Morgunblaðið - 11.05.1999, Blaðsíða 10

10 D ÞRIÐJUDAGUR 11. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
ALt AR

fyrir hönd
Kvennalistans
ásamt þeim Mar-
gréti Frímanns-
dóttur og Sig-
hvati Björgvins-
syni og ég var í
stjóm fyrsta
þingflokks Sam-
fylkingarinnar.
Mér finnst það því mikill og gleði-
legur áfangi að króginn er fæddur
og á greinilega framtíð fyrir sér þar
sem kjósendur gerðu hann strax að
næststærsta stjórnmálaflokki
landsins,“ sagði Guðný Guðbjörns-
dóttir, fráfarandi þingmaður Sam-
fylkingarinnar.
Guðný skipaði áttunda sæti á
framboðslista Samfylkingarinnar í
Reykjavík og er ein þeirra þing-
manna sem ekki náðu endurkjöri í
kosningunum á laugardag. Guðný
kvaðst hafa tekið áttunda sætið í
vetur í kjölfar prófkjörs Samfylk-
ingarinnar í Reykjavík óháð því
hvort það yrði þingsæti eða ekki.
Hún hefði því verið búin að sjá
nokkuð lengi í hvað stefndi, „Þetta
hefði getað verið þingsæti ef við
hefðum verið með í kringum 35%
fylgi-“
Guðný segir að þó kosningaúrslit
Samfylkingarinnar séu ekki jafn
glæsileg og hún hafði vonað sé hún
sannfærð um að myndun Samfylk-
ingarinnar sé farsælt skref fyrir ís-
lensk stjómmál, fólkið í landinu og
flokkana sem að henni standa. „Ég
vona svo sannarlega að hugsjónir
Kvennalistans um kvenfrelsi og
jafnrétti skipi háan sess í starfi
Samfylkingarinnar. í nýja þing-
flokknum em níu konur eða 53%
þingmanna og konur leiddu lista í
fjóram kjördæmum. Enginn annar
þingflokkur nálgast þetta hlutfall.
Þessi staðreynd og áherslan á jafn-
réttismál í verkefnaskránni sýnir að
þetta afl hefur alla burði til að verða
öflugur málsvari jafnréttismála á
nýrri öld,“ segir hún.
Innt eftir því hvað hún ætli að
taka sér fyrir hendur segist Guðný
ætla að fylgjast áfram með starfi
Samfylkingarinnar og væntanlega
taka við fyrra starfi sínu, sem dós-
ent í uppeldisfræði við félagsvís-
indadeild Háskóla íslands, með
haustinu.
Paníel U. Árnason
Úrslitin
mikil von-
brigði
„ÞAÐ era mikil
vonbrigði að
lenda undir í
þessum slag. Það
eru líka tíðindi að
Framsóknar-
flokkurinn haldi
ekki forystu í
kjördæminu en
það var líka ljóst
að við vorum að vinna okkur upp úr
mikilli lægð í kjölfar erfiðra sveitar-
stjórnarkosninga," segir Daníel U.
Ámason, sem skipaði annað sætið á
lista Framsóknarflokksins í Norð-
urlandskjördæmi eystra, þar sem
flokkurinn fékk einn mann kjörinn.
Daníel var á tímabili kominn inn
en þegar utankjörfundaratkvæði
voru talin var hann úti. Hann kvaðst
hafa gert sér vonir um að flokkur-
inn héldi tveimur mönnum í kjör-
dæminu og úrslitin á landsvisu
væra mikið áhyggjuefni fyrir Fram-
sóknarflokkinn.
„Sagt er að samstarfsflokkar
Sjálfstæðisflokks hafí sjaldan riðið
feitum hesti frá samstarfinu og
kannski má segja að kjósendur séu
ánægðir með stjórnarmynstrið.
Þeir era að hafna vinstristjórn og
leggja áherslu á miðju- og
hægrasamstarf. Stjómin heldur
sínu óbreyttu í heildina en fylgið
rennur frekar yfir á Sjálfstæðis-
flokkinn. Það hefur einkennt kosn-
ingabaráttuna að lögð hefur verið
áhersla á formenn flokkanna í aug-
Morgunblaðið/RAX
GOTT veður var á kjördag um allt land. Engu síður var kjörsókn léleg, einkum í Reykjavík og á Reykjanesi.
lýsingum og með því er hugsanlega
verið að framkalla einhvers konar
foringjadýrkun. Þetta virtist ganga
upp hjá sjálfstæðismönnum og
vinstri grænum en okkur tókst ekki
eins vel upp. Kannski varð okkar
formaður fyrir meira mótlæti í sín-
um störfum í kosningabaráttunni en
þeir sem lögðu upp þessa kosninga-
aðferð hafa búist við,“ segir Daníel.
