Morgunblaðið - 17.02.1999, Qupperneq 12

12 MIÐVIKUDAGUR 17. FEBRÚAR 1999 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ný heilsugæslustöð fyrir Fossvog í Reykjavík opnuð í júlí Björn Bjarnason um að vilja aðild að
Morgunblaðið/RAX
BYGGING nýrrar heilsugæslustöðvar á horni Efstaleitis og Listabrautar er nú í fulluni gangi.
FLÝTT verður byggingu nýrrar
heilsugæslustöðvar á horni Efsta-
Ieitis og Listabrautar í Reykjavík
og er nú ráðgert að taka hana í
notkun í júlí á þessu ári í stað
mars á næsta ári. Samið hefur
verið við verktakann, Markhús
hf., um að flýta verkinu og fjár-
magna það til að byrja með.
Kostnaðarauki er um 2,9 milljónir
króna.
Guðmunclur Einarsson, fram-
kvæmdastjóri Heilsugæslunnar í
Reykjavík, segir löngu brýnt að
stöðin í Fossvogi, sem verið hefur
til húsa í um 300 fermetrum 1
Sjúkrahúsi Reykjavíkur, fengi
meira rými. Einnig renna yfirvöld
spítalans hýru auga til plássins
sem losnar á spítalanum þegar
heilsugæslustöðin flytur. Því hafi
stjórn Heilsugæslunnar í Reykja-
flýtt um
átta mánuði
vík kannað möguleika á að flýta
byggingunni. Segir Guðmundur
borgaryfirvöld ekki hafa treyst sér
til að aðstoða í málinu en heil-
brigðisráðuneytið hafi samþykkt
að greiða fyrrgreindan kostnaðar-
auka, tæpar 3 milljónir. Segir Guð-
mundur það bæði vegna vaxta og
aukins kostnaðar vegna hraðari
framkvæmda. Ingibjörg Pálma-
dóttir heilbrigðisráðherra og
Markús Arnason framkvæmda-
stjóri Markhúsa hf. skrifuðu undir
viðaukasanming um verkið síðast-
Iiðinn laugardag.
Nýja heilsugæslustöðin er 874
fermetrar að stærð og er arki-
tekt hennar Helgi Hjálmarsson.
Þar er aðstaða fyrir 6
heilsugæslulækna auk hjúkrunar-
fræðinga og annars starfsfólks. I
núverandi stöð eru þrír læknar.
Stöðin þjónar rúmlega 11 þúsund
íbúum. Yfirlæknir stöðvarinnar
er Katrín Fjeldsted.
Auk almeimt betri aðstöðu í nýju
stöðinni segir Guðmundur heima-
hjúkrun fyrir hverfið nú verða
færða frá Heilsuverndarstöðinni
eins og gert hafi verið í öðrum
heilsugæsluhverfum borgarinnar.
Af því hljótist ekki kostnaðarauki
því hjúkrunarfræðingar færast frá
Heilsuverndarstöðinni og í Foss-
voginn.
ÉSB en ekki sjávarútvegsstefnunni
Ber vott
um óskhyggju
BJÖRN Bjarnason menntamál-
aráðherra sagði á fundi kjördæmis-
ráðs Sjálfstæðisflokksins í Vestur-
landskjördæmi um helgina, að ósk-
hyggja setti nokkurn svip á mál
þeirra, sem teldu, að íslendingar
kynnu eða gætu fengið varanlega
undanþágu frá sjávarútvegsstefnu
Evrópusambandsins, ef sótt yrði um
aðiid.
A flokksþingi Framsóknarflokks-
ins í haust lýsti Halldór Ásgrímsson
utanrikisráðherra því yfir að hann
teldi rétt að Islendingar létu kanna
hvort við gætum fengið aðild að
ESB, en jafnframt fengið að standa
utan við sjávarútvegsstefnu sam-
bandsins. Björn vék óbeint að þess-
um yfirlýsingum á fundinum.
„Innan Sjálfstæðisflokksins ríkir
sá metnaður fyrir hönd þjóðarinnai’,
sem reynst hefur helst til heilla í
samskiptum við aðra. Forystumenn
flokksins hafa ekki heldur verið
hræddir við að taka af skarið í utan-
ríkismálum, telji þeir hagsmuni þjóð-
arinnar krefjast erfiðra ákvarðana.
Þeir hafa hins vegar aldrei alið á
óskhyggju eða látið stjórnast af
henni, þegar þjóðarhagsmuna er
gætt.
Finnst mér óskhyggja setja
nokkurn svip á málflutning þeirra,
sem gera því núna skóna, að Islend-
ingar kynnu eða gætu fengið varan-
lega undanþágu frá sjávarútvegs-
stefnu Evrópusambandsins, ef við
Samfylkingarleiðin til vinstri
sæktum um aðild að því. Þegar við
ræðum um tengsl Islands og Evr-
ópusambandsins, ber einnig að hafa
hugfast, að það mun ekki opna aðild-
ardyr sínar á næsta kjörtímabili
AIþingis.“
Björn gagnrýndi forystu Samfylk-
ingarinnar harðlega á fundinum.
