Morgunblaðið - 27.01.1994, Blaðsíða 32
32
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. JANUAR 1994
Prófkj örshugleið-
ingar um vand-
virkni og vinsældir
Prófkjöríð
eftir Skarphéðin
Ossurarson
eftir Kjartan Gunnar
Kjartansson
í rúma þijá áratugi hafa prófkjör
vegna framboðslista sjálfstæðis-
manna í borgarstjórnarkosningum
verið mikilvægur þáttur í sjálfum
kosningaundirbúningnum. Próf-
kjörin hafa stóraukið kynningu á
borgarmálefnum, skapað umræðu
um þau og eru fyrir löngu orðin
óaðskiljanlegur hluti af lýðræðis-
hefð borgarbúa.
En prófkjörum fylgir óhjákvæmi-
lega brambolt og uppákomur, bros-
legar eða grátbroslegar — allt eftir
því’hversu aivarlegum augum menn
líta mannlífið.
Borgarfulltrúar eru því vanastir
að vera hundeltir af ótíndum al-
menningi með patentlausnir á
hveijum fíngri og stöðugar kröfur
um alls kyns fyrirgreiðslu. En þeg-
ar u.þ.b. tíu dagar eru í prófkjör
snúa virðulegir borgarfulltrúar vörn
í sókn og heimta viðtal við almenn-
ing. Skrifstofur eru opnaðar um
allan bæ, hellt er upp á könnuna
og gestum og gangandi boðið upp
á kaffi og kleinuhringi, bara ef
þeir reki inn nefið og heilsi upp á
brosandi frambjóðandann. Þeir
frambjóðendur sem ekki opna skrif-
stofur auglýsa leynisímanúmerið
sitt í dagblöðum og grátbiðja Pétur
og Pál um að hringja nú endilega
og spjalla. Svo fá menn bæklinga
með gluggapóstinum og greinar
birtast í blöðum þar sem ólíklegustu
greinarhöfundar tvinna saman há-
stemmdustu lýsingarorð tungunnar
um mannkosti sinna frambjóðenda.
Og auðvitað eru allir þessir fram-
bjóðendur sérstaklega reyndir,
ábyrgir, traustir og heiðarlegir, víð-
sýnir, framsýnir, framtakssamir og
sjálfstæðir, svo eitthvað sé nefnt.
Ég er einn þeirra sjálfstæðis-
manna sem í þessa þijá áratugi
hafa reynt að mynda sér sómasam-
lega skoðun á frambjóðendunum
hveiju sinni, þrátt fyrir allt uppi-
standið. Og þar sem ég veit ekki
til þess að ég sé neitt sérstaklega
illa kynntur — þrátt fyrir allt — og
hef þar að auki hreint sakavottorð
— hefur það oft hvarflað að mér
að lýsa því yfir í blöðum hveija
frambjóðendanna ég telji frambæri-
legasta hveiju sinni. En einmitt
þegar lýsingarorðagreinarnar taka
að fýlla síður blaðanna hef ég alltaf
lagt árar í bát og þótt einfaldlega
nóg að gert.
En nú get ég ekki lengur orða
bundist. Ég held nefnilega að það
hafi sjaldan skipt meira máli fyrir
Sjálfstæðisflokkinn í Reykjavík, en
einmitt nú, að kjósendur flokksins
i prófkjöri láti yfirvegaða ígrundun
ráða vali sínu, fremur en yfirborðs-
kennt auglýsingaskrumið og þá
fjármuni sem að baki því býr. Þvi
•;>þar er ekki alltaf allt sem sýnist.
Sjálfur er ég þeirrar skoðunar,
eftir veruleg og áralöng kynni af
allflestum núverandi borgarfulltrú-
um flokksins, að Vilhjálmur Þ. Vil-
hjálmsson sé lang best að því kom-
inn að skipa annað sæti listans eft-
ir borgarstjóranum.
Stretsbuxur
kr. 2.900
Mikib úrval af
allskonar buxum
Opib ó laugardögum
kl. 11-16
„Ég held nefnilega að
það hafi sjaldan skipt
meira máli fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn í
Reykjavík, en einmitt
nú, að kjósendur
flokksins í prófkjöri láti
yfirvegaða ígrundun
ráða vali sínu, fremur
en yfirborðskennt aug-
lýsingaskrumið.“
Þegar Vilhjálmur settist fyrst í
borgarstjórn árið 1982 var honum
falin formennska skipulagsnefndar,
sem er éitthvert vandasamasta og
veigamesta trúnaðarstarf borg-
arstjórnar. Þá þegar kom berlega í
ljós að hann var fyllilega þeim
vanda vaxinn að leiða skipulag
Reykjavíkur þegar teknar voru
stefnumótandi ákvarðanir um fram-
tíðarbyggð norðan Grafarvogs,
unnið var röggsamlega að skipulagi
nýrrar íbúðabyggðar og tryggt
nægt framboð á byggingarlóðum
eftir áratuga úthlutunarpólitík.
