Lögberg - 16.02.1950, Síða 10

10
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 16. FEBRÚAR, 1950.
FORRÉTTINDI
Eftir GILBERT PARKER
J. J. Bildfell þýddi. — LjóOin i þessari sögu eru
þýdd af Dr. Sig. Júl. Jóhannessyni.
„Guð blessi hana, elskuna!“ hróp-
aði frú Flynn. — „En ég segi, að hún
meinti að vernda minningu mannsins,
með því sem hún gjörði — máske á
kostnað sálarheillar hans“.
„Að því er monsieur snertir, að taka
á móti þessum áverka með þögn, og
leyna honum, var drengskapur sagði
signorinn. „Það er það sem presturinn
okkar mundi kalla að bera krossinn með
hugrekki“.
„Signor“, sagði presturinn í ásök-
unarrómi. „Signor, þetta er ekki atriði,
til þess að hæðast að“.
„Skraddarinn sjálfur, hefir hæðst
að því“, prestur minn.
„Látum hann sýna brjóstið á sér,
þá sjáum við hvað satt hann segir“,
sagði matsalinn, sem á bak við vara-
brosið var illa innrættur.
Það var ekki oft, að fólk sá presti
sínum sinnast, en það sá það nú. Hann
snéri sér hvatlega að matsalanum og
sagði:
„Hver ert þú. Batiste Maxime, að
hinni fyrirlitlegu forvitni þinni skyldi
vera fullnægt — þú, sem með nöktu
blygðunarleysi berð slúðursögur frá
einum manni til annars, og hlakkar yfir
hverri svívirðing. Eigum við öll að
leggja ber atriði lífs okkar, gleði okkar,
sorg og synd fyrir augu eins og þín til
að stara á. Hugsaðu um allt það illa,
sem að þú mundir hylja — já, allir okk-
ar sem hér erum!“ hann hélt áfram og
hækkaði röddina. „Veitið þið öll eftir-
tekt, hjartaþeli þessara tveggja per-
sóna gagnvart þessum vonda manni,
er kom þeim til að halda atburðunum,
sem hún gamla Margot tók með sér í
gröfina, leyndum. Þegar þið farið heim
til ykkar þá biðjið Guð, að veita ykkur
eins mikinn góðvilja, eins og þssi mað-
ur, sem hvorki er trúmaður né kirkju-
maður getur sýnt. Að því er þessa
yngismey snertir, — hann sneri sér að
Rósalie — „heiðrið hana! Farið þið nú
— farið í friði!“
„Eina mínútu sagði signorinn. „Ég
dæmi Battiste Maxime í tuttugu dollara
sekt fyrir álygar. Fé það gangi til fá-
tækra“.
„Heyrirðu þetta, fleðubárðurinn
þinn!“ sagði frú Flynn hátt og snjallt.
„Má ég kyssa þig, elskan?“ bætti hún
við og vappaði þangað sem Rósalie var
og rétti fram hendina.
Rósalie kysti gömlu konuna, með
tárvotum augum og á milli þeirra var
vinátta staðfest, sem aldrei slitnaði.
Signorinn rak fólkið út úr pósthús-
inu og lokaði dyrunum. Presturinn gekk
til Charley og sagði: „Mig bresta orð,
þegar ég minnist* kvalanna, §em þú
leiðst, þegar þetta kom fyrir og með
hve mikilli hugprýði að þú barst þær. —
„Ó, monsieur!“ bætti hann við og vökn-
aði um augu. „Mér finnst alltaf að þú
eért ekki langt í burtu frá ríki Guðs“.
Það varð þögn, því að presturinn,
signorinn og Rósalie voru að hugsa um
rauða krossmarkið á brjóstinu á skradd
aranum. Þögnin hafði sín áhrif á Char-
ley. Hann brosti raunalega. „Á ég að
sýna ykkur sönnunina?“ spurði hann
og bjóst til að hneppa frá sér treyjunni.
