Lögberg - 15.12.1927, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 15. DESEMBER, 1927
Bls. 11.
J. A. JOHANNSON
Re*. Phone 87 136
H. THOMPSON
Res. Phone 34 508
Johannson & Thompson
A0T0 REPAIRING
óskar öllum gleðilegra jóla og farsæls nýárs.
644 BURNELL STREET
(Rear Sargent Fire Hall)
PHONE 33 573
Jóla og Nýárs óskir
frá
ANDREWS, ANDREWS, BURBIDGE
& BASTEDO
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
101.III BANK OF NOVA SCOTIA BUILDING
CORNER PORTAGE AVENUE AND GARRY STREET
WINNIPEG. MANITOBA

HHiaiiiiann
Thos. Jackson & Sons
Þakka viðskiftin á árinu, og óska
öllum viðskiftavinum sínum.
GLEÐILEGRA JÓLA
og
FAR&ÆLS NÝARS
■HIHilllMIIIMiimtlMKItiailllHliJn
IIHliMimVIIIHHIHHIHIIIMIIIHIIIHI'iimiiHIHII
ÞÉR NJÓTIÐ EKKI
ÞESS BEZTA
—sem hljómlistin hefir að bjóða,
ef pér hafið ekki þessa síðustu—
VICTROLAS
4-3 $115.00
Poloma .......... 169.00
Alvara .......... 190.00
Barona .......... 225.00
Credenza ........ 385.00
Hátt verð gefið fyrir yðar gamla Phonograph.
PIANO
er grundvallar hjóðfærið
Kaupið það sem yður bezt líkar af þessum góðkunnu
tegundum:
NORDHEIMER
BELL
ENNIS & CO.
CANADA
EVERSON
STEINWAY
ÍWEBER
STECK
BRAMIBAOH
WURLITZEJR
GERHARD
HEINTZMAN
SHERLOOK
MANNING
DOHERTY
KARN
LESAGEJ
■
SELD MEÐ ÞÆGILEGUM BORGUNARSKILMALUM
wniimM
Strandakirkja.
Frh. frá 10. bls.
ir hún: “Er það nýi presturinn?”
Eg kvað svo vera.
Þá leggur hún prjónana í kjöltu
sína, réttir báðar hendurnar út í
myrkrið í áttina til mín og segir:
“Æ, komið þér nú hérna og setjist
þér hjá mér; eg verð að fá að heilsa
yður. Mér þykir verst, að eg get
nú ekki séð yður.”
Svo vildi hún fá að fara hönd-
um um höfuðið á mér og þreifa
um andlit mér, og seinast rak hún
að mér rembingskoss.
Þegar hún svo var búin að bjóða
mig velkominn og leggja yfir mig
mörg iblessunarorS, þá segir hún:
“Þér hafið nú líklega ekki hlakkað
mikið til að fara hingað til okkar;
og það var nú varla von; viS erum
hérna úti á veraldarhala. En—ekki
skuluð þér samt halda, að það séu
nein lánleysisspor, að byrja prests-
skapinn í Strandarkirkju. Og svo
heyri eg að þér séuð svo lánsamur
að fá aS gera við hana að vori kom-
anda.”
Eg spurði þá, hvort það væri að
hennar áliti nokkurt sérstakt lán.
Já!” sagSi hún, og svo bætti hún
við með þungri áherslu: “Hún hef-
hingað til verið vön að borga
fyrir sig; og svo hygg eg, að enn
muni verða. Við.sjáum nú til,
prestur minn; við sjáum nú til. ViS
tölum saman seinna, ef Guð lofar
okkur að lifa.”
Vorið eftir lét eg gera við
Strandarkirkju svo vel sem föng
voru á. Leið svo sumarið, að ekki
bar til tíðinda. En um haustið
gerði langvinnan landsynningsrosa,
og í þeirri hrotu rak þrettán könt-
uð tré á Strandarkirkjureka; þesrsi
tré átti eg, og voru þau margra
peninga virði, ekki síst fyrir mig,
sem var fátækur frumbýlingur.
Þegar eg sagði gömlu Kristínu
Jónsdóttur frá þessu, þá brosti hún
við og sagði: “Eg átti von á þessu,
prestur minn! Hún er altaf vön
að borga fyrir sig; og—þér fáið
meira seinna.” — Og það varð orð
að sönnu.
