Alþýðublaðið - 27.10.1960, Blaðsíða 2

9

i
1
1
iSSMtJðrar; Gísll J. Ástþórsaon (áb.) og Benedlkt Grðndal. — Fulltrúar rlt-
Stjðmar: Sigvaldi HjilBíarsson og Indriði G. Þorsteinsson. — Fréttastjóri:
iajOrgvin Guðmandsson. — Simar: 14 900 — 14 902 — 14 903. AuglýsingasínJ:
JM906. — Aðsetur: Aiþýðuhúsið. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfis-
aata 8—10. — Áskrlftargjald: kr. 45,00 á mánuði. í lausasilu kr. 3,00 eint.
ítgefandl: Alþýöuflokkurina. — Framkvæmdastjórl: Sverrir Kjartansson.
Pólitískur hernaður
eðo kjarabarátta?
, BIRGIR FINNSSON aiþingismaður gaf í ræðu
sinni við fjárlagaumræðu á alþingi síðastliðið
.mánudagskvöld athyglisverðar upplýsingar um
þær kröfur um allt að 30% kjarabætur, sem
íkommúnistar eru að setja í gang. Jafnframt
ákýrði hann frá afstöðu Alþýðuflokksmanna inn
an stjórnar Alþýðusambands íslands, sem er allt
önnur og ábyrgari, Er það athyglisvert, að komm
únistar skyldu halda þróun þessa máls leyndri, og
ekkí skýra alþjóð frá kröfum sínum, fyrr en Birg
ir hafði frá þeim skýrt í útvarpsumræðum frá al
þingi. Það er og athyglisvert, að í deifibréfi ASÍ
er ekki minnzt orði á álit Alþýðuflokksminnihlut
ans.
Starfsaðferðir kommúnista í þessu máli eru
öæsta merkilegar, Þeir virðast miða allt við að
)koma á pólitísku stríði, en ekkert við að ná ár*
ángri fyrir fólkið í verkalýðsfélögunum. Þannig
töldu Alþýðuflokksmenn sjálfsögð vinnubrögð að
ræða fyrst við ríkisstjórnina, kanna undirtektir
liennar um hin ýmsu hagsmunamál verkalýðsins,
og semja kröfur að loknum þeim viðræðum. Þetta
máttu kommúnistar ekki heyra. Þeir settu fyrst
:£ram kröfurnar, sem jafngilda allt að 33% kjara
feótum, en vilja svo tala við ríkisstjórnina. Á
þennan hátt eyðileggja þeir fyrirfram alla von
um árangur af slíkum viðræðum, eyðileggja allt
hugsanlegt samstarf við stjórn landsins um
kjarmál verkalýðsins. Slíkar starfsaðferðir eru
pólitískur skæruhernaður en ekki heiðarleg bar
átta fyrir kjörum vinnandi manna í landinu.
Alþýðuflokksmenn lögðu til, að höfð yrðu svip
uð vinnubrögð og ríktu í tíð vinstri stjórnarinn
ar. Eða hvemig hefði Hannibal Valdimarssyni lík
að það í ráðherratíð sinni, ef verkalýðssamtökin
í heild hefðu fyrst sett fram kröfur um 33% kjara
bætur, og -síðan komið til hans til að ræða mái-
in? Hvar hefði þá verið 19 manna nefnd og allt
það?
Enginn efi er á því, að allur þorri vinnandi
manna á Islandi telur ekki, að einhliða kauphækk
anir muni til lengdar bæta afkomu fjölskyldn-
anna. Menn vita, að slíkt mundi kollvarpa efna
Ihagskerfi ríkisstjórnarinnar, og hvað tæki þá
við? Því hafa kommúnistar eða framsóknarmenn
ekki svarað. Þess vegna vilja hugsandi menn held
ur þá leið, sem fulltrúar Alþýðuflokksins í stjórn
Alþýðusambandsins hafa valið: reyna að gera
foreytingar á núverandi kerfi, sem leiða mundu
fil lægra verðlags og aukins kaupmáttar laun-
anna. Það er vilji stjórnarsinna að feta þessa leið
strax og aðstæður leyfa. Þetta er ábyrg stefna,
sem mikill meirihluti þjóðarinnar vill aðhyllast.

