Morgunblaðið - 27.01.1994, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. JANÚAR 1994
Tónleikar í Bústaðakirkju
GISLI Magnússon píanóleikari og leikarnir klukkan 20.30.
Gunnar Kvaran sellóleikari halda Þar munu þeir leika verk eftir
tónleika í Bústaðakirkju sunnu- Beethoven, Bramhs, Jón_Nordal
daginn 30. jánúar og hefjast tón- og Schostakovits.
Námskeið fynr söngvara
NAMSKEIÐ um röddina fyrir
söngvara verður haldið laugar-
daginn 5. febrúar kl. 12-18.
Á námskeiðinu verður m.a. fjall-
að um byggingu og hlutverk bark-
ans, tal- og öndunarfæra, ýmsa
þætti raddbeitingar, helstu radd-
vandamál, raddvernd og aðra hag-
nýta þætti fyrir söngvara, t.d. mat-
aræði, slökun o.fl.
Nánari upplýsmgar veita Bryndís
Guðmundsdóttir og Þóra Másdóttir,
talmeinafræðingur.
KIRKJUSTARF______________
ÁSKIRKJA: Opið hús fyrir alla
aldurshópa í dag kl. 14-17. Bibl-
íulestur kl. 20.30 í safnaðarheim-
ilinu. Fyrsta Mósebók. Árni
Bergur Sigurbjömsson.
BÚSTAÐAKIRKJA: Mömmu-
morgunn kl. 10.30.
HALLGRÍMSKIRKJA: Opið
hús fyrir foreldra ungra barna i
dag kl. 10-12.
HÁTEIGSKIRKJA: Starf fyrir
10-12 ára böm kl. 17. Kvöld-
söngur með Taizé-tónlist kl. 21.
Kyrrð, íhugun, endurnæring.
ÁRNAÐ HEILLA
ára afmæli. í dag, 27.
janúar, er fimmtugur
Sigþór Ingólfsson skrifstofu-
stjóri, Sæviðarsundi 66,
Reykjavík. Eiginkona hans er
Sólveig Kristjánsdóttir ritari.
Þau taka á móti gestum á afmæl-
isdaginn á heimili sínu milli kl.
20-23.
LANGHOLTSKIRKJA: Aftan-
söngur kl. 18.
LAUGARNESKIRKJA: Kyrrð-
arstund kl. 12. Orgelleikur, alt-
arisganga, fyrirbænir. Léttur
málsverður í safnaðarheimili að
stundinni lokinni.
NESKIRKJA: Hádegissamvera
í dag kl. 12.10 í safnaðarheimii-
inu. Umræður um safnaðarstarf-
ið, málsverður og íhugun Orðs-
ins. Þorragleði í safnaðarheimili
laugardag kl. 16. Skemmtidag-
skrá, söngur. Þátttaka tilk.
kirkjuverði fyrir föstudag í s.
16783 milli kl. 16-18.
BREIÐHOLTSKIRKJA:
Mömmumorgunn föstudag kl.
10-12. SvanhildurH. Bergsdóttir
kemur í heimsókn.
FELLA- og Hólakirkja: Æsku-
lýðsfundur 10-12 ára kl. 17 í
dag.
KÁRSNESSÓKN: Starf með
eldri borgurum í safnaðarheimil-
inu Borgum í dag kl. 14-16.30.
SELJAKIRKJA: Frímerkja-
klúbbur í dag kl. 17.
ára afmæli. Laugardag-
inn 29. janúar nk. verður
fimmtugur Sigvaldi Ingimund-
arson íþróttakennari, Kögurs-
eli 24, Reykjavík. Eiginkona
hans er Sigurrós Gunnarsdótt-
ir. Þau taka á móti gestum á
morgun, föstudag, í Húnabúð,
Skeifunni 17, efstu hæð, eftir
kl. 19.
Leikhús í þorpinu
_________Leiklist_____________
Bolli Gústavsson
Leikfélag Akureyrar. Bar Par.
Höfundur: Jim Cartwright. Þýð-
ing: Guðrún J. Bachmann. Leik-
stjóri: Hávar Siguijónsson. Leik-
mynd og búningar: Helga I. Stef-
ánsdóttir. Lýsing: Ingvar Björns-
son. -
Á þessum vetri hefur nokkur um-
ræða orðið um leiklistargagnrýni.
Sýnist ýmsum sem varlegt sé að taka
mark á þeim dómum, er felldir eru
um leiksýningar í fjölmiðlum. Að því
er oftar en ekki vikið, að fæstir sem
um leiklist rita í dagblöð séu sérstak-
lega menntaðir í leikhúsfræðum.
