Alþýðublaðið - 12.05.1959, Blaðsíða 5

Norðmaður gefur Skálholtsdóm-
u
BISKUPINN yfir fslandi, Ás-
mundur Guðmundsson, hefur
veitt viðtökir fornri kirkju-
klukku, sem Norðmaður að
nafni Johan Faye hefur gefið
til Skálholtsdómkirkju. — Á
stríðsórunum fann Johan Faye
fiessa kiukku hjá manni, sem
hafði hana til sölu og kvað hana
komna frá íslandi .
(Faye keypti klukkuna og fór
síðan að leita fyrix sér um' virðu
legan stað fyrir þennan forna
íhelgigrip. Eftir að 'hafa rætt
málið við Árna G. EylandS, sem
dvelst í Nioregi um þessar mund
ir, komst Faye að þeirri niður-
stöðu, sð bezt færi á að klukkan
yrði í framitíðinni í því landi,
þar semi hún hefur lengst verið
og tók síðan Þá ákvörðun að
gefa hana Skálholtsdómkirkj u.
Klukka þessi er fremur lítil,
38 smi; á hæð og 29 sm. víð, með
faifflega lagaðri krónu á kollin-
um. Á henni eru engar áletran-
ir, en.til skrauts er einfalt tí'gla
net greypt í bolinn og er þetta
fágætt einkenni. Klukkan hef-
ur fagran Og einkennilegan
hljómi. Af allri gerð klukkunn-
af verður ráðið, að hún sé frá
síðari hluta 12. aldar, en svo
gamlar kirkjuklukkur eru fá-
gætar á N'orðurlöndum! og þykja
gersemar. Er það mikið vinar-
j bragð og göfugrJÍsnnska af
J hálfu Johans Faye að gefa ís-
j landi þennan fornhelga gxip.
(Frétt frá biskupsskrifstofunni)
Rigoletto á hljómleikapalli
s
INFÓNÍ'UHLJÓMSVEIT ís-
liands. efnir þessa1 daga til
nokkurra tónleika, þar sem
óperan Rigoletto eftir Verdi
er flutt á h.ljómleikapaili og
fór frumflutningurinn fram í
Austurbæ.jarbíói s.. 1. sunnu-
dág við hinár ágætustu undir-
tektir. Ópera þessi er svo' gull-
failleg, að manni verður ósjálf
rátt hugsað, hvort Verdi muni
ekki hafá verið mtestur állra
gömlu meistaranna, að hinum
ólöstuðum. Aríurnar eru snilld
— eins og flestir þekkja, en
þar að áuki er undirleikur
hljómsveitarinnar svo sneisa-
fullur af fegurð, að hann er
einn fulliboðlegt konsertefni.
Það er einmitt þetta, sem' ger-
ir Rigoletto svo vel falna til
flutnings á hljómleikapalli.
Nú er hljómsveitin ekki falin
niðri í gryfju, iþaðan sem
hljómtourður kann að vera
misjafn.
iStjórnandanum’, Rino Cast-
agnino. ber mikið lof fyrir
mjög vel unnið verk og heil-
steyptan flutning, sem' náðst
hefur á mjön stuttum tíma.
Guðmundur Jónsson söng
Rigoletto snil'ldarivel og af
miklu öryggi. Þuríður Páls-
dóttir söng Gildu með mikilli
prýði. en röddin virtist stund-
um dálítið mjó í samanburði
við hinar breiðu karlaraddir.
Guðmundar og ítalans Christi
anö Bisehini, er söng hertog-
ann. 011 i Bisehini mér nokkr-
um' vonbrigðum’, einkum í
veikum söng, þar sem rödd
hans varð óörugg. Stafar þetta
sjálfsagt af kvefi, því að Bis-
ehini hefur þróttmikla rödd.
Hinn ágæti bassi Jóns Sigur-
björnssonar naut sín mjög
vel í hlutverki Sparafucile og
Sigurveig Hjaltested skilaði
sínum' fjórum hlutverkumi á-
gætlega. Hefur manni sjaldan
pefizt kostur á að fvlgjast með
jafn miklum og skjótum fram
förum í söng og hiá- henni,
Kristinn Hallsson söng Mont-
eröne og gerði það pi-ýðilega
svo semi við' var búizt. Einar
Sturluson. Gunnar Kristins-
son o» Sigurður Ölafsson
'sungu hirðmenn hertogans. —
Framhald á 2. síðu.
INNANLANDS.