„Monsieur!" sagði signorinn og rétti
fram hendina. „Monsieur, við erum all-
ir drengskaparmenn!“
XLIII. KAPÍTULI
Jó Portugais segir sögu
Charley gekk hugsandi og niðurlút-
ur, eftir veginum til Vadrómefjallanna,
því hann vissi að Jó Portugais var kom-
inn heim úr ferð sinni. Hann fann sárt
til einstæðingsskapar síns og þráði sam
hygð og samfygld, einhverrar persónu,
sem skildi einstæðingsþunga þann, sem
lagst hafði yfir hann, eftir að atburð-
irnir í pósthúsinu skeðu. Það var ný og
nístandi einstæðingskend og aðskiln-
aður sem hann haféi vaknað til þá um
daginn.
Einu sinni áður, í kofanum á Vad-
róme fjöllunum, hafði hann risið upp
úr votri gröf sinni og til nýs lífs. Kvöld-
ið áður hafði önnur slík endurfæðing
komið til hans þegar samband þeirra
varð báðum ljóst. Þessi nýja aðstaða
hafði vakið ótta og ánægju hjá Rósalie,
en ótta, vanvirðu og lífsgleði, sem
skyndilega hafði snúist upp í vonleysis-
sorg hjá honum. Með ylríki kærleikans,
sem sál hans nú var vöknuð til, vaknaði
meðvitund hans um, að hann væri á
leiðinni til fleiri uppgötvana.
Þegar að hann leit í áttina til kofa
Jó Portugais, sem stóð á meðal trjánna
á Vadróme fjöllunum, mundi Charley
eftir deginum, þegar að Rósalie fyrst
kom þangað með bréfið, sem var sent
til veika mannsins á Vadróme fjöllun-
um, og hann sá aftur í huga sér hin
hreinu spurulu augu Rósalie þegar að
hún kom inn til þeirra.
„En ef að þ úaðeins vissir“, hann
snéri sér við og horfði til þorpsins fyrir
neðan. — „Ef að þú aðeins vissir!“
sagði hann eins og hann væri að ávarpa
allan heiminn. — „Ég hefi tákn frá
himni — ég veit það nú. í dag vakna
ég til lífsins og ég sé Rósalie! Ég veit
það núna — en hvernig? Með því að
taka allt sem hún á til að gefa. En hvað
gef ég í staðinn? Ekkert — aldeilis ekk-
ert. Sökum þess, að ég elska hana, og
veröldin öll, er einskis virði án hennar,
né heldur lífið, eða tuttugu líf ef ég ætti
yfir þeim að ráða, þá verð ég að segja
við hana nú: „Rósalie, það var einlæg
ást, sem dróg þig í faðm mér, og það er
ást líka sem segir, hingað en ekki
lengra. Aldrei framar — aldrei — aldrei
— aldrei. í gærdag hefði ég getað skilið
við hana — dáið, eða horfið, án þess
að vinna henni mikið mein. Hún hefði
hryggst og hugarangrið hefði sært hana
og skorið, en svo hefði það smá saman
horfið og hjaðnað, og ég hefði aðeins
lifað í minningunni. Svo hefði hún gifst
og öll sárin út af hvarfi mínu hefðu gró-
ið. Hún hefði notið ánægju, og ég los-
ast við örvæntingu og vanvirðu . . . . í
dag er þetta orðið alltof seint. Við höf-
um drukkið of mikið úr bikarnum —
Já of mikið. Hún getur ekki gifst öðrum
manni, því andar ljúga ekki, þó þeir
séu beðnir um það. Mér getur hún ekki
gifst, því það sem ég átti einu sinni, á
ég enn, eftir hringsins og laganna á-
kvæði. Ég yrði alltaf í níðandi ótta.
Kathleen á réttinn, Rósalie ekki. Ó,
Rósalie, ég dirfist ekki að draga þig á
tálar lengur. En að giftast þér, eins og
á stendur, ef það væri mögulegt! Og
búa hér í útlegð óþektur! Ég er ekki mik
ið líkur því sem að ég var, og láta skegg-
ið vaxa ár frá ári og verða ólíkari Char-
ley Steele með ári hverju . . . Nei, það
er óhugsanlegt!“ Hann stansaði þess-
ar hugsanir sínar, og þrýsti vörunum
saman.