m
ÍÉt
SN ARA
í SÍÐASTLTÐINNI viku
hóf nýtt leikhús starf sitt.
Það nefnist Vetrarleikhúsið
1960 og forystumenn þess
eru nokkrir ungir leikhús-
menn. Fyrsta verkefnið er
hrezkt sakamálaleikrit,
Snaran („The Rope‘‘) eftir
Patrick Hamilton, höfund,
sem hér er m. a. kunnur af
leikritinu Gasljós. Leikrit
það, sem hér hefur verið val
ið til sýningar, er ekki held
ur óþekkt hér með öllu, var
leikið í útvarp fyrir einum
áratug undir nafninu Laun
víg og auk þess hefur verið
sýnd hér kvikmynd, sem
hyggð er á því. Það kemur
manni nokkuð á óvart, að
'Vetrarleikhúsið 1960 hefur
valið þetta leikrit tit sýning
ar. Að vísu mætti ætla að
þeir atburðir, sem urðu til-
efni þess, sem leikritið fjall
ar um — morð tveggja ungra
auðmannssona á. skólahróður
sínum morðsins vegna
—■ myndu vekja athygli
og áhuga hér eins og
þeir hafa gert í ein fjörutíu
ár annars staðar. Hins vegar
gerir höfundur þessu efni
grunnfæirnisleg skil og verk
ið er langt frá því að vera
gallalaust að hyggingu —
miðpartur þess er langt og
leiðinlegt samkvæmi og sam
talskafiinn nm kenningar
Nietzsches £ lokin er hvorki
dramatískur sé beinlínis upp
lífgandi. Auk þess er þetta
leikrit ekki nýtt af nálinni,
en um þessar mundir er ver
ið að sýna sums staðar er-
lendis m. a. í Lundúnum
annað leikrit um þetta sama
efni Compulsion eftir Mey-
er Levin, þar sem efninu eru
að sögn gerð hressilegri skil
og jafnframt kafað dýpra.
Það vekur alltaf eftir-
væntingu, þegar ungt fólk
tekur sig saman og efnir til
leiksýningar — venjulega
liggur því þá eitthvað mik
ið á hjarta sem verður að
fá útrás, og stundum tekst
því líka að fínna nýjan tón
sem vegur upp á móti því
sem miður fer af reynslu
leysi.
Hér varð því miður ekki
fundið neitt slíkt. Sýningin
veldur vonhbrigðum. Það,
sem höfuðmáli skiptir, þegar
um sakamálaleikrit er að
ræða, er að skapa spennu
(og það á að vera hægt í
þessu leikriti. þó að hnökr
Sveinn
Einarsson
skrifar um

Mtí rú . mu ,u#3t
leiklist
■Hlt : „cníiíf í'é’íiSS
ar séu á því) og það hafði
hinum ungu leikstjóra, Þor
varði Helgasyni ekki tekizt.
Að vísu veit maður að allar
aðstæður til undinbúnings
slíkrar sýningar eru erfiðar,
og í þeim leikendahóp, sem
leikstjórinn hefur yfir að
ráða er margur misjafn saúð
urinn, en ég veit ekki hversu
mikið tillit á að taka til
slíks, þvi að vonandi ætlast
Vetrarleikhúsið 1960 til þess
að það sé tekið alvarlega.
Það er skemmzt af því að
segja að enginn leikenda ger
ir hlutverki sínu viðundandi
skil, þó hefur maður á til
finningunni að Erlingur
Gíslason hefði getað skilað
hlutverki Bradons meir en
hnökralaust. Þýðingu Bjama
Guðmundssonar kann ég ekki
að meta. Leiktjöld gerir
Steinþór Sigurðsson.
Annars vil ég ekki fjöl-
yrða mei'r um þessa sýningu.