Togararnir. Afli togara á
heimamiðum hefur verið
rýr undanfarið og nú eru
langflestir togáranna komn
ir eða á förum á Nýfundna
landsmiðin. Þar er enn að
fá uppgripaafla og veður
eru nú ekki svo hörð að
tefji veiðar. Afli togar- _
anna frá áramótum er
mjög misjafn og hjá sum-
um er hann ekki meiri en
hjá góðum fiskibátum.
Rekstrarafkoma aflaminni
togaranna er bví mjög bág-
borin. Það er engum vafa
undirorpið, að ef nýting
karfans hefði ekki komið
til, væri nú hallærisástand
hjá togaraflota okkar.
Karfinn hefur reynzt allri
þjóðinni hrein gullkista.
Reykjavík. Afli í s. 1.
viku var allsæmilegur hjá
sumum bátum, en minni
bátarnir fengu lítið og
hættu margir þeirra. Nú í
dag hætta flestir og jafn-
vel þrátt fyrir reyting vest
ur við Jökul. Sumir úti-
legubátanna halda ef til
vill eitthvað léngur áfram.
Heildaraflamagn hjá
Reykjavíkurbátunum er
orðið mjög sæmilegt og
þessi vertíð sennilega
nokkuð ofan við meðaltal.
Mjög misjöfn er útkoma
hjá hinum einstöku bát-
um, vegna þess, að sumir
hafa tapað mjög netum.
Keflavík. Aflj þar hefur
verið tiltölulega góður að
undanförnu og mjög bætt
upp rýr aflabrögð í vet-
ur.. Þessi lokahrota „bjarg-
aði“ því vertíðinni. Nú
eru lokin komin hjá nærri
öllum bátuiium og. sumir
hættir fyrir nokkrum dög-
um. Inflúenza gerði einnig
strik í reikninginn hjá
sumum, en kom þó heppi-
lega seint.
Heildaraflamagn 1. maí
var 21.960 tonn í 2722 róðr
um á móti 19.527 tonn í
2998 róðrum í fyrra. Hæstu
bátar;. Ólafur Magnússon.
með 7?4 lestír í 68 róðrum.
Hilmir með 689 lestir í 70
róðrum. Erlingur V. með
684 lestir í 60 róðrum. All-
ir með net og línu og mið-
að við óslægðan fisk.
Sandgerði. Þar kom á-
gæt hrota hjá netjabátun-
um. en línubátarnir fengu
rýran afla seinasta hálfan
mánuðinn. Vertíðin í Sand
gerði er mun betri en und-
anfarnar vertíðir miðað við
aflamagn. Nú í fyrsta sinn
var almennt gert út með
net. Því miður er ekki
hægt að segja, að fiskur-
inn sé eins góður að gæð-
um og undanfarið hefur
verið í Sandgerði og svo
mun einnig um allt land,
bar sem netin eru alls ráð-
andi og bola öllum öðrum.
veiðarfærum burtu. Marg-
ir aðilar, sem gera út frá
Sandgerði, vilja fá frið
með línuna, en ekki er
hlustað á bað ennbá.
Heildarafli 31. maí var
10,420 tonn í 1142 róðrum.
Þá voru 7 bátar með meira
en. 1000 skippunda afla.
skp.
meðaltal
Víðir II 889.235 kg. 1482 skp. 71 r. net og lína 20,8
Rafnkeli 830.700 — 1384 — 69 - — 20,0
Mummi 742.360 —■ 1237 — 69 - — 17,9
J. Jónss. 739.240 — 1232 72 - — 17,1
Guðbj:. 582.965 — 1165 — 64 - lína 18,2
Muninn 624,305 — 1138 — 67 - — 16,9
Helga 554.260 — 1108 — 63 - lína 17,5
Mjög mismunandí er hefðbundni gamli lokadag-
veiðarfæratap bátanna og
hafa sumir tapað miklú af
netum. Að verðmæti til
mun. netaey.ðslan vera' um
kr. 300 þús. hjá sumum
bátunum í mörgum ver-
stöðvum á þessari vertíð.
Auk þessa kemur svo lín-
an hjá fjölda bátanna, sem
aðeins er notuð1 í einn og
háifan mánuð til tvo,
Þannig notuð lína verður
varla notuð aftur á vertíð;
En sem dæmi um veiðar-
færatjón línubáts í Sánd-
gerði í vetur má nefna, að
hjá einum bátnum, sem
hér að ofan er talinn hafa
aðeins sex bjóð af línu tap-
azt að verðmætí um kr.
1000.00.
