Morgunblaðið - 11.05.1999, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 11. MAÍ 1999 D 5
ALÞINGISKOSNINGAR
sjá Samfylking-
una í heild fá
betri útkomu en
miðað við útkomu
hennar á lands-
vísu getum við
unað vel við okk-
ar hlut hér. Aðal-
baráttumál okkar
var að ná inn
tveimur mönnum og það tókst,"
segir Jóhann Ársælsson sem skip-
aði fyrsta sætið á lista Samfylking-
arinnar í Vesturlandskjördæmi.
Jóhann er í hópi nýrra þing-
manna sem taka sér sæti á Alþingi
á næsta löggjafarþingi. Eftir úrslit
kosninganna er Jóhann orðinn
þriðji þingmaður Vesturlandskjör-
dæmis. Hann sat á þingi fyrir Al-
þýðubandalagið í sama kjördæmi
1991 til 1995.
Hann segir aðspurður að það sem
upp úr standi að lokinni kosninga-
baráttunni sé það að skapað hafi
verið nýtt stjórnmálaafl í íslenskum
stjórnmálum og sú hugsun sem
fylgt hafi samfylkingarmönnum í
gegnum baráttuna hafi lotið að því
að hér væri komið upphafið að
framtíðarafli í íslenskum stjórnmál-
um.
„Þótt mönnum hafi ekki gengið
eins og þá langaði til tel ég að þetta
hafi tekist í aðalatriðum og menn
þurfi bara meiri tíma til að slípa
þetta saman og gera þetta að sam-
stæðri heild. Það verður farið í það
og ég heyri að menn eru mjög
áhugasamir um að fara að vinna
framhaldið strax," segir Jóhann.
Um væntanleg þingstörf sín segir
Jóhann að hann muni m.a. leggja
kraftana í að vinna í þeirri sjávarút-
vegsumræðu sem hann telur að
muni verða fyrirferðarmikil á næsta
þingi. „Síðan hef ég mikinn áhuga á
menntamálum úti á landsbyggðinni
og mig langar til þess að gera eitt-
hvað sem gæti hjálpað til í kringum
það og svo eru ýmis atvinnumál sem
mig langar líka til að liðka fyrir."
Asta Möller
Hlakka til
að vinna
að góðum
málum
„ÉG HELD að
góð útkoma Sjálf-
stæðisflokksins
almennt sé því að
þakka að fólk mat
flokkinn af stöðu
mála undanfarin
tvð kjörtímabil. I
kosningabarátt-
unni höfum við
rætt hvað flokkurinn stendur fyrir
og ég heyri að fólk er tilbúið að
eigna honum árangurinn," segir
Asta Möller nýkjörinn þingmaður
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
Það er ekki síst aukið fylgi Sjálf-
stæðisflokksins meðal kvenna og
eldri borgara, sem Ástu þykir at-
hyglisvert. „Hjá þessum tveimur
hópum er greinilegt að Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur unnið á," segir
Ásta. „Það er ljóst að flokkurinn
þótti að mati kvenna veita trúverð-
ugt svar við þeirri gagnrýni að hann
veitti konum ekki brautargengi."
Asta segist heldur ekki hrædd við
að halda því fram að konur kjósi ör-
yggi og kunni því að meta þann
efnahagsstöðugleika, sem Sjálf-
stæðisflokkurinn hafi komið á.
„Bæði meðal aldraðra og kvenna
náðum við í gegn. Sjálfstæðisflokk-
urinn bað um dóm og fékk hann."
Um niðurstöðurnar almennt segir
Ásta að Samfylkingunni hafi mis-
tekist það ætlunarverk að sameina
alla vinstrimenn. .Annars vegar er
Samfylkingin, sem er eins og stór
jafnaðarmannaflokkur, hins vegar
vinstri grænir, sem eru eins og Al-
þýðubandalagið. Þessir tveir munu
áfram berjast um vinstra fylgið."
Ástu kemur á óvart að frjálslynd-
ir, sem gert hafi út á þröngt
r*<P Kjörsókn og atkvæði að baki þingmanna Atkvæðjað í baki hvers " Fjöldi þingmanns kjörskrá Kjörsókn 1999 1995 1991 1987 1983 þingmanna (m.v. kjörskra)
Reykjavík 82.372 67.595 81,1% 86,0% 86,1% 89,5% 87,9% 19 4.388,0
Reykjanes 54.700 45.884 82,9% 87,6% 88,5% 89,5% 89,2% 12 4.558,3
Vesturland 9.783 8.642 87,3% 89,0% 89,9% 88,9% 88,3% 5 1.956,6
Vestfirðir 5.699 4.951 85,9% 88,1% 87,9% 89,7% 90,9% 5 1.139,8
Norðurland vestra 6.846 6.078 87,8% 89,5% 89,7% 89,4% 85,9% 5 1.369,2
Norðurland eystra 19.017 16.073 83,5% 87,3% 86,4% 88,1% 85,6% 6 3.169,5
Austfirðir 8.652 7.399 84,5% 87,9% 88,4% 90,3% 89,1%, 5 1.730,4
Suðurland 14.456 12.809 87,6% 90,8% 91,2% 92,1% 89,3% 6 2.409,3
Allt landið/Meðaltal: 201.525 169.431 83,1% 87,3% 87,6% 89,6% 86,6% 63 3.198,8
Lélegasta kjörsókn frá 1942
KJÖRSÓKN í kosningunum var einungis 84,1%, sem er léiegasta kjörsókn á lýðveldist íiiianuni. Fara þarf aft-
ur til haustkosninganna árið 1942 til að finna Iélegri kosningaþátttöku. I síðustu alþingiskosningum var kjör-
sóknin 87,4%.
