Morgunblaðið - 16.10.1992, Page 13

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. OKTÓBER 1992
<'13
Lækning hugarfarsins
eftirÁrna Sigfússon
Ásmundur Brekkan yfirlæknir á
Ríkisspítölum ritaði grein í Morgun-
blaðið sl. miðvikudag, þar sem
býsnast er yfir málefnum Borgar-
spítalans. Greinilegt er að það sem
vakir fyrir lækninum er að gera lít-
ið úr árangri þeirra heilbrigðis-
starfsmanna sem vinna á Borgar-
spítalanum. Hann segist efast um
árangur sparnaðaraðgerða og
heimildir Borgarspítalans til þess
að umbuna starfsfólki sínu góða
frammistöðu með 20 milljón króna
framlagi.
Okkur þykir miður að umræðan
þurfi að vera á þessum nótum á
milli Borgarspítala og Landspítala.
Líklega hef ég ekki verið nógu lengi
við formennsku f Stjórn Sjúkra-
stofnana Reykjavíkurborgar, sem
fer með rekstur Borgarspítala, til
þess að skilja hvers vegna þessi
tortryggni gagnvart annarri heil-
brigðisstofnun birtist á þann hátt
sem hún gerir í grein Ásmundar
Brekkan.
Hann líkir spamaðarátakinu við
baunabyssufaraldur og rottuveiðar.
- Hann er sá eini sem hefur tekið
upp slíka byssu en í stað saklausra
reynibeija skýtur hann að okkur
tortryggni og lítilsvirðingu. Starfs-
fólk Borgarspítala hefur annað að
gera við sloppa sína en að hengja
í þá slíkar baunabyssur. Hann mun
ekki fá mig til þess að svara í sömu
mynt og ég hvet starfsmenn Borg-
arspítala til að halda stillingu sinni.
Verkefni okkar er að sinna sjúkum
og færa þá til heilsu. Okkur ber
að gera það á eins skilvirkan hátt
og unnt er. Lækning hugarfarsins
á þar ekkert síður við. Skilningur
á því að hver og einn beri ábyrgð
á eigin gerðum er þar mikilvægur
þáttur. Borgarspítalinn og starfs-
menn hans ætla áfram að axla sína
ábyrgð.
Hér skal í stuttu máli skýrt
hvernig staðið hefur verið að sparn-
aðaraðgerðum á Borgarspítalanum
og hver árangurinn er.
Við gerð fjárlaga fyrir árið 1992
var ljóst að ríkisstjórnin krafðist
niðurskurðar í rekstri Borgarspítal-
ans er nam 150 milljónum króna.
Um svipað leyti stóðu yfir viðræður
á milli Borgarspítala, Landakots og
ríkis um aukið samstarf eða sam-
einingu spítalanna tveggja. Rökin
fyrir sameiningu voru ótvíræð hag-
ræðing og spamaður í rekstri. Sér-
staklega vom nefndir möguleikar á
spamaði ef bráða- og slysavaktir
yrðu fluttar á Borgarspítalann, en
sem kunnugt er býður hann full-
komna slysadeild í Fossvogi. Hing-
að til hefur slysa- og bráðavöktum
verið skipt á milli spítalanna
þriggja, Borgarspítala, Landspítala
og Landakots. Nú skyldu vaktir
Landakots færast til Borgarspítala
og þannig yrði áhersla á betri nýt-
ingu búnaðar og starfsfólks. For-
svarsmenn Borgarspítala og Landa-
kots vom sammála um að árlegur
sparnaður yrði yfir 200 milljónir
króna með slíkum aðgerðum. Svo
sem kunnugt er varð ekkert úr sam-
einingaráformunum, þar sem St.
Jósefsreglan taldi að ríkið bryti á
sér samninga ef af yrði.
Engu að síður gerðu forsvars-
menn Landakots og Borgarspítala
með sér samkomulag um að Borg-
arspítalinn tæki að _sér umræddar
vaktir Landakots. Á þetta féllust
heilbrigðisráðuneyti og fjármála-
ráðuneyti.
