Morgunblaðið - 11.09.1998, Qupperneq 14

14 FÖSTUDAGUR 11. SEPTEMBER 1998
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Kristinn
KEIKÓ var vel fagnað af Vestmannaeyingum, ekki síst af yngstu kynslóðinni.
Keikó sleppt lausum inn-
an tveggja ára eða aldrei
Flutningur háhyrningsins
Keikós frá Newport til Vest-
mannaeyja tókst vonum fram-
ar að sögn starfsmanna og
fulltrúa Free Willy Keiko-
stofnunarinnar á blaðamanna-
fundi í gær, Þar kom fram
að yrði Keikó ekki sleppt
lausum innan tveggja ára,
myndi hann sennilega aldrei
fara úr Klettsvík.
KEIKÓ virtist ekki vera mikið eftir
sig eftir ferðalagið og tók þegar til
við að synda um kvína, sem smíð-
uð hefur verið fyrir hann í Kletts-
vík, þegar honum var sleppt út í hana upp úr
klukkan tvö síðdegis í gær. Þegar tilkynnt
var á blaðamannafundi röskum tveimur
klukkustundum siðar að hnísa væri komin að
kví hans og þau skiptust á hljóðum brutust
út fagnaðarlæti meðal viðstaddra.
Bob Ratliffe, aðstoðarframkvæmdastjóri
Keikó-samtakanna, sagði að þetta væri mik-
ill dagur um leið og hann þakkaði móttök-
urnar. Hann sagði að samtökin væru stolt af
því að Keikó væri kominn til íslands og
faðmlögin og fógnuður umsjónarmanna há-
hyrningsins á kvínni þegar hann var settur
út í hana bæru því vitni.
Allir sigurvegarar
Olin Day Mount, sendiherra Bandaríkj-
anna í Reykjavík, var á blaðamannafundin-
um og sagði að allir væru sigurvegarar, hinir
íslensku gestgjafar, Bandaríkjamenn og
heimurinn í þeim skilningi að við ættum í
vændum frekari vitneskju um umhverfi okk-
ar.
Lanny Cornell, sem verið hefur dýralækn-
ir Keikós frá því að hann var fluttur frá
Mexíkó, rifjaði upp símtal, sem hann fékk
þegar hann var í Boston fyrir þremur og
hálfu ári.
„Þá var ég spurður hvort ég vildi koma til
Mexíkóborgar til að kíkja á Keikó vegna
þess að ætlunin væri að sleppa honum laus-
EKIÐ með Keikó niður Hlíðarveg og fylgdist fjöldi fólks með.
d
um að nýju,“ sagði hann.
„Og nú erum við við það að
draumurinn rætist, svo
nærri að það má nánast
snerta markið. Það var von
okkar og draumur að flytja
hann til íslands."
Snortinn af hreinskilni
Eyjamanna
Hann sagði að móttökur
í Vestmannaeyjum hefðu
verið mjög góðar og kvaðst
snortinn af hreinskilni
Vestmanneyinga, sem alltaf hefðu svarað
hreint út um það hvað þeir gætu gert og
hvað ekki. Þeir væru opnir og opinskáir. En
þegar hann liti nú til baka væri með ólíkind-
um hver staðan væri og framtíðin væri björt.
„Ferðin gekk vel, Keikó borðaði strax og
synti síðan meðfram bökkum kvíarinnar,“
sagði Cornell. „Þessi staða getur ekki verið
betri fyrir dýralækni Keikós og umsjónar-
mann.“
Dýralæknirinn sagði að það hefði tekið há-
hyrninginn smástund að fara úr segldúkn-
um, sem hann var hafður í á meðan hann var
fluttur í gámnum yfír Bandaríkin og Atlants-
hafíð, en það væri ekki vegna þess að hann
hefði verið illa fyrirkallaður.
„Karlkyns háhymingar
hafa tilhneigingu til að
vera varkárir,“ sagði hann.
„Grýttur botninn og fram-
andi umhverfið fengu hann
til að hika, en hann var ein-
faldlega að átta sig á því
hvert hann væri kominn.
Hann vissi að það var
flutningur í vændum, þótt
hann gerði sér ekki grein
fyrir því hvert hann væri
________ að fara.“
Cornell sagði að vatninu
í kerinu hefði verið haldið köldu á leiðinni til
þess að hvalnum yrði ekki of heitt. Keikó
hefði sofið mestan hluta leiðarinnar. Koman
hingað hefði verið með svipuðu móti og til
Newport í Oregon á sínum tíma. Þá hefði
Keikó fyrst skoðað laugina og leitað síðan að
þjálfara til að fá mat. Sá munur væri þó á að
þá hefði Keikó verið illa á sig kominn, en nú
væri hann við góða heilsu. Allir vöðvar virt-
ust í lagi eftir flutninginn.
Erfitt með að átta sig
á nýjum aðstæðum
Að sögn dýralæknisins fór Keikó þegar
að gefa frá sér bergmálshljóð þegar út í
laugina var komið. Hann ætti hins vegar ör-
ugglega erfitt með að átta sig á aðstæðum
eftir að hafa verið í prísund hátt í tvo ára-
tugi. Nú þyrfti hann að venja sig við það að
í umhverfi hans væru klettar, grjót og sand-
ur, en engir veggir. Spurningin væri hvort
smátt og smátt rifjaðist upp fyrir hvalnum
það umhverfi, sem hann var í fyrir flutning-
inn.
