Morgunblaðið - 05.01.1999, Side 52

I
ÞRIÐJUDAGUR 5. JANÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
*
JONAS
BJARNASON
+ Jónas Bjamason
fæddist í Hafn-
arfirði 16.11. 1922.
Hann lést á heimili
sínu að Kirkjuvegi 4
í Hafnarfirði að-
faranótt 26. desem-
ber síðastliðinn.
Foreldrar hans
vora Bjarni Snæ-
björnsson læknir í
Hafnarfirði f. 8.3.
^ 1889 d. 24.8. 1970
og Helga Jónasdótt-
ir húsmóðir og
barnakennari, f.
21.12. 1894, d. 2.6.
1989. Jónas var elstur fimm
systkina. Næstur honum var
Snæbjörn tæknifræðingur f.
1924, d. 1981, kvæntur Aslaugu
Magnúsdóttur húsmóður, f.
1924, þá Málfríður lyfjafræð-
ingur f. 1925 gift Jóni Magnúsi
Guðmundssyni bónda og fyrr-
verandi oddvita í Mosfellssveit,
þarnæst Bjarai Bjarnason f.
1926 löggiltur endurskoðandi
kvæntur Ölmu Thorarensen
húsmóður f. 1926. Yngst var
Kristjana húsmóðir f. 1928, d.
1990, eftirlifandi maki hennar
er Björn Tryggvason, f. 1924,
fyrrv. aðstoðarbankastjóri.
Jónas kvæntist Jóhönnu
Tryggvadóttur, forstjóra, f.
1925 árið 1948. Þau bjuggu aila
tíð í Hafnarfirði. Böm þeirra
eru 1) Bjami, f. 1949, heimilis-
Iæknir, kvæntur Önnu S. Guð-
mundsdóttur, f. 1949, meina-
tækni. Börn þeirra eru: Jóhanna
Bryndís, f. 1974, laganemi, Ólöf
___Kristjana, f. 1978, stúdent, Bjar-
ney Anna, f. 1984, nemi og Jónas
f. 1986, nemi. 2) Tryggvi f. 1951,
kírópraktor, kvæntur Sigur-
laugu Kristínu Hraundal, f.
1957, verslunarmanni. Böm
þeirra eru: Jóhanna, f. 1979,
menntaskólanemi, Óskar Hraun-
dai, f. 1981, menntaskólanemi og
Tryggvi Kristmar, f. 1987, nemi.
3) Helga, f. 1955, bóklialdari,
gift Snæbirni Geir Viggóssyni, f.
1952, framkvæmdastjóra. Böra
þeirra eru: Bjarai, f. 1978, stúd-
ent. Steinar, f. 1982, iðnnemi og
Jónas, f. 1985, nemi. 4) Jónas, f.
1956, doktor í líffræði, kvæntur
Eiríksínu Kristbjörgu Asgríms-
jr dóttur, f. 1960, kennara í Hafn-
arfirði. Böm þeirra eru: Guð-
björg Oddný, f.
1985, nemi, og
Helga Dagný, f.
1987, nemi. 5) Her-
dís, f. 1958, hjúkrun-
arfræðingur, gift
Brynjari Þórssyni, f.
1958, viðskiptafræð-
ingi og fjármála-
stjóra. Böra þeirra
eru Jónas Þór, f.
1986, nemi. Elísabet,
f. 1992, og Katrín, f.
1996. 6) Jóhanna
„Jonna“ Jónasdótt-
ir, f. 4.8.1964, d. 4.8.
1964. 7) Jóhanna, f.
4.8. 1964, leikari. 8) Ásgeir, f.
1971, trésmiður.
Jónas varð stúdent frá
Menntaskólanum í Reykjavík
1942, og laukjprófi frá lækna-
deild Háskóla Islands árið 1949.
Hann starfaði sem aðstoðar-
maður héraðslæknisins á Sel-
fossi árið 1949 og hérðaðslækn-
isins í Hafnarfirði sama ár. Árið
1950 varð hann aðstoðarlæknir
á fæðingardeild Landsspítalans
fram til ársins 1952. Þá fór
hann í framhaldsnám til Banda-
rikjanna og vann við kvensjúk-
dóma- og fæðingardeild The
Swedisli Hospital í Minneapolis
í Minnesota í tvö ár. Á þeim
tíma var hann einnig um tíma
við Northwestern University
Hospital í St Pauls. Auk þess
tók hann þátt í námskeiðum við
Cook County Hospital í
Chicago. Hann var starfandi
læknir í Hafnarfirði og Reykja-
vík á áranum 1954-6 en frá
1957 var hann yfirlæknir á St.