Hún skyti sér undan málefnalegum
umræðum, m.a. um hvernig ætti að
fjármagna kosningastefnuna, sem
hann sagði að talið væri að kostaði
40-60 milljarða.
„Samfylkingarleiðin hefur legið til
vinstri. A sama tíma og jafnaðar-
menn um alla Evi-ópu hafa verið að
fikra sig til hægri og inn á miðjuna
gerist það hér, að þeir taka stórt
skref til vinstri. Ekki er nóg með að
þeir boði aðgerðir, sem jafngilda
stórauknum ríkisafskiptum og út-
gjöldum með skattaálögum, heldur
vekja þeir að nýju umræður um
öryggismál þjóðarinnar á úreltum
forsendum Alþýðubandalagsins. í
anda kalda stríðsins er Atlantshafs-
bandalaginu hallmælt og réttmæti
aðildar að því dregið í efa auk þess
sem dustað er rykið af gamla
slagorðinu um herinn burt. I mínum
huga era gæiur Samfylkingarinnar
við breytta stefnu í öryggis- og varn-
armálum skýrasta dæmið um það,
hve mikið ábyrgðarleysi og óraunsæi
ræður þar ferðinni,“ sagði Björn.

Skotíþróttasambandinu stefnt vegna
dóms í máli skotíþróttamanns
Urskurður felldur
úr gildi vegna van-
hæfís eins dómenda
Banaslys í umferðinni 1998 urðu 27 talsins
Skyndileg aukning
eftir jákvæða þróun
Fjöldi látinna í umferðarslysum 1989-1998
1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
UMFERÐARRÁÐ mun einbeita sér að því að auka fræðsluna um notk-
un bflbelta í ljósi hárrar tíðni banaslysa í umferðinni á síðasta ári.
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
hefur dæmt dóm dómstóls
Skotíþróttasambands íslands ógild-
an, þess efnis að ekki bæri að endur-
taka landsmót Skotíþróttasam-
bandsins 18. og 19. janúar 1997. Carl
Johan Eiríksson skotíþróttamaður
stefndi Skotíþróttasambandinu fyrir
dóminn og vann málið á fimmtudag.
Skotíþróttasambandið var ennfrem-
ur dæmt til að greiða Carli 200
þúsund krónur í málskostnað.
I niðurstöðu Héraðsdóms kemur
fram að þegar bæri að fella dóm
dómstóls Skotíþróttasambandsins
úr gildi þar sem Carl hafi haft rétt-
mæta ástæðu til að ætla að einn
dómendanna væri sér óvinveittur og
þar með gæti hann ekki litið óhlut-
drægt á málavöxtu. Fram kom í
málinu að umræddur dómandi í
dómstóli Skotíþróttasambandsins
bar þá tillögu upp á stjórnarfundi í
Skotfélagi Reykjavíkur hinn 6.
nóvember 1986 að Carli yrði vikið úr
félaginu og til vara að hann yrði vítt-
ur á framhaldsaðalfundi. Þótti óum-
deilt að tillagan leiddi til þess að
Carh var vikið úr félaginu.
Meinuð þátttaka á landsmóti
Málavextir vora þeir að Carl
ákvað að flytja keppnisrétt sinn frá
Ungmennafélaginu Aftureldingu yf-
ir í Skotfélag Reykjavíkur í júlí
1996. Félagaskiptum var hafnað af
Skotfélaginu af þeirri ástæðu að til-
kynning um skuldlausa stöðu við
Aftureldingu hefði ekki borist og að
Skotfélagið hefði ekki tilkynnt
félagaskiptin. Skotfélagið greindi
Carli ennfremur frá því nokkrum
vikum síðar, að það væri ákvörðun
stjórnar félagsins að Carl keppti
ekki fyrir það. Vegna óvissu um
hvar Carl hefði keppnisrétt tilkynnti
hahn þátttöku á landsmót
Skotíþróttasambands íslands, sem
halda átti 18. og 19. janúar 1997, fyr-
ir fleiri en eitt félag. Þegar hann
mætti á keppnisstað var honum
meinuð þátttaka. Carl kærði synjun-
ina til Héraðsdómstóls UMSK 20.
janúar og með dómi dómstólsins var
lagt að Skotíþróttasambandinu að
endurtaka mótið. Skotíþróttasam-
bandið áfrýjaði niðurstöðunni til
dómstóls Skotíþróttasambandsins
þar sem hinum áfrýjaða dómi var
hrundið. Carl skaut þá málinu til
dómstóls réttargæslustefnda, sem
komst að þeirri niðurstöðu að með-
ferð málsins fyrir dómstóli
Skotíþróttasambandsins skyldi vera
ómerk og var málinu vísað þangað
aftur til löglegrar meðferðar og
dómsálagningar að nýju því Carli
hafði ekki verið gefinn kostur á að
koma sjónarmiðum sínum að fyrir
dómstóli Skotíþróttasambandsins.
