Morgunblaðið - 25.08.1994, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 25. ÁGÚST 1994 21
AÐSENDAR GREINAR
Endalaus niðurskurður
er ábyrgðarleysi
AÐ UNDANFÖRNU hafa orðið
allmiklar umræður í fjölmiðlum um
bága rekstrarstöðu sjúkrahúsanna í
landinu. Jóhannes Pálmason,
framkv.stj. Borgarspítalans, sem
jafnframt er formaður Landssam-
bands sjúkrahúsa á íslandi, hefur
þar helst orðið fyrir svörum og á
skýran og afdráttarlausan hátt hefur
hann gert grein fyrir því í hver óefni
þessi rekstur er kominn hjá okkur
eftir sífelldan niðurskurð á fjárveit-
ingum hin síðari ár.
Undirritaður vill sem fram-
kvæmdastjóri svæðissjúkrahúss
taka undir það með Jóhannesi, að
nú eiga stjórnvöld hér á landi aðeins
um tvennt að velja varðandi þennan
rekstur, annarsvegar að sjá til þess
að sjúkrahúsunum verði greitt fyrir
þá þjónustu sem þau veita, að öðrum
kosti að hafa frumkvæði að ein-
hverskonar forgangsröðun þjónustu-
þátta og samdrætti.
Á mannamáli gæti þetta þýtt að
stjórnvöld skipulegðu undanhaldið í
heilbrigðisþjónustunni og bæru
ábyrgð á því.
Endalaus niðurskurður á fjárveit-
ingum til stofnana með óbreyttan
rekstur, eða stofnana með verulega
þjónustuaukningu, er ósæmandi og
gæti fyrr eða síðar valdið stórslysi.
Ástæðan er hið falska
öryggi þjónustunnar B
sem byggist á lítt skipu-
lögðum samdrætti og
lokunum deilda sum-
staðar nær sumarlangt
og á það jafnt við um
sjúkrahús höfuðborgar-
innar sem svæðissjúkra-
húsin.
Heilbrigðisráðherra
Sighvatur Björgvinsson
sagði eftir niðurskurðar-
árið mikla 1992, að
lengra yrði ekki hægt
að ganga í niðurskurði
á ijárveitingum til
sjúkrahúsanna í landinu
án þess að skerða þjón-
ustuna verulega.
Nú væri komið að niðurskurði á
öðrum sviðum í heilbrigðiskerfinu
og raunar víðar sagði ráðherrann.
Þrátt fyrir þessar yfirlýsingar var
og er niðurskurðinum haldið áfram
og af hreinu ábyrgðarleysi krafist
sömu þjónustu og helst meiri. Ráð-
herrann veit að um langt árabil eru
stjórnendur sjúkrahúsanna, að
minnsta kosti á landsbyggðinni, bún-
ir að leita uppi allar tiltækar sparn-
aðarleiðir og það sem meira er, okk-
ur hefur tekist að virkja alla starfs-
Hafsteinn
Þorvaldsson
menn stofnana í því
átaki, enda árangurinn
augljós.
Þegar við nú heyrum
það í afar erfiðri rekstr-
arstöðu m.a. eftir ný-
gerða kjarasamninga
við hluta starfsfólksins,
að þessar hækkanir
skuli sjúkráhúsin sjálf
annast, verður manni
orða vant. Undirritaður
hefur nú starfað við
þennan þjónustuþátt í
tæp 30 ár og alltaf hafa
samningsbundnar
launahækkanir fengist
bættar í aukaíjárveit-
ingum, fyrr en þá nú.
Vera má að einhverjar fjármála-
stofnanir vilji lána okur fé til þessa
reksturs tímabundið með ríkis-
ábyrgð, ef ekki, hvað á þá að gera?
Samninganefnd ríkisins semur við
starfsfólk um kaup og kjör í þessari
starfsemi á vegum ríkisins og fjár-
veitingavaldið kemur síðan með yfir-
iýsingar, og segir; kemur okkur ekki
við. Hvers konar rugl er þetta?
Sívaxandi þjónustuaukningu, eins
og t.d. hjá Sjúkrahúsi Suðurlands á
að viðurkenna með viðbótar fjárst-
uðningi, svo fremi að hún sé á því
Ef stjórnvöld vilja ekki
greiða það sem heil-
brigðisþjónustan kostar,
segir Hafsteinn Þor-
valdsson, verða þau að
forgangsraða þjónustu-
þáttum hennar, það er
skipuleggja undanhald-
ið í heilbrigðiskerfinu og
bera ábyrgð á því.
sviði þjónustunnar sem spítalanum
hefur verið falið að annast. Slíkri
þjónustu er best fyrirkomið sem
næst fóikinu í þeirra heimabyggð.
Sérfræðingar í læknastétt og sér-
menntað fagfólk í öðrum þjónustu-
þáttum vill til okkar og íbúarnir,
fyrirtæki og félagasamtök gefa okk-
ur tæki af fullkomnustu gerð. Ég
fullyrði að kostnaðurinn við þá þjón-
ustu sem við sjáum um er líka lægri
en á stóru sjúkrahúsunum í Reykja-
vik.