„Guð minn, hvílíkt ástand!“ sagði
hann upphátt. Það varð hreyfing í skóg
inum rétt hjá honum og maður stóð
upp af tré, sem hann hafði setið á við
veginn rétt ofan við Charley. Það var
Jó Portugais, sem hafði séð hann koma
og beið þar eftir honum, og hafði heyrt
það sem Charley sagði.
„Kallarðu mig ástand, monseur?“
Charley tók fast í hendina á honum.
„Hvað hefir komið fyrir, monsieur?“
spurði Jó órólegur.
Það varð stutt þögn, svo sagði Char-
ley honum hvað fyrir hafði komið um
morguninn.
„Þú veist um markið hérna“, sagði
Charley og benti á brjóstið á sér.
Jó kinkaði kolli. „Ég sá það, þegar
að þú varst veikur“.
„Þú spurðir mig samt aldrei um
það!“
„Ég þóttist vita það. — Ég þekkti
Louis Trudel, og ég sá líka þegar ung-
frúin negldi krossinn á kirkjuhurðina.
Tveir og tveir í huga mér réðu gátuna.
Ég hélt að Paulette Dubois mundi ekki
segja frá því. Ég varaði hana við því“.
Hún varð saupsátt við Rósalie, og
var að hefna sín á henni. Hún hefði
ekki þurft að vera svona heiftug. Henni
hefir gengið margt í vil upp á síðkastið.
„Hvað hefir henni gengið í vil, Mon-
sieur?“
Charley sagði Jó allt um friðdómar-
ann, konuna og barnið.
Jó svaraði því engu, svo þeir þögn-
uðu. Þegar að þeir komu að húsinu fóru
þeir inn. Jó tók pípu sína og reykti um
tíma, án þess að segja orð og sjálf-
sagt þungt hugsandi, en Charley stóð
í dyrunum og horfði á þorpið fyrir neð-
an. Að síðustu sneri hann sér við.
„Hvar hefurðu verið í síðastliðnar
vikur, Jó?“
„í Quebec fyrst, monsieur“.
Charley leit alvarlega á Jó, því í
svari hans var hulin meining. „Og hvar
svo?“
„í Montreal“.
Charley fölnaði mjög í framan og
néri saman höndunum, því hann sá á
augnaráði Jó, að hann hefði verið á
fornum slóðum — og séð menn, sem
hann hafði sjálfur umgengist daglega
o gséð Kathleen.
„Haltu áfram“, sagði hann, „segðu
mér allt“.
Portugais talaði á ensku, annarlegt
tungumál sýndist hylja nekt hlutanna
betur, að því sem honum fanst. Hann
hafði alvarlega sögu að segja.
„Það þarf ekki að gera grein fyrir
' því, hversvegna ég fór til Montreal“,
byrjaði hann. „Það er nóg að segja, að
ég fór þangað. Ég hafði eyrun opin og
augu mín voru ekki lokuð. Það þekti
mig enginn, og ég var ekki eftirtektar-
verður. Allir höfðu gleymt manninum
Joseph Nadsau, sem stóð þar fyrir rétti,
kærður um morð. Og það má vera, að
málafærslumaðurinn, sem hreif mig úr
snömnni sé gleymdur líka — máske?
Ég stansaði á götunni, og sagði við
mann sem þar var, eftir að huga að
nafnspjaldinu. „Hvar er skrifstofa mon
sieur Charley Steele og annara?“
„Hann er dauður fyrir löngu síðan“,
sagði maðurinn, og bætti við „sem bet-
ur fór, því hann var mesti fjandans ó-
þokki“.
„Ég skil það ekki, segi ég. Ég held,
að monsieur Steele hafi verið ágætlega
gáfaður maður.“
„Hann fallegi Steele var gáfaðasti
maðurinn í heila landinu, sagði maður-
inn. Hann dáleiddi kviðdómarana í
hvert einasta skipti. Hann fór þó illa“.
Charley rétti upp hendina í öngum
sínum og óróa.
