Morgunblaðið - 20.06.1999, Blaðsíða 14
14 B SUNNUDAGUR 6. JÚNÍ 1999
1 -----------------------
MORGUNBLAÐIÐ
MYNDIN sem fyrst vakti
verulega athygli á hin-
um samanrekna og
búlduleita Hoskins var
ein af bestu glæpamyndum sem
Bretar hafa framleitt, „The Long
Good Friday“ eða Föstudagurinn
langi. Hún kom áhorfendum ger-
samlega á óvart m.a. hér á landi
sem grimmdarleg og óvægin bresk
mafíumynd og það var ekki síst
Bob Hoskins í hlutverki skap-
hundsins óútreiknanlega Harold
Sands, sem gerði hana bæði spenn-
andi og skemmtilega. Myndin var
gerð árið 1980 og verður því tutt-
ugu ára gömul á næsta ári en síðan
Hoskins lék í henni hefur leikferill
hans verið hinn skrautlegasti
beggja vegna Atlantshafsins.
Tilviljun réð
Á þessu tímabili hefur hann orð-
ið einn af helstu kvikmyndaleikur-
um Bretlands. Á tjaldinu er hann
grófgerður og óheflaður sem átt
hefur vel við mörg hlutverkin en
þegar einhver benti honum á að
hann gæti lært fínlegri framkomu
og hegðun sagði hann: „Hvað!
Læra að tala eins og ég tala ekki?
Vera eins og ég er ekki? Hver í
skrattanum er ég þá?“ Frægt er
upphaf leiklistarferils Hoskins en
hann mun hafa verið drukkinn þeg-
ar hann fékk sitt fyrsta hlutverk á
sviði. Hann ætlaði alls ekki að ger-
ast leikari. „Vinur minn var
spenntur fyrir áhugamannaleikhúsi
og ég fór einn daginn með honum í
leikprufu. Ég sat á bamum og beið
eftir honum á meðan hann sýndi
snilli sína og þegar hann var búinn
- hann fékk hlutverkið - komu þeir
til mín og sögðu: Jæja, þú ert næst-
ur. Svo ég fór upp á sviðið og fór
með rulluna og þeir létu mig hafa
aðalhlutverkið.“
Hoskins var nýlega heiðraður í
Bretlandi þegar Empire kvik-
myndatímaritið veitti honum
viðurkenningu fyrir fram-
lag hans til kvikmynd-
anna. Tímaritið tók við-
tal við leikarann af því
tilefni en þar kemur
fram að Föstudagur-
inn langi er að mati
blaðsins besta breska
myndin sem gerð hef-
ur verið. Hvorki
BOB Hoskins;
Hollywood er
„geðveikrahæli
heimsins".
Mjúki
harðjaxlinn
Hoskins
Breski leikarínn Bob Hoskins hefur leikið
í mörgum kyndugum myndum á tuttugu
ára ferli, góðum og slæmum, eins og ger-
ist. Arnaldur Indriðason skoðaði feril
leikarans og hvað hann hefur að segja um
leikstjórana sem hann hefur unnið með.
HOSKINS í einni af sinni bestu myndum, Mónu Lísu
meira né minna. Hoskins var m.a.
spurður að því hvort hann hafí gert
sér grein fyrir hversu áhrifamikil
og þýðingarmikil myndin ætti eftir
að verða fyrir breska kvikmynda-
gerð og hann svaraði: „Maður vissi
að hún var öðruvísi. En það er
aldrei hægt að segja fyrir um
nokkurn hlut í kvikmyndunum.
Maður veit aldrei hverjar viðtök-
urnar verða. Svo er maður kannski
að fást við eitthvað annað og -
búmm! - myndin fer á flug. Og
maður hugsar með sjálfum sér að
það hafí gerst án þess að maður
hafi nokkuð með það að gera vegna
þess að maður hefur ekkert lagt í
þetta. Maður sér mynd og hún
hverfur í fjöldann og tveimur árum
seinna er hún orðin að bestu mynd
sem gerð hefur verið og maður
hugsar með sér, hvers vegna var
hún ekki viðurkennd þegar hún var
fyrst sýnd? Kvikmyndir eiga sinn
stað og tíma. Föstudagurinn langi
átti sinn tíma og hitti á rétta
strengi, eins og Með fullri reisn.
Sjáðu bara „Blade Runner“. Pegar
hún var frumsýnd fór enginn að sjá
hana. Ári síðar náði hún fótfestu
sem ein af bestu vísíndaskáldskap-
armyndum samtímans."
Skúrkurinn Hoskins
Hlutverk skúrksins hefur löng-
um loðað við Bob Hoskins og oft
hefur verið talað um hann sem hinn
breska Joe Pesci. „Fólk heldur
alltaf að ég leiki glæpamenn en það
er ekki rétt. Hvað hef ég leikið í
mörgum myndum? Ég hef ekki
tölu á þeim og ég hef aðeins leikið
gangster í þremur þeirra og einn af
þeim var ekki einu sinni gangster
heldur bara vitleysingur.“
Hoskins er fæddur árið 1942 og
hóf að leika upp úr 1970. Hann fór
með lítil hlutverk m.a. sem sölu-
maður í sjónvarpsútgáfu af leik-
verki Dennis Potters, „Pennies
From Heaven" og eftir það var
hann ofbeldisfulli glæpaforinginn
sem sá skuggaveröldina hrynja í
kringum sig í Föstudeginum langa.