Ýmislegt fleira mætti tína til úr
skipulagsstarfinu sem hefur mak-
lega aukið hróður Vilhjálms hjá
hvoru tveggja, starfsmönnum borg-
arskipulagsins og hinum kjörnu
fulltrúum. En fátt sýnir betur
árangur hans í starfi og það traust
Kjartan Gunnar Kjartansson.
sem þar fylgir, en þau trúnaðar-
störf sem honum hafa síðan verið
falin. Vilhjálmur er nú varaformað-
ur borgarráðs þar sem borgarstjóri
er formaður. Þá hefur hann sem
formaður Sambands íslenskra sveit-
arfélaga verið einhver skeleggasti
málsvari sveitarfélaganna í stöðugu
stappi þeirra við ríkisvaldið um
verksvið og tekjustofna.
Eftir því sem ég fylgist lengur
með íslenskum stjórnmálum verður
mér það æ ljósara hversu mikilvægt
það er — stjórnmálamönnum sjálf-
um og almannaheill — að þeir taki
sig ekki of hátíðlega. Vilhjálmur
er tvímælalaust í þeim fámenna
hópi stjórnmálamanna sem taka vel
unnin verk sín fram yfir hugsanleg-
ar vinsældir líðandi stundar. Við
þurfum á fleiri slíkum að halda, því
prinsiplausir dýrkendur eigin per-
sónu valda hvergi meiri skaða en
einmitt á vettvangi stjórnmálum.
Höfundur er blaðamaður.
Margir telja að nýir vendir sópi
best. Vissulega er hægt að finna
því stað í vissum tilfellum. En ein-
hlýtt er það ekki. Það er ekki hægt
að fallast á að ungt fólk, sem ekki
þekkir öldrunina nema af afspurn,
haldi betur á málefnum þeirra sem
standa í fjörbrotum áranna sem að
baki eru, heldur en þeir sem um
langa hríð hafa farsællega haft
margvíslega forustu um velferð
þeirra sem ellin mylur síðan að
skari. Þeim fjölgar stöðugt sem
hljóta að lúta því.
Það hefir komið í hlut Páls Gísla-
sonar læknis í borgarstjórn Reykja-
víkur að leggja línumar um veiferð
þess fólks sem öldrunin hefir beygt
þannig til hlítar. Hljóðlega hefir
hann unnið og ekki farið offari.
Læknisfræðileg þekking, skiln-
ingur og yfirvegað raunsæi hefir
leitt hann þar til sætis í heimi reynsl-
unnar, að aðrir standa honum ekki
jafnfætis á því sviði sem hann hefir
helgað sér í öldrunarmálum borgar-
innar. Hingað til hefir reynslan ver-
ið talin ólygnust um hæfni manna
sem og annað sem orkar tvímælis.
Það er líka önnur hlið á málinu,
sem fellur að þessari sem þegar er
nefnd. Sem æskumaður og ungur
maður kom Páll Gíslason til áhrifa
í skátahreyfingunni. Þar varð hann
mikill og fjölhæfur foringi, með leit-
andi, viðkvæmar sálir ungæðisins
undir armi sínum. Þar risti hann
dýrar rúnir í ómótaðan leirinn. Þar
flutti hann óð frá háleitum leiðum
til þroska og manngildis ungmenn-
um samtíðar sinnar, sem eiga ennþá
í minni „liðin sumur og yndisleg
vor“.
Þannig er það samofið í sál þessa
Páll Gíslason.
„Það hefir verið ævi-
starf Páls Gíslasonar að
milda og bæta.“
drenglundaða manns að standa þar
í fylkingarbijósti sem viðkvæmast
er í mannlífinu og mildustum hönd-
um þarf að fara um, þar sem er
æskan og ellin. Það hefir verið ævi-
starf Páls Gíslasonar að milda og
bæta hvert það mein, sem hann
hefir komið höndum að á farsælum
ferli.
Það væri virðingarleysi við þenn-
an mæta mann að setja hann ekki
í annað sætið á lista Sjálfstæðis-
flokksins í prófkjörinu. Það væri
glópska gagnvart borgurunum að
hafna honum.
Höfundur er verslunarmaður.
Sveinn Óskar Sigurðsson
bjóðendanna í þessu prófkjöri. Hún
hefur nýtt öll tækifæri til að koma
málefnum sínum á framfæri og
það er ljóst, að hún hefur margt
til brunns að bera. Hún færir okk-
ur í Sjálfstæðisflokknum sem og
landsmönnum öllum nær því sam-
félagi sem við munum þróast i um
ókomna framtíð, samfélagi án
hafta, án ójafnréttis og kynþátta-
fordóma.
Ég vil skora á allt sjálfstæðis-
fólk í Reykjavíkurborg að veita
Amal Rún brautargengi í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins 30. og 31. jan-
úar. Með því eruð þið ekki einung-
is að velja frambærilega mann-
eskju með málefnalegan og traust-
an grundvöll heldur einnig að
höggva á haldreipi þeirra er vegið
hafa að þessari göfugu manneskju.
