Alþýðublaðið - 03.01.1961, Blaðsíða 13

Bust
mgu
nonna

0
SAGT hefur verið, að rúss-
neska lögreglan væri hætt að
koma á síðkvöldum heim til
manna og jafnvel hafa þá á
brott með sér. En hvenær geta
menn verið öruggir um, að
slíkir siðir séu af lagðir? Það
kom a. m. k, fyrir allmarga
sovétborgara fyrir skémmstu
að trúa ekki, að hinir gömlu
siðir OGPU og NKVD væru
fyrir bí. Þegar hörkulegir og
skuggalegir náungar tóku að;
berja að dyrum hjá ýmsum
fjölskyldum í Moskva og víð-
ar, kunni fóik ekki önnur ráð
betri en gera allt, sem þeim
var upp á lagt.
Svo var það um fjölskyldu
Ninu nokkurrar Ivanovu, sem
er forstjóri ríkis-fornsölu í
Moskva. Hinir skuggalegu
menn komu þar eitt kvöld. —
Þeir sögðu, að Nina hefði ver-
ið handtekin og heimtuðu allt
lausaf éhennar. Móðir hennar
þorði ekki annað en verði við
skipuninni og afhenti poka
með 250,000 rúblum í pening-
um og ríkisskuldabréfum.
Aleksei Aleksandrov, feld-
skeri, varð á sama hátt dauð-
skelkaður, er hinir skug'galegu
heimsóttu hann, og' afhenti
þeim 300.000 rúblur í pening'-
um og loðfeldum.
Loks fór eitt lafhrætt fórn- _________
ardýr til lögreglunnar og
. spurði feimnislega, hvort hin- n| , I
ir skuggalegu menn væru í 010/71/00
raun og veru frá lögreglunni.
Þegar hinir skuggalegu
menn voru kallaðir fyrir rétt
í Moskva fyrir skemmstu, og
kom þá upp nýtt vandamál,
sem mun vera fátítt annars-
staðar í heiminum .Þeir, sem
rænt hafði verði frá, fengust
ekki með nokkru móti til að
gangast við því, að þeir hefðu
átt öll þau verðmæti, sem frá
þeim hafði verið stolið. Nina
Ivanova og móðir hennar
héidu því statt og stöðugt
fram, að í pokanum hefðu að-
eins verið 100.000 rúblur í
stað 250.000. Aleksandrov hélt
því fram, að tap.sitt hefði ver
ið 45.000 rúblur en ekki 300.
000 og' neitaði jafnvel að hann
ætti demantsett úr, er honum
var fengið til að bera kénnsl
á. *
Það kom í ljós í dálkum
Pravda, hvers vegna. hmir
rændu vildu ekki gangást við
því, sem frá þeim hafði venð
rænt. Blaðið sagði: „Við bú-
umst við því, að And-brasks-
iögreglan muni reyna að skýra
hvernig fórnarlömbunum
tókst að safna saman svo
miklu fé. Berum orðum sagt
er það tæpast venjulegt fyrir
verzlunarstjóra eða feldskera
að eiga hundruð þúsunda
rúblna“.
Nú kom í ljós, að svo var
ekki og á endanum voru þeir
handteknir, eftir að hafa
dreift ógn um hjörtu manna
frá Moskvu til Leningrad, til
Kharkow og Stahno.
Steinunn
Þórarinsdóttir
Dáin 21. des, 1960.
Kveðja frá gamalli húsmóður
hennar.
Þú varðst lífsstríð langt aðheyja,
lúin varstu, þreytt á sál.
Þaó er engum unnt að segja,
aðeins tala þagnar mál.
Allt þú vannst með heilum huga,
hafðu þökk fyrir verkin trú.
Þitt var stolt að stríða og duga,
störfin vanda, gjörffiir þú.
Flyt nú heil til friðar landa,
faðir Guð, þér; veití skjól.
Þess ég óska þér til handa,
þar við taka eiííf jól.
Una Sigtryggsdóttir.
Áramótahugleiðing
timburverziun
Timburverzluniriýa. Evrópo
hefur aukizt mjög að undan-
förnu, segir í „Timber Bull-
etin for Europe“, sem er ný-
komið út. Allt bendir til, að
verzlunin muni á þessu ári
slá öll fyrri met. Jafnframt
hefur tekizt að samræma bet
ur en áður framboð og eftir-
spurn og er ekki annað sýnt
en jafnvægi komizt á. Eftir-
spurnin varð mest á öðrum
ársfjörðunginum og þá var
mikið um innflutt timbur frá
Ráðstjórnarríkjumim og Kan-
ada á niarkaðnum. Saman-
lögð timburframleiðsla í Ev-
rópu á þessu ári er áætluð 11
milljónir standarda miðað við
10,46 á síðasta ári og 10,71
árið 1958. Framleiðsla Ráð-
stjórnarríkjanna er þarna
ekki meðtalin.
