Heimdallur - 01.11.1884, Blaðsíða 14

að vjer ætlum að æfisaga þessa manns sýni
mörgu betur, hve dugnaður og ráödeild má
sín mikils í baráttunni fyrir tilverunni, þótt
samkeppnin sje geysileg, og af því að herra
Mansfeld-Búllner er oröinn all kunnugur á Is-
landi af bitterefni því Brama-lífs-Elixír sem
hann síðustu árin hefur selt þar, — þá leyfum
vjer oss aö þýða lauslega æfisögu hans aö
rnestu leyti eptir þessu myndablaði.
Harald Valdemar Mansfeld-Búllner er fæddur
í Kaupmannahöfn árið 1842. Hann var ungur
settur til verzlunar, en hugur hans hneigöist
meira að bóknámi, og þá einkum aö öllu því,
er lýtur að efnafræði og lyfjaíræöi. Drengurinn
var bráðþroska og snemma þóttí bera á þreki
og sjálfstæðis löngun hjá honum. Pegar styrjöldin
milli Dana og Bjóðverja varð 1864, gekk hann
þegar sjálfboða í herinn og varð „löjtnant.“
En er styrjöldinni lauk, hvarf hann frá herstörf-
um og gaf sig allan við efnafr æðisiökun.
Hann fór nú brátt að langa til, að eiga með sig
sjálfur, en þareð efni skorti, varð hann að fá
rnann í fjelag með sjer og þannig hófst fjelagið
Mansfeld-Búllner & Lassen 1871; þeir fjelagar
verzluðu að eins með þær vörur, sem efna-
fræðislegrar þekkingar þurfti viö, til þess að
geta buiö til. Hve stórhuga maðurinnvar, sjest
bezt á því, að fjelagi hans gat ekki lagt fram
nema átta' hundrað ríkisdali og sjálfur fjekk
hann til láns þúsund ríkisdali og meö þessu fje
hóf hann stórverzlun. Bað var, eins eölilegt
var, við mikla erfiöleika að stríða, en hagsýni
hans og fylgi sigraöi allt, og áður enn fyrsta
árið var úti, var fjelaginu vaxinn talsvert fiskur
um hrygg og var orðiö all kunnugt bæði
innanlands og utan. Nú kom honum í hug
að fara að reyna að selja bitterefni sitt; hann
kallaði og kallar það bitterefni sitt, þareð
það, frá því menn fyrst vita til, hafði
verið brúkað af ætt hans og reynzt vel.
Pað var nóg til af bitterefnum, en þar eð liann
ætlaði sinn bitter, er hann hafði brúkað frá
barnæsku, öllum öðrum bitterum betri, vildi
hann ekki að honúm væri rúglað saman við
aðra bittera og nefndi hann því Brama-lífs-Elixír.
Brama er æðsti gud Inda, skapari heimsins og
lífgjafi manna, og nafnið þýðir því lífgjafarans
lífs drykkur. Hann gjörði allt til að vekja
athygli manna á efni sínu, eins og þegar sjezt
á því, hvaða nafn hann valdi því, enda varð
það brátt þjóðkunnugt; nafniö var á hvers manns
vörum, enda voru ortar um þaö skeinmtivísur,
sem allir kunnu, og því var enda skotið inn í
skemhitileiki, sem leiknir voru í Kaupmannaliöfn
og annarstaðar í Danmörku. Að geta gjört
mikið úr lítlu er sú íþrótt, sem hagsýnir menn
geta einir leikið. Mansfeld-Búlner byrjaöi með
því, að búa til í hundrað glös, en hafði þaö
jafnframt hugfast að selja efni sitt seinna svo
þúsundum glasa skipti. Hann dró jafnvel við
sjálfan sig, til þess að geta haft vöru sína góða
og mönnum luinnuga. En vjer ætlum ekki að
tala urn bitterefni hans, og skulum því hverfa
aptur að manninum. Hann var í fyrstu svo að
segja einn um að búa allt til, sem þurfti til
verzlunarinnar, og það leið langur tími áður enn
hann kom sjer aö, að taka nokkurn sjer til
aðstoðar, það kostaði fje og liann trúði bezt
sjálfum sjer; hann var aldrei eins í essinu sínu
eins og þegar sem mest var að gjöra. Jeg hef
hundrað hendur, ef á þarf aö halda, ekkert má
bíða til morguns. Yoluntas est robur. Yinnuá-
kafi hans, fylgi og hagsýni færði liann bráðlega
nær og nær því takmarki, sem hann hafði sett
sjer, og það var að korna vörum sínum á al-
heimsmarkaðinn. Danmörk var honum allt of
lítið land. Hann lagði niður fyrir sjer, hvernig
hvert land mundi bezt verða unnið, og gladdist
eins og hershöfðingi eptir sigur. Hann erjafnan
einn í ráðum, og forðast eins og heitan eldinn
hin svokölluðu heillaráð vina og kunningja, og
má víst fullyrða, að þaö hafi elcki svo lítið stutt
að því að hann hefur getaö haldið svo beint,
áfram og koinizt svo fijótt fram úr samferða-
mönnum sínum á verzlunarveginum.
Árið 1879 gat hann borgað fjelaga sínum,
ei fyr var nefndur, Ijósmyndara Lassen 45,000
krónur til þess að ganga úr fjelaginu. Nú var
hann einráður, og nú var sem nýtt fjör og
þróttur streymdi gegnum verzlunina og hún óx
um allan helming. Yinnustofa hans á Nörregade
varð of lítil, og það varð aö byggja nýjar verk-
smiðjur. Sem dæmi upp á hve mjög hann hefur
fært út verzlum sína síðan, skulum vjer geta
þess, að frá skrifstofu hans eru brjef skrifuð og
brjefum svarað í 10 tungumálum (dönsku, sæn-
sku, finnsku, íslenzku, þýzku, frönsku, ensku
ítölsku, spönsku og hollenzku), og að árið sem