Prestur sækir þegar nægan mann-
afla til að velta trénu undan sjó;
svo er það bútað og því krossflett,
og þarna voru bitarnir komnir í
kirkjuna.
Þessa sögu sagði séra Ólafur
Jónson í Þorkelsgerði, maður
Kristínar Jónsdóttur, blindu kon-
unnar, sem eg sagði frá áðan, hinn
mesti greindarmaður og að sama
skapi sannorður. Hann var einn
af þeim, sem björguðu trénu á
land ,og var þá á bezta aldri.
En—svo sagði Ólafur gamli mér
meira. “Það kom meira til kirkj-
unnar úr sjónum sumarið að tarna,”
sagði hann, “heldur en tréð í Stóru-
bót. Það kom lí'ka tjörukaggi. En
—það var tekið slóðalega á móti
honum; hann var látinn springa i
hriminu á flúðunum beint á móti
kirkjudyrunum.
En er það nú nokkuð undarlegt,
þótt menn með lííSandi tíma hafi
hneigst til þeirrar trúarsannfæring-
ar, að Strandarkirkju hafi fylgt og
fylgi einhver “hulinn verndarkraft-
ur!”
Áður en eg hætti, ætla eg að rif ja
upp ummæli Dr. Jóns sál. Þorkels-
sonar um Strandarkirkju.
Hann segir: “Strönd með Strand-
arkirkju er einn af hinum merki-
legu stöðum hér á landi; Strönd
gamalt höfðingjasetur og höfuðból;
kirkjugarðurinn á Strönd legstað-
ur margra stórmenna og nafn-
frægra manna; af slíkum mönnum, öll stórmerki hennar kunn og kom-
sem þar eru grafnir, mun almenn- in í eitt, mundi sú jarteiknabók
íngur nú 'best kannast við Erlend
lögmann, og einkum Fróða-Eirík
Vogsósaprest, sem hvert manns-
barn á landinu þekkir, og þjóðsög-
ur vorar hafa gert að þessum góða
kunnáttumanni, sem öllum verður
hlýtt til af sögunum um hann. For-
lög og æfintýr kirkjunnar á Strönd
eru mikil, enda ber helgi hennar
yfir alt. Enginn verður betur við
áheitum en hún, og þeir, sem að
lienni hlynna til gagns og góða,
verða hamingjumeiri eftir. Væru
vera osma.
En orð mín um Strandarkirkju
ætla eg að enda með því, að minna
alla menn á þann sannleika, að það
er margt til milli himins og jarðar,
sem heimspekina eða veraldarvisk-
una dreymir ekki um, og með því
að taka upp orð Kristínar gömlu
Jónsdóttur í Þorkelsgerði: “Strand-
arkirkja hefir verið vön, að borga
fyrir sig; og svo hygg eg, að enn
muni verða.”
—Lesb. Mbl.
Þegar séra Jön Vestmann fór
frá Strandarþingum 1843 í fardög-
um og að Móum á Kjalarnesi, þá
varð prestur eftir hann á Vogs-
ósum séra Þorsteinn Jónsson frá
Reykjahlíð við Mývatn. — Fvrri
kona hans var Sigríður Ólafsdóttir
Stephensen úr Viðey, dóttir Ólafs
Stephensen Jútizráðs og systir Sig-
ríðar, tengdamóður Hannesar sál.
Hafstein. — Séra Þorsteinn setti
saman bú á Vogsósum vorið 1843
með 120 ám og öðru þar eftir.
Eg heyrði gamalt fólk í Selvogi
tala mikið lun séra Þorstein; var
ekki laust við að farnar væru að
myndast um hann þjóðsögur.
Það var einkum fernt, sem hann
hlaut frægð fyrir hjá Selvogsmönn-
um. Það fyrsta var afburða-kraft-
ar og karlmenska; annað, hve af-
burða vel hann þoldi sterkan
drykk; þriðja, hvað hann ritaði
fagra rithönd og ,hið fjórða var
grár hestur, sem eins bar af öðrum
hestum, eins og þeim þótti Þor-
steinn bera af öðrum mönnum.