Það væri eins og að vega
að farlama manni eða öllu
heldur ófullburða barni. Leik
ritið var. langt frá því að
vera fullæft á frumsýningu
enda urðu þar mi'stök á mis
t‘k ofan.
Betur má ef duga skal. En
ungt fólk með aivöru og. á
huga lætur ekki hugfallast,
þó að reynslan sé stundum
dýrkeypt.
Sveinn Einarsson.
Þrír skálkar
á Akranesi
LEIKFÉLAG Akraness frum»
sýnir í kvöld sjónleikinn Þrir
skálkar, eftir Gandrup, í þýffi.
ingu Þorsteins Ö. Stephensen,
Þetta er léttur söngleikur,
sem hefur notið mikilla vin-
sælda þar sem ihann hefur ver-
ið sýndur.
Skálkana leika þeir Júlíus
Kolbeins, Sigurður B. Sigurðs-
son og Þorsteinn Ragnarsson.
Leikstjóri er Ragnhildur Steira
grímsdóttir frá Akureyri, sern
hefur sett á svið nokkur leikrit
á Akranesi.
Ekki er að efa, að Akurnes-
ingar fjölmenni á þennan
skemmtilega leik, sem er fyrsta
verkefni leikársins.
Löndun
hætt
Framhald af 1. síðu.
á að hætta löndunum físks úr
togurum.
Einn farmur af slægðum
fiski, alls rúmlega 1000 kassar,
var settur -á land í dag, og ann
ar farmur er á leiðinni, en sain
kvæmt frásögn innflytjenda ei”
hér um síðustu farmana að
ræða, sem landað verður þar fí!
viðræðunum í Reykjavík er
lokið.
Minningarorð:
Einar Magnússon
USifi.
EINAR Magnússon var
fæddur hér í bæ 11. nóvember
1896. Hann var sonur hjón-
anna Magnúsar Einarssonar
bónda, Magnússonar, frá
Skrauthóium, og konu hans,
Guðrúnar Guðnadóttur.
Magnús Einarsson vann um
marga ára bil við verzlunar-
störf hjá Edinborgarverzlun,
dó á miðjum aldri og var tal-
inn af þeim sem hann þekktu
mikill ijúflingsmaður, eins
og einn gamall samstarfs-
maður hans hefur komizt að
orði við þann, er þetta ritar.
Móðir Einars heitins, Guðrún,
var mikil myndar- og ráð-
deildarkona, vel kynjuð af
góðum bændaættum í Árnes-
.sýslu.
Um Einar Magnússon má
með miklum sanni segja, að
hann var í allra huga, þeirra,
er hann bezt þekktu, hinn
mestf ljúflingsmaður. Einar
var hlédrægur maður, gaf sig
sjaldan á tal við ókunnuga
að fyrra bragði, en það fundu
allir, sem tal áttu við hann,
t að þar var greindur maður og
víðlesinn sem talaði, sem
hafðj mótað -sér fastar skoðan
ir á öllum meiriháttar mál-
um og það án nokkurra
hleypidóma, en ávallt. af góð
vild og réttsýni.
Einar var menntaður mað-
ur í þessa orðs beztu
merkingu. Auk þess að lesa
mikið allt það er hann náði
til á íslenzku, þá las hann
mikið á erlendum málum. —.
Einar stundaði nám á yngii
árum við 'Verzlunarskóla ís-
lands en vann síðan við stein-
steypuiðn um árabil í Kaup-
mannahöfn. Vann hann að
þeirri iðn þar fíl að hann
fluttist hingað heim aftur.
Systkini og systkir.abörn
Einars eiga á baki að sjá
tryggum, góðum og hjálpsöm
um bróður og frænda, er á-
vallt var boðinn og búinn til
að hjálpa, þótt af litlum efn-
um oft væri. Minningin um
þennan góða dreng mun lengi
lifa í hugum allra þeirra, ei’
af honum höfðu kynni.
Rvík, 26, okt. 1960.
E, Á. ;