Morgunblaðið - 16.10.1992, Síða 45
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. OKTÓBER 1992
45
Landspjöll o g mis-
skilin náttúruvemd
Frá Reyni Tómasi Geirssyni:
Rétt innan við Hveragerði í átt
til Henglafjalla er ein af perlum
Suðvesturlands, Reylqadalur í Ölf-
usi. Þetta er lítill, litríkur og grösug-
ur dalur, sem lokast neðantil af
háum fossi í Reykjadalsá. Nokkur
ganga er upp brekkur og í gilskorn-
ingum upp úr Rjúpnabrekkum ná-
laegt Menntaskólaselinu inn í átt að
dalnum. í dalnum er verulegur jarð-
hiti og fallegir hverir og klettar,
sérstaklega innst í dalnum. Heit lít-
il hveraá með margvíslegum gróðri
liðast um dalinn. Undirritaður var
allnokkrum sinnum á ferð í þessum
dal fyrr á árum þegar þangað komu
helst skátar og aðrir göngumenn.
Dalurinn var ósnortinn, utan hvað
innst stóð lítill skátaskáli, sem síðar
mun hafa brotnað og fokið. Nú and-
ar hinsvegar öðrum vindum á þess-
um sérstæða og friðsæla stað.
í Rjúpnabrekkum er búið að setja
upp kort af Hengilssvæðinu með
merktum gönguleiðum. Kort þetta
virðist sett upp af Hitaveitu Reykja-
víkur og er ágætlega skýrt og vel
gert, þótt upplýsingar um mark-
verða staði á svæðinu og leiðbein-
ingar um náttúruvernd skorti. Það
síðasttalda kemur ekki á óvart þeg-
ar gangan upp brekkurnar í átt að
dalnum er hafín. Upp allar brekk-
urnar, inn gilskomingana, inn dal-
inn og upp úr honum í tvær fremur
en eina átt er nefnilega búð að setja
með u.þ.b. 50 metra millibili, tæp-
lega metra háar heiðgular stikur
með 15 sm skærrauðum toppi og
glitaugum. Þessar hörmulegu stikur
standa upp úr grösugum dal og
dökkum skriðuhlíðum eins og kart-
neglur. í dalbotninum er svo tveggja
metra há málmstöng með tveim
vegvísum sem segja ferðamanni þær
lífsnauðsynlegu fréttir að 3 km séu
í Rjúpnabrekkur, þar sem er bíla-
stæði („P“ á skiltinu) og 6,3 km í
Hveragerði. Einar 4 eða 5 af hinum
heiðgulu stikum með eldrauða topp-
inum og glitaugunum eru einkar
áberandi upp í suðausturhlíðinni í
átt að Dalshver. Málmvegvísir þessi
(kallaður „vegprestur" af hitaveitu-
mönnum) blasir við úr langri fjar-
lægð.
Fyrir hveija eru svona merkingar
gerðar? Hvaða hugsun er á bak við
þær og er það Hitaveita Reykjavík-
ur sem ber ábyrgð á þessu? Hefur
leyfis Náttúruverndarráðs verið leit-
að og ef svo er hafa ráðsmenn feng-
ið sér göngu þama upp eftir? Hafa
menn ekki kynnt sér hvemig ann-
arsstaðar er farið að því að merkja
gönguleiðir um óbyggðasvæði á
snyrtilegan og lítt áberandi, en
gagnlegan hátt? Af korti Hitaveit-
unnar vaknar sá hræðilegi gmnur
að fleiri svona stikur og stangir með
augljósum áttamerkjum sé að finna
víðar á Hengilssvæðinu. Þær em
auðvitað að mestu óþarfar. Þar sem
merkinga er ef til vill þörf ættu þær
að vera í allt öðmm lit og af hæ-
verskari gerð. Ef skilti ætti heima
í þessum dal, þá þyrfti tilhlýðilega
aðvömn um varlega og góða um-
gengni við hverina í dalbotninum
og tilmæli um aðra náttúmvernd.
Slíkt finnst hins vegar ekki.
Þeir aðilar sem hér bera um-
sjónarábyrgð ættu að sjá til þess
að merkjastikur þessar verði flestar
^arlægðar hið bráðasta og vegvísir
í dalbotninum einnig. Hér með er
skorað á þá að leiðrétta þessa mis-
skildu náttúmvernd.
Til að bæta gráu ofan á svart
má nefna þijú önnur landspjöll á
svæðinu. Neðst í dalgilinu vestan-
verðu, neðan við fossinn, hefur ein-
hver reynt að hefja vegagerð niður
af Hellisheiði og náð að komast nið-
ur hálfa hlíðina. í hvaða tilgangi
er óljóst, en sárið sem myndaðist
er afleitt. Ofar í dalnum em vemleg
ummerki um hestaferðir. Langleið-
ina em þær bundnar við slóð sem
fylgir stikunum ljótu (em þær
kannski til að hestamir rati í
myrkri?), en' í dalbotni liggja slóðir
upp um hlíðarnar á mörgum stöðum.
Falleg 30—50 m há skriðuhlið, áður
ósnert að mestu, er nú með 6—7
grófum götutroðninum án alls aug-
ljóss tilgangs. Þeir sem þarna em
með hestaferðir ættu að sjá sóma
sinn í að lagfæra þetta svæði og
halda sig við eina götu niðri við ána
eða neðst í hlíðunum. Loks hafa
einhveijir ætlað að byggja skála í
dalbotninum, en aðeins náð að setja
12 undirstöðustaura og flytja tals-
vert af timbri inn í dalbotninn. Aug-
ljóst er að þessi áform hafa sem
betur fer dagað uppi fyrir alln-
okkm, en undirstöðurnar og timbur-
hrúgan eru þama enn. Þetta þyrfti
líka að hverfa og sleppa skálabygg-
ingu þarna með öllu.
