Öldin - 01.01.1894, Qupperneq 12
12
ÖLDIN.
breytingu á einu líffæri, þá g'etr þessi brcyt-
ing haft þau álirif, að eitt cða ficiri önn-
ur lífl'æri breytist samfara.Nú eru brc'yting-
ar arfgengar,cg ef cinstaklingar með s'imu
brevtingum cðla sig saman, þá geta sam-
fara-breytingar þcssar cða breytingasam-
ferð valílið því, að tegundin breytist smátt
og smátt og ummyndist alveg. Meðal liús-
dýra og yrktra jurtá framlciðamenn breyt-
ingar með ásottu ráði, og gcra oft alt til að
auka þær og ágcra kynslðð cftir kynslcið,
og þannig framleiða menn sífelt nýjar kyn-
slóðir. En liér cr það vilji og stöðug við-
lcitni mannsins, sem stýrir breytingunum
kynslóð eftir kynslóð og beinir þcim með
f'ullri meðvitund í ákvcðna átt. En spurn-
ingin, scm fyrir oss lá, var þessi: þar'sem
um villi-jurtir og ótamin dýr cr að ræða,
þar scm mannlegt vit og viðleitni kcmr
eigi til, getr þar verið um nokkurt afl að
ræða, sem beini breytingunum kynslóð
eftir kynslóð í cina og- sömu átt og valdi
þannig með tímanum breyting á tegund-
inni ? Er þar nokkurt afl, sem lmfl sams
konar áhrif ósjálfrátt eins og mannsviljinn
licíir sjálfrátt? bví að ekki breytast allir
einstaklingar cinnar tegundar í sömu átt,
og eðli t. d. einstaklingar, sem hafa breyzt
í ólíkar áttir, sig saman, þá getr brcyting
annars foreldrisins upphafíð hjáafkvæminu
arfgengistilhneiging breytingariunar, sein
átti sér stað hjá liinu foreldrinu. Til þess
að brcytingar í cinhverja ákveðna átt.fcst-
ist við arfgengi hjá afkomendunum og fari
vaxandi, þá þurfa einstaklingar með sömu
brcytingum að eðla sig saman stöðugt kvn-
slóð cftir kynslóð. Er nokkur ástæða til
að ætla, að einstaklingar með svipuðum
ciginlcikum cðli sig sérstaklega saman,
þar sem maðrinn ekki stýrir þessu eftir
sínum tilgangi ?
Já ; það cr ástæða til þcss ; og sú á-
stæða er: baráttan fyrir tilverunni.
Ef eitthvert líffæri cr sérlcga þarfiegt
feinhverju dýri t. d., annaðhvort til að verja
sig óvinum eða komast undan þeim, eða
til að afia sér fæðu, þá farast þau dýr síðr,
sem hafa þetta líffkri vel þroskað; hin,
sem liafa það miðr þroskað, fá siðr aflað
sér viðrværis og aeyja heldr af' skorti, eða
þau verða fremr óvinuin sínum að bráð.
Þannlg lifa þau dýrin helzt eftir af sömu
tegund, scm þetta líifæri er bezt þroskað
hjá. Þau cðla sig þá og saman og þannig
verðr inn góði þroski líffærisins arfgengr,
af því að hann er nytsamr því dýrakyni í
baráttunni fyrir tilverunni. Svosmáeykst
þroskun þessa liffæris kynslóð eftir kyn-
slóð, og verðr að lokum líff’ærið svo frá-
breytilegt því, sem upphaílega átti sér
stað hjá tegundinni, að varla verðr stund-
um þekkjanlegt fyrir sömu tegund. Þann-
ig hettr baráttan fyrir tilverunni, eða það,
hvað nytsamt er í þeirri baráttu, alvegsam-
kynja áhrif ósjálfrátt eins og viðleitni
mannsins í öðrum tilfellum getr baft á sjálf'-
ráðan liátt.
Darwin setr svo f'ram þá spurningu,
hvort nolckur fræðimaðr liafl nokla'u sinni
getað skilgreint oi’ðið “tegund,” sagt, hvað
væri dýra-tegund eða jurta-tegund, og
hvernig menn ættu að gera greinarmun á
tegund og tegundar-afbrigði. Ef tegund-
irnar væri stöðugar, óbreytilegar og liéldu
sér jafnan í sömu mynd sem þær hefðu
upphaflega verið “skapaðar” í, þá hlytu
menn þó að vita, livað væri tegund, og
hvað væri að cins afbrigði, tilbncyting af
tcgundinni. (Því að enginn efar það eða
neitar því, að tilbreytingar sé til, t. d. að
sfórí fjalla-hreinninn og litla tamda hrein-
dýrið sé sama tegund, eða að stóri skozki
hestrinn og litli ITjaltlands-hestrinn sé
sama tegund).
En nú eru til bæði í jurta og dýra rik-
inu kyn', sem nienn greinir mjög á um, í
hve mai’gar tegundir þau skiftist. Þannig
cr t. d. í jurtaríkinu ættin eða kynið Rubus
eða hindberja-ættin. Sumir fræðimenn
skifta henni í 50 tegundir, aðrir í 100, og
enn aðrir í 500 tegundir. -Undir þessa ætt
heyra bjarnai’berin, Rubus fructicosus, sem
Linné nefndi svo cg kallaði vera eina teg-
lind; en acrir grasfræðingar nýrri tolja