Alþýðublaðið - 07.01.1960, Blaðsíða 8

Alþýðublaðið - 07.01.1960, Blaðsíða 8
• AF ÖLLU því, sem þér hafið utan á yður, er svip- urinn mest um verður. Næst — þegar þér sjáið yður í verzlunarglugga eða í spegli — kærið yður einu sinni ko'llótta um, hvernig hatt- urinn situr og gætið að svipnum undir hattinum. Og gætið svo að því, hvort eteki er ómaksins vert að skipta á þeim svip og öðrum, sem er svolítið vingjarnlegri og meir aðlaðandi. * Stult gaman FYRIR utan dyr eins fræg asta og dýrasta klúbbs í London, stöðvast daglega dýrðlegur skrautvagn. — Nákvæmlega kl. fjögur dag hvern kemur gamall, las- burða betlari höktandi fram hjá, kinkar kolli til*Mlstjór- ans við stýrið og segir stór- mennskulega: ,,Ég þarf.ekki að nota bílinn í dag, James. Ég þarfnast dálítils frísks lofts“. „Gott og vel, herra“, seg- ir bílstjórinn og færir hend- ina upp að húfunni. Maður nokkur, sem gengið hafði þarna framhjá á þessum tíma nokkrum sinnum og fylgzt með orðaskiptum bíl- stjórans og betlarans, gat að lokum ekki á sér setið og spurði bílstjórann: „Segið mér, — þetta getur þó ekki verið bíllinn hans?“ „Bíllinn hans?“ sagði bíl- stjórinn. „Ég veit ekki einu sinni hver hann er, — en hann segir alltaf þetta sama á hverjum degi Lað lieldur honum augsýniiega dálítið upp úr . . . og :nér er það kostnaðarlaust. SU TILHUGSUN, að unnt sé að skilgreina vegi ástar- innar með reiknisvélum og stærðfræðilegum líkingum, mun án efa laða fram með- aumkunarbros á andlitum skálda og heimspekinga. — Því er ekki ástin — eins og trúarbrögðin — fyrir utan seilingu vísindanna? — Hún var það réttara sagt áður en þjóðfélagsfræðingurinn Ro- bert Winch, skrifaði bók fyr ir skömmu um þær reglur, sem ást eða hrifning hlítir. Prófessor Winch, sem er fjörlegur og hressilegur mað ur, 48 ára að aldri hefur komið fram með það, sem hann kallar „lögmál ástar- innar“. Það lögmál hefur hann fundið með því að beita sinni sálfræðilegu þekkingu, reynslu sinni í þjóðfélagslegum málum og loks með óhrekjanlegurn staðreyndum hagfræðinnar. Eftir átta ára rannsókn á hjónabandi 25 ungra hjóna hefur hann komizt að þeirri niðurstöðu, að ást karl- manns til konu og ást kon- unnar til karlmannsins er í rauninni eigingirni, — hrein eigingirni, sem miðar ein- göngu að því að gagna þeim, sem elskar en til einskis fyr ir þann, sem elskaður er. vernd og umhyggju, sem hann í raun og veru sjálfur þráir. Hana hefur aftur á móti alltaf dreymt um, að húsx væri örlítið dugmeiri, og með því að gefa sig honum fær hún ósk sína óbeinlínis uppfyllta. Á þennan hátt fullkomna þau hvort annað og á þennan hátt veldur ást- in gagnkvæmri hamingju, þótt .hún, þegar öllu er á botninn hvolft, sé af eigin- svo margir verða ástfangn- ir einmitt í þeirri manngerð — sem þeir sjálfir sízt bjugg ust við. Jón hafði alltaf sagt, að hann leitaði „ljóshærðr- ar, laglegrar, hæglátrar, lít- illar stúlku", en svo giftist hann Önnu, sem er dökk- hærð, fjörmikil og orðsnör. Pál hafði dreymt um gáfaða, dugmikla og ákveðna stúlku — en valdi Lísu, lítilf jörlega; — litla hnyðru. Þetta er alls ekkert merki þá manngerð, sem h.-ann hef- ur áður dreymt um. UMSKIPTING. En stundum gerast algjör lega andstæðir hlutir. Mað- ur, sem giftzt hefur stúlku, sem er andstæð því, sem hann hélt, að hann dreymdi um, gerir sér far um að reyna að breyta henni til þeirrar draumamyndar, — sem hann í upphafi átti. — Hann gerir þetta án þess að öðru leyti gætti han: að þau væru eiixs 61 frekast var kostur ti og stór, lagleg og ó úr sveit og bæ o. s. íi Hann ræddi við hv< í um fimm tíma, og loknu lét hann þau g undir tvö sálfræðileg Markmiðið með 1 viðræðum og prófr var að komast að r persónueinkennum h eins. Einkum var ran: ANDSTÆÐAN. Hann heldur því fram, að við höfum öll tilhneigingu gjörnum rótum runnin. Winch prófessor telur þessa þörf til að bæta hvort annað