Alþýðublaðið - 12.05.1959, Blaðsíða 4
«
/££y2^ÖÖB£íMI)
Ctgelandl: Alþý'Sutlokkurinn. Ritstjórar: Benedikt Gröndal, Gísll J. Ást-
þórsson og Helgi Sæmundsson (áb). Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldl Hjálmars-
son. Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson. Auglýsingastjóri Pétur Péturs-
*on. Ritstjórnarsímar: 14901 og 14902. Auglýsingasími: 14906. Afgreiðslu-
«iml: 14900. éðsetur: Alþýðuhúsið. prentsmiðja Alþýðubl. Hverfisg. 8—10
Kosiiingarnar í sumar
ALÞINGI hefur afgreitt kjördæmamálið, og
kosningar eru ákveðnar 28. júní í sumar. Þannig
I:t.efur núverandi ríkisstjórn komið fram öllum þeim
inálum, sem hún setti á oddinn við valdatöku sína
í vetur. Það skiptir mestu máli á líðandi stund sá
X'varnarsigur, sem stöðvun dýrtíðarinnar hlýtur að
teljast. En í framtíðinni mun kjördæmabreytingin
r,.:eta mestum tíðindum. Hún tryggir aukið jafnrétti
«iiili flokka og landshluta og á að verða íslenzkum
©tjóramálum til farsældar.
Tíminn segir á sunnudag, að alþingi hafi
samþykkt afnám kjördæmanna og nú sé málið
í höndum þjóðarinnar. Þetta mun eiga að skilja
þannig, að kjördæmamálið verði ekki lengur við
fangsefni búnaðarfélaga og hreppsnefnda, þar
sem Framsóknarmenn eru í meirihlúta. Það kem
ur til kasta þjóðarinnar. Af því má sjá, hversu
tímabært offors Framsóknarflokksins hefur ver
ið eða hitt þó heldur. Allir kosningabærir íslend
ingar eiga þess kost að dæma um kjördæmamál
ið við kjörborðið 28. júní. Og nú biðlar Framsókn
arflokkurinn til kjósendanna. Hingað til hefur
þó Tíminn og málsvarar Framsóknarflokksins á
alþingi haldið því fram, að kjördæmabreytingin
væri árás á lýðræðið í landinu. Mikið að herrarn
ir í Framsóknarflokknum mundu eftir kjósend-
unum.
Sennilega verður kosningabaráttan í sumar
liörð vegna kjördæmamálsins. En hvað um það.
Kjósendur um land allt munu hlýða á málflutning
frambjóðenda og mynda sér skoðun samkvæmt
framkomnum rökum. Framsóknarflokknum er því
áreiðanlega óhætt að breyta um málflutning, ef
b.ann ætlar sér sigur í kosningunum. Staðhæfing
axnar um afnám kjördæmanna munu hrökkva
LITT hið athyglisverðasta, — asi Jónssyni frá forsætisráð- þess, að kommúnistar mundu
sem nú er að gerast í stjórn- herrastól. Hannibal og Lúð- komiast í stjórn með honum og
málaheiminum, eru hinar harð vík settust í stólana, en völd e. t. v. Alþýðuflokknum, var
Viítugu ráðstafanir, sem1 komm Finnboga Rúts náðu há- haldið þannig á spilúnum á
únistar íhafa gert til að tryggja niarki. Hann bolaði Einari Atþýðusambandisþingi, að
yfirráð sín í Alþýðubandalag- Olgeirssyni öðru sinni frá og stjórn Hermianns féll. Þjóð-
inu og vængstífa Finnhoga settist sjáífur í stöðu banka- viljinn hélt uppi harðvítugum
Rút og Hannibat Valdimars- stjóra, en hélt kommúnista- árásum á Framsókn og átti
son. Þessir viðburðir geta haft leiðtogunum í skefjum með nú að verða sú breyting á, að
YÍðtækar afleiðingar óg eiga því að aflienda þeim á silfur- skyggði fyrir sólu hj'á Finn-
sér raunar djúpar rætur. For- bakka stuðning' framsóknar boga og Hanniba]. Tími þeirra
saga þeirra er í stórum drátt- í verkalýðsfélögunum s. 1. var á þrotum.