Þjónusta sem metin var á fjárlög-
um 1991 að hefði kostað 530 millj-
ónir króna á Landakoti skyldi nú
kosta 200 milljónir króna á Borgar-
spítala. Þetta va urm 30 milljónum
króna lægra en útreikningar okkar
bentu til að unnt væri að vinna
verkið fyrir.
Ríkinu varð ekki þokað og því
tók Borgarspítalinn að sér um-
rædda þjónustu fyrir 200 milljón
króna aukaíjárveitingu.
í beinum tengslum við flatan nið-
urskurð í ríkisrekstri, var einnig
krafist annarra aðgerða af hálfu
ríkisins: Borgarspítalinn skyldi að
auki skera niður 150 milljónir króna
á þessu ári.
Því var ekki aðeins ætlast til
þess að Borgarspítalinn tæki þátt
í að spara þjóðarbúinu yfir 300
milljónir króna með hagræðingar-
verkefni í samstarfi við Landakot,
heldur skyldu 150 milljónir króna
einnig skornar af rekstri spítalans.
Við eyddum ekki dýrmætum tíma
í að fjasa um „fáránleika" slíkra
tillagna eða sannfæra hvert annað
um að þetta væri ekki hægt. Slík
vinnubrögð hafa neikvæð áhrif á
starfsfólk og yfirmenn - gera allar
tilraunir til hagræðingar ótrúverð-
ugar og enda, eins og allt of oft
hefur gerst, með því að engin raun-
veruleg hagræðing á sér stað.
Við höfnuðum leið barlóms og
neikvæðrar umræðu. Við töldum
okkur skylt að verða við slíkum
kröfum, tókum þær strax alvarlega.
Fundað var með yfirmönnum
deilda og leitað ítrustu leiða til
sparnaðar. Leiðarljós okkar var að
leita leiða sem kæmu sem minnst
niður á sjúklingum. Ljóst var að
Sögnstund á síð-
degi í Viðejjarstofu
SÖGUSTUND verður í Viðeyjarstofu sunnudaginn 18. október og
hefst kl. 14. Fluttir verða stuttir fyrirlestrar um fomleifafræði og
sögu ásamt ljóðalestri, fornum söngvum, fiðluleik og tíðagerð. Frum-
flutt verður Bæn, trúarljóð eftir Matthías Johannessen.
I fréttatilkynningu frá Viðeyjar-
stofu segir: „Borgaryfirvöldum og
forráðamönnum Viðeyjar er það
mikið áhugamál að í Viðeyjarstofu
verði eftir því sem unnt er hlynnt
að íslenskri sagnfræði og menn-
ingu, ekki síst á þeim sviðum sem
tengjast sögu Viðeyjar í aldanna
rás. Af því tilefni verður efnt til
síðdegissamkomu á lofti Viðeyjar-
stofu nk. sunnudag og hefst hún
kl. 14 en bátsferðir verða úr Kletts-
vör í Sundahöfn kl. 13.30 og 13.45.
Þema dagskrárinnar er: Hvað
segja skjölin og jörðin um lífið í
Viðeyjarklaustri? Markús Örn Ant-
onsson, borgarstjóri, setur sam-
komuna en þau Margrét Hallgríms-
dóttir, borgarminjavörður, og sr.
Þórir Stephensen, staðarhaldari,
munu gera efninu skil í stuttum
erindum. Einnig mun Skia, forn-
leifafræðingur á Árbæjarsafni,
segja frá nýjustu aðferðum við ald-
taka þyrfti margar erfiðar ákvarð-
anir, og að svo mikil væri spamað-
arupphæðin að um ákveðna þætti
næðist aldrei sterk samstaða. For-
svarsmenn Borgarspítalans lögðu
fram hugmyndir sínar í framhaldi
af þessu, hlustuðu á viðbrögð
starfsfólks, tóku til umfjöllunar
breytingartillögur starfsfólks og
lögðu áherslu á að ná þannig saman
um þær aðgerðir sem vinna þyrfti.