„Hvar hefurðu verið?“ spurði þessi
maður mig, „allan þennan tíma og ekki
heyrt getið um Charley Steele“.
„Úti í óbygðum“, sagði ég.
„Hvers vegna ertu hingað kominn
nú?“ spurði hann. „Ég er að hefja mál
á móti manni, sem lét annan mann líða
fyrir sig“, sagði ég. „Það er ekki verk-
efni fyrir Charley Steele, sagði hann
og hlóg. Það var enginn honum líkur
í því, að grafast eftir hlutunum. Þið
getið ekki glapið Charley Steele sýn,
vorum við vanir að segja. Hann fór illa
á endanum“. „Hvað var það, sem að
honum var?“ spurði ég. „Hann drakk
of mikið, sóaði fé sínu og elti stelpu,
dóttir gestgjafans í Cóte Dorion, svo
að áarflutningsmennirnir réðu honum
aldurtila eitt kveldið. Þeir segja reynd-
ar að það hafi verið slys, en sérðu nokk
uð grænt í augum mér? En hann dó
hraustlega — eins og við mátti búast;
því hann óttaðist hvorki menn, né
djöfla", sagði hann. „Eln Guð?“ spurði
ég. „Hann var guðleysingi“, sagði hann,
„og það var aðalorsökin, sem olli þessu
öllu. Hann var í öllu óheiðarlegur. Hann
stal fé ekkna og rændi munaðarleys-
ingja“. „Ég held, að hann hefði átt að
vera of skynsamur til að gjöra slíkt“,
sagði ég. „Ég býst við að það hafi verið
vínið“, sagði hann, „sem spilti honum.
Hann var hæfileika maður, sem mundi
koma ykkur til að athuga hlutina, ef að
hann kæmi hingað aftur“. Maðurinn
hló einkennilega að þeirri hugmynd.
„Ef að hann kæmi til baka þá mundi
nú fyrst kasta tólfunum“. „Hvers
vegna?“ spui’ði ég. „Líttu yfir götuna“.
hvíslaði hann að mér. „Hún var konan
hans!“
Charley bældi niður angistarstunu.
En Jó var ekki á því að þagna fyrri en
sögu hans var lokið. Hann hafði víst
takmark fyrir augum. „Ég leit yfir göt-
una ,og þar stóð hún. Hún var sannar-
lega glæsileg kona til að sjá, svo, að
ég hefi enga aðra glæsilegri séð, að
undantekinni einni hér í Chaudiere,
sem ekki aðeins jafnast á við hana
heldur er henni fremri. Maðurinn sagði,
að hún hefði gifst peningum í fyrra
skiptið, og það hefði orðið henni hið
mesta sorgarefni, svo hefði hún gifst
öðrum manni sem hún unni. Ef fagri
Steele kæmi til baka — já, þá fyrst
kæmist nú skörin upp í bekkinn! En
hann er á botni St. Lawrence fljótsins
— dómstólarnir og kirkjan segja það
að minsta kosti — og hér eru engir
draugar á ferðinni. En ef þessi fagri
Steele kæmi til baka bráðlifandi, hvað
kæmi þá fyrir? spurði ég. „Konan hans
er gift asninn þinn“, sagði hann. „Kon-
an tilheyrir honum“, sagði ég. „Heldur
þú, að hún mundi fai’a til baka til þjófs,
sem henni þótti aldrei vænt um?“ svar-
aði hann. Hann kinkaði kollinum í átt-
ina yfir götuna og sagði: „Sérðu mann-
inn þarna. Það er Billy“. „Hver er
Billy?“ spurði ég. „Bróðir, hennai-“,
sagði hann. „Charley eyðilagði Billy og
Billy hefir verið öðruvísi, en hann var
síðan að Charley dó — hann skamm-
ast sín svo mikið fyrir Charley, þegar
að hann verður drukkinn, að hann get-
ur ekki um annað talað. Við munum
öll eftir hvernig að Charley eyðilagði
hann og það kemur okkur öllum til að
vorkenna honum. „Fyrirgefðu“, sagði
ég. „Ég held að Billy sé fjandi gáfaður
— eins gáfaður og Charley Steeje'L