Morgunblaðið - 28.11.1997, Side 21
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 28. NÓVEMBER 1997 21
ÚR VERIIMU
Aðeins fjögur kaupskip
nú undir íslenskum fána
Seljendur skipatækja völdu
FishTech ’99
Niðurstaðan kemur
verulega á óvart“
STÖÐUGILDUM á kaupskipunum
hefur fækkað um 208 á rúmlega
sjö árum eða frá því í janúar 1990
fram í nóvember nú. Ef tillit er
tekið til margfeldisins, sem fylgir
hverju starfi, er um að ræða 308
ársstörf eða tæplega 55% fækkun.
Kom þetta fram í ræðu Guðlaugs
Gíslasonar um kjara- og atvinnu-
mál farmanna á þingi Farmanna-
og fiskmannasambands íslands.
Árið 1990 voru skip undir ís-
lenskum fána 24 en nú eru þau
aðeins fjögur. Á sama tíma hefur
skipum undir útlendum fána fjölg-
að úr 16 í 20. Samfara þessum
breytingum hefur skipunum því
fækkað um 16. Hlutfall íslendinga
af heildinni var 81,5% 1990 en er
nú komið í 61,8%. Útlendingar á
skipum íslensku kaupskipaútgerð-
anna eru nú 105 talsins.
Hafa tapað flutningum
Guðlaugur sagði, að þessa fækk-
un mætti að hluta rekja til eðlilegr-
NÝTT fyrirkomulag hefur verið tek-
ið upp í lýsingsveiðunum við vestur-
strönd Bandaríkjanna, úti fyrir
Washington og Oregon. Var kvótan-
um fyrst skipt upp á milli skipa-
flokka og síðan deilt niður á skipin.
Var þetta gert til að koma í veg
fyrir það æðiskennda kapphlaup,
sem einkennt hefur veiðarnar.
Lýsingskvótanum, 207.000 tonn-
um, var nú skipt í þijá hluta en
ekki tvo eins og verið hefur. Fengu
Farmönnum
hefur fækkað
um 55% á rúm-
lega sjö árum
ar þróunar í flutningatækni, stærri
skipa, gáma- og tæknivæðingar,
en að mestu væri hún þó til komin
vegna þess, að íslendingar hefðu
tapað ýmsum flutningum, sem áður
voru á þeirra hendi. Þar væri um
að ræða svokallaða stórflutninga,
flutning á vöru í heilum förmum
svo sem loðnu- og síldarmjöl, salt,
timbur og fleira.
Gripið til ýmissa aðgerða
á Norðurlöndum
Fram kom hjá Guðlaugi, að á
Norðurlöndum og í Vestur-Evrópu
hefðu stjórnvöld gripið til ýmissa
aðgerða til að koma í veg fyrir, að
kaupskipaútgerðin liði undir lok í
verksmiðjuskipin 34%, skip, sem
veiða fyrir vinnsluna í landi, 42%
og bátar, sem landa í móðurskip,
fengu 24%.
Aðeins fjögur fyrirtæki skiptu
með sér verksmiðjuskipakvótanum
og var það engum vandkvæðum
bundið. Hafa eigendur þeirra lengi
barist fyrir kvótaúthlutun af þessu
tagi og vilja raunar, að kvótinn verði
til frambúðar og framseljanlegur.
Þetta fyrirkomulag hefur þegar
harðri samkeppni við hræódýrt
vinnuafl. Minnti hann í því efni á
Kinnock-skýrslu Evrópusambands-
ins en þar eru þessum málum og
stuðningi ESB-ríkjanna við kaup-
skipin gerð góð skil. Sagði hann,
að því miður hefði allt annað verið
uppi á teningnum hér á landi þótt
það væri að vísu ánægjulegt, að
nú loks hefði verið skipuð emb-
ættismannanefnd til að skoða þessi
mál.
