Kirkjublaðið - 01.10.1893, Síða 6

Vist er það og satt, að áhrif ræðunnar eru mjög komin
undir framburðinum, og hann á ekki saman nema nafnið,
hvort sem ræðan er flutt af blöðum eða upp úr sjer. fs-
lenzku prestarnir æfa sig nú í þeirri list, hver éptir sín-
um hæfileik, að tala lifandi orð upp af blöðum, og er
minna vandhæfl á því, en í fljótu áliti sýnist. Þegar
presturinn hefir nýlega frumsamið ræðu sína, þá er hún
honum svo kunnug, að hann þarf ekki annað en líta
snöggvast á hverja setningu til þess að rifja hana upp
fyrir sjer; meðan hann svo ber hana fram, getur hann
horft út um kirkjuna, breytt látbragði og hvað sem vill;
því þá talar hann frá hjartanu, þó hann haldi á blöðun-
um. Og jeg veit nokkur dæmi til þess, að prestar hafa
aukið ræðuna upp úr sjer, um leið og þeir fluttu hana,
án þess nokkur, sem á hlýddi, hefði grun um það eða
gæti heyrt mismun á framburðinum. Þetta getur verið
tíðara en margir ætla. Þar sem sjera H. P. hrósar sjera
Valdimar Briem sem sálmaskáldi, en vill gera minna úr
ræðum hans, af því hann flytur þær af blöðum, þá get
jeg, sem sóknarbarn hans, sagt það með sanni, að bæði
mjer og öðrum tilheyrendum hans, þykir engu minna í
það varið, að heyra hann flytja ræður sínar, en að lesa
eða heyra sálma hans; um það munum mjer allir samdóma.
Þó sjera H. P. kæmi sjálfur að prjedika fyrir oss — nátt-
úrlega blaðalaust —, þá mundi framburður hans engan
veginn ryðja sjer betur braut til hjartna vorra. 0g þó
sr. V. B. færi að prjedika blaðalaust, þá gæti það ekki
farið betur en nú fer. Og ekki gætu kirkjur hans orðið
betur sóttar fyrir það, en þær eru. Þær eru jafnan svo
fullar, sem eptir ásigkomulagi er unnt að ætlast til.
Sama má segja um fleiri presta. Og sá mismunur, sem
á prestum er, yrði auðvitað hinn sami, þó þeir færu að
prjedika blaðalaust. Það kemur hálfundarlega við, að
vitna 1 ræðuhöld spámannanna, Krists og postulanna, því
vjer höfum nú ekki ræður þeirra nema á bólcum, sem
verður að lesa. upp, og dettur víst hvorki sr. H. P. nje
öðrum í hug, að það riri gildi þeirra eða að orð þeirra
sjeu ekki eins lifandi fyrir því, fyrir hvern þann, sem
hefir þau rjettilega um hönd. Það er eins með þetta mál