Kosningaþátttakan var lélegust á höfuðborgarsvæðinu eða 82,1% í Reykjavík og 83,9% á Reykjanesi. A
Vesturlandi var kosningaþátttakan 88,3%. Hún var 86,8% á Vestfjörðum, 88,8% á Norðurlandi vestra, 84,5%
á Norðurlandi eystra, 85,5% á Austurlandi og 88,6% á Suðurlandi.
Kosningaþátttaka í alþingiskosningum var best árið 1956 eða 91,2% og 1967 og 1974 þegar hún var 91,4%.
*\m
Kjörfylgi Sjálfstæðisflokks
í kosningum til Alþingis 1931-1999
1" ^^^t^°
Kjörfylgi Framsóknarflokks
í kosningum til Alþingis 1931-1999
óánægjufylgi, komu inn manni. Hún
segist sjá að það hljóti að vera
Framsókn ákveðið áfall að missa
tæplega 5 prósenta fylgi.
Þingsetan leggst vel í Ástu. „Það
var stuttur aðdragandi að því að ég
tæki sæti á framboðslistanum, en
ég hlakka til að fara að vinna að
góðum málum."
Guðrún Ögmundsdóttir
Samstæður
og skemmti-
legur hópur
„ÚTKOMA Sam-
fylkingarinnar
gefur ekki tilefni
til vonbrigða, því
bara það að það
tókst á skapa nýtt
stjórnmálaafl á
stuttum tíma eftir
langa meðgöngu
og heyja kosn-
ingabaráttu er sigur," segir Guðrún
Ögmundsdóttir, nýkjörinn þingmað-
ur Samfylkingarinnar í Reykjavík.
„Það má auðvitað alltaf segja að ár-
angurinn hefði getað verið enn betri
en margir bíða nú þess sem verður
eftir fjögur ár."
Ýmsir hafa haft á orði að barátta
Samfylkingarinnar hafi verið
ómarkviss en því er Guðrún ekki
samþykk. „Hins vegar má kannski
segja að við höfum haft of mikið
undir, ætlað að skýra of margt,"
segir Guðrún. „Þegar stjórnmálaafl
er skapað getur orðið áherslumunur
í málflutningnum. Það hefur hins
vegar ekki verið neinn eðlismunur."
Um úrslitin almennt segir Guð-
rún að Samfylkingin hafi ekki náð í
gegn með sín mál. „Fólk virðist hafa
haldið að það væri að kjósa yfir sig
óstöðugleika með því að kjósa okk-
ur og því kosið óbreytt ástand.
Lærdómur okkar er að við þurfum
að vera markvissari og skýrari í
málflutningi og kannski með ein-
faldari málflutning."
Aðspurð hvort tal SamfyMngar-
innar um skattahækkanir hefði
hugsanlega fælt kjósendur frá og
yerið á skjön við raunveruleikann,
þar sem erlendir jafnaðarmanna-
flokkar væru flestir búnir að leggja
slík áform á hilluna, sagði Guðrún að
Samfylkingin væri ekki endilega að
tala um skattahækkun, heldur
skattajöfnuð. „Spurningin er að end-
urskipuleggja kerfið á annan hátt."
Guðrún segist hlakka mjög til að
takast á við þingstörfin. „Það er
gríðarlega skemmtilegur og sam-
stæður hópur, sem hefur verið kos-
inn á þing fyrir Samfylkinguna."
Kolbrún Halldórsdóttir
Við erum
vinningslið
„ÞAÐ er engum |
blöðum um það
að fletta að við er-
um vinningslið,"
sagði Kolbrún
Halldórsdóttir
nýkjörinn þing-
maður Vinstri-
hreyfingarinnar -
Græns framboðs í
Reykjavík, þótt hún segist döpur yf-
ir að Kristín Halldórsdóttir skuli
ekki hafa náð kjöri.
„Markmið okkar var að koma að
nýjum sjónarmiðum og flétta saman
klassísk vinstrimál og umhverfis-
mál," segir Kolbrún. „Á tveimur
mánuðum hefur okkur tekist að
sannfæra fólk um að þessi tvö mál-
efni fari saman. Nú finnst mér að
við getum sagt að þessi blanda hafi
sigrað. Fólk er tilbúið til að trúa á
þessar grundvallaráherslur."
