Alþýðublaðið - 06.01.1960, Blaðsíða 4

p ik----------'
BELGÍSKUR prestur, sem
verið hafði svo að segja ó-
Jþekktur utan heimalands
síns, hlaut friðarverðlaun
Nóbels árið 1958 fyrir aðstoð,
: sem hann hefur veitt þúsund-
• um flóttamanna.
Þessi maður er síra Domi-
' nique Georges Henri Pire, 46
ára gamall rómversk-kaþólsk-
s ur prestur við dóminikanska
klaustrið La Sarte í Huy í
Belgíu og stofnandi Flótta-
raannaaðstoðarinnar. Hann
tiefur unnið mikið og óeigin-
gjarnt starf á vegum þessar-
ar stofnunar án þess að láta
■txafns síns getið, og í gegnum
. ihana hefur hann veitt flótta-
íólki ómetanlega aðstoð —
enda munu fáir fremur slíkr-
ar hjálpar þurfi en þetta fólk,
sem hvorki getur fengið land-
vistarleyfi { öðrum löndum né
snúið aftur til heimalands
síns.
Hinn 10. desember 1958 af-
henti Nóbelsverðlaunanefnd-
in síra Pire friðarverðlaunin
tneð þessum orðum: „Þetta er
viðurkenning til þess manns,
sem hefur unnið hvað mest
að því að skapa bróðurþel
meðal þjóðanna“.
Um heiður þann, sem hon-
um var þannig sýndur, hefur
hann sagt, að með þ\u að veita
frlðarverðlaunin „óþekktum
manni“ hefði Nóbelsverð-
launanefndin sýnt skilning á
kærleikshlutverki mannanna.
„Það var fyrir um það bil
tíu árum, að mér kom fyrst í
hug að reyna að veita flótta-
fólki einhverja aðstoð“, sagði
síra Pire, er greinarhöfundur
hitti hann að máli. „Starf
okkar fer þannig fram, að við
gerum áætlun — um flótta-
mannaþorp, ellihéimili, styrkt
arsambönd — en allt er breyt
ingum undirorpið, því að í
þessu starfi kemur ætíð eitt-
, hvað nýtt í ljós. Starfiðf er
óendanlegt“.
„Framtíðaráætlun mín er í
i'auninni tvíþætt; þ. é. að
hjálpa flóttamönnunum nú,
koma þeim burt úr þakher-
bergjunum og göturæsunum
og sýna þeim fram á, að þeir
#eti öðlazt von á ný. Þá vil
ég stefna að því að sameina
okkur öll í kærleikanum.
Þetta er hin eiginlega „Ev-
rópa hjartans“, sem nær út
yfir öll þjóðalandamæri. Við
erum öll bræður og systur og
kærleikurinn á að sameina
okkur og auka skilning okkar
á og samúð með þeim, sem
eru í þröng. Kærleikur er það
sem mestu máli skiptir í þess-
Uffl heimi, og því lengur sem
ég lifi, því betur sé ég, hve
lítinn kærleik mennirnir bera
hver til annars“.
Síra Pire skýrði svo frá, að
flóttamannaaðstoðin sé al-
þjóðastofnun, studd af öllum
t áflokkum. Engar spurning-
■ ar eru lagðar fyrir flótta-
mann, þegar hann kemur
Jxangað. Hið eina, sem hann
þarf með er „þak yfir höf-
uðið, einhverja vinnu og
f:jálst land, þar sem hann
getur búið og lá^ið sig dreyma
um föðurlandið horfna. Sum-
ir þessara flóttamanna eru;
tötrum búnir, aðrir geta verið
drykkjumenn og kannski ekki
sem ákjósanlegastir fulltrúar
þess lands, sem þeir hafa flú-
ið frá, en það sem máli skiptir,
er að þetta eru menn eins og
við hin“.
