Morgunblaðið - 12.09.1992, Qupperneq 22

22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. SEPTEMBER 1992
Ottast
nýtt maf-
íustríð á
Sikiley
„ÉG ER Carmine Alfieri. Ég
hef lengi verið á flótta undan
ykkur. Til hamingju herrar
mínir.“ Svona heilsaði glæpa-
foringi Na-
pólísamtak-
anna Ca-
morra lög-
reglumönnum
í gær en þeir
brutu niður
vegg neðan-
jarðarbyrgis
undir glæsi-
húsi syðst á
Ítalíu. Lögregla fagnar áfanga-
sigrum á mafíunni, handtökum
Alfieri og skömmu áður Gius-
eppe Madonia frá Sikiley, en
óttast jafnframt að nýtt stríð
innan glæpasamtakanna sé 4
uppsiglingu. Morð á bræðrun-
um Salvatore og Giuseppe
Marchese sem stýrðu einni af
mafíufjölskyldum Sikileyjar
þykir benda til ójafnvægis í
valdataflinu. Bræðurnir þekktu
greinilega morðingja sína,
höfðu hleypt þeim inn áður en
yfir lauk á fimmtudaginn.
Maastricht
stæði tæpt í
Bretlandi
MJÓTT yrði á munum í þjóðar-
atkvæðagreiðslu meðal Breta
um Maastricht-samkomulagið,
líkt og var í Danmörku og verð-
ur að líkindum í Frakklandi.
Skoðanakönnun Gallups fyrir
The Daily Telegraph leiddi
þetta í ljós. Aðeins 37% að-
spurðra sögðust vissir um að
styðja samkomulagið um póli-
tískan og efnahagslegan sam-
runa Evrópubandalags-ríkja.
30% sögðust andsnúin Ma-
astricht, en 37% skömmu eftir
að Danir felldu samninginn í
sumar. John Major forsætisráð-
herra vill frekar afgreiðslu
þings en þjóðaratkvæði þar sem
hann telur að skoðanir fólks á
öðrum málefnum myndu spila
um of inní. Viðhorfið nýtur
stuðning Verkamannaflokksins
sem er í stjómarandstöðu.
Vopnabúr IRA
uppgötvað
LÖGREGLA á Norður-írlandi
sagðist í gær hafa unnið mjög
á í baráttu gegn írska lýðveldis-
hemum (IRA) við fund á tals-
verðu magni vopna. Fimm
AK47 rifflar, uppáhaldsvopn
IRA-skæruliða, fundust í borg-
inni Down auk þúsund skot-
hylkja, eldflaugavörpu og
sprengjuodda. í Tyrone-sýslu
var uppgötvað vopnabúr lýð-
veldishersins með rifflum,
skammbyssum, haglabyssum,
sprengjuvörpu og bílsprengj-
um. Tólf voru handteknir í
tengslum við þetta.
Nabíjev segist
hafa verið
rændur völdum
„ÞETTA var.einfaldlega valda-
rán,“ sagði Rakhmon Nabíjev,
fyrrum forseti Tadzhíkistan um
hvarf sitt úr embætti á mánu-
dag. Hann sagðist hafa horft í
byssuhlaup meðan hann undir-
ritaði afsagnarskjalið. „Ég
neyddist til að skrifa undir,“
sagði hann, „annars hefðu tug-
ir manna látist". Nabíjev segir
að landið sé nú undir áhrifum
herskárra múslima en hann
vonist til að ná völdum á ný.
Fengu símtal fyrir útförina
BELGÍSK hjón sem höfðu undirbúið útför sextán ára dóttur sinnar
fengu símtal frá henni í tæka tíð. Hún hafði verið hjá vinum sínum.
Móðirin hafði borið kennsl á lík unglingstúlku er fannst látin í skurði
og byggði helst á hári stúlkunnar, fatnaði og skartgripum. Lögregla
segir skýringuna að líkindum þá að tveggja stúlkna hafi verið saknað
samtímis og lýsingum þeirra hafi borið nokkuð saman. Nú er í rann-
sókn hvort líkið er af hinni stúlkunni. Á myndinni sést Delphine
Barbieux sprellifandi með pabba sínum, Jean-Claude, heima í bænum
Tamine.
Kröfumar um skiptíngu
Belgíu gerast háværari
Brussel. Reuter.
ÞAÐ er ekkert nýtt, að rætt sé um skiptingu Belgíu í tvö ríki en á
síðustu misserum hefur aukin alvara verið að færast í umræðuna.