Ég treysti Amal Rún til að
gegna trúnaðarstörfum fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn, borgarbúum sem
og öllum landsmönnum til heilla.
Höfundur er stjórnarmaður í
Sambandi ungra sjálfstæðismanna
ogncmandi viðHásfíóla Islnnds.
Orðræða til stuðnings Amal Rún Qase
Veitið ungri, einstæðri
móður brautargengi
Kynþáttafordómar
*
eftir Svein Oskar
Sigurðsson
Undarlegt þykir mér það þjóðfé-
lag, sem getur virst svo slétt og
fellt, nánast heillandi, en þegar
nánar er að gáð blasir við hug-
skotssjónum manns ótrúleg
grimmd nokkurra einstaklinga
samfélagsins gagnvart blásak-
lausu fólki.
Kynþáttafordómar eru stað-
reynd hér á landi. Misviturt fólk
telur sig geta fellt dóma um ein-
staklinga af öðrum kynstofnum en
lætur vera að líta í eigin barm.
Ég vil halda því fram að fólk sem
haldið er fordómum sem þessum
eigi einfaldlega við ákveðið félags-
legt vandamál að stríða. Það er
félagslega einangrað, óþroskað og
óupplýst. Sú grimmd sem ríkir er
afleiðing þessa veikleika sem býr
nú í íslensku samfélagi og ábyrgð-
in hvílir á því fólki sem eftir stend-
ur með heilbrigða skynsemi. Okkur
ber að upplýsa og fræða hinn al-
menna borgara og ekki síður kom-
andi kynslóðir um að fólk af öðrum
þjóðfiokkum býr yfir öllum þeim
mannkost.um er við höfum til að
bera.
Við lifum við mismunandi að-
stæður og eflum menningu okkar
og þroskum hana með hliðsjón af
menningu annarra þjóða og þjóðar-
brota. Með því að geta tekið á
móti ferskum menningarstraum-
um og nýjum þjóðfélagsþegnum
af öðrum kynstofnum og litið á
þá sem íslendinga, náum við að
veikleiki í íslensku samfélagi
„Ég vil skora á allt
sjálfstæðisfólk í
Reykjavíkurborg að
veita Amal Rún braut-
argengi í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins 30.
og 31. janúar. Með því
eruð þið ekki einungis
að velja frambærilega
manneskju með mál-
efnalegan og traustan
grundvöll heldur einnig
að höggva á haldreipi
þeirra er vegið hafa að
þessari göfugu mann-
eskju.“
þroska okkur sem göfugar mann-
eskjur, göfuga þjóð.
Með það í huga að ung íslensk
kona hefur sætt rógburði og hótun-
um um líkamsmeiðingu einungis
vegna kynþáttar síns, mun ég vilja
að almenn umræða um þessi mál
fari fram hið allra fyrsta. Koma
verður í veg fyrir að óvægin
grimmd, vankunnátta og veikleiki
misviturra einstaklinga verði sak-
lausu fólki að fjörtjóni. Með þetta
að leiðarljósi mun ég æskja þess
að fram fari opin umræða um þessi
mál innan sem_ utan flokkspólití-
skra samtaka. Ég tel að hið opin-
bera eigi að ríða á vaðið enda ber
því að vernda borgara sína með
einum eða öðrum hætti þegar sam-
félagsleg meinsemd sem þessi hef-
ur komið upp á yfirborðið meðal
íslensku þjóðarinnar.
Amal Rún á fullt erindi í
íslensk stjórnmál
Amal Rún er ung, islensk kona
og býður sig nú fram í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins fyrir næstu
borgarstjórnarkosningar. Þessi
unga, einstæða móðir hefur grund-
vallað baráttu sína á dagvistarmál-
um, öldrunarmálum, æskulýðs- og
íþróttamálum, heilbrigðismálum,
málefnum er varða margar stofn-
anir borgarinnar og yfirleitt mál-
efnum er snúa beint að hagsmun-
um allra borgarbúa og þjóðarinnar
allrar. Hún hefur með málefnaleg-
um hætti bent ítrekað á það ójafn-
rétti sem ríkir innan Kvennalist-
ans, ójafnrétti er meinar einstakl-
ingum að gegna trúnaðarstörfum
vegna kynferðis. Amal Rún var
alin upp við óbærilegt og miskunn-
arlaust ójafnrétti og ber því skyn-
bragð á þá meinsemd er ríkir í
flokksómynd þeirri er nefnist
Kvennalistinn.
Við vitum mæta vel að það þarf
ótrúlega mikið fjármagn, stóran
og tryggan hóp vina og ættingja
og tengsl víða í okkar flókna sam-
félagi til að geta rekið kosninga-
baráttu fyrir prófkjör innan Sjálf-
stæðisflokksins. Ung, íslensk kona,
sem nýlega hefur gerst íslenskur
ríkisborgari, stundar nám og hefur
barn á framfæri, hefur ekki kost
á að reka kosningabaráttu sína
með sama hætti og flestir fram-