Hóflegar og náttúmvænar merk-
ingar em góðar, stuðla að varð-
veislu náttúrafegurðar og geta auk-
ið á ánægju og öryggi ferðamanna.
Því miður hafa hér verið unnin spjöll
sem þó er unnt og skylt að lagfæra.
REYNIR TÓMAS GEIRSSON
Safamýri 91, Reykjavík
Athugasemd frá
aðstoðarlandlækni
Frá Matthíasi Halldórssyni:
í FRÉTTUM undanfarið hefur
verið farið fijálslega með hugtök
varðandi geðfatlaða.
1. Undirritaður hefur sagt að
landlæknisembættið vissi af 30-40
geðfötluðum í reiðileysi, en ekki
30-40 geðfötluðum afbrotamönnum.
2. Geðfatlaðir lenda ekki frekar í
afbrotum en aðrir ef þeir em ekki í
reiðileysi. Reiðileysi getur hins vegar
aukið líkur á því að þeir komist í
kast við lögin.
3. Ósakhæfir afbrotamenn eru
I
I
J
VELVAKANDI
KÖTTUR
SVÖRT læða hefur ekki komið
heim til sín í Hvömmunum í
Hafnarfirði síðan 6. október.
Hún er eyrnamerkt með silfur-
lita ól. Þeir sem hafa séð til
hennar síðan em vinsamlegast
beðnir að hringja í síma 52650.
ÓNÓG
VEÐURLÝSING
Jón Magnússon:
MÉR finnst miður að nú er
hætt að segja veðurlýsingu frá
stöðum á Grænlandi, Færeyjum
og Hjaltlandi. Er ekki möguleiki
að þetta verði endurskoðað og
veðurlýsing frá þessum stöðum
verði flutt t.d. kl. 10.45 á
morgnana. Margir eru orðnir
því vanir að fylgjast með veðri
á þessum stöðum.
NÆLA
GULLNÆLA tapaðist annað
hvort við Eiðistorg eða á Fóget-
anum. Finnandi er vinsamlegast
beðinn að hringja í síma
687981.
LEÐURHANSKI
SVARTUR leðurhanski með
brúnu fóðri tapaðist annað
hvort við Fálkagötu eða Bám-
granda fyrir tveimur vikum síð-
an. Finnandi er vinsamlegast
beðinn að hringja í síma 18290.
KERRA
GRÁR kerruvagn með sængur-
fötum o.fl. fannst fyrir utan
Hótel Sögu um síðustu helgi.
Upplýsingar í gestamóttöku í
síma 29900.
mjög lítill hluti geðfatlaðra, en það
em þeir einir sem framið hafa alvar-
leg afbrot og dómstólar kveðið upp
þann úrskurð eftir geðrannsókn að
þeir séu ekki sjálfráðir gerða sinna.
Oft er látið að því liggja að barátt-
an í þágu geðfatlaðra sé orðin tóm,
en benda má á Krýsuvíkurheimilið
fyrir langt leidda fíkniefnaneytendur
og svo Sogn í Ölfusi fyrir þann litla
en mjög svo þunga hóp sem flokkast
undir ósakhæfa afbrotamenn.
MATTHÍAS HALLDÓRSSON,
aðstoðarlandlæknir.
LEIÐRETTINGAR
Víða opið til
kl. 16
í frétt í Morgunblaðinu í gær á
blaðsíðu 19 er sagt að verslanir við
Laugaveg séu opnar til klukkan 14.
' Þetta er rétt að því leyti, að sam-
þykkt kaupmanna hljóðar um að
engin verslun sé opin skemur en til
klukkan 14. Hins vegar mun fjöldi
verslana hafa opið til klukkan 16,
t.d. fataverslanir.
Kolaportsdagar
til jóla!
Leiðrétting á
tímasetningu
í fréttatilkynningu í Morgunblað-
inu í gær um tónleika kammersveit-
arinnar Finlandia Sinfonietta var
röng tímasetning á tónleikunum.
Hið rétta er að tónleikar kammer-
sveitarinnar hefjast kl. 13.00 í
Langholtskirkju, laugardaginn 17.
október.
Innanhússarkitekt ráðleggur
viðskiptavinum Metró
Guðrún Benediktsdóttir innanhússarkitekt, FHÍ,
verður í versluninni Metró
fimmtudag og föstudag kl. 14-18 og laugardag kl. 11-14
og veitir viðskiptavinum ráðleggingar um allt er varðar
innréttingar, gólfefni, hreinlætistæki og litaval í málningu.
/éfiks • GROHE •Villeroy & Boch
Verið velkomin í Metró og þiggið ókeypis ráðgjöf.
Mk METRÓ
___________í MJÓDD____________
ÁLFABAKKA16 • REYKJAVÍK • SÍMI 670050
Skoskir vax-jakkar
Hlýjir með fyllingu
Coniston jakki
eins og sést á mynd kr . 7.850,-
Litur:
Grænn
og blár
& 5- 1 A —
I
I
r
GLÆSIBÆ . SÍMI 812922
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
Haustskórnir komnir aftur
Verð 4.995
Litun Ljósgulur.
Stærðir: 36-46.
Verð 4.995
Litun Ljósgulur.
Stærðir: 36-46.
Póstsendum samdægurs. 5% staðgreiðsluafsláttur.
V
Domus Medica,
Egiisgölu 3,
sími 18519
Toppskórinn,
Veltusundi,
simi 21212
Kringlunni,
Kringlunni 8-12,
sími 689212
J