Kolbrún segir að í samstarfi við
nýtt fólk hafi Steingrímur J. Sigfús-
son og aðrir stjórnmálamenn úr Al-
þýðubandalaginu gengið í endurnýj-
un lífdaga og það hafi skilað sér.
„Okkur líður vel saman, með mál-
efni okkar og kjósendur og þessi
vellíðan skilar sér til kjósenda."
Um úrslitin almennt segir Kol-
brún að sigur Sjálfstæðisflokksins
dyljist ekM. ,Að hluta er fylgi þeirra
skiijanlegt eftir allt talið um góðæri
og hagvöxt, en hræðslustefna þeirra
um hvernig allt fari á verri veg í
vinstristjórn er ósanngjörn. En góð-
ærið hefur ekki skilað sér til allra og
niðurstaðan sýnir það."
Að mati Kolbrúnar styrkir sterk
staða Sjálfstæðisflokksins nauðsyn
þess að flokkur með víðsýni starfi á
þingi. „Ég vona að samstarf verði
haft að leiðarljósi í þinginu og von-
ast til að víðsýni fyrirfinnist í öllum
flokkum."
Þórunn
Sveinbjarnardóttir
Fyrirheit
um breyt-
mgar
„EG VERÐ að viðurkenna að það
eru nokkur vonbrigði að fá ekki það
fylgi sem kannan-
ir sýndu undir
lokin," segir Þór-
unn Sveinbjarn-
ardóttir, nýkjör-
inn þingmaður
Samfylkingarinn-
ar í Reykjanes-
kjördæmi.
„Það er þó mik-
ilvægara að gleðjast yfir þeim ár-
angri sem við höfum náð. Nú er
mikil vinna framundan að tryggja
og styrkja Samfylkinguna um allt
land. Það er orðin til ný stjórnmála-
hreyfmg, sú næststærsta nú og hún
ber í sér fyrirheit um meiri breyt-
ingar."
Þórunn segist ekki hafa haft tíma
til að rýna í tölur og geti því ekki
sagt neitt um ástæður þess að fylgi,
sem Samfylkingin virtist eiga í
skoðanakönnunum, skilaði sér ekki í
kosningunum. „En ég held að
hræðsluáróður stjórnarflokkanna
um skattahækkanir og óreiðu í rík-
isfjármálunum hafi náð eyrum
fólks."
Um gagnrýni á ómarkvissa bar-
áttu Samfylkingarinnar segir Þór-
unn auðvelt að vera vitur eftir á, en
vel hafi verið unnið og þó þessum
árangri náð. I sínu kjördæmi hafi
baráttan gengið vel og úr hafi orðið
sterkur og samhentur þingflqkkur
þótt það séu vonbrigði að Ágúst
Einarsson skyldi ekki komast á
þing.
„Við lærum af reynslunni," segir
Þórunn, „en það er hollast að vera
ekki með miklar yfirlýsingar og
ekki spá í hvað hefði orðið ef... Ný
kosningabarátta hefst á morgun.
Við eigum að vinna okkar vinnu vel
og dyggilega. Það kemur í okkar
hlut að ástunda alvöru stjórnarand-
stöðu og það verður þá í fyrsta
skipti í langan tíma að það verður
stór stjórnarandstöðuflokkur á
þingi."
Kristján Möller
Vonaðist
eftir
tveimur
mönnum inn
KRISTJÁN
Möller, efsti mað-
ur á lista Sam-
fylkingarinnar í
Norðurlandskjör-
dæmi vestra náði
kjöri inn á Al-
þingi í kosningun-
um og kemur inn
sem nýr þing-
maður. Hann var eini frambjóðand-
inn úr Samfylkmgunni sem náði
kjöri í kjördæminu, en Samfylking-
in vonaðist til að ná inn öðrum
manni af listanum í jöfnunarsæti, en
tapaði í fyrir Vinstrihreyfingunni -
grænu framboði í baráttunni um
sætið.
„Ég hafði það á tilfmningunni síð-
ustu vikuna, að Sjálfstæðisfiokkur-
inn yrði stærstur og þar með dytti
annar maður Framsóknarflokks út
og það jöfnunarsæti myndi þá fyll-
ast annaðhvort frá okkur eða vinstri
grænum," segir Kristján.
Það sem upp úr stendur í kosn-
ingabaráttunni að mati Kristjáns
eru heimsóknir Samfylkingarinnar
á alla þéttbýlisstaðina á Norður-
landi vestra þar sem haldnir voru
kosningafundir með nýju sniði með
söng, glensi og gamni.
„Hinir eldhressu svokölluðu Fíla-
penslar, góðir kunningjar mínir frá
Siglufirði, fóru um héraðið með okk-
ur á kvöldskemmtanir, sem voru
rosalega vel sóttar. Ég hugsa að á
þessar skemmtanir hafi komið á
sjöunda hundrað manns."
Kristján mun að eigin sögn leggja
mesta áherslu á byggðamál í þing-
störfum sínum á komandi þingi og
segir að ef ekki eigi að fara mjög illa
verði landsbyggðarþingmenn, í
hvaða flokki sem þeir standa, að
taka höndum saman og snúa vörn í