Kristín Halldórsdóttir
S
Ahersla
á málefni
skilaði sér
KRISTÍN Hall-
dórsdóttir, sem
var í fyrsta sæti
Vinstrihreyfing-
arinnar - græns
framboðs, kvaðst
ánægð með út-
komu sinnar
hreyfingar í kosn-
ingunum á laug-
ardag þótt það væru vonbrigði að
hún hefði ekki komist á þing sjálf.
Kristín, sem var landskjörin á
Reykjanesi fyrir Kvennalistann árið
1995 og gekk til liðs við vinstri
græna við myndun Samfylkingar-
innar, sagði að tilviljanir og fyrir-
komulag uppbótarþingsæta hefði
ráðið því að hún hefði ekki komist á
þing. Það væra vonbrigði að komast
ekki á þing, sérstaklega vegna
þeirra, sem með henni hefðu starfað
á Reykjanesi. Þetta væri fjölmennt
kjördæmi og mildll árangur hefði
náðst á skömmum tíma.
„En það var alls staðar gott fólk
[í okkar röðum], sem átti möguleika
á að komast inn,“ sagði hún. „Kosn-
ingakerfið er þannig að alltaf má
búast við þessu og maður verður að
kunna að taka því.“
Kristín kvaðst telja að árangur
hreyfingarinnar, sex þingsæti, væri
glæsilegur.
„Þetta ber vitni okkar ágætu
stefnu og góðri og vel rekinni kosn-
ingabaráttu," sagði hún. „Við lögð-
um áherslu á að fjalla um málefni og
sýna kjósendum tillitssemi og virð-
ingu í stað þess að kaffæra þá í lof-
orðum og aulýsingaskrami. Mér
virðist það hafa skilað sér mjög vel.
Fólk hafði orð á þessu og var ánægt
með hvernig við kynntum okkar
stefnu. Auðvitað bára menn saman
þessa kosti til vinstri við miðju og
þá tel ég að hafi ráðið úrslitum hvað
okkar stefna var miklu skýrari og
eindregnari í öllum málum þannig
að fólk vissi alveg að hverju það
gekk.“
Albert Eymundsson
Náðum
besta ár-
angri fyrr
og síðar
í KOSNINGUN-
UM jók Sjálf-
stæðisflokkurinn
á Austurlandi
fylgi sitt í kjör-
dæminu um 3,8
prósentustig og
fékk 26,3% at-
kvæða og einn
mann kjörinn.
Sjálfstæðismenn á Austurlandi áttu
tvo þingmenn á seinasta kjörtíma-
bili en misstu nú jöfnunarþingsætið.
Albert Eymundsson, annar maður á
lista Sjálfstæðisflokksins, sagði að
tilfinningarnar væra blendnar því
það væri óneitanlega mótsagna-
kennt þegar Sjálfstæðisflokkurinn
næði sínum besta árangri á Austur-
landi fyrr og síðar væri hann engu
að síður að tapa jöfnunarþingsæt-
inu.
„Ég er mjög sáttur við að ná
besta árangri sem Sjálfstæðisflokk-
urinn hefur náð og er einnig ánægð-
ur vegna útkomu flokksins á land-
inu. Ég var alveg viðbúinn þessu.
Ég þekki kosningalögin og hef
starfað í þessu frá því að ég var
krakki, þannig að ég vissi alltaf um
þetta happdrætti og lagði mikla
áherslu á það við mitt fólk,“ segir
Albert.
Hann segist hafa gert sér grein
fyrir því strax í vetur að framboð
Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs gæti sett strik í reikning-
inn varðandi skiptingu jöfnunar-
þingsæta.
Spurður um skýringar á þeim
fylgissveiflum sem urðu á Austur-
landi, þar sem Framsóknarflokkur-
inn tapaði umtalsverðu fylgi en
Sjálfstæðisflokkurinn sótti á, sagði
Albert það athyglisvert vegna
sterkrar stöðu Halldórs Ásgríms-
sonar á landsvísu. Það hefði einnig
bitnað á framsóknarmönnum að
Halldór hefði lítið getað sinnt kjör-
dæminu hins vegar þyrfti að hafa í
huga að Framsóknarflokkurinn
hefði aukið fylgi sitt veralega í
kosningunum 1995. „Það er einnig
athyglisvert að Sjálfstæðisflokkur-
inn bætir við sig fylgi á landsbyggð-
inni í ljósi þeirra erfiðleika sem era
í byggðamálunum," sagði Albert.