Jósefsspítala í Hafnarfirði til
1992. Hann stofnaði Læknastöð-
ina í Glæsibæ í Álfheimum.
Hann var formaður Krabba-
meinsfélags Hafnarfjarðar um
árabil. Þá var hann einnig um
tíma formaður Júdódeildar Ár-
manns og einn af stofnendum
Heilsuræktarinnar í Glæsibæ.
Frú Vigdís Finnbogadóttir,
fyrrverandi forseti sæmdi Jónas
riddarakrossi hinnar íslensku
fálkaorðu 1993 fyrir störf að
heilbrigðismálum.
Utför Jónasar Bjarnasonar
fer fram frá Víðistaðakirkju í
Hafnarfírði í dag, þriðudaginn
5. janúar, og hefst athöfnin kl.
13.30.
Takk fyrir:
Að fá að njóta ástar þinnar, hlýju
og umhyggju.
Að fá að læra af þér virðingu fyr-
ir manninum og lífinu.
Að vera vinur minn og félagi.
Hógværð þína og lítillæti.
Visku þína og dómgreind.
Andlegan styrk.
Þann eiginleika að dæma aldrei
aðra, heldur frekar leiðbeina.
Að alltaf gat ég leitað til þín með
mín vandamál og fengið góð ráð.
Að fá að geyma í minningum
mínum hlýjan föðurfaðm.
** Að hugga mig og styrkja þegar
mér leið illa.
Að láta mig aldrei finna fyrir því
að þú hefðir aldrei tíma eða þrek til
að tala við mig, þrátt fyrir mikið
annríki á spítalanum og í vinnunni.
Að uppgötva mikilvægi fjölskyld-
unnar og gildi hennar.
Að kenna mér að meta friðhelgi
heimilislífs.
Að hafa tekið á móti börnunum
okkar Binna.
Að hafa verið læknir minn.
Að láta mig finna fyrir lífsgleði
g og kenna mér að miðla því til ann-
arra.
Að hafa treyst mér og borið virð-
ingu fyrir mér sem hjúkrunarfræð-
ingi og hafa fengið að hjúkra þér í
veikindum þínum.
Að láta mig vita að raunir lífsins
er til að sigrast á og nýta til þroska,
ekki til stöðnunar.
k Að láta mig, börnin okkar og
Binna vita að þú ert ávallt nálægur,
þrátt fyrir nú annað og ríkara til-
verustig í dag.
Elsku pabbi að vera þú, þá nú og
ætíð.
Takk, þín dóttir,
Dísa.
Ég datt í lukkupottinn, þegar ég
fæddist og við pabbi urðum sam-
ferðamenn. Á þeim tíma gat maður
ekki valið sér foreldra frekar en í
dag, en ég var heppinn. Hvað er
annars hægt að segja um föður,
sem var Ijúfur, nærgætinn, þolin-
móður og jákvæður. Með hæglátu
fasi sínu, yfirvegun og hlýlegu brosi
hafði hann þau áhrif á umhverfí sitt,
að auðvelt var að finna fyrir hlýj-
unni, öryggiskenndinni og þeim
trausta bakhjarli, sem hann var. Og
svo skipti hann aldrei skapi. E.t.v.
var það veikleiki hans að vera of
góður í sér, of mikill friðarsinni,
sem hataði að eiga í útistöðum við
nokkurn mann. Fyrir vikið var
hann elskaður, dáður og virtur.
Ég man lítið eftir fyrstu árunum
heima á Kirkjuvegi 4 öðru vísi en að
pabbi væri alltaf í vinnunni. Þegar
fram liðu stundir varð mér ljóst, að
vinnuþrek mannsins var með ein-
dæmum mikið. Venjulegur vinnu-
dagur hófst fyrir allar aldh- á St.
Jósefsspítala með uppskurði eða
annars konar aðgerð. Síðan var
geyst heim í hádeginu, koss handa
mömmu og glas af ávaxtasafa tekið
á hlaupum, henzt út í bfl og inn á
læknastofu í Reykjavík, þar sem
MINNINGAR
tekið var á móti u.þ.b. 30 sjúkling-
um þann daginn. Heim kom hann
um kvöldmatarleytið, gjarnan á
bakvakt íyrir spítalann, og fór
snemma í háttinn til að geta mætt
nýjum vinnudegi. Ég er anzi
hræddur um að staðlaðar vinnu-
tímareglur frá Brússel hefðu aldrei
passað fýrir Jónas Bjai-nason,
hvorki íyrr né síðar. Ekki verður
annað séð en læknisstarfið hafi leik-
ið í höndum hans. Sjúklingarnir
dáðu hann upp til hópa og hafa
margir hverjir tjáð mér í seinni tíð,
að það hafi verið manneskjan í
lækninum Jónasi, sem hreif hvað
mest. Hann virtist alltaf geta gefið
sjúklingunum nægan tíma, hlustaði
og huggaði.