Cornell átti von á því að næstu dögum yrði
varið til að koma á sambandi að nýju milli
Keikós og þjálfara hans, sem nokkrir hafa
verið hér á Islandi undanfarið. Einnig yrði
mikið hugað að mataræði hans.
A næstunni væri ráðgert að gera rann-
sóknir svo unnt væri að meta það hvort
sleppa mætti Keikó í Klettsvíkinni og athuga
hvort hann myndi éta villtan fisk þar, til
dæmis loðnu.
Ratliffe kvaðst einnig vonast til þess að
sleppa mætti Keikó í víkinni. Að hans sögn á
að notast við tvær myndavélar, sem beita má
í myrkri til að taka myndir neðansjávar af
kvínni og hvalnum. Þá verði nokkrum bátum
af staðnum leyft að sigla með fólk í námunda
við kvína til að skoða Keikó.
Hann nefndi einnig Rannsóknarsetur Há-
skólans í Vestmannaeyjum og þau gögn, sem
væru á alnetinu. Hins vegar myndi Keikó-
stofnunin ekki hafa afskipti af ferðamálum,
nema með þeim hætti að vinna með og hjálpa
Vestmanneyingum. Hann sagði að umönnun
Keikós væri fjárhagslega tryggð.
Sýn Þorsteins að þakka
Þorsteinn I. Sigfússon prófessor við
fræðasetrið steig upp í pontu og sagði nokk-
ur orð um starfsemi þess og þegar hann
hafði lokið máli sínu sagði Ratliffe að það
væri fyrst og fremst „sýn þessa manns að
þakka að Keikó var fluttur til Vestmanna-
eyja“.
„Hefði ég spádómsgáfu væri ég ríkur mað-
ur,“ sagði Cornell þegar hann var spurður
hvort hann gæti sagt til um það hvenær
hægt yrði að sleppa Keikó lausum, en bætti
síðan við: „Ef Keikó verður sleppt verður
það að gerast á næstu tveimur árum. Gerist
það hins vegar ekki vildi ég sýnu fremur að
hann væri hér vegna þess að hér er hann í
mjög örvandi umhverfi. Einnig gæti hann
rekist á aðra háhyrninga."
Comell kvaðst ekki telja að Keikó væi'i illa
við net á borð við það, sem væri í kvínni.
Craig 0. McCaw er formaður Keikó-stofn-
unarinnar og um leið einn helsti velunnari
hennar. Hann sagði að draumar gætu ræst,
jafnvel ólíklegustu draumar eins og nú hefði
gerst.
MeCaw sagði að háhymingar væra gáfað-
ar skepnur. Við deildum með þeim jörðinni
og framtíð þeirra væri samtvinnuð okkar
framtíð.
McCaw er auðkýfingur frá Washington-
ríki, sem liggur að Oregon. Hann var spurð-
ur hvað hann hefði presónulega lagt af
mörkum til Keikó-stofnunarinnar. Hann
sagði að það væri erfitt að meta það, en það
væru sennilega rúmlega fjórar milljónir
dollara. Þetta mál snerist hins vegar um
meira en Keikó; hér væri um að ræða
ástand hafsins og framtíð okkar. Því meira
sem við gætum komist að um framtíðina
þeim mun betra.
Hann sagði að vissulega væra mörg mál,
sem leggja mætti lið, í heiminum. Hann hefði
hins vegar ákveðið að styðja þennan málstað,
meðal annars fyrir bömin, sem hefðu haldið
að Keikó hefði fengið frelsi í kvikmyndinni
Frelsum Willy þegar raunin var önnur. En
hann gæti alveg hugsað sér að leggja öðrum
málum lið síðar.
MaCaw sagði að vissulega mætti að
nokkra Ieyti líta á þetta sem tilraun til að
friða samviskuna og láta sér líða vel án þess í
raun að gera gagn.
Rekum ekki alþjóðlega
hvalabjörgunarmiðstöð
„Ég hafði ákveðnar efasemdir, en þeim
var svarað um leið og ég sá Keikó í kvínni,"
sagði hann. „Og nú líður mér vel. Margir
sögðu að við ættum ekki að gera þetta, en við
eram ekki að reyna að efna til rifrildis eða
heimspekiþrætu. Fólk getur sjálft gert upp
hug sinn, en við viljum gera fólki Ijóst hvað
er mögulegt.“
Hann sagði að menn gætu barist fyrir
ýmsu, en hann hefði orðið að velja málstað,
sem félli að samvisku hans. Hann vildi einnig
fylgja öðrum hlutum eftir, en það biði betri
tíma.
McCaw var spurður hvort vænta mætti
þess að fleiri háhyrningar fetuðu í fótspor
Keikós.
„Ef í ljós kemur að rétt var að gera þetta
fyrir Keikó gæti verið að við myndum gera
það,“ sagði McCaw. „En við rekum ekki al-
þjóðlega hvalabjörgunarmiðstöð.“