umþessi: sumar. iStjórnarkreppan í desem-
■Alþýðubandalagið var —- iNú eru kommíúnistaleiðtog- ber varð þó mikið áfall fyrir
■ eins og margt annað — hugar- ar vanir að eiga við slíka fugla kommiúnista. Þeir höfðu mis-
fóstur. Finnboga, semi varð að sem þá Finnboga, Hannibal og reiknað dæmið herfilega og
veruleika af því, .að Hanmbal félaga. Þeir vissu og mætavel, örþrifatilraun þeirra til að
hefur allfaf haft minnimáttar- að það var umtalað mái í Al- kom-ast aftur í stjórn varð ár-
kennd gagnvart hinum mennt þýöufiokknum og Framsókn, langurslaus. Emil Jónsson taldi
aðri og. gáfaðri bróður sínum. a§ Hermann og Finnbogi ættu ekkert á því að byggja, þótt
— Árangúr bandalagsins í að bola komnnúnistum út úr þeir lofuðu hverju, semi lofa
kosningunum varð mjög góður Alþýðúbandálaginu, einangra þurfti, ef þeir aðeins fengju
og aðstað Finnb.oga: gagnvárt þá og haldai fylginu tryggu við að kom'ast aftur í stjóm.
kommúnistáleiðtogunumi stór- Alþýðuíbandalagið, senn þeir
batnaði. Iiann varð hetja dags mundú ,þá ráða einir. Þarf w
ins, ekki .sízt af því að ÁÍþýðu- enginn að efast um, að þeir .í\OMMÚNISTAR voru nú ó-
bandalagið hafði hindrað þing Einar, ‘Brynjólfur, Kristinn. þægilega einangraðir í pólitík
meirihluta Alþýðuflokksins og Andrésson -og nánustu liðs- inni, og taldi Einar Olgeirsson
Framsóknar menn þeirra byrjuðu snemma af þeim sökum og fleirum rétt
Næsta skref Finnboga var að hugsa um gagnleik. af þeim að taka þátt í af-
aS vinna að myndun vinstri- greiðslu kjördæhtaÐmálsins,—
stjórnárinnar. Kommúnistar C sexn Þeim var raunar ómögu-
vildu allt til vinna að ikdm- iYRSTU viðbrögð kömmún- "legt með öl'lu að beita sér á
- ast í stjórn og Iétú sér vel ista voru ands'Dyrna gegn móti. En Finnbogi Rútui' Valdi
líka, að hið nána samband, biargráðúnumi í fvrravor. —• ntarsson hegðaði sér einkenni-
sem lengi hefur verið og er Síðan korh Brvniótfur aftur lega. Ha-nn vildi sýnilega ekki
ean milli Finnboga og Her- fram á siónarsviðið í Sósíal- viðurkenna, að hann væri sigr
manns Jónassonar, vœri not- istáfélaginu og Ingi R. Helgai- aður og hans tími liðinn. Hann
að við myndun stjórnarinn- son, frarnikvæmidaPtjóri Sósí- tók upp harða andstöðu gegn
ar. Hins vegar létu kommún- alistáflokksins, fór hverja kjördæmamálinu. og hófst nú
istar Finnbóga léika þannig á ferðina á fs»tur ainnarri »ustur barátta innan Allþýðubandia-
sig, að hainn beitti Hermanni fyrir tjald. Vélin va-r að kom- lagsins, sem stóð í margar vik
fyrir sig til að fyrirbyggja, a«t í eang. ov var nú beðíð ur og var höfuðorsök þess, hve
að Eihar Olgeirsson yrði ráð- t^kifæris tii frekari aðgérða. samningar um málið gengu
herra, á svipaðanhátt og Her Einar tók nð auka samband seint.
mann einu sinni bolaði Jón- sitt við Óláf Tors, og í trausti Framhald á 10. síðu.
vikammt. íslendingar eru svo vanir breytingum til
Mns stærra og betra, að þeir láta ekki fullyrðing-
&r um ágæti hins smáa blekkja sér sýn. Og þeir
munu vissulega komast að raun um þá eigingirni
Framsóknarflokksins að vilja njóta óeðlilegra for-
réttinda í þjóðfélaginu. Sú tilætlunarsemi er naum
&st sigurstrangleg. Framsóknarflokkurinn er ekk-
•ert of góður að keppa við hina flokkana á jafnrétt
isgrundvelli. Þess vegna er kjördæmabreytingin
ekkert ofríki og því síður árás á lýðræðið. Hún er
tákn þess tíma, sem þolir ekki gömul sérréttindi,
en vill jafnrétti. Og sú stefna mun sannarlega sigra
í kosningunum á komandi sumri.
Dráttarvextir falla á söluskatt og útflutning 1959, svo
og farmiða og iðgialdaskatt samkv. 40. — 42. gr. laga
nr. 33 frá 1958, fyrir 1. ársfiórðung 1959, svo og van
•ýVeiddan söluskatt eldri ára, hafi gjöld þessi ekki ver
ið greidd í síðasta lagi 15. þ. m.