Árni Gunnarsson
Skilaboð um
annað
stjórnar-
mynstur
„í MÍNUM huga
er niðurstaða
Framsóknar-
flokksins í kosn-
ingunum skýr
skilaboð frá kjós-
endum um að
flokkurinn eigi
ekki að sitja
áfram í stjóm
með Sjálfstæðisflokknum," segir
Árni Gunnarsson annar maður á
lista Framsóknarflokksins í Norð-
urlandskjördæmi vestra. Árni tók
sæti Stefáns Guðmundssonar al-
þingismanns en náði ekki kjöri.
Um það hvort hann muni þá
leggjast gegn áframhaldandi stjóm-
arsamstarfi segist hann gera sér
grein fyrir að erfitt sé að mynda
stjórn án Framsóknar, svo hann
vilji geyma frekari yfirlýsingar, þar
til myndin skýrist.
„Vilhjálmur Egilsson vældi sig
inn,“ segir Árni um úrslitin í kjör-
dæminu. Þar hagi svo að Framsókn
verði að halda því að vera stærsti
flokkurinn til að ná inn öðram
kjörnum manni.
„Sjálfstæðisflokkurinn rak þá
stefnu að við væram öruggir, en
þeirra maður væri í fallhættu og
þessi málflutningur skilaði sér.“
Þessi málflutningur, að viðbættu al-
mennu fylgistapi Framsóknar um
allt land era að mati Áma skýring-
arnar á úrslitunum í kjördæminu,
þar sem Framsókn hefur alltaf
fengið tvo menn kjörna.
„Við töpuðum eftir ágætis vinnu í
ríkisstjórn," segir Ámi „og það er
auðvitað ekki nógu gott. Ég veit
ekki af hverju Sjálfstæðisflokkur
græðir á góðu ástandi, en við töpum
þrátt fyrir það. Almennt má þó
segja að Framsókn tapi alltaf eftir
stjórnarsamstarf við Sjálfstæðis-
flokkinn."
Hjálmar Jónsson
Ekki endi-
lega sann-
gjarnt að
skipta til
helminga
HJÁLMAR Jóns-
son, efsti maður á
lista Sjálfstæðis-
flokksins í Norð-
urlandskjördæmi
vestra, verður
fyrsti þingmaður
kjördæmisins á
næsta kjörtíma-
bili. Áður var Páll
Pétursson, 1.
þingmaður kjördæmisins. Hjálmar
segist vera mjög ánægður með
kosningaúrslit sjálfstæðismanna í
kjördæminu. Hann telur að ríkis-
stjórnarflokkarnir eigi að endur-
nýja stjómarsamstarfið en segir
ekltí endilega sanngjamt eða skyn-
samlegt að ráðuneytum verði sltípt
til helminga milli flokkanna.
„Við héldum okkar hlut og vel
það. Þetta kjördæmi er þannig sam-
an sett að það var vitað fyrirfram að
það yrði erfitt að halda okkar hlut,
vegna þess að maður hefði viljað sjá
meiri og betri breytingar í landbún-
aði en Norðurland vestra er mikið
landbúnaðarkjördæmi og á mikið
undir því. Við þurftum að koma
okkar málefnum á framfæri en mál-
efnastaðan hefur verið sterk. Við
eram líka með sterkan framboðs-
lista og nýtt fólk að töluverðu leyti,
sem kemur alls staðar að úr kjör-
dæminu og er öflugt í atvinnulífinu
á hverjum stað,“ segir Hjálmar.
Hann segir að útkoma Sjálfstæð-
isflokksins á landsvísu staðfesti að
þjóðin meti stefnu Sjálfstæðis-
flokksins og það traust sem fylgi
honum og staðfesti að sjálfstæðis-
menn séu á réttri braut.
Hjálmar er þeirrar skoðunar að
Sjálfstæðisflokkurinn og Fram-
sóknarflokkurinn eigi að ganga í
það að endumýja stjórnarsamstarf-
ið. „Ég er ekki endilega að segja að
það sé sanngjarnt eða skynsamlegt
að flokkamir hafi ráðuneytin til
helminga. Menn verða að viður-
kenna mismun á fylgi. Það er lagt
upp úr því í sambandi við nýja kjör-
dæmaskipan og kosningalöggjöf að
jafna atkvæðavægi í landinu og ég
tel eðlilegt að menn horfi líka til
þess þegar tveir flokkar mynda rík-
isstjórn að þá sé farið eitthvað eftir
fylginu," sagði hann.
Hjálmar var spurður hvort hann