. Guðmundsson,
viðskiptafr. - sölustjóri,
Hlöðver KJartansson, hdl.
Guömundur Kristjánsson, hdl.
EIGNABÆR-S: 654222
28444
OKKUR BRÁÐVANTAR EIGNIR
Á SKRÁ
Lokað í dag
Opið virka daga
frá kl. 09.00-17.00
Einstaklingsíb.
TRYGGVAGATA. 31 fm ó 5.
hæð. Góð íb. V. 3,0 m.
2ja herb.
VESTURGATA. Mjög góð 50 fm
é 2. hæð. V. 4,5 m.
VITASTÍGUR. Falleg „stúdíó"-
íb. í nýl. steinhúsi á horni Vita-
stígs og Laugavegs. Suðursv.
Einkabflast. Verð: Tilboð.
VESTURBERG. Ca 55 fm á 3.
hæð. Falleg eign. Bein sala.
KRÍUHÓLAR. Endurgerð og fal-
leg 55 fm á jarðhæð. Laus.
3ja herb.
GNOÐARVOGUR. Mjög góð 70
fm á 2. hæð. Góð lán áhv.
OFANLEITI. Mjög falleg 89 fm
á 2. hæð. Sérþvhús og geymsla.
LANGAHLÍÐ. Mjög góð 70 fm
á 1. hæð ásamt herb. í risi. Góð
lán 3,3 millj. áhv. V. 6,0 m.
4ra herb. og stærri
FAGRABREKKA - KÓP. Mjög
falleg 126 fm endaíb. á 1. hæð
ásamt aukaherb. í kj. Góð áhv.
lán. V. 8,8 m.
KLEPPSVEGUR. Ca 110 fm á
1. hæð í blokk. Góð eign.
HAGAMELUR. Sérstakl. góð
96 fm hæð ásamt 23 fm bflsk.
HVASSALEITI. Mjög góð 100
fm nettó á 3. hæð í góðu húsi.
Suðursvalir. Frábært útsýni.
UÓSHEIMAR. Falleg 100
fm á 1. hæð í lyftuh. Getur
losnað fljótl.
SKAFTAHLÍÐ. Ágæt 150
fm á 2. hæð. Laus nú þeg-
ar. Ekkert áhv. Þarfnast
standsetn. Verð: Tilboð.
MARÍUBAKKI. Mjög góð 100
fm á 2. hæð ásamt aukaherb.
m/aðgang að snyrt. Laus.
HRAUNBÆR. Sérl. falleg 100
fm á 1. hæð. Suðursv. Laus
strax.
Sérhæðir
SUNDLAUGAVEGUR. Mjög
góð 120 fm á 1. hæð ásamt
aukaherb. í kj. og 40 fm bflsk.
Raðhús
DALHÚS. Fallegt 211 fm fullg.
hús. Sala eða skipti á sérhæð.
ÁSBÚÐ. 215 fm hús á tveimur
hæðum m/innb. tvöf. bflsk. Fal-
legt hús. Góð lán.
KJALARLAND - FOSSVOGUR.
Sérlega gott 214 fm ásamt
bflsk. V. 15,5 m.
Einbýlishús
GARÐABÆR. Glæsil. 450 fm
ásamt 50 fm bílsk.
VALLARGERÐI. Gott 100 fm á
einni hæð ásamt 32 fm bílsk.
í byggingu
VIÐ AFLAGRANDA
11 OG 13 eru risin tvö
falleg 210 fm raðhús.
Teikn. og uppl. á skrifst.
Annað
HAFNARSTRÆTI. 60 fm og
annað 20 fm skrifsthúsnæði í
nýlegu lyftuhúsi rétt við vænt-
anl. dómshús.
730 FWI á 2. hæð (efstu) við
Krókháls. Mikil lofthæð og mikl-
ir mögul. Frábært útsýni. Góð
lán áhv.
SUMARBÚSTAÐUR og lóðir í
Svarfhólsskógi.
OKKUR BRÁÐVANTAR EIGNIR
ÁSÖLUSKRÁ
HÚSEIGNIR
VELTUSUNDI 1 O C|f|l|
SIMI 28444 OL
Daníel Ámason, löflfl. fast., (p
Helgi Steingrimsson, sölustjóri. 1