Morgunblaðið - 21.10.1992, Side 11

MOftGUNijUP^ MiB.y^ypAGyftjaæ
Sæmundur til hliðar við uppáhaldið sitt, Hallgerði langbrók. Verð-
andi móðir óg ipjaltastúlka í baksýn
Konur rísa úr reka-
viðsdrumbunum
Sæmundur Valdimarsson í Galleríi Sævars Karls
ÞÆR BROSA allar í leynum. Og manni líður eitthvað svo þægilega
í návist þeirra. Líkt og hafmeyjar risu þær úr sjó. Voru rekaviðsd-
rumbar í fjöru. Búnar að velkjast um úthaf frá Síberíu eða Nýfunda-
landi. En maður gekk um fjöru. Leitaði, fann og mótaði. Og skreytti
þær með þara, þangi og ýsuroði. „En þær brosa bara í góðum félags-
skap. Ekki þegar þær eru einar,“ segir Sæmundur, alþýðulistamað-
ur og lífgjafi rekaviðsins, um leið og hann strýkur „madonnu sýning-
arinnar“, Hallgerði langbrók. Spyr síðan hugsi: „Hvernig skyldi
Gunnar á Hlíðarenda hafa strokið henni?“
Sæmundur rekur uppruna sinn
að Krossi á Barðaströnd. Áhrifa-
mikil náttúra og söguslóðir hafa
mótað manninn. Búsettur í Reykja-
vík, með rætur í sterku náttúru-
spili; og hálendi og fjara draga til
sín. Litríkir steinar og rekaviðsbút-
ar safnast í sarpinn. Og listsköpun
leitar á hugann, eins og hann segir.
„Ég byrjaði á að setja saman
grímur úr marglitum steinum. Síð-
ar braut ég niður rekaviðsbúta og
mótaði andlit. Fyrst aðeins andlit,
svo þróaðist þetta, því annaðhvort
staðnar maður eða þróast."
í tíu ár hafa persónur mótast
úr rekaviði í höndum Sæmundar.
Er framhald á þessu?
„Ég vona það, á meðan þær eru
ánægðar með mig. Þessar eru flest-
ar í jafnvægi, en ef þær fara að
verða fúlar; og kannski ennþá fúl-
ari, þegar ég er viðstaddur; þá er
kominn tími til að hætta.“
Og rekaviðsfólkið er kynnt:
Verðandi móðir með birkilaufsblöð
á bijóstum; krans úr burknalaufum
um verðandi líf; sýnist svo dreym-
andi og íhugul.
— Er ímyndun að hún sé sæl
og eftirvæntingarfull?
„Ekki víst að henni líði alltaf
svona vel,“ segir listamaðurinn sem
fannst vera hvíslað að sér að af-
marka þessa kúlu.
Heimasætan situr fram á gaupn-
ir sér, hnípin og óframfærin, með
hár fram á andlit eins og vera ber.
Mjaltakonan situr á kassa með eilít-
ið samanherpt munnvik. „Auðvitað
þarf hún að einbeita sér við mjalt-
imar. Kýrnar selja ekki öllum.“
Engar mjaltavélar, mjólkursamsala
eða vegasamband á Barðaströnd á
uppvaxtarárum Sæmundar. Og
Stúlka með háan höfuðbúnað er
óræð fantasía.
Bleikrauðar geirvörtur, dumb-
rauðar augnabrúnir. — Og hvaðan
koma þessi kynþokkafullu, löngu
augnahár?
„Ur kústinum mínum sem ég
sópa gólfið með.“ Geirvörtur úr
treíjaplasti, notað til bílaviðgerða,
en morgunfrúarblöð í augnabrún-
um bjarga rómantískum hugblæ.
Sæmundur sækist eftir kórölluðum
þara í skreytingar, en slíkur þari
berst aðeins á land í haugabrimi.
Og Sæmundur stefnir á fjörur þeg-
ar haustvindar fara að róta upp.
Hallgerður hefur greinilega
heillað listamanninn, þó aldagömul
sé.
„Mærin var fögur og ég efast
ekki um að hún hefur þurft að
sæta öfund og afbrýðisemi.
Sæmundijr hefur samúð með
Hallgerði; segir að til séu brot úr
sögu Hallgerðar langbrókar sem
standist engan veginn á við Njáls-
sögu.