Kirkja sú á Strönd, sem séra
Þorsteinn tók við, var orðin æfa-
gömul, ibygð 1735. Séra Þorsteinn
tók hana ofan og bygði nýjá kirkju
á Strönd árið 1848; var þá gamla
kirkjan orðin 113 ára gömul. Yfir-
smiður við kirkjubyggiViguna hjá
séra Þorsteini var Sigfús, smiður
austan af Eyrarbakka, faðir séra
Eggerts, sem var prestur á Vogs-
ósum næst eftir mig, dáinn 1912.
Sigfús gamla þótti “gott í staup-
inu,” eins og -fleirum góðum ís-
lendingum fyr og seinna, og hafði
stundum kútinn hjá sér við vinn-
una.
Daginn, sem átti að reisa kirkj-
una, tók séra Þorsteinn Grána sinn
og reið suður að Strönd; það er
frá Vogsósum 'beinustu leið röskur
hálfrar stundar gangur.
Þegar prestur kemur suður að
kirkju, þá stendur þar alt málþola;
smiðirnir hengja niður höfuð sín.
Hvað var þá að!
Það var nú ekki mikið. Bitarnir
í kikjuna voru bara allir einni alin
of stuttir; þarna stóð hnífurinn í
kúnni. Yfirmaðurinn hafði smakk-
að heldur oft á kútnum.
Prestur hefir liklega hugsað eitt-
hvað likt og sá gamli heiðursmað-
ur, Eyjólfur á Grímslæk, sagði
löngu seinna: “Það dugar ekki að
falla fram þarna.” Hann sneri
þegar heim aftur til að ráðstafa þvi,
að sótt yrðu austur á Eyrarbakka
ný tré í kirkjubitana. En honum
kemur í hug, að ríða með sjónum,
þó það væri ofboð lítið Iengra.
Nærri því á miðri leið frá
Strönd og heim að Vogsósum er
vík inn í ströndina, sem heitir
Stórabót; þar var oft rekasælt.
Þegar prestur kemur þangað, þá
sækir hann svo að, að þar er stórt
og langt ferkantað tré að berast a
land.
Já, nú var að taka mannlega á
móti.
Strandarkirkja er orðin æfa-
gömul; hinn rétta aldur hennar
þekkir enginn; sumir ætla hana
hygða við upphaf kristninnar hér á
landi, á dögum Gissurar hvíta,
aðrir á dögum Staða-Áma; en eng-
inn veit neitt með vissu. Eg hall-
ast langmest að þeirri gömlu þjóð-
sögn, að hún sé upphaflega, og það
snemma á tímum, til orðin fyrir á-
heit /mainna í (sjávarháskía, láheit-
endur komist á land og bjargast á
Strandarsundi svonefndu; rétt fyr-
ir vestan það er nefnilega hin al-
kunna Eingilvík. Eg styrkist í
þessari trú við þá staðreynd, að nú
á okkar dögum hefir heil skipshöfn
bjargast úr sjávarháska einmitt á
þessum svæðum; síðan eru um
þrjátiu ár; skipstjóri á því skipi
var Vaardahl, sem seinna var skip-
stjóri á “Reykjavíkinni”; kannast
víst margir eldri Reykvíkingar við
nafn hans.
Margt hefir líka á daga Strand-
arkirkju drifið um æfina; alt
Strandarland hefir blásið upp og
orðið aö svartri eyðimörk, og höfð-
ingjasetrið Stirönd farið .í kalda-
kol.
En mesta lífsháskan komst hun
í um miðja 18. öld eða X751- ^á
var prestur sá á Vogsósum, sem
hét sr. Einar Jónsson; hann bjó
kirkjunni á Strönd banaráðin, þótt
ekki ynnist honum mattur til að
koma þeim fram.
Af einhverjum ástæðum, sem oss
eru ókunnar, lagði hann mikið
kapp á, að kirkjan á Strönd yrði
rifin, en kirkja aftur bygð heima á
Vogsósum. Prestur fekk í lið með
sér prófastinn í Árnessyslu, sera
Illuga Jónsson í Hruna. Prófast-
urinn fékk í lið með sér biskupinn
í Skálholti, Ólaf Gíslason, og bisk-
upinn aftur amtmanninn, sem var
danskur maður og hét Pingel. ÖH
maktarvöld landsins tóku þannig
höndum saman gegn Strandar-
kirkju; hún skyldi rifin og lögð
niður innan tveggja ára.