Markmiðin voru því skýr í upp-
hafi. Aðgerðarlistinn var einng
skýr. Þessi tvö atriði em undirstaða
raunverulegs árangurs í spamaði.
Þriðja undirstaðan var sú að í
tengslum við skýr markmið og leið-
ir sem unnar voru í samstarfí fjöl-
margra starfsmanna á Borgar-
spítalanum, lýsti yfirstjórn spítal-
ans því yfir að ef markmiðum yrði
náð, hlytu starfsmenn umbun fyrir
á miðju ári.
Þegar kom fram á mitt ár, reynd-
ist ljóst að markmið okkar stóðust
- því skyldi staðið við umbun til
starfsmanna. Starfsmannaráði var
falið að leggja fram tillögur um
hvemig 20 milljónum króna skyldi
varið í þágu starfsmanna í þakklæt-
isskyni fyrir að ná umræddum
markmiðum. Starfsmannaráð lagði
til að hverjum starfsmanni yrði
greitt út í hönd, jöfn upphæð sem
samsvaraði kr. 18.000 fyrir fullt
starf. Það var gert.
Þessar aðferðir okkar eru að skila
árangri. Með samningi Borgarspít-
ala og Landakots og beinum sparn-
aði tekst að spara yfir 450 milljón-
ir króna fyrir þjóðarbúið. Það er
staðreynd sem vert er að hafa í
huga.
Þessar upplýsingar koma afar
skýrt fram í fmmvarpi að fjárlögum
ársins 1993. Þar sést svart á hvítu
að Reykjavíkursjúkrahúsin hafa
sparað 756 milljónir króna á þessu
ári, þegar borinn er saman ríkis-
reikningur 1991 við íjárveitingar
fyrir árið 1992. Flest bendir til að
ekki verði halli á rekstri sjúkrahús-
anna miðað við þau framlög. Þessar
tölur tala skýrustu máli um árang-
ur. Þar hafa sjúkrahúsin þijú lagt
sig fram.
Samanburður sem vitnað er til í
grein Ásmundar Brekkan byggist á
Árni Sigfússon
„Ef starfsfólki heil-
brigðisstof nana sem
standa að slíkum að-
gerðum leyfist ekki að
vera stolt af verkum
sínum og njóta umbun-
ar fyrir þau, þótt í litl-
um mæli sé, er íslenskt
hugarfar alvarlega
sýkt.“
greiðsluáætlun íjármálaráðuneytis-
ins sem segir ekkert til um hvernig
raunveruleg rekstrarstaða er á
hveijum tíma.
Ef starfsfólki heilbrigðisstofnana
sem standa að slíkum aðgerðum
leyfíst ekki að vera stolt af verkum
sínum og njóta umbunar fyrir þau,
þótt í litlum mæli sé, er íslenskt
hugarfar alvarlega sýkt.
Stöndum samam um aðferðir
sem ná árangri! Við höfum einfald-
lega ekki efni á öðru.
Ríkisspítalar eru mikil stofnun
sem á framundan áhugaverða
möguleika til hagræðingar. Okkur
væri sönn ánægja að geta orðið að
liði.
Höfundur er borgarfulltrúi fyrir
Sjálfstæðisflokkinn ogformaður
Stjómar Sjúkrastofnana Reykja-
víkurborgar.
ursgreiningu fornleifa. Þá flytur
borgarstjóri ljóð eftir Jón Helgason,
prófessor í Kaupmannahöfn, og
frumflytur einnig Bæn, trúarljóð
eftir Matthías Johannessen, rit-
stjóra.