Þrátt fyrir gífurlegt vinnuálag
fór aldrei milli mála að æðsta tak-
mark pabba var að búa fjölskyldu
sinni öruggt skjól og gott heimili.
Það er auðvelt að vitna um, að þar
var aldrei hægt að hugsa sér neitt
betra.
Hin seinni ár lýsa bezt æðrulaus-
um manni, sem bar hvorki tilfinn-
ingar sínar né þrautir á torg. Þegar
heilsu hans hrakaði á liðnu hausti
var hann reiðubúinn að berjast,
þótt við ofurefli væri að etja og hon-
um væri það fyllilega ljóst. Mér er
til efs að þægilegri sjúklingur hafi
verið til og það var svo auðvelt að
finna fyrir þakklæti hans út af sér-
hverju smáatriði, sem gert var fyrir
hann. Þegar ljóst var að hverju
stefndi var það honum kappsmál að
komast heim á Kirkjuveg. Það var
fóður mínum ómetanlegt og fyllti
hann þakklæti, þegar honum var
gert kleift fársjúkum að útskrifast
til síns heima nokkrum vikum áður
en kallið kom. Það hefði aldrei tek-
izt, ef ekki hefði komið til frábær
umönnun Heimahlynningar
Krabbameinsfélagsins og aðstoð
Sigrúnar svo fátt eitt sé nefnt.
Pabbi kvaddi þennan heim með
stæl. Það kom aldrei annað til
greina í hans huga er nær dró jól-
um en að hafa jólaboð á jóladag,
fyrir börn sín, tengdabörn og
barnabörn að Kirkjuvegi 4 eins og
öll hin árin. Hann pantaði sjálfur
tvo kalkúna eins og venjulega hjá
Fríðu systur sinni og Jóni á Reykj-
um, enda von á 28 manns í matinn.
Síðan var eldað og allt það bezta
tínt til. Eini munurinn í ár frá fyrri
ánim var sá að nú lá heimilisfaðir-
inn dauðvona í rúmi sínu í stofunni í
faðmi fjölskyldunnar. Þennan jóla-
dag héldust í hendur á Kirkjuvegi 4
gleði jólahátíðarinnar og sorgin,
sem fylgir yfirvofandi viðskilnaði
ástvinar. Þegar fólk fór að tygja sig
til heimferðar að kvöldi jóladags
hrakaði pabba skyndilega og
nokkrum klukkustundum síðai- var
hann allur, umvafinn sínum kær-
ustu. Hann hélt sitt jólaboð og
kvaddi svo. Magnaðri kveðjustund
er tæpast hægt að hugsa sér.
Fjölskylda mín stendur í ómetan-
legri þakkarskuld við alla aðila, sem
gerðu pabba kleift að dvelja heima
fram í andlátið.
Hvfl í friði, elsku pabbi, og þakka
þér fyrir allt.
Bjarni.
Nú þegar komið er að leiðarlok-
um hjá mínum kæra tengdaföður
Jónasi Bjarnasyni er erfitt að setj-
ast niður til að rita minningarorðin.
Ástæða þesss er sú að ótal endur-
minningar fylla hugann og hann
reikar víða. Það er líka erfitt að
festa eitthvað niður á blað þegai’
sorg og söknuður eru allsráðandi.
Þakklæti er mér einnig ofarlega í
huga, þakklæti fyrir að hafa fengið
að kynnast honum, mannkostum
hans og einstaklega ljúfri lund.
Hann lærði líklega aldrei að segja
nei. Ég kynntist honum fyinr 18 ár-
um og það fyrsta sem við gerðum
saman var að horfa á lélegan vestra
í sjónvarpinu. Hann sagði ekki
margt þessa kvöldstund, hann var
nefnilega svolítið feiminn. En ég
komst að því þetta kvöld að það var
þægilegt að þegja með honum og
hann hafði einstaklega ljúfa nær-
veru. Það er ekki hægt að þegja
með hverjum sem er en það var
gott að þegja með Jónasi. Við áttum
oft eftir að þegja saman þessi ár
sem eftir lifðu. Um helgar fór ég oft
til þeirra á efri hæðina eða yfir göt-
una eftir að við fluttum á Kirkjuveg
5. Ég fór til þess að lesa helgar-DV,
þá sat hann á sínum stað í blóma-
skálanum og las. Við heilsuðumst,
hann sagði mér hvar blaðið var eða
rétti mér það þegjandi. Ég gerðist
síðan áskrifandi að DV og sá alltaf
pínulítið eftir því og enn meir í dag.