Dauðadómurinn yfir Strandar-
kirkju var uppkveðinn 3. nóvem-
ber 1751.
Nú átti Strandarkirkja engan vin
eða verndarmann, nema fáeina fá-
tæka og umkomulitla bændur í Sel- I
vognum. 1
En—“það var ekki sopið kalið,
þó í ausuna væri komið.”
Það kom önnur sterkari hönd,
sem tók í taumana. Þáð var enpi
líkara en að hinar hræðilegu böl-
bænir Gamla Testamentisins yfir
óvinum Guðs væru teknar að rætast
á óvinum Strandarkirkju. —
Tveggja ára frestur var veittur til
að rífa Strandarkirkju og koma
upp nýrri kirkju á Vogsósum.
En—áður en hendur yrðu lagð-
ar á gamla guðshúsið á Strönd, þá
var presturinn á Vogsósum flosn-
aður upp af fátækt og vesældómi,
prófasturinn dauður, biskupinn
dauður og amtmaðurinn rekinn frá
embætti. Allir ovinir Strandar-
kirkju, sem viljað höfðu hana
feiga, féllu þannig í einni hrið í
valinn, að segja mátti. En ■
Strandarkirkja stendur enn á sín-
um gamla upphaflega stað.
Alt hefir umrótast og fallið til
moldar kringnm hana, landið,
mennirnir og manna dýrð og bú-
staðir — En — Strandarkirkja
hefir staðið; hve hátt sem margar
tímanna bylgjur hafa risið, þá er
eins og þær hafi brotnað við kirkju-
dyrnar á Strönd.
Þetta, sem eg nú hefi drepið á,
er ekki nema fátt eitt af því hinu
marga og merkilega, sem segja má
um Strandarkirkju.
Læknar Nýrnaveiki
og Blöðrusjúkdóma.
Menn og konur, sem hafa þenn-
an erfiða og kvalafulla verk í
bakinu, og sem ekki geta sofið á
nóttunni, af því nýrun eru veik,
ættu ekki að l'áta bregðast að fá
sér Nuga-Tone.. Þetta góða með-
al eyðir verknum og læknar nýr-
un. Það veitir manni fjör og nýja
krafta, gerir mann sterkari og
bætir heilsuna yfirleitt.
Ef heilsa bín er ekki eins sterk
eins og þér finst hún ætti að vera,
þá reyndu Nuga-Tone í 20 daga,
og ef það reynist þér ekki ágæt-
lega, gerir þig sterkari, hraustari
og ánægðari, þá skilaðu afgang-
inum og lyfsalinn fær þér aftur
peningana, alt sem þú hefir borg-
að fyrir meðalið. Fáðu þér Nuga-
Tone strax í dag, en vertu viss um
að fá ekta Nuga-Tone.
PACIFIC
HEIMSINS MESTA SAMGÖNGUKERFI
SKANDINAVÍSKU
Löndin
Lágt Fargjald fram og til baka
Og
Margar Skipaferðir
til Liverpool og þar næst í skip, sem fara til allra
HAFNA VIÐ NORÐURSJÓINN
Eruð þér að flytja hingað frœndur eða vini?
Ef svo, þá sér hið mikla Canadian Pacific félag algerlega
um þá, frá því þeir stíga á skip og þangað til Þeir koma með
járnbrautinni þangað,; sem þeir eiga að fara.
Stœrsta og hraðskreiðasta skip til
og frá Canada
Sérstakar lestir og járnbrautavagnar frá
Vestur-Canada alla leið að skipsfjöl.
Snúið yður til næsta umboðsmann vors, sem gefur frekari upplýsingar
eða
W. C. CASEY, General Agent, C.P.R. Building,
Main and Portage, WINNIPEG
Canadian Pacific
1877-
1927-
Nú I á.r, elna og fyrir fimttu &rum,
er frægmsti malt-drykkurinn
DREWHYS
Special Xmas Brew
mdAu
HátíBaoliÖ er óviöjafnanlegra gott öl
og görótt, aamkvæmt reynalu hlnna
ekýruertu dótnara.
THS DREWRY5 LIMITED
PHONE 57 Z21