Fyrsti sýnilegi árangur af
starfi síra Pire var stofnun
elliheimilis. Nú eru starfandi
fjögur slík heimili í Belgíu,
og eru þau öll eingöngu ætl-
uð öldruðu flóttafólki. Á
hverju þessara heimila búa
tuttugu manns, flest eldri
hjón, og eru venjulega ein
hjón út af fyrir sig í hverju
herbergi innan um sína eigin
muni.
Annar þáttur þessarar að-
stoðar síra Pire er styrktar-
starfsemi við flóttamenn. Hún
gengur þannig fyrir sig, að
flóttafólkinu er komið í bréfa-
samband við menn víðs vegar
um heim. Þannig atvikast
það, að flóttamaður fær pen-
inga frá pennavini sínum fyr-
ir skóm eða vetrarkápu á son-
inn, ef það kemur í ljós, að
hann vanhagar um slíkt. Nú
skipta þúsundum þeir flótta-
menn, sem eiga slíka penna-
vini í ýmsum löndum.
Grein eftir AJSNE
BURNS um síra Pire9
helgíska prestinn«
sem ■ hlaut friðarverð-
laun Nóhels árið
1958 fyrir aðstoð við
flóttafólk.
Þá hefur síra Pire staðið að
stofnun flóttamannaþorpa í
Þýzkalandi, Austurríki og
Belgíu. Flóttamannaþorpin í
þessum löndum eru orðin
fimm, og nú stendur til að
stofna hið sjötta í Noregi inn-
an skamms. Verður það nefnt
eftir Gyðingastúlkunni Önnu
Frank, sem leyndist með fjöl-
skyldu sinni í þakherbergi í
Amsterdam til að forðast of-
sóknir nazista og lézt síðar í
hinum alræmdu Belsen-fanga
búðum í Þýzkalandi.
Flóttamenn í þessum þorp-
um mynda með sér eigið sam-
félag, vinna ef þeir getá og
taka þátt í félagslífinu í þorp-
inu. í slíku þorpi eru venju-
lega tuttugu heimili — og eru
húsin byggð af þorpsbúum
sjálfum. í hverju húsi býr
ein fjölskylda, en stórar fjöl-
skyldur, ekkjur með börn, ó-
vinnufærir menn og þeir, sem
af eínhverjum ástæðum er
erfitt að koma fyrir, -hafa yf-
irleitt forgangsrétt að nýjum
húsum í þorpunum. Af þeim
175 þúsund evrópsku flótta-
mönnum, sem enn hafa ekki
fundið fast athvarf á vestur-
löndum, heyra 50 þús. und-
ir hinn síðast nefnda flokk
manna.
Síra Pire varar fólk við að
vænta skjóts árangurs af
slíku starfi, því að það er
seinvirkt. Um það farast hon-
um svo orð:
„Ég er aðeins einn maður;
ég ræð aðeins yfir einu lífi.
Þessu starfi er ekki hægt að
ljúka með einni handsveiflu.
í því felst enginn kærleikur.
Ég get aðeins komið upp einu
þorpi f einu. Takmark mitt
hlýtur aS vera að gera það
fullkomnara en hið síðasta,
fullkomnara á svo margan
hátt“.
í ræðu, sem síra Pire hélt
fyrir skömniu, lýsti hann vel
í fáum orðum markmiði og
stefnu flóttamannastofnunar-
innar: „Hugsum okkur, að við
hver og einn stæðum frammi
fyrir flóttamönnunum sjálf-
um. Við skulum t. d. gera ráð
fyrir, að ég sé eigingjarn
maður og á leið minni verði
200 þúsund menn, sem skortir
allar helztu lífsnauðsynjar.
Þessi fundur hlýtur að verða
til þess að draga úr eigingirni
minni. En frá sjónarhóli þjóð-
félagsins sem heild er boð-
skapur hinna hrjáðu flótta-
manna augljós. Þetta fólk hef
ur lent í mörgu og neyð þess
befur blasað við sjónum okk-
ar í fjórtán ár og því verðum
við að taka höndum saman og
lina þjáningar þess. Þannig
verður neyð þessa fólks til að
sameina okkur“.