Að þeim tíma liðnum verður stöðvaður án frekari að
vörunar atvinnuriekstur þeirra, sem eio'i hafa þá skil
að gjöldunum. *
Reykjavík, 11, maí 1959.
Tollstjóraskrifstofan, Arnarhvoli.
:k Fjárgatan réði skipulag
inu.
★ Taflborð á Arnarhóli.
★ Á að láta undan blindri
hvöt.
★ Fólk er stundum eins
og börn.
MÉR ER SAGT, að ástæðan
fyrir því hversu hornið á Tún-
götu, Kirkjustræti og Aðalstræti
ér skakkt og óþægilegt fyrir um
ferðina eins og hún er orðin,
sé sú, að þarna hafi verið fjár-
gata í fyrndinni. Fjárgatan var
látin ráða þegar göturnar voru
gerðar — og sára litlu breytt
síðan. Vitanlega er öllum orð-
ið Ijóst fyrir löngu, að þetta er
ákaflega óheppilegt og ,að horn
ið þarna er alls ekki í samræmi
við þá umferðatækni, sem nú er
komin upp.
VITANLEGA dreymdf engan
í þá daga um það, að vélknúin
farartæki myndu þjóta eftir göt
unum, að fé, hestar og kýr, —
myndu hverfa úr svip bæjarins
— og að vegfarendur væru í stöð
a n n es
o r n i n u
ugri Mfshættu ef þeir færu út
fyrir hússins dyr. — En sams-
konar ástand sjáum við mjög
víða í Reykjavík. Þrátt fyrir alls
konar sérfræðinga, þrátt fyrir
það, að við getum nokkurn veg-
inn gert okkur grein fyrir því
hvernig umferðatæknin muni
verða, verða okkur sömu mistök
in á. Eitt gleggsta dæmið um
þetta er byggingin fyrir enda
Austurstrætiis: Morgunblaðshöll-
in:
ÞEGAR ég gekk um Arnar-
hólstún fyrir nokkru og skoðaði
framkvæmdirnar þar fór ég að
hugsa um þetta. Þarna eru sér-
fræðingarnir að láta undan
blindri hvöt vegfarenda. Áður
var nokkurn veginn búið að
skipuleggja Arnarhólstún. Þar
var komin tíguleg myndastytta,
bekkir, götur, tré og blóm. En
jafnóðum og forystumennirnir
skipulögðu og byggðu, braut al-
menningur niður. Trén hurfu,
þau fengu ekki að lifa. Blómin
voru í hersböndum. Myndastyttu
og bekkjum tókst fólki ekki að
vinna á þrátt fyrir ítrekaðar til-
raunir og mikinn dugnað. Eii
smábekkina tókst að skemma —
og þó höfðu varðmennirnir vak-
andi auga með því, að það yrði
ekki gert.
OG FÓLK bjó til sínar fjár-
götur á hólnum, labbaði blint
áfram með hausinn niðri í klofi
og að lokum sáu forystumenn-
irnir sitt óvænna, og fóru að
breyta fjárgötum blindingjanna
í gangbrautir. Nú. er verið að
aka þarna möl og sandi — og
síðan á að helluleggja.
EN HVERNIG fer ef forystu-
menn og sérfræðingar elta alltaf
blinda hvöt þess fólks, sem röltir
áfram? Þá veröur lítið eftir af
grasinu á Arnarhóli. Þá verður
hann að tíglahóli. því að gang-
stígarnir spretta undan fótum
blindingjanna úr öllum áttum og
í allar áttir. IVfér sárnar þetta.
Ég hef árum saman skrifað um
nauðsyn þess að fegra Vjorginai
því að ef það, tekst liður okkur
mik'lu betur. Það skal fúslega
viðurkennt, að mjög hefur sótt í
rétta átt.
EN ÞAÐ ER eins og ég sagði
einu sinni, að blinda fólks er
höfuðóvinurinn — og ég vil ekkj
að sjáandi menn láti blindingja
leiða sig út í vitleysu. Það hef-
ur sannazt svo að ekki verður
um deilt, að ef ekki er látið und-
an, ef alltaf er farið aftur af
stað með fegrun og gróður jafn-
óðum ,og þessu hefur verið spillt
— þá tekst að kenna fólkinu. Það
þarf að sveigja það, og það er
hægt að sveigja það, ef menn
eru þolinmóðir. f þessu efni er
fólk alveg eins og börn.
Hannes á horninu.
V
4 12. maí 1959 — Alþýðublaðið