Morgunblaðið - 26.01.1994, Qupperneq 31

MORGUNBLAÐIÐ MIÐyiKUDAGUR 26. JANÚAR 1994
31
Hrefna Jensen
- Minning
Fædd 14. júní 1915
Dáin 4. j;inúar 1994
Er ég heyrði lát Hrefnu vinkonu
minnar, tóku minningarnar að ryðj-
ast fram. Hrefna var sannkölluð
hetja. Hennar lífsganga var ekki öll
dans á rósum, en hún tók á vandan-
um og barðist til sigurs. Og þá er
fyrst að horfa til sólskinsdaga æsk-
unnar er við eyddum saman. Ég var
átta ára er ég fluttist með foreidrum
mínum út á Hlíðarenda. Þar komst
ég strax í kynni við þijár jafnöidrur
mínar, og urðum við strax algjörar
samlokur, stutt á milli húsa og átt-
um við innangengt hver hjá ann-
arri. Við lékum okkur alltaf allar
saman, gengum saman frá fjöru til
fjalla, og er við hófum skólagöngu
áttum við allar fjórar samleið og
vorum ætíð fjórar samferða í og úr
skóla, lásum saman og kepptumst
Magnús Finnbogason var vænsti
maður og þótti efnilegur málvísinda-
maður í háskóla. Meistaraprófsrit-
gerð hans fjallaði um heiti í norrænu
og íslensku skáldskaparmáli til
1400. Hann var hins vegar einn
þeirra mörgu sem i brauðstriti
kreppuáranna hlutu að takast á
hendur störf sem þeir voru ekki
hvað best náttúraðir fyrir en urðu
samt að ævistarfi. í hans dæmi var
það kennsla í framhaldsskólum.
Lengst var var Magnús kennari
við Menntaskólann í Reykjavík eða
frá 1941 til 1972 og sá meira en
nokkur annar um íslenskukennslu í
efstu bekkjum skólans allan fimmta
áratuginn og langt fram á hinn
sjötta. En hann var fyrst og síðast
málfræðingur og leit á bókmennta-
texta frá því sjónarmiði. Kennsla
hans í 6. bekk var til að mynda
aðallega í því fólgin að greina eddu-
kvæði í setningahluta. Það er í sjálfu
sér góðra gjalda vert í málvísindum
en einstæða kennarahæfileika þarf
til að gera slíkt efni áhugavert fyrir
fjölda fólks undir tvítugu. Þá náðar-
gáfu hafði Magnús því miður ekki.
Afleiðingin virtist blátt áfram sú að
á þessu tímabili lögðu miklu færri
nemendur frá MR stund á íslensk
fræði í háskólanum heldur en frá
Akureyri og Laugarvatni. Þetta hlut-
fall breyttist ekki fyrr en þeir Jón
Guðmundsson og Þórhallur Vil-
mundarson fóru að láta til sín taka
við kennsluna í 5. og 6. bekk.
Magnús var að öðru leyti gull af
manni og einkar skemmtilegur á
kennarastofum ef hann var rétt skil-
inn. Hann var einhver indælasti
ihaldsmaður með barnshjarta sem
unnt var að kynnast. Honum þótti
óskiljanlegt að blaðamenn skyldu
halda áfram að fara rangt með eftir
að hann hafði bent á málvillur í
þættinum „Daglegt mál“ í útvarp-
inu. Honum var svo bölvanlega við
komuna að hann vildi ekki ganga í
Félag íslenskra fræða af því að hon-
um fannst þar vera of margir „rauð-
kembingar" í forystu. Samt gat hann
fundið Stalín það til málsbóta að
aldrei hefði hann farið að láta gefa
út annan eins óþverra og Guðberg
Bergsson. Eitt sinn skrifaði piltur
nokkur einhveija óskiljanlega fram-
úrstefnuþvælu í ritgerð. Magnús gaf
honum að sjálfsögðu núll og bætti
við með sinni skýru rithönd: „Þér
eruð fífl.“ Þetta þótti nokkuð hart
að kveðið, en um sama pilt sagði
Halldór Laxness tveim áratugum
síðar: „Hann er alveg talentlaus, en
afar duglegur." Ekki leist Magnúsi
heldur á náttúrunafnakenningu Þór-
halls Vilmundarsonar og taldi hann
ekki viðurkenna staðreyndir. Þegar
Jón Guðmundsson var eitthvert sinn
að hæla Þórhalli fyrir hugarflug,
snilli og rökfimi, varð Magnúsi að
orði eitthvað á þessa leið: „Hvað
segðir þú um það, Jón, ef eftir hund-
hver við aðra á laun, en kappsö-
must var Hrefna. Ef við fórum í bíó
eða á aðrar skemmtanir fórum við
alltaf saman, og ef einhver gat ekki
farið með, var einfaldlega ekkert
farið. Þá var alltaf sól og gott veður.