Virðast breytingarnar í Austur-Evrópu hafa haft nokkur áhrif og
krafan um tvö ríki, hollenskt eða flæmskt annars vegar og franskt
hins vegar, verður stöðugt háværari, einkum meðal Flæmingja.
„Við höfum búið saman í rúm 160
ár og aldrei verið fyllilega ánægð-
ir,“ sagði flæmski þjóðemissinninn
Lionel Vandenberghe nýlega. „Nú
er kominn tími til að fara að dæmi
Tékka og Slóvaka."
Flæmskum þjóðernissinnum og
flokki þeirra, Vlaams Blok, hefur
verið að vaxa mjög ásmegin að
undanförnu og nýlegar skattahækk-
anir og lítill árangur af viðræðum
um aukna sjálfstjóm þjóðarbrot-
anna hafa orðið vatn á myllu hans.
Belgía, sem nú er, laut Frökkum
seint á 18. öld en lenti undir Hol-
lendingum eftir ósigur Napóleons
1815 og varð sjálfstætt ríki 1830.
Sambúð þjóðarbrotanna, Flæmingja
og Frakka, hefur þó alltaf verið stirð
og deilur milli þeirra hafa orðið
banabiti flestra þeirra 34 ríkis-
stjórna, sem setið hafa í Belgíu frá
lokum síðari heimsstyijaldar.
Það, sem einkum veldur óánægju
Flæmingjanna, er gífurlegt fjár-
magnsflæði frá þeim til Vallónanna
í suðurhlutanum eða sem svarar til
365 milljarða ísl. kr. árlega. Félags-
lega tryggingakerfið í Belgíu er
ákaflega örlátt og það em fyrst og
fremst Vallónar, sem njóta þess.
Með það em Flæmingjar óánægðir
og vilja skera niður þessi miklu
framlög.
Ráðamenn í Belgíu hafa lítið sagt
um kröfurnar um skiptingu landsins
en Willy Claes utanríkisráðherra
varð fyrstur til að rjúfa þögnina
fyrir skömmu þegar hann réðst
-harkalega á þessar hugmyndir.
Vitnaði hann til harmleiksins í Júgó-
slavíu í því sambandi og sagði, að
það væri hörmulegt ef Belgíumenn
ætluðu að taka sér upplausn Tékkó-
slóvakíu til fyrirmyndar.
Aðgerðir til bjargar sænsku krónunni segja til sín
Vextir á húsnæðislánum
í Svíþjóð hækka upp í 24%
Stokkhólmi, Helsinki. Reuter.
AFLEIÐINGAR aðgerða sænska seðlabankans til bjargar sænsku
krónunni fyrr í vikunni eru farnar að segja til sín og sænskir laun-
þegar kynntust þeim í gær er lífeyrissjóðir og bankar tilkynntu
hækkanir á húsnæðislánum.
Bankar og lífeyrissjóðir sögðust
ekki eiga annarra úrkosta völ en
hækka vexti á langtímalánum með
breytilegum vöxtum, sem veitt
hefðu verið til húsnæðiskaupa, um
6,75 prósentustig í 24%.
Þessi hækkun þýðir að mánaðar-
legar afborganir fjölskyldu sem er
að borga af 500.000 króna hús-
næðisláni, jafnvirði 5,1 milljónar
ÍSK, hækka um 2.500 SKR á mán-
uði.
Sérfræðingar í bankamálum
sögðu þessa vaxtahækkun eiga eft-
ir að koma sér illa og málgagn
stjómarandstöðunnar, Aftonbladet
spurði ríkisstjórn Carls Bildt í for-
ystugrein í gær hvort ætlunin væri
að gera sænsku þjóðina að tjaldbú-
um.
í Finnlandi hækkaði gengi
fínnska marksins gagnvart Banda-
ríkjadollar, evrópsku mynteining-
unni ECU og þýska markinu, eink-
Mitterrand
skorinn upp
París. Reutcr.
FRANCOIS Mitterrand Frakk-
landsforseti gekkst í gær óvænt
undir aðgerð á blöðruhálskirtli á
Cochin-sjúkrahúsinu I París.
Læknar sögðu að lokinni aðgerð-
inni að Mitterrand væri við góða
heilsu.
Heppilegt var talið að láta til
skarar skríða núna þar sem forset-
inn hefði ekki haft í hyggju að taka
frekari þátt í undirbúningi þjóðarat-
kvæðagreiðslunnar um Maastricht-
samkomulagið sem fram fer eftir
rúma viku.