Víð lásum og þögðum og það var
þægilegt, engar kröfur, hann Jónas
gerði ekki miklar kröfur, hvorki til
samferðamanna sinna né lífsins.
Hann var sá sem gaf af sér, lifði
fyrir vinnuna og fjölskylduna og
krafðist einskis á móti.
En hann gat líka talað og var
sögumaður mikill, hann sagði
skemmtilega írá og mér eru það
ógleymanlegar stundir sem við átt-
um mörg gamlárskvöld á umliðnum
ái-um ég og fjölskylda mín með hon-
um og Jóhönnu og stundum öðrum
úr fjölskyldunni. Þegar borðhaldi
var lokið gekk Jónas ævinlega eftir
vegi minninganna og fór að rifja
upp. Hann sagði frá atburðum og
fólki á skemmtilegan og lifandi hátt
og ég naut þessara stunda. Oft sát-
um við ein eftir meðan aðrir voru að
sýsla eða horfa á sjónvarpið, þetta
voru sérstakar og eftirminnilegar
stundir sem verða mér alltaf kærar.
Hann talaði mikið um þann tíma
sem hann var á sjó á sínum yngri
árum og hugsaði til þess tíma með
hlýju og eftirsjá. Sjórinn átti greini-
lega sterk ítök í honum og einnig
uppvaxtarárin því hann talaði um
þau með sérstakt blik í augum.
Aldrei talaði hann illa um nokkurn
mann.
Hann var mikill matmaður og á
ég eftir að sakna þess að eiga ekki
von á honum og Jóhönnu í mat fljót-
lega. Hann var einstaklega góður
kokkur og matargestur því hann
spurði réttu spurninganna um inni-
hald og krydd, hann var líka algjör-
lega hreinskilinn ef honum fannst
einhver samsetning undai-leg. Það
var gaman að gefa honum að borða
því hann kunni að sýna þakklæti.
Ég stríddi honum oft á því hvað
hann staldraði stutt við eftir mat-
inn. Hann fór alltaf rétt fyrir átta
því hann var afar sérvitur hvað við-
kom sjónvarpsfréttunum, hann
varð að horfa á þær í eigin sjón-
varpi. Ég held það hafi verið eina
sérviskan sem hann leyfði sér.
Hann var svolítið stríðinn og
hafði næmt auga og eyra fyrir
prakkaraskap og átti oft til að fífl-
ast eitthvað í manni og hafði gaman
af að segja frá alls kyns uppátækj-
um úr uppvexti sínum.
Ég gæti haldið áfram endalaust
en að lokum vil ég minnast hans
sem yndislegs persónuleika sem
vai- höfuð sinnar stórfjölskyldu,
hann veitti öryggi, var alltaf til
staðar, boðinn og búinn að hjálpa,
var rólegur, yfirvegaður og ráða-
góður. Hann var líka grallari sem
auðvelt var að gleðja.
Hann er búinn að vera nágranni
okkar í tólf ár, fyrst bjuggum við í
kjallaranum í fjögur ár og síðan
fluttum við yfir götuna á æskuheim-
ili hans sem foreldrar hans byggðu.
Tilhugsunin um að hafa hann ekki
lengur hjá okkur er þungbær og
dætur okkar Jónasar sakna afa síns
mikið en minningarnar eru dýr-
mætar og ljóslifandi og verða það
áfram. Baráttu þinni er lokið. Hvíl í
friði kæri tengdafaðir og vinur.
Eiríksína Kr. Ásgrímsdóttir.
Elsku besti afí minn, þá er komið
að kveðjustund. Við getum víst ekk-
ert að þessu gert, við ráðum víst
svo ótrúlega litlu í þessum heimi.
Afi, manstu þegar við fórum í
bæinn, þú, ég, Jóhanna systir mín
og íris frænka, og keyptum skær-
bleiku og grænu griflurnar og
gaddabelti, sem vai- þá í tísku. Þér
leist nú ekkert á þessa nýjustu
tísku, en keypti þetta engu að síður
handa okkur og mikið vorum við
lukkulegar. Afi, þú áttir svo auðvelt
með að gleðja aðra.