Þegar Hrefna var 15 ára fluttist
hún til Reykjavíkur með fjölskyldu
sinni. Örlagaþræðirnir fóru þá að
toga í og þeyta okkur sinni í hveija
áttina, Maja fór- til Noregs, ég til.
norðurlandsins, en Nenna hélt sig
við fóstuijörðina, eins og við sögð-
um. Allar giftumst við og sinntum
okkar störfum, hver á sínum stað.
Sambandið rofnaði, en aldrei til
fulls, við vorum tengdar einhveijum
silfurstreng. Við vorum svo ein-
kennilega bundnar af okkar gömlu
kynnum að við vissum hver af ann-
arri, þó að við ættum þess ekki
kost að vera í nálægð hver annarrar.
Hrefna var fædd 14. júní 1915 á
rað ár kæmi einhver slúbbert og
héldi því fram að Jón Guðmundsson
hefði aldrei verið annað en hóll eða
klettur?"
Magnús sýndi hæfileika sína og
nákvæmni einkum í skýringum við
útgáfur fornrita. Enn munu til dæm-
is orð- og vísnaskýringar hans við
Snorra-Eddu frá 1952 vera hinar
aðgengilegustu sem völ er á. Hann
fylgdist líka býsna vel með í málfars-
efnum eftir að hann var orðinn blind-
ur og átti þá til að hringja í gamla
nemendur með vott af skelmsku í
röddinni. Eitt sinn ofbauð honum til
dæmis hvað stjórnmálamenn gerðu
sér tíðrætt um að herða þyrfti sulta-
rólina og vildi vita hvort þjóðhátta-
deild Þjóðminjasafnsins ætti ein-
hveijar heimildir um sultarólar.
Mörgum nemendum var uppsigað
við Magnús í menntaskóla eins og
títt er um kennara. Jökull Jakobsson
hafði hann til dæmis að nokkru leyti
sem fyrirmynd einnar persónu í
fyrstu skáldsögu sinni. Það mun þó
mála sannast að flestir hugsuðu því
hlýrra til hans sem lengra leið frá.
Árni Björnsson.
Eskifirði, foreldrar voru Erlín Jóns-
dóttir og Vilhelm Jensen kaupmaður
þar og útgerðarmaður sem var með
mikil umsvif þar á sinni tíð. Hún
átti fjögur systkin sem öll eru dáin
nema ein systir sem er yngst.
Hrefna þráði mikið að mennta sig,
ég sá hana aldrei fyrir mér stand-
andi við eldhúsbekkinn, fremur sem
einhvern sprenglærðan grúskara.
En þannig voru tímar og aðstæður
að hún varð að sætta sig við að
fara að vinna skrifstofu- og verslun-
arstörf. Hún giftist Jóhanni Sigurðs-
syni og eignuðust þau fjögur börn
sem upp komust, en einn dreng
missti hún ungan. Mann sinn missti
hún í sjóslysi 8. febrúar 1959 og
stóð þá uppi með fjögur börn á
ungum aldri.
En Hrefna bognaði ekki, með
dugnaði sínum, greind og fórnfýsi
tókst henni að komast yfir góða
íbúð og fór út á vinnumarkaðinn.
Takmarkið var að vinna fyrir bömin
sín, koma þeim til mennta, og búa
þau út í lífið.
Börn hennar eru Benedikt blikk-
smíðameistari; Erlingur fulltrúi;
Margrét flugfreyja og Baldur kenn-
ari.