Þeir Njáll Sigurðsson námsstjóri
og Sigurður Rúnar Jónsson hljóm-
listarmaður flytja söngva við ís-
lenska miðaldatexta og leikið verð-
ur á gömlu íslensku tveggja
strengja fíðluna. í samkomuhléi
verður boðið upp á kaffíveitingar
en samverunni lýkur með því að
gengið verður til kirkju og hlýtt á
tíðagerð að hætti fyrri alda. Það
er sr. Jakob Ágúst Hjálmarsson
dómkirkjuprestur sem flytur kvöld-
tíð, þar sem tónlistin verður að hluta
sótt í Þorlákstíðir. Marteinn H. Frið-
riksson leikur á orgelið og Dómkór-
inn syngur.
Reiknað er með að samvera þessi
taki ekki lengri tíma en svo að all-
ir verði komnir í land um kl. 17.“
NY SENDING
Umbúbapappír
og jólapappír
Stórkostlega fallegt og fjölbreytt úrval
í mörgum breiddum og lengdum
á frábæru verði.
^Eqill Guttormsson - Fjöl val hf.
Mörkin 1 • Pósthólf 8895 • 128 Reykjavík • Símar: 81 27 88 og 68 86 50 • Fax: 3 58 21
ÖRklN 2010-96
IEGUR
Nachi legurer
japönsk gæóavara
á sérsaklega hagstæóu veröi.
Allaralgengustu tegundir
fáanlegará lager.
Sérpantanir eftir þörfum.
UZlésúdfuj
HÓFÐABAKKA9 112REYKJAVÍK SÍMI91-670000 Ofl 685656
Bílamarkaburinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut
Kopavogi, sími
Q71800
OPIÐ SUNNUDAGA
KL. 2-6.
Toyota Hilux (Sonax jeppinn) ’80, jeppinn
er útbúinn öllum hugsanlegum aukahl. Til
sýnis á staðnum. V. 1900 þús., sk. á ód.

Honda Civic DX ’90, rauður, 5 g., ek. 50
þ. Fallegur bíll. V. 730 þús., sk. á ód.

Honda Prelude EX '87, hvitur, sjálfsk.,
ek. 68 þ., sóllúga, rafm. í öllu. Fallegur
bfll. V. 790 þús. stgr.
Plymouth Laser RS Twin Cam 16v ’90,
grásans, 5 g., ek. 33 þ. mílur, rafm. i öllu
o.fl. Sportbíll í sérflokki. V. 1690 þús., sk.
á góðum jeppa (ód).
Mazda 323 1.5 GLX Sedan '88, hvítur,
sjálfsk., ek. 47 þ. V. 490 þús. stgr.
Chevrolet Silverado 1500 EFi ’90, rauð-
ur, 8 cy!., sjálfsk., ek. 29 þ., rafm. rúður,
ABS o.fl. Bíll fyrir vandláta. V. 1900 þús.,
sk. á ód.
Toyota Corolla DX '86, 3ja dyra, ek. 76
þ. V. 360 þús.
Lada Samara 1500 '89, 5 dyra, 5 g., ek.
31 þ. V. 290 þús.
Ford Bronco XL II '88, 5 g., ek. 44 þ.
Toppeintak. V. 1390 þús., sk. á ód.
MMC Lancer GLXi 4x4 ’90, 5 g., ek. 21
þ. V. 1030 þús., sk. á ód.
Mazda 323 GLX fastb. '92, 5 dyra, 5 g.,
ek. 30 þ. V. 1090 þús., sk. á ód.
Toyota Corolla XL '92, 5 dyra, 5 g., ek.
8 þ. V. 920 þús.
Ford Sierra 1800 CL Sedan ’88, brún-
sans, 5 g., ek. 53 þ. Fallegur bfll. V. 570
þús. stgr.
Chevrolet Suburban 20 Silverado 6.2
diesel '85, ek. 94 þ., sjálfsk., mikið af
aukahl. Gott eintak. V. 1980 þús., sk. á ód.
VANTAR A STAÐINN
ÁRG. '88 - '92.