Morgunblaðið - 11.11.1995, Qupperneq 8

8 LAUGARDAGUR 11.: NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
w 1! 1! I Timi1 ii ' n ! !! ' 1 í 1 1
Éi!i lí lillííl
liiVlii.1 SÍGLiN
FlóttiúrEyjum:
Nú vantar stærstu verstöð landsins líka eitt stykki jarðgöng og einhver sveitarfélög til
að sameinast, hr. siglingafömuður...
Loðnuaflinn kominn
upp fyrir 100.000 tonn
Síldveiðar hafa einnig gengið vel og er aflinn orðin tæp 80.000 tonn
LOÐNUAFLI á sumar- og haust-
vertíð er nú orðinn rúmlega
100.000 tonn, en veiðamar hafa
nú tekið kipp eftir langa bið. Síld-
veiðar hafa einnig gengið vel í
haust. Að morgni miðvikudags var
heildarsíldarafli kominn upp í
78.354 tonn. Þar af hafa 18.299
tonn farið í frystingu, 13.645 tonn
í söltun og 46.483 tonn í bræðslu.
Þá eru eftir 50.913 tonn í afla-
heimildum.
ÁTVR hefur
opið á laug-
ardögum
DÓMSMÁLARÁÐHERRA hefur
með reglugerð afnumið bann við
því að verslanir ÁTVR séu opnar
á laugardögum. Höskuldur Jóns-
son, forstjóri ÁTVR, sagði að
áformað væri að hafa þrjár vínbúð-
ir ÁTVR opnar milli 10-12 á laug-
ardögum. Engin ákvörðun hefði
verið tekin um hvenær þessi breyt-
ing kæmi til framkvæmda. Eftir
væri að ræða við starfsfólk um
hana.
Verslanir ÁTVR voru opnar á
laugardögum fram undir árið
1970. Þá voru settar reglur sem
takmörkuðu mjög opnunartíma
verslana á laugardögum. Höskuld-
ur sagði að riú væru viðhorf til
opnunartíma verslana breytt og
eðlilegt væri að ÁTVR lagaði sig
að breyttum tíma. Hann sagðist
ekki eiga von á að þessi breyting
leiddi til aukinnar víndrykkju.
Höskuidur sagði að verslanirnar
þtjár, sem yrðu opnar á laugardög-
um, væru vínbúðin í Austurstræti,
Heiðrún á Lynghálsi og vínbúðin
á Akureyri.
„Veiðin hefur verið ágæt, en
hún var dræm í nótt,“ segir Sævar
Ingvarsson, stýrimaður á Arnþóri
EA 16, í samtali við Morgunblaðið
á miðvikudag. Hann segir að það
hafi verið stækkandi straumur,
síldin hafi staðið djúpt og erfitt
hafi verið að eiga við hana. Aflinn
var kominn upp í 100 tonn, en
heildarafli Arnþórs EA er um 2
þúsund tonn.
Góð veiði í haust
„Það hefur verið góð veiði í allt
haust. Það koma vitaskuld svona
glefsur í þetta þegar þannig viðr-
ar, en þegar allt er eðlilegt gengur
vel,“ segir hann. „Við höfum verið
að landa 200-300 tonnum í
vinnslu á Seyðisfirði í hverri ferð.“
Loðnan Iiggur djúpt
„Það hefur verið leiðindaveður
og veiðar ekki gengið vel,“ segir
Gunnlaugur Sævarsson, stýrimað-
ur á Albert, sem var á loðnumiðum
þegar Morgunblaðið náði tali af
honum á miðvikudag. „Það var
ágæt veiði í gærkvöldi og fyrra-
kvöld, en síðan er búið að vera
leiðinlegt,“ segir hann.
„Við vorum mikið í blandaðri
og smáloðnu þegar við byijuðum,
en síðan fluttum við okkar austar
og þar er ágæt loðna. Hún liggur
þó djúpt og það er erfitt að ná
henni." Albert var kominn með
' tæp 200 tonn af mjög blandaðri
loðnu, en heildarafli var kominn í
3.000 tonn.