Landsbyggðin mun alltaf þurfa
að leita til stóru sjúkrahúsanna með
tiltekna þjónustu og beinlínis gert
ráð fyrir því í verkaskiptingunni,
enda er hér um að ræða Ríkisspítala
og höfuðborgarspítala sem teljast
verður í eigu allra landsmanna. Það
er því misskilningur hjá formanni
Landssambands sjúkrahúsa, að
vegna starfsemi sjúkrahúsanna í
Reykjavík í þágu landsbyggðarfólks
eigi eða megi fiytja fé frá sjúkrahús-
rekstri svæðissjúkrahúsanna til
Reykjavíkur.
Það vorar í efnahagsmálum þjóð-
arinnar segir forsætisráðherra Davíð
Oddsson. Það er því skýlaus krafa
þjóðarinnar að mínu mati, að sjúkir
og slasaðir fái notið batans, en þurfi
ekki endalaust að búa við haust- og
vetrarniðurskurð í heilbrigðisþjón-
ustunni.
Á sama tíma og sveitarstjórnar-
menn og allur almenningur á Suð-
urlandi fylkir sér um rekstur og
uppbyggingu Sjúkrahúss Suður-
lands, heyrist hjáróma vonleysisrödd
fjármálaráðherrans sem segist ætla
að varpa frá sér fjárhagslegri ábyrgð
á einum viðamesta þjónustuþætti
samfélagsins. Ég skora því á alþing-
ismenn að sýna ábyrgð og standa
vörð um það, að héraðssjúkrahúsin
og annar sjúkrahúsrekstur í landinu
verði ekki rústaður vegna tímabund-
inna skammsýnissjónarmiða.
Fjárveitingavaldið er í vanda, en
á þó ekki annarra kosta völ en að
sjá til þess að greitt verði fyrir þessa
þjónustu. Það er samninganefnd rík-
isins og stóraukin aðsókn sjúkra og
slasaðra að sjúkrahúsunum sem
valda því að sjúkrahúsreksturinn fer
fram úr áætlun fjárlaga. Þar er ekki
við rekstraraðilana að sakast. Því
ber ríkisvaldinu að standa straum
af þessari starfsemi með nauðsyn-
legum viðbótar fjárveitingum, annað
væri fullkomið ábyrgðarleysi.
Höfundur er framkv.slj.
Sjúkrahúss Suðurlands, Selfossi.
Sjálfstæðisflokkurinn
missti kjarkinn
ÞAÐ ER dálítið
merkilegt hvernig
sumir þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins telja
nauðsynlegt að rétt-
læta allt sem formaður
eirra gerir og segir. í
essum hópi þing-
manna eru m.a. þeir
Árni Mathiesen og
Björn Bjarnason. Báðir
þessir þingmenn skrifa
greinar í Mogga laug-
ardaginn 13. ágúst sl.,
þar sem þeir þykjast
ánægðir með þá
ákvörðun formanns
Sjálfstæðisflokksins að
hætta við haustkosn-
ingar. Báðir þingmenn-
irnir skrifa augijóslega
þvert um hug sinn. Þeir er augljós-
lega báðir súrir og svektir. Hvers
vegna?
Engin rök
Ástæðan liggur í augum uppi.
Forysta Sjálfstæðisflokksins hafði
greinilega ákveðið haustkosningar,
en þegar spurt var hvers vegna,
þá voru rökin haldlaust kjaftæði
um veðurfræði og samgöngur.
Forysta flokksins hélt í einfeldni
sinni, að Sjálfstæðisflokkurinn
gæti ráðið ferðinni í þessu máli,
en komst hins vegar að því, þegar
Alþýðuflokkurinn lýsti sig reiðubú-
inn til að halda áfram, að Sjálf-
stæðisflokkurinn gat ekki fundið
nein rök fyrir stjórnarslitum. For-
ysta flokksins treysti sér einfald-
lega ekki til að skýra það á trúverð-
ugan hátt, hvers vegna ætti að
kjósa áður en kjörtímabilið var úti.
Forsætisráðherra lýsti því yfir í
ríkisútvarpinu einn morguninn nú
fyrir skömmu að hann væri fremur
einfaldur stjórnmálamaður. Ég er
sammála þessu mati hans á sjálf-
um sér, því það var með fádæmum
einfeldingslegt að hefja þessa
haustkosningaumræðu, því hún
var allan tímann út í hött.
Hjálpum Davíð
Greinar þeirra Árna og Björns
í Mogganum sl. laugardag eru
þannig skrifaðar til að
reyna að breiða yfir fí-
flaganginn í kringum
þessar meintu haust-
kosningar. Það gerir
Árni með því að tala
um erfiðleika í Alþyðu-
flokknum vegna Jó-
hönnu og síðan um
framferði ráðherra
flokksins í sérhags-
munapotinu, þar sem
flokksgæðingum sé hy-
glað.
