Morgunblaðið - 12.10.1993, Síða 34

Morgunblaðið - 12.10.1993, Síða 34
34 MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. OKTÓBER 1993 t Móðir okkar, NÍELSÍNA (SÍNA) ÓSK DANÍELSDÓTTIR WIIUM, andaðist í Landspítalanum 7. október. Jarðarförin auglýst síðar. Fyrir hönd aðstandenda, Sonja, Smári, Sigurður, Símon og Dan Valgarð Wiium. Minning t Móðir okkar og tengdamóðir, HJÁLMFRÍÐUR LILJA BERGSVEINSDÓTTIR Ijósmóðir, andaðist þann 10. október í Landspítalanum. Guðrún Þórarinsdóttir, Nikulás Þ. Sigfússon, Sigriður Þórarinsdóttir, Sigurþór Jakobsson, Bragi Þórarinsson, Fanney Gísladóttir. t Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma, VALGERÐUR JÓNSDÓTTIR, Dalbraut 20, Reykjavík, lést í Landspítalanum föstudaginn 8. október. Erna Bergsveinsdóttir, Guðjón Jónsson, Unnur Bergsveinsdóttir, Lísbet Bergsveinsdóttir, Elías Kristjánsson, Bragi Bergsveinsson, Þorbjörg Jenný Ólafsdóttir, barnabörn og barnabarnabörn. Jónas Bergsteinn Bjömsson, Siglufirði Héraðsskólanum á Laugarvatni hafði verið slitið fyrir tveimur dög- um. Nemendur af Vestfjörðum, Norðurlandi og Austfjörðum voru flestir komnir til Reykjavíkur. Það var fyrsti áfanginn á leiðinni heim. Undir öllum venjulegum kring- umstæðum hefðum við Norðlend- ingar svo haldið áfram til heima- haga með áætlunarbíl frá BSA — Bifreiðastöð Akureyrar eða Stein- dóri. Nú var sú leið hins vegar lokið vegna ófærðar á vegum. Enginn vissi hvenær úr því rætt- ist. Það gat auðvitað skipt ein- hverjum sólarhringum en páskar fóru í hönd og kapp lagt á að kom- ast heim fyrir þá, væri þess nokk- ur kostur. Svo vel vildi til að Drottningin, — Dronning Alexandrine — var á förum vestur og norður um land kvöldið eftir að við komum til Reykjavíkur. Ýmis okkar ákváðu að drífa sig með henni þótt veð- urspáin fyrir nóttina væri slæm og okkur flest annað skár gefið en sjóhreystin. Hér var þó sá hængur á hvað okkur Skagfirðinga áhrærði — við vorum þrír — að viðkomustaðir Drottningarinnar frá Reykjavík til Akureyrar voru aðeins tveir: ísa- íjörður og Siglufjörður. En við treystum á bátsferð frá Siglufirði til Sauðárkróks og þótt hún brygð- ist þá vildum við heldur eyða pásk- unum á Siglufírði en í Reykjavík. Við fáum víst að vera klefafélag- ar, sagði Jónas vinur mjnn Björns- son frá Siglufirði, er við höfðum kynnt okkur aðstæður um borð. — Og komist þú ekki heim fyrir páska þá verður þú bara hjá mér. Hvoru- tveggja var mér mjög að skapi og um kl. 11 um kvöldið öslaði Drottn- ingin út á Faxaflóann í roki og éljagangi. Þá höfðum við Jónas hreiðrað um okkur í kojunum. Fundum okkar Jónasar Björns- sonar bar fyrst saman á Laugar- vatni haustið 1936. Jónas var þá „nýsveinn“ en ég hafði verið í skól- anum veturinn áður. Við Jónas urðum strax miklir mátar og bar raunar margt til þess. Kannskj var það þó fötlunin, sem þar dró drýgst í byijun. Við vorum nefnilega báð- ir talsvert mikið haltir. Jónas hafði fengið berkla í mjöðm, sem leiddu til þess, að annar fótur hans var talsvert styttri en hinn. Ég hafði aftur á móti orðið fyrir barðinu á lömunarveikinni, sem kom upp í skólanum veturinn áður. Lamaðist nokkuð á báðum fótum, einkum þó þeim hægri. Held ég að við Jónas höfum verið ámóta lélegir til gangs og annarra þeirra íþrótta, sem útheimtu fótamennt. En við áttum fleira sameiginlegt en helt- ina. Við höfðum báðir ákaflega gaman af söng og létum okkur aldrei vanta í söngtímana hjá Þórði mínum Kristleifssyni. Og þótt við værum í þremur kórum hjá