Þegar börnin voru flogin hélt
Hrefna áfram að vinna til 70 ára
aldurs. Hún sagði mér að hún hlakk-
aði til að verða gömul og þá ætlaði
hún að leggjast í flakk. Eg á svo
margt eftir að sjá, sagði hún. Hún
var oft búin að dvelja í Danmörku,
þar átti hún skyldfóik í móðurætt
og hafði málið á valdi sínu. Systir
hennar bjó þar og var mikil vinátta
með þeim. Hún kom hér og var hjá
henni síðustu mánuðina.
Ég ætla nú að koma til þín, þeg-
ar ég hætti að vinna, sagði hún oft
við mig, en það dróst, því bamabörn-
in komu til sögunnar og henni
fannst hún hafa skyldur við þau.
Það var ekki fyrr en sumarið
1992 að við gátum hist hér fyrir
norðan þrjár stöllur og verið saman
nokkra daga og rifjað upp sólardag-
ana við fjörðinn fagra.
Ég vildi hafa hana lengur, en
henni fannst skyldan kalla, hún
ætlaði að koma aftur. En þá tóku
veikindin að heija á hana. Hún barð-
ist eins og hetja, en nú er lífinu
lokið, hún gat ekki meira. Hún átti
elskuleg og góð börn, sem reyndust
henni vel og öll munu sakna hennar
sárt og barnabörnin líka.
Við vinkonurnar, Dúdda, Nenna
og Maja, sendum henni kveðju okk-
ar og þökkum samveruna.
Guð blessi minningu Hrefnu.
Þórunn Elíasdóttir (Dúdda).
+
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir og afi,
INDRIÐI BJÖRNSSON,
áður Blómvallagötu 13,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Fossvogskapellu
á morgun, fimmtudaginn 27. janúar,
kl. 13.30.
Björn Indriðason, Elsa Gunnarsdóttir,
Einar Bragi Indriðason, Þóra Elín Helgadóttir,
Aðalheiður Björk Indriðadóttir
og barnabörn.

Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
REYNIR GUÐMUNDSSON
málarameistari,
Ósabakka 7,
Reykjavfk,
lést 20. janúar.
Kveðjuathöfn fer fram fimmtudaginn 27. janúar kl. 13.30 í
Fossvogskirkju.
Blóm og kransar vinsamlegast afþökkuð, en þeim sem vilja minn-
ast hans er bent á Krabbameinsfélagið.
Bjargey Guðmundsdóttir,
Guðbjörg Reynisdóttir,
Erna Reynisdóttir,
Guðmunda Reynisdóttir,
Haukur Reynisson,
Bryndís Reynisdóttir,
Thelma Reynisdóttir,
Magnús Stefánsson,
Guðmundur Ásgeirsson,
Helgi Ágústsson,
Eygló Einarsdóttir,
Guðmundur Brynjarsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Magnús Finnboga-
son - Minning
Magnús Jósefs-
son — Minning
Minning um kærkominn vin,
Magnús Jósefsson, er bjó á Hofs-
vallagötu 22, Reykjavík um 55 ár.
Ég man fyrst eftir Magnúsi, er ég
bjó hjá foreldrum mínum á Berg-
staðarstræti 30, Magnús og Ingi-
björg, móðursystir mín, bjuggu í
sömu íbúð, enda náið samband þar
á milli. Er bygging verkamannabú-
staðanna - annar áfangi hófst og
stóð yfir, máttu kaupendur húsanna
vinna við byggingarnar.
Faðir minn og Magnús höfðu
fengið úthlutað íbúðum í sama húsi,
og unnu við húsið er þeir höfðu tíma
og oftast eftir venjulegan vinnudag
og oft voru þeir dagar langir. Við
fluttum öll í verkamannabústaðina
árið 1935, og bjuggum þar foreldr-
ar mínir, Magnús,og Ingibjörg í 50
ár.
Magnús var mikill músíkmaður
og spilaði á klarinett og var í Lúðra-
sveit Reykjavíkur í fjölda ára.
Magnús var í slökkviliði Reykja-
víkur í fjölda ára og ég minnist
þess er Hótel ísland brann, þar sem
Ingólfstorg er nú, var Magnús þar
við slökkviliðsstörf. Hann minntist
á það að sú nótt hefði verið erfið
og köld.