Búist er við að forsetinn muni
útskrifast af spítalanum eftir örfáa
daga en hann áformar að vera í
kjördæmi sínu í Chateau-Chinon í
Búrgundarhéraði á kjördag. „For-
setanum líður vel,“ sagði Bernard
Debre yfirmaður þvagfærafræði-
deildar sjúkrahússins við blaða-
menn en ákveðinn kaldhæðni er
talin felast í því að hann er einn
af helstu leiðtogum baráttunnar
gegn Maastricht.
um eftir óvænta yfírlýsingu Mauno
Koivistos forseta sem studdi geng-
isákvörðun stjórnar Esko Aho og
sagði nauðsynlegt að láta gengi
marksins fljóta enn um sinn eða
þar til jafnvægi hefði fundist og
útflutningsatvinnuvegirnir hefðu
tekið rækilega við sér. Sýnilegt inn-
streymi gjaldeyris var til Finnlands
í gær og sögðu bankamenn að ræða
Koivisto forseta hefði haft áhrif þar
á til hins betra.
Tíðindasamri viku á evrópskum
gjaldeyrismarkaði lauk í gær og dró
ekki úr spennu innan evrópska
myntkerfisins ERM. Útlitið er því
óljóst að sögn fjármálafræðinga.
Seðlabankar Italíu, Þýskalands og
Belgíu reyndu að styrkja stöðu ít-
ölsku lírunnar innan ERM með
miklum lírukaupum í gær en það
dugði skammt því hún var enn við
neðri viðmiðunarmörk ERM við lok
viðskipta.
Breska pundið hefur staðið höll-
um fæti í vikunni en styrktist í gær
eftir að John Major forsætisráð-
herra sagði að ekki kæmi til greina
að velja auðveldustu skammtíma-
lausnina út úr vandræðunum, geng-
isfellingu. Sérfræðingum í peninga-
málum bar saman um það í gær
að bæði pundið og líran myndu aldr-
ei lifa af neikvæða útkomu út úr
þjóðaratkvæðagreiðslunni um Ma-
astricht-samkomulagið í Frakklandi
annan sunnudag.
Eftirhreytur Víetnam-stríðsins í Kambódíu
Stuðninffsmenn Banda-
ríkjahers vilja hjálp SÞ
Hermaður úr liði stjórnvalda í Saigon miðar byssu sinni á ungan
mann sem grunaður var um að berjast með skæruliðum Viet Kong.
LIÐSMENN skæruliðahóps, sem
barðist gegn kommúnistum við
hlið Bandaríkjamanna á dögum
Víetnamstríðsins og nú hefst við
í Kambódíu, hafa farið fram á
það við Sameinuðu þjóðirnar að
litið verði á þá sem pólitískt
flóttafólk, að sögn tælenska dag-
blaðsins Thailand Post. Blaðið
segir að bandaríska leyniþjón-
ustan, CIA, sem annaðist sam-
skiptin við mennina, hafi slitið
sambandi við þá í lok striðsins
og síðan hafi ekkert spurst til
þeirra í mörg ár þar til nú.
Mennirnir og skyldulið þeirra
eru af ættbálki svonefndra
Montagnard-manna er einkum
búa í Laos.
Alls er um 407 manns að ræða,
þar af 200 vopnaða menn, og
fannst fólkið á svæði rétt við
landamæri Kambódíu og Víet-
nams. Hópurinn er þátttakandi í
stærri samtökum er nefna sig
Einingarhreyfinguna til baráttu
fyrir kúgaðar þjóðir, FULRO, er
berst gegn stjórn víetnamskra
kommúnista í Hanoi. Flestir félag-
ar í samtökunum eru Montagn-
ard-menn. „Þeir hafa komið á
framfæri við okkur beiðni um að
fá landvist sem flóttamenn, ef til
vill í Frakklandi en þó helst í
Bandaríkjunum þar sem margir
aðrir félagar í FULRO búa nú,“
sagði talsmaður bráðabirgða-
stjómar SÞ í Kambódíu (UNTAC).
Hann sagði að meirihlutinn af
fólkinu þjáðist af ýmsum hitabelt-
issjúkdómum, þar á meðal malar-
íu. UNTAC hefði fengið vitneskju
um fólkið fyrir nokkrum mánuð-
um og nýlega hefðu friðargæslu-
hermenn frá Uruguay náð tali af
því.
CIA réð málaliða úr röðum
FULRO allt frá upphafi sjöunda
áratugarins þar til stríðinu lauk
1975. Mennirnir voru notaðir til
aðstoðar sérsveitum Bandaríkja-
hers. Þeir stunduðu njósnir og
gerðu andstæðingunum marga
skráveifuna að baki víglínunnar,
einkum við Ho Chi Minh-leiðina
vestast í landinu er var helsta
birgðaflutningaleið kommúnista
suður á bóginn.