Þórði nægði það okkur ekki heldur stofn- uðum við, ásamt fáeinum öðrum, svolítið söngfélag, sem við nefnd- um X-kórinn. Lagði sá merki kór r Láttu EKKI glópagull samkeppnisaðllans BLEKKJA ÞID LITURINN GULLINN, SKORPAN STÖKK, BRAGOIO UÚFFENGT L_ - ekta gullið rasp! einkum fyrir sig dægurlagasöng á skemmtunum í skólanum, en Pétur Jónsson frá Hallgilsstöðum í Eyja- firði orti textana. Við vorum miklir áhugamenn um félagsmál og ákaflega pólitísk- ir. Jónas var sjálfstæðismaður en ég framsóknarmaður. Þessir flokk- ar voru þá, eins og lengi síðan, fyrirferðamestu andstæðingar í ís- lenskri pólitík. Þannig var það líka í skólanum, þótt allir flokkar ættu sér þar málsvara utan einn: Þjóð- ernissinnar eða nasistar. Því var það, að þegar við efndum eitt sinn til opinbers stjórnmálafundar í skólafélaginu, einskonar fram- boðsfundar, þá áttum við í vand- ræðum með að fá ræðumann fyrir Þjóðernissinna. En Jónas réð vel fram úr því vandamáli. Honum hugkvæmdist að biðja Grím Thor- arensen frá Selfossi, — son Egils kaupfélagsstjóra — að taka að sér málsvörn fyrir nasista. Og eftir að Jónas hafði spjallað stundarkorn við Grím og gefið honum vel í nefið, féllst hann á að taka að sér hlutverkið. Ég held að engum hefði tekist að telja Grím á þetta nema Jónasi. Jónas var svo vinsæll með- al skólasystkina sinna, að þau vildu allt fyrir hann gera. Stundum fórum við Jónas saman í gönguferðir. Fór vel á því sam- starfi þar sem við vorum álíka „hraðskreiðir". Fjallið fyrir ofan Laugarvatn er vaxið skógi nokkuð uppeftir. Kannski var, á þessum árum, eðlilegra að tala um kjarr en skóg. Ofan við kjarrið taka við brattar skriður en um kletta er naumast hægt að tala. Eitt sinn sem oftar löbbuðum við Jónas upp . í skóg. í förina slóst góðvinur okk- ar og skólabróðir, Tómas Magnús- son frá ísafirði, bróðir Sigrúnar leik- og söngkonu. Undanfarið hafði snjóað töluvert, síðan blotað án þess að snjó tæki upp að ráði og loks fryst. Skriðurnar ofan við skóginn voru því þakktar glerhörðu og flughálu hjarni. Er við félagar höfðum staulast upp fyrir skógar- mörkin stakk ég upp á því, að við reyndum að príla alla leið upp á fjallið. Ekkert leist þeim félögum mínum á þessa tillögu og lái þeim hver sem vill. Tómas harðneitaði að fara lengra, sagðist ekki hætta lífi og limum fyrir svo heimskulegt ferðalag, enda heppilegra að ein- hver væri í færum til þess að kveðja á vettvang björgunarsveit ef með þyrfti. „Fátt segir löngum af ein- um,“ sagði Jónas, „og mun ég fylgja þér svo lengi, sem mér er fært.“ Héldum við svo á brattann. Jónas gekk jafnan við staf og kom hann nú í góðar þarfir. Hefðum raunar ekkert komist án hans. Með honum gátum við pjakkað spor í hjarnið og að endingu náðum við brúninni. En svo torsótt sem það var að komast upp var þó niður- ferðin hálfu erfiðari, því þá urðum við að þoka okkur afturábak. Misstum við tá- eða handfestu lá ekkert annað fyrir en rúlla niður hjarnið en upp úr því stóðu hér og þar steinar, sem gátu orðið okkur skeinuhættir. Lok's náðum við niður að skógatjaðrinum og ég held að þá fyrst höfum við áttað okkur fyllilega á því hvað þetta ferðalag var frámunalega heimskulegt. Kannski gætti þó, undir niðri, ofurlítillar hreykni hjá okkur báðum. Við höfðum a.m.k. sannað það fyrir sjálfum okkur, að okkur voru ýmsir vegir færir. Tommi okkar hafði staðið í sömu sporum allan tímann. „Ég segi ykkur það satt, strákar, að ég hef staðið hér stjarfur frá því að þið fóruð af stað. Ég á bara ekki orð yfir þennan hálfvitaskap ykkar. . En nú skuium við taka lagið.