Magnús var fjölhæfur maður á
margt, má segja þúsund þjala smið-
ur á marga hluti en músíkin átti
hug hans ailan. Eitt sinn er við
ræddum saman, sagði hann að
heyrnin væri númer eitt, að geta
heyrt í tónlistinni, maður gæti ekki
séð hana.
Magnús vann á sínum yngri árum
hjá Ragnari í Smára í fjölda ára í
Smjörlíkinu. Magnús var sýningar-
stjóri í Trípólí-bíói á meðan það var
og síðar í Tónabíói um tíma.
Magnús starfaði um tíma hjá
bandaríska sendiráðinu. Seinni árin
vann Magnús sem húsvörður í Ár-
múla hjá Rafmagnsveitum ríkisins.
Magnús var mjög hógvær og
gætinn maður þar sem hann var
og vænn, og ekki fór mikið fyrir
honum, góður taflmaður, skemmti-
legur í umgengni og sló oft á létta
strengi.
Það var skammt á milli andláts
þeirra bræðra, Magnúsar og Guð-
mundar Vignis lögmanns og gjald-
heimtustjóra í Reykjavík, er lést á
síðasta ári.
Börn Magnúsar Jósefssonar eru:
Jósef flautuleikari í Sinfóníuhljóm-
sveit íslands og kennari, kona hans
Ruth L. Magnússon söngkona og
kennari, þau eiga tvo syni, Magnús
og Ásgrím; Guðríður skrifstofu-
stjóri við Háskóla íslands, maki
Þórir Ragnarsson bókavörður við
Háskóla Islands, og eru þeirra börn
Sigurður, Ingibjörg og Ragnar; Jak-
ob veitingamaður á Horninu í Hafn-
arstræti, kona hans Valgerður Jó-
hannesdóttir hárgreiðslumeistari,
börn þeirra Hlynur, Jakob Reynir
og Ólöf.
Nú kveðjum við góðan dreng og
minnumst hans eins og hann var.
Guð blessi minningu hans og fjöl-
skyldu hans.
Olafur Guðmundsson,
Alnia Júlíusdóttir.
+
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og útför
NÖNNU SIGFRÍÐAR ÞORSTEINSDÓTTUR
frá Sólbakka,
Borgarfirði eystra.
Bömin.
+
Innilegar þakkir til allra þeirra, sem
sýndu okkur hlýhug og samúð við and-
lát og útför ástkærrar móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
GUÐRÚNAR PÁLSDÓTTUR,
áður Túngötu 9,
Keflavík.
Sérstakar þakkir til starfsfólksins á
Garðvangi fyrir kærleiksríka umönnun.
Gunnar Páll Guðjónsson, Þórdfs Þorbergsdóttir,
Hrafnhildur Guðjónsdóttir, Guöjón Þórarinsson,
Inga Áróra Guðjónsdóttir, Vignir Erlendsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Innilegar þakkir færum við þeim sem sýndu okkur samúð og
hlýhug við andlát og útför móður okkar, tengdamóður, ömmu
og langömmu,
ÓSK DAGÓBERTSDÓTTUR
frá Hellissandi.
Guðmundur Sigurðsson, Anna Þorleifsdóttir,
Lára D. Sigurðardóttir, Theódór Jónasson,
Sigurbjörg Sigurðardóttir, Haraldur Brynjólfsson,
Guöni Þ.T. Sigurðsson, Áslaug Úlfsdóttir,
Fanney Sigurðardóttir, Georg Elíasson,
Magnea G. Sigurðardóttir, Pétur Jóhannesson,
Sigrún Sigurðardóttir, Þorbergur Friðriksson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinarhug við fráfall eigin-
konu minnar, móður okkar, tengdamóður, ömmu og langömmu,
INGIBJARGAR SIGURÐARDÓTTUR,
Dvalarheimilinu Höfða,
Akranesi,
áður húsfreyju að Neðra-Skarði.
Sérstakar þakkirtil Sjúkrahúss Akranessfyrir einstaka umönnun.
Guð blessi ykkur öll.
Valgeir Jónasson,
Svala Valgeirsdóttir, Einar Sturlaugsson,
Guðfinna Valgeirsdóttir,
Sigurður Valgeirsson, Selma Ólafsdóttir,
Ragnar Valgeirsson, Svanhvít Sveinsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.