Með bréfi dómstóls Skotíþróttasam-
bandsins 17. september 1997 var
Carli gefinn kostur á að koma sínum
sjónarmiðum að. Dómur var síðan
kveðinn upp 19. janúar 1998 og var
niðurstaða hans sú sama og í hinum
íyrra dómi. Carl áfrýjaði dóminum
til réttargæslustefnda, sem vísaði
málinu frá 23. febrúar á þeirri for-
sendu að það ætti ekki efnislega
undir dóminn þar sem það varðaði
ekki almenna hagsmuni íþrótta-
hreyfingarinnar.
Héraðsdómur lítur svo á að skipa
verði nýjan dóm í máli Carls fyrir
áfrýjunardómstóli Skotíþróttasam-
bandsins, en telur að ekki séu efni til
að fallast á kröfu Carls um endur-
tekningu landsmótanna 18. og 19.
janúar.
Á SÍÐASTA ári létust 27 manns í
umferðarslysum á Islandi og telst
árið 1998 með versta móti í saman-
burði við fyrri ár. Fara þarf aftur til
ársins 1989 til að fínna hærri tíðni,
en þá létust 28 manns í umferðar-
slysum og árið 1988 einum fleiri. Þá
þarf að leita allt aftur til ársins 1977
til að finna enn hærri tíðni, en þá
létust 37 manns.
Af þeim 27 sem létust á síðasta ári
voru 16 ökumenn og 7 farþegar, en
gangandi vegfarendur vora 3 og
einn sem féll út úr bifreið. Lang-
flestir hinna látnu voru á aldrinum
15-64 ára eða 21 og karlar vora í
meirihluta. Sé nánar litið á þessa
tölu kemur í ljós að 10 þeirra sem
létust voru á aldrinum 15-24 ára og
11 á aldrinum 25-64 ára. Fjórir vora
þá yfir 64 ára aldri og tveir undir 15
ára aldri.
Sé litið á þau 23 banatilfelli sem
eiga við ökumenn eða farþega í bif-
reiðum kemur í ljós að í 15 skipti
vora bílbelti ekki notuð.
Allt önnur tala ef bflbelti
hefðu verið notuð
„Ef þetta fólk hefði allt verið í
beltum, væri þessi tala allt önnur,“
segir Óli H. Þórðarsonn fram-
kvæmdastjóri Umferðarráðs. Hann
segir að hin háa tíðni banaslysa í um-
ferðinni 1998 hafi valdið miklum von-
brigðum því þróunin hafi verið niður
á við undanfarin ár. „Skýringarnar
era margslungnar og aukningin er
það mikil að hún er fyrir utan öll
skekkjumörk þannig að ekki er hægt
að segja að munurinn sé lítill milli
ára. Hvert slys vegur gríðarlega
mikið í íslenskri tölfræði. Þess ber
líka að geta að tölur um umferðar-
slys hækka við þennslu í þjóðfélög-
um. Það er klárt að í fyrra var miklu
meiri umferð í landinu í heild vegna
bættrar efnahagsafkomu. í þessu
era samt margslungnar tilviljanir og
því getum við ekki sagt að það sé
einungis einn ákvarðandi þáttur sem
skiptir höfuðmáli ef beltin era und-
anskilin. Það er því ekki hægt að
setja fræðsluna í neinn ákveðinn far-
veg að öðra leyti en því að við mun-
um auka fræðsluna mjög um notkun
bflbeltanna. Það er það sem upp úr
þessu öllu stendur.“
Óli bendir á að læknar og hjúkr-
unarfólk hefur náð miklum árangri í
að bjarga mannslífum eftir alvarleg
slys og varla sé saman að jafna
ástandinu nú og fyrir rúmum 25 ár-
um. „Maður, sem slasaðist alvarlega
í umferðarslysi þá átti miklu minni
lífslíkur en sá sem slasast alvarlega í
dag því læknar og hjúkranarlið hef-
ur miklu meiri tækjabúnaði yfir að
ráða til að bjarga fólki og svo er
þekkingin alltaf að aukast."
Það sem af er þessu ári hafa fimm
látist í umferðarslysum, þar af fjórir
í bifreiðum og einn í dráttarvél.
Haldið var norrænt umferðar-
slysaþing í Reykjavík 27. ágúst á
síðasta ári þar sem Ragnar Árna-
son prófessor sagði m.a. í erindi
sínu að í samanburði við nágranna-
löndin væri fjöldi látinna í um-
ferðinni á fslandi svipaður og í
Noregi og Svíþjóð eða 8 manns á
hverja 100 þúsund íbúa. í Dan-
mörku og Finnlandi er fjöldinn
heldur meiri eða 11 á hverja 100
þúsund íbúa. Á íslandi eru fjögur
umferðarslys á hverja þúsund íbúa
en tvö á Norðurlöndunum og
skýrist munurinn e.t.v. af mismun-
andi skráningu.
Heildarkostnaður vegna umferðai’-
slysa er á bilinu 2,7 til 3,8% af lands-
framleiðslu, sem áætla má að séu á
bilinu 15 til 18 milljarðar ki’óna.