Það er með ólíkind-
um, að Árni Mathiesen
og aðrir þingmenn
Sjálfstæðisflokksins,
skuli þykjast hafa ein-
liverjar áhyggjur af Alþýðuflokkn-
um. Trúlega myndu fáir fagna því
meir, ef flokkurinn klofnaði. Þeir
ættu hins vegar að reyna að koma
böndum á ýmsa þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins, því reynsla þessa
kjörtímabils er sýnir að þar fara
flestir sínar eigin leiðir og taka
ekkert mark á vilja flokksforyst-
unnar. Veikleiki stjórnarinnar ligg-
ur Jjví í Sjálfstæðisflokknum.
I helgri bók stendur „sá ykkar
er syndlaus er kasti fyrsta steinin-
um“. Mér var hugsað til þeirra
orða, er ég las um vandlætingu
Árna Mathiesen á ýmsum gjörðum
ráðherra Alþýðuflokksins. Þar sýn-
ist sjálfsagt sitt hverjum, en úr því
að Árni Mathiesen veit svona mik-
ið um þessi mál, þá skora ég á
hann, að segja lesendum Morgun-
blaðsins hverjit' hafi skipað í stöður
sýslumanna og bæjarfógeta síð-
ustu árin og hvernig það megi
vera, að flestir ef ekki allir, eru
annað tveggja sjálfstæðis- eða
framsóknarmenn.
Björn Bjarnason reynir að breiða
Forystusveitir Sjálf-
stæðisflokks, Alþýðu-
bandalags og Kvenna-
lista eru svo steinrunn-
ar, segir Guðmundur
Oddsson, að á þeim
bæjum er ESB ekki á
dagskrá.
yfir haustkosningaruglið með því
að ræða um sameiningu vinstri
aflanna í pólitíkinni og síðan um
ágreining stjórnarflokkanna í Evr-
ópumálum.
Hver er staðan í ESB?
Það skyldi þá aldrei vera, að
Davíð og Björn hafi viljað láta fara
fram kosningar hér á landi, áður
en úrslit liggja fyrir um vilja hinna
Norðurlandanna varðandi inn-
göngu í ESB? Þeir hafa reynt að
sannfæra þjóðina um að þessi mál
séu alls ekki á dagskrá. Við íslend-
ingar eigum bara ekki að hugsa
um þessi mál fyrr en á næstu öld.
Þetta er stefna stærsta stjórnmála-
flokks á íslandi, varðandi mesta
hagsmunamál okkar í dag.
Jón Baldvin, formaður Alþýðu-
flokksins, hefur lýst þeirri skoðun
sinni að til þess að fá úr því skor-
ið, hverra kosta er völ, þá eigum
við að sækja um aðild að ESB fyr-
ir áramót. Margir forsvarsmenn í
fjármála- og atvinnumálum eru
sömu skoðunar. Unga fólkið í land-
inu krefst þess að við höldum
tengslum okkar við Evrópu og lát-
um reyna á hvað fæst í samning-
um. Allir sem hafa einhveija fram-
MIRIAM BAT JOSEF
Að virkja innsæi með teiknun.
Fjögurra daga námskeið á Snæfellsnesi.
Ferðaþjónusta bænda, sími 623640/42/43.
Guðmundur
Oddsson
sækna framtíðarsýn eru eindregið
fylgjandi því að láta reyna á þessa
hluti, því það verður enginn samn-
ingur gerður nema eftir þjóðarat-
kvæðagreiðslu.
Forystusveitir Sjálfstæðisflokks,
Alþýðubandalags og Kvennalista
eru svo steinrunnar að á þeim
bæjum er ESB bara ekki á dag-
skrá. Það liggur við að í þeirra
hugum sé það landráð að kanna
hverra kosta er völ.
Ólíkt hafast þeir að
Sú niðurstaða Árna Mathiesens,
að Davíð hafi sýnt Jóni Baldvin
ólíkt meiri drengskap með því að
blása haustkosningar af heldur en
Jón sýndi Þorsteini forðum daga
er auðvitað brosleg. Drengskapur
Davíðs snerist nákvæmlega um
það að bjarga sínu klúðri og þar
með eigin skinni. Jón Baldvin var
hins vegar að bjarga þjóðarhag
þegar hann sleit ríkisstjórn Þor-
steins Pálssonar forðum daga.
Hvort er geðslegra, Árni?
Höfundur er bæjarfulltrúi í
Kópavogi.
★ f^CROPRIIMT
TIME RECOBDER CO.
Stimpilklukkur fyrir
nútfð og framtið
OTTO B. ARNAR HF.
Skipholti 33 105 Reykjavik
Símar 624631 / 624699
FLISAPRAR
OG FLISASAGIR

i
Stórhöfða 17, við Gullinbrú,
sími 67 48 44
r
Ný myndbönd:
Öryggi barna utan dyra
- fyrir skóla, leikskóla,
heilsugæslustöðvar
og félagasamtök.
Öryggi við skurdgröft
og gryfjur
- fyrir verktaka,
vinnuvélaeigendur
og sveitarfélög.
Að eldast með reisn
- fyrir félagasamtök,
heilsugæslustöðvar ^
og sveitarfélög.
SuðurlandsDraut 20, símar 35150 og 31920, símbréf 688408.