Þeirri staðhæfingu er gjarnan svarað
á þá leið, að eðlilegt sé að óbreyttir
áhorfendur og áhugamenn um þessa
listgrein, fulltrúar úr hópi leikhúss-
gesta, séu til þess valdir að fjalla
um sýningar leikhúsanna til glöggv-
unar því fólki, sem vill kynna sér
hvað sé þar á seyði hveiju sinni og
hefur hug á að njóta þess. Álit kröfu-
harðra og hámenntaðra fræðimanna
í listgreininni er að sjálfsögðu talið
góðra gjalda vert, en mörgum þykir
þeim hætta til að leggja of strangan
kvarða á sýningarnar. Mér virðist
það grundvallaratriði, að hver sá sem
umsögn ritar í dagblað eftir að hafa
horft á frumsýningu leikrits, eigi
ekki að móta álit þeirra, sem lesa,
heldur vekja þá til viðbragða, þegar
þeir sjá verkið. Geti það leitt til
umhugsunar og skoðanaskipta, þá
er tilgangi umsagnar náð. Nú vill svo
til, að sá sem hér ritar, hefur um
áratuga skeið gegnt starfi sálusorg-
ara og kynnst fólki við ýmsar að-
stæður í gleði og sorg, meðbyr og
mótlæti. Leiklistin endurspeglar
mannleg samskipti á ýmsa vegu og
því er ekki að undra, þótt hún veki
áhuga þeirra, sem gegna því hlut-
verki.
Að sjálfsögðu kemur margt annað
til og varðar hina listrænu hiiðar, svo
sem nokkur þekking á bókmenntum,
tilfinning fyrir tónum og þá ekki síð-
ur auga fyrir myndum. En því er hér
að þessu vikið, að mér var efst í
huga á athyglisverðri sýningu LA á
óvenjulegu leikriti í óvenjulegu um-
hverfí, að þar er fjallað um margvís-
ieg samskipti hjóna og hjónaleysa,
sem sálusorgarar fá ósjaldan að
kynnast. Átök, sem spretta af ýms-
um orsökum, og siðast en ekki síst
sorg, sem ekki hefur verið unnið úr,
og bitrum afleiðingum þeirrar heft-
ingar, er af henni getur leitt.
Leikritið Bar Par, sem hér er fjall-
að um, verður varla talið tii afreka
á sviði fagurbókmennta, þótt það
hafí þegar vakið mikla athygli og
njóti vinsælda eins og fleiri verk
breska Ieikskáldsins Jim Cartwr-
ights. Það er ekki djúpsett, margsl-
ungið listaverk. Meginstyrkur þess
felst hins vegar í því, að leikstjóra
og leikurum gefst fágætur kostur á
að njóta fjölþættra hæfileika sinna,
að bregða upp mörgum myndum,
sem eru ólíkar, þótt allar sýni sam-
skipti karls og konu, sem að kvöldi
dags leggja leið sína á sömu krána.
Og hiutverkin, sem eru fjórtán tals-
ins, eru leikin af tveim leikurum,
Þráni Karlssyni og Sunnu Borg.
Leikstjórinn, Hávar Siguijónsson,
hefur mótað athyglisverða sýningu
við óvenjulegar aðstæður. Fyrir kjör-
búð KEA í Gierárhverfi (löngum
nefnt Þorpið fyrir norðan) hefur ver-
ið breytt í krá og áhorfendur sitja
við lítil, kringlótt borð andspænis
barnum. Þar standa þau við af-
greiðslu, Hann og Hún, kráareigend-
urnir. Leikstjórn Hávars einkennist
af fumleysi, svo honum tekst að
skapa heilsteypta mynd úr mörgum
brotum. Þar hjálpar til, að leikmynd
Helgu I. Stefánsdóttur er vönduð og
öllu hagalega fyrir komið. Ann-
Samsýiiing-
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
í litla og notalega listhúsinu
Greip á horni Hverfisgötu og
Frakkastígs sýna um þessar
mundir þijú ungmenni sitt verkið
hver. Ekki getur þetta knappara
verið og mætti kannski frekar
nefna þetta uppsetningu (install-
ation). Þó er ekki hægt að ve-
fengja að hér sé um samsýningu
að ræða þó slíkar bjóði yfirleitt
upp á íjölþættara úrval. Ung-
mennin eru þau Margrét Har-
aldsdóttir Blöndal (f. 1970) sem
sýnir lágmynd í gifsi, Asmundur
Asmundsson (f. 1971) sem hefur
hengt upp akryllitað skinn og
Magnús Sigurðsson (f. 1966)
sem er með tvískipta lágmynd
af þorski og lúðu, (spónaplötur,
málning og leir). Fyrirferðar-
miklar eru myndirnar ekki, og
að auki sýnist mér litlar breyting-
ar hafa orðið á Ásmundi sem
sýndi nýverið í Gerðubergi. Litur-
inn sem hann notar á skinnið er
harla kvenlegur og hef ég stund-
um nefnt hann í gamni „stút-
ungskerlingableikt" og að vonum
heillar hann mig ekki beinlínis
ef ekki kemur á móti annar iitur
er dregur úr áhrifunum.
