Morgunblaðið - 21.10.1992, Side 1

56 SIÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
240. tbl. 80. árg.
MIÐVIKUDAGUR 21. OKTOBER 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Frönsk böm
safna mat
handa svelt-
andi bömum
Þegar frönsk börn mættu í
skólann í gærmorgun höfðu
milljónir þeirra með sér poka
með hrísgijónum, sem ætlunin
er að senda til sveltandi barna
í Afríkuríkinu Sómalíu. Bern-
ard Kouchner, sem fer með
mannúðaraðstoð í frönsku
stjórninni, Jack Lang, mennta-
málaráðherra Frakklands, og
franska póstþjónustan stóðu
fyrir söfnuninni. Markmiðið er
að safna 10.000 tonnum af
hrísgijónum, sem ættu að
nægja til að fæða milljón sóm-
alskra barna í tvo mánuði.
Margir fögnuðu þessu framtaki
en aðrir sögðu það misnotkun
á menntakerfínu og drógu í efa
að hrísgijónin bærust nokkurn
tíma til bamanna í Sómalíu.
Myndin er af frönskum drengj-
um með framlag sitt til söfnun-
arinnar.
Uppgjör í uppsiglingu í Belgrad
„Stríð gæti bloss-
að upp í Serbíu“
Bel^rad. Reuter, The Daily Telegraph.
STJORNVÖLD í Serbíu og Júgóslavíu, sambandsríki Serbíu og
Svartfjallalands, deildu í gær um byggingu júgóslavneska innanrík-
isráðuneytisins, sem serbneska lögreglan hefur nú á valdi sínu.
Talið er að deilan kunni að leiða til uppgjörs milli Slobodans Milo-
sevics, forseta Serbíu, og stjórnar Júgóslavíu. Talsmenn serbn-
eskra stjórnarandstæðinga sögðu að aðgerðir lögreglunnar væru
ögrun, sem gæti leitt til borgarastyrjaldar í Serbíu.
Reuter
Nokkrir lögreglumenn voru á
verði við ráðuneytisbygginguna í
Belgrad í gær og virtust ekki bú-
ast við átökum vegna töku henn-
ar. í byggingunni voru einnig höf-
uðstöðvar júgóslavnesku lögregl-
unnar, en hún er með 40 sinnum
færri menn en sú serbneska. Júgó-
slavneska fréttastofan Tanjug
sagði að starfsemi innanríkisráðu-
neytisins hefði verið færð í skrif-
stofu forseta sambandsríkisins,
Dobrica Cosics.
Serbneska stjórnin segir að deil-
Afturhaldsöflin vinna mikilvægan sigur í valdabaráttunni í Moskvu
Þingið hunsar Jeltsín og
tekur við stjórn Izvestíu
Moskvu. The Daily Telegraph.
ANDSTÆÐINGAR Borís Jelts-
íns, forseta Rússlands, unnu mik-
ilvægan sigur í gær þegar rússn-
eska þingið samþykkti að virða
tilskipanir forsetans að vettugi
og taka við stjórn dagblaðsins
Ízvestíu. Háttsettur ráðherra
varaði Rússa við því að þeir ættu
yfir höfði sér „einræði sem er
hættulegra en fasismi".
Samþykkt þingsins virðist binda
enda á mánaðarlangan frið milli
afturhaldsaflanna á þinginu og
Jeltsíns, sem hefur gefíð út forseta-
tilskipanir um að dagblaðið hafí
rétt til að vera óháð og stjórna eig-
in málum.
Míkhaíl Poltoranín, upplýsinga-
málaráðherra Rússlands og einn af
nánustu samstarfsmönnum Jelts-
íns, sagði skömmu fyrir atkvæða-
greiðslu þingsins að „spillingaröfl -
mafían“ væru að mynda bandalag
með harðlínukommúnistum á þing-
inu. „Ef þeir komast til valda koma
þeir á einræði sem er hættulegra
en fasismi,“ sagði hann.
Poltoranín og fleiri háttsettir
embættismenn, þeirra á meðal
Andrej Kozyrev utanríkisráðherra,
vöruðu við því um helgina að þing-
menn væru að búa sig undir að
steypa stjóm Rússlands og svipta
Jeltsín tilskipanavaldi sínu.
Stór hluti þingsins hefur undan-
fama niánuði krafíst þess að stjórn
Jegors Gajdars forsætisráðherra
segi af sér. Þingmennirnir vilja að
stjórnin víki fyrir Borgarasamband-
inu, hreyfíngu Alexanders Rútskojs
varaforseta og Arkadíjs Volskíjs,
leiðtoga rússneskra iðnrekenda.
Talið er að þingið reyni að draga
úr framkvæmdavaldi Jeltsíns og
svipta hann réttinum til að mynda
ríkisstjórn.