Andlát
HAFÞOR
FERDINANDSSON
HAFÞÓR Férdinands-
son, trésmiður, er lát-
inn á 44. aldursári.
Hafþór var fæddur
6. maí árið 1952 í
Reykjavík. Foreldrar
hans voru Ferdinand
Jóhannsson, sem nú
er látinn, og Bára
Lýðsdóttir. Hann lærði
trésmíði í Iðnskólan-
um í Reykjavík og
kennslufræði við
Kennaraháskólann.
Hafþór starfaði
lengi við trésmíði og
trésmíðakennslu. Fyr-
ir um 10 árum söðlaði hann hins aldraða móður.
vegar um og hóf störf
hjá Jöklaferðum í
Reykjavík. Hann
hafði yndi af fjalla-
ferðum og er þekktur
fyrir ferðir sínar með
póst og jólagjafir til
veðurathugunarfólks
á Hveravöllum. Hann
fékk af því viðurnefn-
ið „Hveravallaskrepp-
ur“. Alls fór Hafþór
13 sinnum með jóla-
glaðning til Hvera-
valla.
Hafþór lætur eftir
sig fjögur börn og
Hópslys á þjóðvegi 1
Löngn tímabært að
lögleiða bílbeltin
Eg held það sé löngu
tímabært að lögleiða
notkun bílbelta í
hópferðabifreiðum. Síst
hefði mig grunað að ég
ætti eftir að koma að svona
stóru hópslysi. En í Ijósi
þess að umferðarslys, ekki
síst stór hópslys, virðast
gerast oftar en áður á ís-
landi, þá verða allir að
reyna að hjálpast að og
reyna að fara varlega í
umferðinni, sýna tillitssemi
og miða búnað og akstur
við aðstæður. Engan hrað-
akstur.
- Hvaða lærdóm annan
má draga af þessum slys-
um?
- Við hinar ýmsu starfs-
stéttir í Hvammstanga-
læknishéraði, sem höfum farið á
slysavettvang síðustu árin, höf-
um reynt að hittast fljótlega eft-
ir hvert slys og farið yfír skipu-
lagsatriði og sömuleiðis talað um
andlega líðan okkar á slysavett-
vangi. Þetta hefur mælst vel
fyrir og aukið skilning okkar á
skyldum og líðan hvers annars
á slysavettvangi. Auk þess tel
ég að- það hafi aukið samheldni
okkar, bætt skipulag og aukið
skilvirkni á slysavettvangi.
- Hvenær og hvernig fékkst
þú vitneskju um slysið í Hrúta-
firði?
- Klukkan var rúmlega níu
um kvöldið. Ég var heima á vakt-
inni og nýbúinn að fá fjölskyld-
una heim með lítilli rútu úr
Reykjavík, þar sem eldri börnin
höfðu tekið þátt í sundmóti með
mjög góðum árangri og var ég
að fagna þeim þegar kallið kom.
Ég fór í símann og fékk upplýs-
ingar frá vakthafandi hjúkrunar-
fræðingi um að Norðurleiðarút-
an hefði farið út af skammt inn-
an við Þóroddsstaði í Hrútafirði
og að margir væru slasaðir. Bað
ég um að báðir sjúkrabílarnir
yrðu kallaðir út og tækjabíll
slökkviliðsins. Að öðru leyti var
kallað út eftir flæðiriti um við-
brögð við bráðaútköllum sem er
við neyðarsíma sjúkrahússins.
Ég klæddi mig í snatri í hlý föt
og greip töskuna, konan mín
hringdi í Adolf Þráinsson lækni
og skömmu síðar var ég mættur
ásamt Adolf óg Ragnheiði Tóm-
asdóttur hjúkrunarfræðingi við
sjúkrahúsið og fórum við strax
með Guðmundi ----------
sjúkrabílstjóra og for-
manni björgunarsveit-
arinnar á slysstað sem
var u.þ.b. 30 km fyrir
vestan Hvammstanga.