Kannski virkar hann ögrandi
á einhveija, jafnvel kynþokka-
fullur, en ekki telst ég í þeim
hópi og svo er formið í skinninu
frekar slappt og kemur hug-
myndafræði gerandans naumast
nægilega greinilega til skila. Það
er öllu meiri formræn geijun í
óhlutlægri gifsmynd Margrétar,
jafnvel svo mikil að skoðandinn
fer að leita að þekkjanlegu formi
í henni, en sem betur fer árang-
urslaust. í gamla daga þótti það
voðalegt áfall fyrir listamenn er
aðhylltust óhlutlægt form ef eitt-
hvað þekkjanlegt sást í mynd-
heildum þeirra, en til allrar ham-
ingju hafa viðhorfin breyst. En
hins vegar er það ávallt aðal lista-
verka ef þau eru hrein og bein
og villa ekki á sér heimildir með
einhverri jafnvægislist. Minni
einungis á þetta, en hér hafa
hlutirnir vafalítið gerst ósjálfrátt
og verkið er síst lakara fyrir vik-
ið. Lágmynd Magnúsar er þokka-
lega útfærð hvað fiskaformið
snertir, en spónaplöturnar virka
full hráar. Verkið hefur í sér
ýmsar vísanir til umhverfisins og
atvinnusögu þjóðarinnar en
áhrifin er mun frekar hlutlaus
en ögrandi.
í heild er þessi sýning hin
snotrasta á veggjunum, en vissi
gestur og gangandi ekki fyrir-
fram að þetta væri sýning, færi
hún sennilega framhjá flestum.
Framkvæmdin í heild hefði að
ósekju mátt vera ferskari og
metnaðarfyllri.
„ÞESSA LEIÐ BROUWN“
I Listhúsinu „Onnur hæð“ a
Laugavegi 37 hefur verið opnuð
sýning á nokkrum verkum hins
dularfulla Stanley Brouwn, sem
mun vera Hollendingur, en fædd-
ur í Surinam.
Eins og segir í einblöðungi
„hafa verk Brouwn verið sýnd
um alla Evrópu og hann er nú
prófessor við listaakademíu
Hamborgar. Verk hans fjalla um
göngur, vegalengdir og mæliein-
ingar. Hann hefur unnið sam-
fellt, afar kerfisbundið og á vís-
indalegan hátt að verkum sínum
frá því um 1960, mörgum árum
áður en byijað var að tala um
hugmyndalist. Hann er álitinn
brautryðjandi þeirrar tegundar
listar. Á yfirborðinu virðast verk-
in afar einföld og rökrétt en að
baki liggur ákaflega sérstætt
vinnuferli, og þegar grannt er
skoðað eru niðurstöðurnar oft
óvenjulegar og ekki einungis af-
urðir einfaldrar rökhugsunar."
Það sem til sýnis er staðfestir,
að allt er þetta rétt að því við-
bættu, að knappari tjáhugsun er
naumast hægt að hugsa sér en
getur að líta á þrem borðum sem
verkin hafa verið staðsett. Er hér
um að ræða mælieiningar úr stáli
„eitt skref“, „einn fótur“ og „lík-
amslengd“. Sjálfur er listamaður-
inn samkvæmur myndhugsun
sinni og er jafn torráður og verk-
in. Hann er aldrei viðstaddur
opnanir sýninga sinna og hafnar
öllum blaðaviðtölum — vill helst
vera „anonym", nafnlaus. Þetta
aftrar því ekki að hann áritar
teikningar sínar iðulega með
setningunni „this way brouwn"
og vegna hins knappa forms
verður hún að dijúgu áhersluatr-
iði á myndfletinum þannig að
sjálfsvitund listamannsins er
sjaldnast langt fjarri. En á þess-
ari sýningu eru því miður engar
teikningar heldur eru allar mæli-
einingar úr stáli og þetta gerir
framkvæmdina mun torskildari
en ella. Að vísu liggja frammi
bækur og sýningarskrár á af-
greiðsluborði og getur hver og
einn flett upp í þeim, en það er
ekki það sama og ef teikningar
væru t.d. í knöppu skipulagi á
vegg eins og til áherslu stálverk-
unum.
Að öllu samanlögðu eru svona
sýningar hvalreki á fjörur þeirra
sem aðhyllast hugmyndafræði-
lega list, en þeir sem ekki eru
alveg með á nótunum hefðu
gjaman viljað örlitla leiðsögn inn
í hugarfylgsni listamannsins.
Slíkar sýningar búa yfir vissu
meinlæti og skírskotun til ákveð-
inna þátta innan myndlistar, sem
á sína áhangendur úti í hinum
stóra heimi, en hér í fámenninu
verða þeir að óverulegri mæliein-
ingu og því er upplýsingastreymi
sýnu mikilvægara en annars
staðar.
Metsölublaðáhverjum degi!