Nú er vetrarvertíðin á
enda í betta sinn. Hinn
ur var í gær. Mikill fjöldi
5jó- og verkafólks losnar
nú úr skiprúmi og vinnslu-
stöðvum og heldunheim á
leið. Sumir með næsta
gilda sjóði, aðrir með sára-
lítið. Þannig.er gangur lífs
ins. Mönnum helzt svo
misjafnlega á verðmætun-
um. Sem dæmi um hvar
sumir unglingarnir eru á
vegi staddir í bessum efn-
um, má nefna eftirfarandi
dæmi um 16 ára vertíðar-
ungling. Hann fékk greidd
ar kr. 3000,00 um kl. 6 síð-
degis og níu stundum
seinna hittir hann félaga
sína aftur og er þá aura-
laus. Öllu eytt. Ekkert eft-
ir. En einhverjir í landí
hafa haft góðar tekjur á
mildu vorkvöldi við Faxa-
flóa. Hinar ungu, sigg-
sprungnu hendur af erfiði
vetrarins, kunnu ekki að
halda á verðlitlum seðlum,
en í landí voru menn, seni
vissu hvað klukkan sló.
Þetta lítla dæmi sýnir
ljóslega hve valt við stönd-
um með fjármál okkar.
Alltof stór hópur manna
telur íslenzka peningaseðla
gagnslitla snepla og hugsa
um það eitt að njóta þeirra
sem allra fyrst, en fyrir-
muna sér að leggja þá í
banka eða ávaxta bá á ann.
an heppilegan hátt. En
þjóðfélagið þolir ekki
þessa þróun og hana verð-
ur að stöðva nú þegar.
jh.
EKLENDIS.
BANBARÍKIN: Verðlag á
fiski í Bandaríkjunum á
síðastliðnu ári var vfirleitt
hagstætt. Verðlagsvísitalan
var í febrúar s. 1. á ölluro.
fiski 6,8 stigum hærri en
á sama tíma í fyrra og á
nýjum og Jrystum fiski 13
stigum hærri.
Innflutningur á fiskflök-
um, þar með taldar blokk-
ir var 1958 70,375 tonn
(1957 64.038 tonn). Aukn-
ing um 10%. Helztu inn-
flutningslönd: Kanada með
um 66%, ísland með um
19%, Banmörk með um
6% og Noregur með unx
4%, ■
Birgðir af fiskflökum 1.
marz 1959 12.220 tonn (1.3.
1958 8.134 t.). Aukning um
50%. Gert er ráð fvrir á-
framhaldandi stöðugum
markaði, hóflegum birgð-
um og góðrí eftirspurn á 2.
ársfjórðungi þessa árs.
Innflútningur á þorsk-
flökum var 1958 22.146 t.
(1957 20.658 t.). Aukning
um 7%. Helztu innflutn-
ingslönd: Kanada, ísland
og Noregur. Birgðir af
þorskflökum 1. marz 1959
2.025 tonn (1.3. 1958 1,593
t.). Aukning ' um 27%.
Markaður; Stöðugur. Birgð
ir: Hóflegar. Eftirspurn:
Góð.
Innflutningur á karfa-
flökum var 1958 9.900 tonn
(1957 7.560 t.). Aukning
um 31%. Verðið á karfa-
flökunum byrjaði að
hækka i júlí síðastl. 'Og
náði hámarki í febrúar s.
]., 31 cefltrpr. pund (ísl. kr.
11.11 pr. kg ).
Birgðir af karfaflökum
1. marz 1959 4.510 tom%
(1.3. 1958 2.820 t.). Aukn-
ing um 60%. Markaður:
Stöðugur. Birgðir: Hófleg-
ar. Eftirspurn: Góð.
BirgSir af ýsuflökum 1.
marz 1959 2.062 tonn (1.3.
1958 1.256 t.). Birgðaaukn-
ing um 61%. — Innflutn-
ingur var um 11% minnii
á árinu 1958 en áriö 1957.
Aðalinnflutningslönd voru
Kanada og ísland. Verðið
á ýsuflökunum hefur verið
mjög hagstætt og náði há-
marki i febi'úar s. 1. Þá var
verðið 42 cent pr. puncl
(ísll. kr. 15,05 pr. kg.). Ekki’
er gert ráð fyrir verðlækk-
un á næstunni og jafnvel
búizt v.ið hærra verði á 2.
ársfjórðungí 1959, Mark-
aður: Stöðugur. Birgðir:
Hóflegar. Eftirspurn: Góð,
jho
l
sj
nÍ-'ÁV'
fcU
■> j
m
Alþýðublaðíð -— .12,' •flaaí.-.- 195SK