Glæpahlutverkin sópuðust að hon-
um til að byrja með; Francis Ford
Coppola flutti hann vestur um haf
og setti í Baðmullarklúbb-
inn eða „The
SEM
skúrkurinn
f Föstudeg-
inum langa
# Iátök-
jáw um við
W Kalla
W kanínu f
f Hver
' skellti
skuldiiui á
Kalla kanfnu?
HOSKINS Iék
móti Cher í
Hafmeyjunum
UR nýjustu
myndinni,
„Twenty-
FourSeven".
Cotton Club“, bi-uðlmynd sem ekk-
ert hefur spurst til síðan, og hann
lék smákrimma og góðmenni í
Mónu Lísu árið 1986; hreppti fyrir
það verðlaun sem besti leikarinn á
kvikmyndahátíðinni í Cannes og
var jafnframt útnefndur til
Óskarsverðlauna. „Ég leit aldrei á
þá mynd sem glæpamynd heldur
sem ástarsögu. Hún var um tvær
persónur sem þurftu ákaflega hvor
á annan-i að halda en komust ekki í
gegnum erfiðleikana sem mættu
þeim.“
Eftir Mónu Lísu tóku að mestu
við Hollywood-myndir; hann var í
teiknibrelluundrinu Hver skellti
skuldinni á Kalla kanínu? eða „Who
Framed Roger Rabbit?" þar sem
leikstjórinn Robert Zemeckis nýtti
hæfileika hans í hlutverki einka-
spspæjara en myndin naut gríðar-
legra vinsælda; einnig í „Sweet Li-
berty“ á mót Alan Alda ásamt öðr-
um; hann lék á mót Cher í Haf-
meyjunum eða „Mermaids" og á
móti Dustin Hoffman í Króki eða
„Hook“.
Hann var líka í verulega vondum
myndum eins og sakamálamynd-
inni „Shattered" og annarri sem
hét „Heart Condition" en náði lík-
lega botninum sem annar Mario-
bræðra í töluvuleikjamyndinni
„Super Mario Bros.“. „Hún er það
hræðilegasta sem ég hef leikið í um
dagana. Hryllingur," er haft eftir
leikaranum. Hann hefur leikið bæði
Churchill og Mussolini en líklega
er besta myndin hans frá því hann
var í Mónu Lísu lítil bresk róman-
tísk kómedía sem heitir „The
Lonley Passion of Judith Hearne"
þar sem hann fór með hlutverk
klunnalegs vonbiðils á móti Maggie
Smith. Hin síðari ár hefur minna
farið fyrir leikaranum en nýjasta
myndin hans heitir „TwentyFo-
urSeven" þar sem hann leikur lán-
lausan hnefaleikaþjálfara.
Af Spielberg og Coppola
Hann lýsti einhverntíma
Hollywood sem „geðveikrahæli
heimsins" og er spurður út í þá ein-
kunn í Empire-viðtalinu. „Ég held
að allir í þessum iðnaði séu svolítið
bilaðir. Það er ekki hægt að orða
það neitt öðruvísi, þeir era ger-
samlga ruglaðir. Þá meina ég ekki
bara leikararnir heldur allir. Ef þú
ferð til Hollywood þá er þessi geð-
bilun Guð og þér er leyft að leika
Napóleon. Það kemur ekki allt
fram á tjaldinu, það er miklu meira
sem gerist utan tjaldsins. Maður
segir eitthvað eins og: Hver í
skrattanum er þetta? og einhver
segir: Ó, þetta er húshjálpin hans
Bruce Willis.“
Hoskins hefur lagt fyrir sig leik-
stjóm og eflaust notið reynslunnar
af að hafa unnið með mönnum eins
og Oliver Stone, Steven Spielberg,
Francis Coppola og Robert Zem-
eckis. Sá síðastnefndi gaf honum
góð ráð þegar hann leikstýrði hon-
um í Kalla kanínu og Hoskins var
sjálfur að fara að leikstýra í fyrsta
skipti mynd sem heitir „The Rag-
gedy Rawney" í Tékkóslóvakíu,
sem þá var. „Ég spurði Zemeckis
að því hvernig maður færi eigin-
lega að því að leikstýra og hann
sagði: Sjáðu til, Bob, til era tvær
gerðir leikstjóra. Til eru góðir leik-
stjórar og til eru slæmir leikstjórar
og báðir geta verið bölvaðir bjánar.
Þú getur leikstýrt eða þú getur
verið bölvaður bjáni. En margir
bjánarnir hafa gert fínar bíómynd-
ir...“
Hann er spurður að því hvernig
hafi verið að starfa með
Spielberg og Coppola og
Hoskins svarar: „Steven
er alveg sérstakur. Hann
er síðastur til þess að láta
aðra finna fyrir því hver
hann er. Hann er einstak-
lega viðkunnanlegur.
Coppola er gersamlega ómeð-
vitaður um hvað er að gerast í
kringum hann. Hann er að
pæla allan tímann. Kannski
segir hann: Getum við látið
blóðið skvettast upp á þessa
kertastjaka hér? og það standa
tvö þúsund manns í kringum
hann og bíða eftir því að geta far-
ið að vinna.“