Forseti þingsins, Rúslan Khasb-
úlatov, er talinn í fylkingarbijósti
þeirra sem vilja minnka völd Jelts-
íns. Hann kemur frá lýðveldinu
Tsjetsjnja, þar sem skipulögð
glæpasamtök eru sögð hafa bæði
tögl og hagldir.
Ízvestía skýrði í síðustu viku frá
tilvist öryggissveita sem lytu aðeins
stjórn Khasbúlatovs. Þá sagði dag-
blaðið Komsomolskaja Pravda í gær
að öryggissveitirnar væm á verði
við mikilvægustu opinberu bygg-
ingarnar í Moskvu. Málgagn þings-
ins, Rossískaja Gazeta, sagði enga
hættu stafa af þessum sveitum, þær
lytu stjórn innanríkisráðuneytisins
og hefðu starfað í tæp 30 ár.
an snúist aðeins um eignarrétt og
hún verði leyst innan skamms.
Saksóknari Júgóslavíu sagði hins
vegar að höfðað yrði mál gegn
innanríkisráðuneyti Serbíu vegna
töku byggingarinnar.
Litið er á aðgerðir lögreglunnar
sem ögrun við Cosic og Milan
Panic, forsætisráðherra Júgóslav-
íu, sem eru andvígir þjóðernis-
stefnu Milosevics og vilja binda
enda á einangrun Serbíu. Stjórn
Júgóslavíu mótmælti aðgerðum
lögreglunnar harðlega og óttast
var að deilan leiddi til átaka.
Talið er að markmiðið með töku
byggingarinnar sé ekki aðeins að
auðmýkjajúgóslavnesku stjórnina,
heldur einnig að ná skjölum júgó-
slavnesku lögreglunnar. Serbnesk
yfírvöld geta nú eyðilagt gögn sem
gætu verið gagnleg í hugsanlegum
réttarhöldum vegna stríðsglæpa
Serba.
Serbneskir flokkar, sem eru
andvígir stefnu Milosevics, sögðu
töku byggingarinnar ögrun sem
gæti leitt til borgarastyijaldar.
„Milosevic forseti hefur sýnt að
hann er fólslega staðráðinn í að
stuðla að stríði í Serbíu,“ sagði í
yfírlýsingu frá serbnesku endur-
reisnarhreyfingunni. „Þessi maður
veigrar sér ekki við að breyta
Belgrad í nýja Sarajevo til að halda
embætti sínu.“
Sjá „Serbar hnepptu yfir-
mann ...“ á bls. 20.
Frambj óðendur
forðast Bush eins
og heitan eldinn
Boston. Frá Karli Blöndal, fréttaritara Morgunblaðsins.
FYRIR fjórum árum vildu þingframbjóðendur demókrata ekki
láta sjá sig með Michael Dukakis, foretaframbjóðanda sínum,
fyrir sitt litla líf. Nú er röðin komin að repúblikönum. Frambjóð-
endur úr röðum þeirra forðast George Bush forseta eins og heit-
an eldinn um þessar mundir af ótta við að hann muni draga þá
niður með sér. 435 repúblikanar sækjast eftir þingsæti í fulltrúa-
deildinni í þessum kosningum. Aðeins 26 þeirra hafa viljað láta
taka mynd af sér með forsetanum.
Frambjóðendur repúblikana andanum á kosningafundi yrði
hér í Massachusetts taka sér
sjaldan nafn Bush í munn, en
andstæðingar þeirra úr röðum
demókrata keppast á hinn bóginn
við að spyrða þá við forsetann.
Aðstoðarmaður eins frambjóð-
anda sagði í viðtali við dagblaðið
Boston Globe að byðist forsetinn
til að koma fram með frambjóð-
boðið afþakkað.
Á síðasta áratug reyndu repú-
blikanar oft að nota vinsældir
Ronalds Reagans til að afla sér
hylli kjósenda. Nú vilja frambjóð-
endur demókrata láta Bill Clinton
forsetaframbjóðandæ hjálpa sér
til sigurs. Meira að segja repú-
blikanar vilja eigna sér viðhorf
Clintons og sumir gagnrýna Bush
berum orðum.
Frambjóðendur demókrata
hafa yndi af að nefna andstæð-
inga sína í sömu andrá og Bush.
„Ætlar þú að kjósa Bush og
hvers vegna,“ spurði demókrati
í Washington-ríki svo að vöflur
komu á andstæðing hans.
Dagblaðið The New York Tim-
es segir að nokkuð sé liðið síðan
repúblikanar hurfu frá því að
bjóða sig fram sem liðsheild. í
vor og sumar hafði Newt
Gingrich, næstvaldamesti repú-
blikaninn í fulltrúadeildinni, í
hyggju að mynda Bush ásamt
öllum frambjóðendum repúblik-
ana til beggja deilda þingsins á
tröppum þinghússins til að sýna
einingu. Svo lítið bæri á hefur
verið fallið frá þeirri hugmynd.
Sjá „Neistar flugu í síð-
ustu ...“ á bls. 20.