Skattalegar
aðgerðir
Guðlaugur lagði áherslu á, að til
að snúa vörn í sókn yrði að bæta
rekstrarskilyrði kaupskipaútgerð-
arinnar almennt og til dæmis með
skattalegum aðgerðum eins og gert
væri víða erlendis auk þess sem
reynt yrði að endurheimta þá flutn-
inga, sem tapast hefðu. Annað
væri ekki samboðið eyþjóð, sem
ætti næstum alla sína aðdrætti
undir sjóflutningum komna.
leitt til þess, að sá tími er liðinn,
að skipin keppist við að komast sem
fyrst á miðin til að veiða sem mest
úr kvótanum. Þar að auki hefur
aukaafli stórminnkað og raunar svo,
að lýsingur er nú yfirleitt 99% afl-
ans.
Nýting aflans, sem fer að mestu
í surimi, hefur líka batnað og slys-
unum fækkað frá því að veiðamar
líktust helst keppninni í Formúlu
eitt.
„ÞESSI niðurstaða kemur
mér nokkuð á óvart þegar
tekið er tillit til þess mikla
og óskoraða stuðnings, sem
íslenska sjávarútvegssýning-
in hefur fengið frá stórum
hópi fyrirtækja, sem gera sér
fulla grein fyrir mikilvægi
þess að taka þátt í sjávarút-
vegssýningu, er byggir á
margra ára reynslu og þekk-
ingu skipuleggjenda,“ segir
Ellen Ingvadóttir, kynningar-
fulltrúi Islensku sjávarút-
vegssýningarinnar, um þá
ákvörðun Samtaka seljenda
skipatækja að lýsa yfir stuðn-
ingi við FishTech ’99.
Ellen segir að undirbúning-
ur íslensku sjávarútvegssýn-
ingarinnar sé kominn á fullt
skrið og daglega berist nýjar
pantanir í sýningarými. „Nið-
urstaða Samtaka seljenda
skipatækja dregur ekki úr
okkur neinn kraft, þvert á
móti vex okkur ásmegin því
við erum sannfærð um að ís-
lenska sjávarútvegssýningin
sé komin til að vera enda
hefur hún haslað sér völl sem
ein af þeim sýningum á al-
þjóðavettvangi sem hags-
munaaðilar vilja heimsækja."
Stjórn íþrótta- og tóm-
stundaráðs Reykjavíkur sendi
eftir fund sinn 17. nóvember
sl. bókun þar sem fram kom
að ráðið teldi sig ekki hafa
forsendur til að velja á milli
sýningarfyrirtækja, en eins
og fram hefur komið hafa
skipuleggjendur beggja sýn-
inganna sótt um Laugardals-
höll á sama tíma, 1.-4. septem-
ber 1999. Ráðið telur réttara
og eðlilegra að sýningaraðilar
ákveði það sjálfir hvor sýn-
ingin verði haldin.
Betra hefði verið að
höggva á hnútinn strax
Aðspurð um þá afstöðu
stjórnar ÍTR að ýta málinu
frá sér, svaraði Ellen því til
að sú ákvörðun ylli óneitan-
lega vonbrigðum vegna þess
að best hefði verið að höggvið
hefði verið á hnútinn. „Menn
eru að eyða orku, tíma og
fjármunum sem betur væri
varið í annað. Það gladdi mig
hinsvegar að sjá í bókun ÍTR
staðfestingu á því hve gott
starf liefur verið unnið varð-
andi íslensku sjávarútvegs-
sýninguna og hve gott sam-
starf skipuleggjanda hennar
og ÍTR hafi verið enda hefur
Laugardalshöllin verið bókuð
fyrir íslensku sjávarútvegs-
sýninguna í september á
þriggja ára fresti allar götur
síðan 1984.“
Kvótanum skípt milli skipa
I>ri()j<t bók’iu í þessttri viusælustu rö<) nuttreidslnbnku <t hlaudi
er nit komiti tit.
Ihtu heftr <t<) geynut uppskrifiir aj margvtslegutn rcttnni sen/
eiga /><t<) eitt sanieiginlegt a<) í fteint er sntjör og/cða os/ttr.
I bókinni er ni.a. að finmt uppskriftir af brauðtertum, sen/ lengi
'hefur vantað i íslenska niatrciðs/ubok.
^ 'l|<®
ákit ■' i sshEí^ ■ r- IIl «, i,' *' ' 1, 'i
W - ' ' í/'í:*. sWJ&J t , /„.yéJk > j3sS