Þangað komum við um klukkan.
21.30.
- Og aðstæðurnar á slysstað?
- Á slysstað var myrkur, kalt,
hvasst af norðaustri, slyddubylur
og hálka. Bifreið með blikkandi
ljósum stóð utarlega á hægri
akrein. Norðurleiðarrútan lá á
vinstri hlið með hjólin í áttina
að veginum hægra megin ofan
í lækjargili. Þar voru margir
slasaðir, liggjandi undir teppum
og kuldagöllum og aðrir minna
slasaðir við aðhlynningu ásamt
vegfarendum. Ég fékk greinar-
gott yfirlit yfir vettvang frá Þór-
arni bónda á Þóroddsstöðum og
síðar fékk ég að vita að einn af
farþegunum hefði stjórnað í
byijun á vettvangi, m.a. skipu-
lagt aðhlynningu og skapað ró.
Ró var yfir öllum. Við gengum
um vettvang og reyndum að
meta ástand fólks, en það var
Gísli Þórörn Júlíusson
► Gíslí Þórörn Júlíusson er
heilsugæslulæknir á Hvamms-
tanga. Hann er fæddur 13. jan-
úar 1956 í Norðurhjáleigu í
Vestur-Skaftafellssýslu. Hann
var í sérfræðinámi í Örebro í
Svíþjóð á árunum 1987-1991
og lauk þar prófi sem sérfræð-
ingur í heimilislækningum.
Gísli hefur starfað sem
heilsugæslulæknir í Hvamms-
tangalæknishéraði frá árinu
1991 og einnig sem sjúkrahúss-
læki.ir. Gísli var einn fjögurra
lækna sem önnuðust slasaða,
þegar um 35 farþegar hóp-
ferðabifreiðar Norðurleiðar
slösuðust í Hrútafirði þann 22.
okt. sl. Hann var fyrstur lækna
á staðinn og stjórnaði þar með
vettvangsaðgerðum.
Áfallahjálp
á að vera
sjálfsögð
mjög erfitt að meta hvort fólki
var kalt eða hvort fólk skalf
vegna taugaáfalls eða losts. Við
komum þeim fyrsta í sjúkrabíl
og byijuðum að búa slasaða
undir flutning og veita frekari
aðhlynningu. Skömmu síðar
komu svo fleiri á vettvang.I
Staðarskála og að Þóroddstöðum
hófst síðan nánari greining og
slasaðir fengu verkjalyf, sára-
umbúðir, vökva, spelkur, háls-
kraga og KED-vesti eftir þörf-
um. Níu þeirra sem þá voru tald-
ir mest slasaðir voru fluttir á
Borgarspítalann með þyrlunum.
Síðan var reynt að dreifa álaginu
á sjúkrahúsin á Norðurlandi og
Vesturlandi. Var reynt að meta
það eftir því hversu
mikið fólk var slasað
og hvaðan það var,
hvert það var flutt
__________ og hvernig.
- Þeim sem komu
að rútuslysinu í Hrútafirði og
öðrum sem tengdust því, hefur
verið boðið að þiggja áfallahjálp■
Finnst þér slík aðstoð mikilvæg?
- Já, hún er mjög mikilvæg
og það á að vera sjálfsagðúr
hlutur að bjóða og veita áfalla
hjálp við öll áföll bæði smá og
stór. Allt fagmenntað heil-
brigðisstarfsfólk, sérlega læknar
og hjúkrunarfræðingar, á að
geta veitt áfallahjálp, svo og
prestar og sérmenntaðir hjálpar-
sveitarmenn. Allir sem farið hafa
á skyndihjálparnámskeið eiga
ekki síður að kunna að beita
sálrænni skyndihjálp, þ.e.a.s.
fyrstu stigum áfallahjálpar, en
annarri skyndihjálp. Það er líka
löngu tímabært að skipulegri
fræðslu í áfallahjálp sé komið á
fyrir heilbrigðisstarfsfólk, presta
og björgunarsveitarmenn lands-