“ (Tómas var góður söngmaður.) „Hvernig væri að taka: Vel er mætt til vinafundar?" Og það gerð- um við. Þegar ég fer að rifja upp minn- ingarnar frá samverustundum okkar Jónasar þennan vetur þá finnst mér þar hvergi þrot né end- ir á. En þetta er þegar orðið meir.a mál en ég ætlaði og er þó flest ósagt. En einhvern veginn hefur þetta streymt fram úr pennanum eins og ósjálfráð skrift. Og nú erum við staddir um borð í Drottningunni á leið til Siglufjarð- ar. „Þrútið var loft og þungur sjór“ en þó fundum við Jónas ekki til sjóveiki, hvernig sem á því hefur staðið. Og ekki höfðum við fyrr fast land undir fótum á Siglufirði en til okkar gengur vörpulegur maður. Var þar kominn Björn, fað- ir Jónasar. Fagnaðarfundur verður með þeim feðgum. „Og þú verður einn af ijölskyldunni þar til þú kemst til þinna heimahaga," segir Bjöm við mig. Snjór er yfir öllu á Siglufirði en Björn er mættur þarna á bryggjunni með hest og sleða og ekur okkur heim til sín. Það fór svo, að ferð féll ekki til Skagafjarðar fyrr en upp úr pásk- um. Er skemmst af því að segja að þarna hjá Jónasi vini mínum og hans indæla fólki lifði ég dag hvern í dýrlegum fagnaði. Síðan hafa þessir páskadagar ekki liðið mér úr minni. Jónas Björnsson fæddist á Siglu- firði 25. október 1916. Foreldrar hans voru hjónin Guðrún Jónas- dóttir og Björn Jónasson. Þau flutt- ust til Siglufjarðar árið 1914 og áttu þar heima upp frá því. Árið 1945 kvæntist Jónas Hrefnu Her- mannsdóttur „og það er mitt mesta lán í lífinu, vinur,“ sagði Jónas eitt sinn við mig. Hrefna er dóttir þeirra merku sæmdarhjóna, Her- manns Jónssonar og Elínar Lárus- dóttur, sem um langan aldur bjuggu á Ysta-Mói í Fljótum og gerðu þar garðinn frægan. Á heimili þeirra Hrefnu og Jónasar þótti öllum gott að koma. Gestrisni og glaðværð sátu þar í öndvegi. Börn þeirra eru fjögur, öll hið mætasta fólk, svo sem vænta mátti. Jónas átti alla sína ævi heima á Siglufirði. Gegndi þar ýmsum störfum en lengst mun hann hafa unnið við Siglufjarðarhöfn og Skattstofu Norðurlandsumdæmis vestra á Siglufirði. Störf sín öll leysti hann af hendi með þeirri alúð og trúmennsku, sem honum var í blóð borin. Jónas var maður Iistfengur og félagslyndur. Um 40 ára skeið söng hann í Kirkjukór Siglufjarð- ar, auk þess í karlakórnum Vísi og kvartettum. Þá var hann og lið- tækur við störf hjá Leikfélagi Siglufjarðar. Og sjálfstæðismönn- um á Siglufirði var hann betri en enginn. Jónas Björnsson var maður þeirrar gerðar að honum voru margir vegir færir. Hann hefði átt auðvelt með að ryðja sér braut í stærra samfélagi en því, sem hann lifði og starfaði í á Siglufirði. Ég spurði hann eitt sinn að því, hvort honum hefði aldrei dottið í hug að flytjast þaðan? „Nei, aldrei, ekki í alvöru a.m.k.,“ svaraði Jónas. „Hér vil ég una ævi minna daga,“ eins og þar stendur. Og því skyldi ég líka vera að flytjast héðan? Mér þykir vænt um þetta umhverfi, um Fjörðinn til sjós og lands, um íjöll- in hérna í kring, um bæinn, um fólkið, sem hér býr. Hér hef ég fundið hamingjuna. Því skyldi ég fara frá þessu? Auðvitað kemur að því, að ég verð að kveðja. En það er nú samt ekki víst, að ég fari langt.“ Og nú hefur Jónas vinur minn kvatt. En ætli Siglfirðingum sé samt sem áður ekki óhætt að trúa því, að hann hafi ekki farið langt? Magnús H. Gíslason. ERFIDRYKKJUR Verð frá kr. 850- PERI.AN sími620200

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.