En það sem torveldar mest
þetta starf kveður síra Pire
vera þann múr, sem menn
hlaða upp til að bægja öðr-
um frá því að komast inn í
þeirra hring mannlegrar hjálp
semi og hlýju, því að þangað
6. janúar 1960 — AlþýðublaðiS
hleypa þeir engum nema
jafningjum sínum.
„Ég hef ekki í höndum neitt
hulið né leyndardómsfullt
umboð frá kirkju eða þjóð. Ég
er ekki bundinn af neinum
landamærum. Ég tilheyrr eng-
um pólitískum flokki. Ég er
blátt áfram mannvinur".
Þegar Belgíustjórn heiðraði
síra Pire, eftir að hann hafði
fengið Nóbelsverðlaunin,
komst hann þannig að orði:
„Að lina þjáningar xjieð ver-
aldlegri hjálp eingöngu stoð-
ar lítið. Að hjálpa fólki til að
finna sér skjól og festa rætur
í nýju landi, að gefa jafnvel
ókunnugum að borða, þeim
sem hvergi eiga samastað —
þ. e., þeim sem eru fyrst og
fremst andlega þjáðir — allt
þetta er gagnslaust, ef kær-
leikur er enginn.
Með því að sýna kærleika
þeim, sem þjást, munum við
finna, að milli þeirra og okk-
ar og milli allra þeirra, sem
tóku höndum saman til að
hjálpa þeim, eru bönd, er
tengja okkur öll saman, þau
eru samnefnari okkar allra.
Ég hef gefið slíku bandalagi
heitið „Evrópa hjartans“.
Ekkert ætti að vera því til
fyrirstöðu að menn stofnuðu
einnig „Asíu hjartans“, „Af-
ríku hjartans“, „Ameríku
hjartans“ og vonandi kemur
einhvern tíma að því, að hægt
verði að mynda „heim hjart-
ans“.
Dr. Gunnar Jahn, forseti
Nóbelsverðlaunanefndarinn-
ar, túlkaði vel skoðun hinna
nefndarmannanna í ræðu, er
hann hélt við afhendingu
friðarverðlaunanna. Honum
fórust m. a. þannig orð: „Ef
dæma á um árangurinn af því
starfi, sem síra Pire hefur
leyst af hendi, eftir þeim
fjölda flóttamanna, sem hann
hefur bjargað, munu sumir ef
til vill segja, að heildarárang-
urinn af erfiði hans sé ekki
ýkja mikill. En hér er eins og
svo oft ekki rétt að dæma á
hagfræðilegum grundvelli
eingöngu. Það sem máli skipt
ir er andinn, sem stendur að
baki þessari starfsemi síra
Pire, það sem hann hefur sáð
í hjörtu mannanna, og við
vonum, að í framtíðinni verði
unnið af hendi óeigingjamt
starf til hjálpar öllum þeim,
sem lent hafa í yztu myrkr-
um mannlegrar neyðar“.
Nú er síra Pire kominn aft-
ur heim til Huy, í dómini-
kanaklaustrið La Sarte. Þar
hefur hann búið síðan 1926
og þar var hann sér til hvíld-
ar, þegar hann frétti af Nó-
belsverðlaununum. Nú er
hann að ganga frá áætlun um
byggingu norska flóttamanna
þorpsins, sem kennt verður
við Önnu Frank. Auk þess
heldur hann fyrirlestra um
þjóðfélagsfræði og heimspeki,
þegar tími gefst, en aðalstarf
hans er eftir sem áður prest-
þjónusta. Þess má geta að
lokum, að eftir síðustu heims-
styrjöld hlaut hann viður-
kenningu frá ríkisstjórnum
Frakklaftds og Belgíu fyrir
leynistarfsemi á stríðsárun-
um.