Hirðir - 30.07.1860, Blaðsíða 14
94
hún gæti orfciíi, cins og líka skynsamir bœndur þar viSurkenna (sjá
fyr nefndan fjárbœkling); þar er þó líka allt af verib ab tala uin
brábapest, óþrif og óþrifakláða, og af seinustu búnabartöflunni, fyrir
1859, má sjá, ab eigi niinna en 25963 ær, eba fjórbi hluti af ölluni
mjólkurám hefur verib þar geldur árib sem leib, en þetta bendir á
feykilegan lambadauba, sem verbur ab nema allt ab 25 af hverju
hundrabi; í Arnessýslu var lambadaubinn sama árib ab eins 10 af
hverju hundrabi og í Gullbringiisýslu, sem þó enn þá átti ab vera eitr-
ub af útlenda Tdáðanum, eigi meir en tæp 6 lömb af hverju hundr-
abi, hvar á móti hann í þeirri svo nefndu heilbrigðu Skaptafelissýslu,
var ]/3 hluti allra lamba, eba nærfellt 30 lömb af liverju hundrabi,
samkvæmt sömu töflu.
Af töflu þeirri, sem stipt. 01. Stephensen sálugi hefur samib og
finnst í göndu Fjelagsritunum 5. bindi, má sjá, ab af einu kúgildi,
eba 6 ám, geta lifnab á 10 árum eigi minna en 721 saubfjár, og
svarar þctta mjög svo nær til þess, er menn telja erlendis, þar sem
fjárrœktin er í góbu lagi. En geti 6 ær á því tiltekna tímabili gefib
af sjer slíkan fjölda, þá eiga 100 þúsund ær ab geta gefib af sjer
libugar 12 milíónir fjár á 10 árum. Nú hefur land þetta nærfellt
allt af á þessari öld haft meira en 100 þúsund ær, og síban 1821
hefur tala ánna allt af verib yflr hálft annab hundrab þúsund, og þó
fer fjárrœktinni ekkert fram!!! því meb þessari ærtölu eru þab eng-
ar framfarir, þótt saubfjártalan um 1850 eigi ab hafa hýmt í hálfri
milíón, þab er eigi 10. hluti þess, er menn gátu eptir vænzt, jafn-
vel þó slátrab væri talsvert fleiru á haustin, en gjört hefur verib.
f Lundúnaborg slátra menn nú á hverju ári nálægt 2 milíónum
saubfjár, og meb því tala þeirra, sem búa í Lundúnaborg, eigi ern
meir en svari % parti af því, sem er í hinum stöbunum, þá sýnir
þab, ab í ensku bœjunum eru á ári hverju slátrab 12 milíónum fjár,
og gjöri menn, ab á landsbyggbinni sje ab eins slátrab 3 milíónum,
þá er þab 15 milíónir fjár um árib; en þrátt fyrir þetta mikla slát-
ur, er fjártalan á Englandi, sem jafnast er um 32 milíónir fjár, þó
allt af ab aukast, og á Skotlandi hefur hún tvöfaldazt á 10 árum.
Auk þessa gefur meginþorri fjár þessa af sjer 5—8 pund ullar af
hverri kind, og þetta er nú þab, sem vjer köllum klábafje, og ímynd-
um okkur, ab óþrifarollur okkar, sem nú árlega hafa dregizt upp í
ýmsum veikindum (er menn kalla „óþrif") nú í samfleytt 160 ár, hafi
„smittazt" af. þab er tekib til þess í Landhagsskýrslnm íslands, ab fjeb
hafiáttab fjölga svo mjög hjer síban uin aldamótin, en þegar farib er