Framleiðsla og verzlun
harðviðs hefur verið skrikkj-
ótt undanfarin ár. Nokkur
seinustu árin hefur fram-
leiðslan farið minnkandi, en
á síðasta ári varð aftur aukn-
ing, sem enn er stöðug. —
Framh. á 14. síðu
Framhald af 4 síðu.
tíma, er þeir máttu sízt við
því. M. a. af þeirri ástæðu
mun verkamönnum finnast
kjaraskerðingin mun meiri
en ríkisstjórnin spáði. Það
hefur verið baráttumál
verkalýðshreyfingarinnar,
að kaup hinna lægst laun-
uðu væri það hátt, að verka
menn gætu lifað sómasam-
legu lífi af 8 stunda vinnu-
degi. En ei að síður hefur
það verið svo hér á landi,
að verkamenn hafa tekið
allri yfirvinnu fegins hendi
og má fullyrða, að eftir-
vinnutekjur hafa bætt lífs-
kjör verkamanna stórlega
hér undanfarin ár. Þaffi eru
því mikil viðbrigði er slík-
ar tekjur falla að verulegu
leyti . brott á skömmum
tíma. Við því mátti búast,
að ráðstafanir ríkisstjórnar-
innar leiddu til nokkurs
samdráttar, þar eð þeim
var m. a. ætlað að draga
nokkuð úr fjárfestingu.
Undanfarin ár hefur fjár-
festing hér á landi verið ó-
eðlilega mikil og meiri en
l»jóði„ hefur getað staðið
undir með eigin spprnaði.
Er þar ein ástæðan fyrir
skuldasöfnun íslendinga er-
lendis og verðbólgu innan
lands. Ráðstöfunum ríkis-
stjórnarinnar var ætlað að
stöðva þessa óheillaþróun,
jafna gjaldeyrishallann við
útlönd og stöðva verðbólgu
þróun innan lands. En rík-
isstjórnin var staðráðin í
því frú upphafi, að ganga
ekki svo langt, að atvinnu-
leysi my.ndaðist. Þess vegna
skyldi vaxtahækkunin að-
eins vera til brúðahirgða.
Það er erfitt að fara í þess-
um efnum hinn rétta meðal-
veg. Sumir hagfræðingar
halda því fram, að ekki geti
farið saman full atvinna og
stöðugt verðlag, en hvort
tveggja eru markmið, sem
við stefnum að. Víst er um
það, að erfitt er að sam-
ræma þessi tvö markmið og
einn höfuðvandi ríkisstjórn
ar okkar er einmitt sá, að
lúta þetta takast. Það ea*
svo, að ráðstafanir, sem
gerðar em gegn verðbólgu,
skapa samdrátt, en ráðstaf-
anir gegn samdrætti skapa
aftur á móti þenslu, er leitt
getur til verðbólgu. Svo er
um úrræði eins og hækkun
eða lækkun vaxta. Hækkun
vaxta dregur úr verðbólgu,
en um leið draga fyrirtækin
saman seglin og atvinna
minnkar. Lækkun vaxtanna
hefur aftur öfug áhrif, öiw-
ar framleiðsiu fyrirtækj-
arm„ og um leið atvinnu
hiá þeim ag skapar þannig
þenslu.
Allir virðast vera sam-
mála um að berjast gegn
verðbólgunni og halda þó
fullri atvinnu. En margir
gera sér eltki grein fyrir
liversu erfitt getur verið að
samræma þetta tvennt. Al-
þýðuflokkurinn hefur alltaf
talið, að leggja heri höfuð-
áherzlu á, að tryggja fulla
atvinnu o-g var sú skoðun
flokksins áréttuð á nýaf-
stöðnu ílokksþingi. Hlýtur
Alþýðuflokkurinn að skoða
það sem eitt höfuðverkefni
sitt í ríkisstjórninni að
tryggja það, að stefnumáli
flokksins um fulla atvinnu
verði framfylgt.
Væntanlega verður vaxta
lækkun sú, sem nú hefur
gengið í gildi t»l þess að
auka nokkuð atvinnu á ný,
svo að verkamenn fái nokkr
ar viðbótartekjur að nýju.