upp, höfuðorsök þess, að fólk verður ástfangið hvort í öðru. Hann segir, að Winch. Það er alvitað, að hjón eru venjulega á líkri skoðun í trúmálum, menn- ingarmálum., þjóðfélagsmál um o. s. frv., og gæti þetta leitt til þeirrar ályktunar, hugleiða hið minnsta, að ef honum tækist framkvæmd þess, er hann vinnur að, — myndi hún alls ekki lengur ver.a sú, sem hann varð ást- fanginn i. Til allrar ham- ingju, segir prófessorinn, — gfifist slíkt „umbreytingar- fólk“ spaldnast svo veiklynd um manngerðum, að þeim verði breytt svo nokkru ncmí. Þessi umskiptingaleikur getur því íarið franx árum saman að skaðlausu, af því að eiginkonan eða eiginmað- urinn veiöur aldrei eins og haldið er að óskin sé, en held áfram að vera eins og í rauninni hún þarf að vera. — hvort þau höfðu til ingu til að ráða, að kvæma eitthvað mik margt, að dá aðra, ai mýkja sig eða aka : sig sökina, að vernc vera vernduð o. s. fr angurinn var 20C skýrslugerð um hver Ur þessum skýrslu síðan unnið í tvö ár e til tekizt hafði ef svo að orði komast „a'; saman hinum ýmsu leikum og byggja upp gerð hverra hinna 5 sóna“. Fram til þesss prófessorinn sjálfur talað við neitt þessara en að athugunum þess útreikningum loknun: til að verða hrifin af þeirri manngerð, sem er andstæða okkar sjálfra. Þannig getum við að nokkru leyti fengið uppreisn fyrir okkár per- sónulegu vonbrigði og séð drauma, sem aldrei geta rætzt með okkur sjálfum, verða að veruleika. Harð- duglegur, ákveðinn og hörkulegur maður getur ef til vill innst inni alið þá ósk — að hann væri aftur orðin vanmáttugt lítið barn. Það getur hann þó aldrei orðið og þess vegna verður hann ásfanginp. í kjarklausri, fín- gerðri, urigri stúlku, sem hann getur veitt alla þá’ þessi þörf sé langtum þyngri á metunum en kynferðislegt aðdráttarafl, fegurð eða sam eiginleg áhugamál. Kenning hans veitir einnig svar við hinni eilífu spurningu: — Hvað í ósköpunum sér hann við hana? Málgefin kona: hefur sömu áhrif og kjaftakvörn á einn, en öðrum finnst hún undur- samlega fjörmikil og orð- snör. Húsmóðurleg áhuga- mál konu finnst sumum kvenleg — öðrum xnerki leiðinda og hversdagsleika. Sé fallizt á þessa skoðun, skilst einnig, hvers vegna legt að áliti prófessors að fólk drægist helzt að þeirri persónu, sem er á sama andlega — og þjóðfé- lagslega stigi og af sömu manngerð. En slíkur maki mundi endurspegla en ekki bæta upp eiginleika hins, — segir Winch. Þegar maður hittir „samsvarandi mann- gerð“, verður hann annað- hvort alls ekki ástfanginn eða tilfinningar hans vara skammt. Ef aftur á móti ef maður hittir fyrir „andstæðu“ sína munu tilfinningar hans verða dýpri og langvinnari, þótt hér sé ekki um að ræða ÁSTIR UNGLINGA. Kenning Winchs gefur einnig nokkra skýringu á ástu munglinga. 14—15 ára unglingar finna sórt til minnimáttarkenndar, — og þess vegna iala þau i brjósti ákafa þrá til að láía á sér bera. Þannig verða þeir ást- fangnir í kvikmyndsstjörnu eða kappak'nurs :ht;iu, sem ''arpar með írægð sinni Ijóma á lítilfjörlega tilbreyt ingarsnauða tilveru. Þegar ungar stúlkur og ungir menn eru komin um tvítugt eða þar yfir, breytist þetta. Þau finna til meira sjálfstraust og smám saman hætta þau að slá því föstu að líkamsfegurð fylgi ætíð aðrir góðir eiginleikar. Nú hrífast þau meir af rnikils- verðari eiginleikum, sem leitt geta til langvarandi sambands milli tveggja mannvera. Illlflllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllt IIÚN HEITIR Ales Panaro, hún er aðeins og hún er ein af miklu, nýju fyrirheil alskra kvikmynda. H ur þegar leikið í no MIKLAR RANN3ÓKNIR. Prófessor Winch kastaði ekki höndunum að rann- sóknum sínum. Hann réði til sín aðstoðarfólk, valdi tii at- hugunar 25 hjón, sern gift höfðu verið í minna en tvö ár, voru barnlaus, en að g 7. janúar 1960 — Alþýðublaðið

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.