Já, það er lifandi rekaviðsfólkið
hans Sæmundar, enda þorði lítill
sonarsonur ekki að sofa hjá
styttunum hans afa; hélt þær
myndu fara af stað um nóttina.
O.Sv.B.
[ a vvomöh
•Hlaust '92
Ai
Fínlandis Sinfonietta
í Langholtskirkju
Tónlist
Ragnar Björnsson
í efnisskrá tónleikanna segir
að kammersveit þessi sé talin
ein sú besta á Norðurlöndum,
stofnuð 1975 og meðlimir sveit-
arinnar flestir úr Fílharmoníu-
hljómsveit Helsinkis. Það sem
maður strax rak augun í þegar
hjómsveitin birtist var að hljóð-
færaleikaramir voru svo til allir
klæddir í kjólföt, konur voru
aðeins fjórar af u.þ.b. 20 manna
hóp. í okkar sveitum, hvort sem
er Sinfóníuhljómsveitinni eða
kammersveitum, eru kjólfötin
em yfirleitt í minnihluta. Þegar
maður leit svo í kringum sig á
mjög fámennan hóp áheyrenda,
spurði maður sjálfan sig, hvar
em hljóðfæraleikaramir? Frá SÍ
vom rúmlega 2/100 mættir og
ekki stóðu aðrir hljóðfæraleikar-
ar sig betur og þó var á ferðinni
„ein af fremstu kammersveitum
á Norðurlöndum" á tónleikaferð
til Kanada með viðkomu hér.
Víst er það að hér vom á ferð-
inni sérlega góðir tónlistarmenn,
mótaðir af stjórnanda sínum,
Ralf Gothoni, sem um leið er
píanóeinleikari sveitarinnar.
„Elskhuginn", eftir Sibelius var
fyrsta verk tónleikanna. Verkið,
sem er í þremur þáttum, mun
upphaflega hafa verið skrifað
fyrir strokhjóðfæri, umskrifað
síðar fyrir kór og síðast endur-
unnið fyrir strokhljómsveit, þrí-
hom og pákur, og þannig var
það flutt nú, nema að pákurnar
náðu aldrei eyram mínum. Tæp-
lega ar hér um eina merkileg-
ustu tónsmíð Sibeliusar að ræða,
en eigi að síður mjög vel hljóm-
andi verk og ekki leyna sér
ástríður og tilfinningahiti
Finnans. Sveitin skilaði þessu
innihaldi sérlega vel. Þrátt fyrir
mjög nákvæma tónmyndun og
nákvæmt samspil sveitarinnar
virðist það þó ekki fyrst og
fremst vera aðall hennar, heldur
tónmagn og ástríðuþmngið spil,
það kom einnig fram í næsta
verki, em var píanókonsert eftir
kanadískt tónskáld að nafni Ir-
ving Glick og er kynnt í efnis-
skrá sem eitt virtasta tónskáld
Kanadamanna. Ekki fór á milli
mála að Glick þessi kann ýmis-
legt í tónsmíðum, því hann
þræddi leiðina frá New Orleans-
jass, gegnum Skandinavíu,
Finnland og Rússland og tók
með sér 'Franz Liszt í leiðinni.
Píanóleikur nýtur sín mjög illa
í Langholtskirkju, og er það
löngu reynt. Þó tókst píanistan-
um og hljómsveitinni að sýna
mikil tilþrif í konsertinum, en
sé hér um eitt virtasta tónskáld
Kanadamanna að ræða þá er
annaðhVort að þeir hafa ekki
fylgst með tímanum eða að Glick
hefur samið önnur merkilegri
og heilsteyptari verk. Tónleikun-
um lauk á Serenöðu
Tsjajkovskíjs, op. 48. Margt var
þar mjög fallega og vel gert,
t.d. Elegijan og Valsinn, sem
fékk þó dálítið óvenjulega með-
ferð, en þrátt fyrir ágætt spil
náði Serenaðan í heild ekki að
kveikja alvarlega í undirrituðum,
en það er líka ógaman að flytja
kröfumikla efnisskrá fyrir örfáa
áheyrendur.
■
Frumsýning
í Þjóbleikhúsinu
sunnudaginn
25. október kl. 20
2. sýning 30. okt. kl. 20:00
3. syning 1. nóv. kl. 15:00
Mibaverb kr. 1.600