Má öllum það ljóst vera, að
verkamenn geta varla fram
fleytt fjölskyldum á dag-
vinnukaupinu cinu, sem ger
ir aðeins um 4000 kr. á
mánuði. Einhverjar ráðstaf
anir aðrar þarf því óhjá-
kvæmilega að gera til þess
að hæta kjör hinna lægst
launuðu. Vandinn verður sá
að finna aðra leið til þess
en leið grunnkaupshækkun
ar. Almennar grunnkaups-
hælikanir nú mundu á svip-
stundu eyðileggja árangur
efnahagsráðstafananna og
ckki leiða til annars en þess
að fljótlega yrði á ný að
taka upp útflutningsupp-
hætur eða lækka gengið á
ný. Launþegar hafa ekki
s;agn af kjarahótum, er hafa
mundu slíkar afleiðingar.
Þeir þurfa raunhæfar kjara
hætur. Það, sem einkum
þyrfti að athuga í því sam-
handi, er hvort ekki væri
unnt að taka upp ákvæðis-
vinnu að verulegu leyti í
verkamannavinnu. Það lief-
ur veriffi gert með góðum
árangri í nágrannalöndum
okkar og fært verkamönn-
um þar miklar kjarabætur.
Hið sama gæti einnig átt
sér stað hér. Er það raunar
furðulegt, að forustumenn
Dagsbrúnar skuli aldrei
hafa gert neitt til þess að
koma slíku skipulagi á hér.
En það er eing og þeir hafi
aldrei komið auga á aðra
leið en grunnkaupshækkun
og verður að ætla, að ann-
arleg sjónarmið valdi þar
nokkru um og vegi þyngra
e„ hagsmunir verkamann-
anna.
Aflabrestur fiskiskipanna
undanfarið og vandi útvegs
ins hefur enn á ný opnað
augu manna fyrir því
hversu áhættusamt það er
fyrir þjóðarbúskapinn að
eiga nær allt undir sjávar-
útveginum. Nauðsyulegt er
fyrir íslendinga að byggja
upp ný.iar atvinnugreinar,
svo að þeir þurfi ekki að
vera um of háðir einum at-
vinnuvegi. Um þetta hefur
mikið verið rætt og margir
bent á að efla þurfi iðnað
svo mjög í landinu, að
unnt verði að fíytja út ís-
lenzkar iðnaðarvörur og
afla á þann hátt gjaldeyris-
tekna. Til þess að svo megi
verða í stórum stíl þarf
mikið átak og eins og nú er
ástatt í fjárhagsmálum Is-
lendinga virðist enginn veg
ur að koma upp stórum iðin-
fyrirtækjum í landinu nema
fengið verði erlent fiár-
magn til Iandsins. Okkur
nægir ekki að fá erlend lán,
við verðum að fá erlenda
aðila til þess að leggja fé í
íslenzk stóriðjufyrirtæki.
Og ég tel ekki að við þurf-
unt að vera smeykir við
það. Við getum auðveldlega
á sama hátt og frændur okk
ar Norðmenn búið svo um
hnútana, að yfirráð íslcnd-
inga yfir slíkunt fyrirtækj-
unt yrðu tr.vggð. En það er
ekki nóg að rita og ræða
urn þessi mál. Það þarf að
gera eitthvað. Núverandi
ríkisstjórn ætti að láta
hendur standa fram úr erm
unt og senda mann til Nor-
egs til viðræðna við ríkis-
stjórnina þar um reynslu
Norðntanna af stóriðju og
erlendu fjármagni. Helzt
þyrfti einnig að ræða við
Trygve Lie, sem ferðazt hef
ur um heiminn á vegunt
norsku stjórnarinnar ttl
þéss* að útvega fjármagn til
Noregs. Enginn vafi er já
því, að Norðmenn gætu gef
i« íslendingum mörg góð
ráð í sambandi við jtessi
mál.
Árið 1961, sem nú gengttr
í garð. mun skera endan-
lejr;i úr um efnahagsaðgerð
ir ríkisstjórnarinnar. Því er
ckki að neita, að ýmsar
bl'kur eru á lofti. Stiórnar-
andstaðan svífst einskis og
kommúnisar munu vafa-
laust nota fyrsta tækifæri
til þess að ota verkamönn-
um út í verkföll í því skyni
að knýia fram grunnkaups-
hækkanir. Takist þeim að
konta á almennum grunn-
kauoshækkunum. tekst
þeim vafalaust um leið að
eyðileggin efnahagsráðstaf-
anirnar. Það, sem riður ú,
Pl. -iffi veita verkamönmrm
kiarbætur i öðrti forrni að-
ii- pn kommúnistum tekst
að framkvæma óhannaverk
sín. Enda bótt ríkisstiórnin
muni ekki skinta sér af
la»madeihtm getur hún
stuðlaS að hví að þetta tak-
ist. V'ð skuhnn vona. að
farsæl lausn finnist á þess-
um málurn o"- anð 1961
verðs hagstætt fslendingum.
GLEÐILEGT NÝTT ÁR!

Alþýðublaðið — 3. janúar 1961 ^3