Ég man líka hvernig við kvödd-
umst oft á sérstakan hátt. Eftir
koss á kinnina, þá strauk ég minni
kinn við þína. Þetta var skemmti-
legast þegar þú varst ekki nýbúinn
að raka þig. Þá fann ég hvernig
skeggbroddarnir kitluðu kinnina
mína. Þetta var svona sérstakur
afakoss.
Ég man þegar þið amma gáfuð
okkrn- Jóhönnu Stiga-sleðana í jóla-
gjöf. Þetta er án efa ein minnistæð-
asta jólagjöf sem ég hef fengið.
Rosalega notuðum við þá mikið. Við
eigum þá ennþá, þeir eru niðri í
kjallara og ekki að sjá á þeim að
þeir séu orðnir meira en fimmtán
ára gamlir.
Við fórum líka stundum í sund
saman. Og oft enduðu sundferðirn-
ar í ísbúð, enda hefur fjölskyldan á
Kirkjuvegi 4 alltaf verið mikið fyrir
ís. Það var alltaf til ís hjá ykkur
ömmu. Mantu eftir því þegar amma
var einu sinni að panta ís fyrir boð á
Kirkjuveginum. Þegar amma hafði
lokið við pöntunina spurði af-
greiðslustúlkan í hvaða ísbúð ætti
að senda ísinn. Amma sagði nú bara
á Kirkjuveg 4, Hafnarfirði. Það hef-
ur stúlkunni eflaust fundist nokkuð
skrítið, en fjölskyldan átti ekki í
erfiðleikum með að klára ísinn.
Þegar ég fór síðan að hjálpa ykk-
ur ömmu í garðinum og við heimil-
isstörfin var ég svo heppin að kynn-
ast þér enn betur. Það var alltaf
jafn gaman að taka sér hvfld frá
störfum, fá sér Remi-kex, bláber
með rjóma eða annað góðgæti úr
eldhúsinu, og setjast hjá þér í
blómaskálanum. Það var svo
ánægjulegt og fræðandi að sitja
með þér, ræða við þig um daginn og
veginn og hlusta á þig tala um til-
gang lífsins, hvað væri mikilvægt í
lífinu og hvernig maður ætti að
reyna að fá sem mest út úr því.
En núna ertu farinn, elsku afi
minn. Ég þakka þér fyrir allt sem
þú hefur gefið mér. Alla jóladagana
á Kirkjuvegi 4, alla sunnudags-
morgnana sem þið amma komuð til
okkar í morgunkaffi, allar ógleym-
anlegu stundirnar, alla hvatninguna
og stuðning. Takk fyrir allt og allt.
Þeir gerast vart betri mennirnir
en þú, elsku afi minn. Hvfl í friði.
Þín
Ólöf Kristjana (Olla).
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Elsku afi minn. Nú ertu farinn og
kemur ekki aftur. Á svona tímamót-
um rifjast margt upp og allar þær
yndislegu samverustundir sem við
áttum saman streyma í gegnum
hugann.
Manstu þegar þú og amma kom-
uð alltaf á sunnudagsmorgnum eftir
sund í kaffi til okkar á Hringbraut-
ina. Þá var nú talað um allt milli
himins og jarðar. Eða sumarið sem
við frændsystkinin unnum hjá þér
og ömmu. Við komum inn í hádegis-
mat og þú sast í þínu sæti við eld-
húsborðið eða í blómaskálanum.
Það vai- oft rætt um daginn og veg-
inn. Eftir mat varstu vanur að gefa
okkur ís, sjaldan hef ég borðað jafn
marga ísa og sumarið sem við unn-
um hjá ykkur, þú sást alltaf um að
til væri nægur ís. Það varst þú sem
kenndir mér að safna frímerkjum.
Ég man eitt sinn þegar þú og amma
voruð í heimsókn. Eg sýndi þér frí-
merki sem mér hafði áskotnast. Þú
sagðir mér hvað gera þyrfti við frí-
merkið. Ég skaust upp líkt og eld-
ing og kom því í verk, hljóp niður til
að hlusta á samræður ykkar eldra
fólksins, ekki get ég nú sagt annað
en að þessar samræður hafa kennt
mér margt.
Ég minnist líka allra jólaboðanna
á Kii’kjuvegi 4 á jóladag. Þai’ varst
þú oftai’ en ekki hrókur alls fagnað-
ar og skarst kalkúninn með slíkum