Alþýðublaðið - 26.07.1961, Page 7
Jí
Á STÓRU-SLÉTTU.
Lent er eftir áætlun á flug
vellinum í Narssarssuaq, sem
prófessor Þórhallur 'Vilmund-
arson, fararstjóri, segir að
þýði ”Slóra-Slétta,“ og síðan
ekið sem leið liggur að flug-
vallarhótelinu, sem er danskt
og vistlegt með stórum skilir-
íum af Friðriki og Ingiríði
fyrir stafni í matsalnum. Hér
ganga grænlenzkar ungmeyj
ar um beina, en þær ganga
hvorki á skinnbuxum né með
band um hár, heldur á bláum
nælonsloppum frá Danmörku
— og ef einhver hefur búizt
við að sjá frumbýlingshátt í
klæðaburði Grænlendinga,
hefur hann orðið fyrir von-
brigðum þarna á hótelinu.
Danska afgreiðslukonan var
meira að segja í plíseruðu
teryline-pilsi, eins og nú þyk
ir hvað allra nýtízkulegast
i "menningarlöndunum”,
herðatrén í forstofunni voru Eiríkur rauði
KVEFUÐ BÖRN OG
GESTRISNI.
í Brattahlíð biðu börn á
ströndinni og sugu upp í nef-
ið í kvöldkyrrðinni. Öll börn
á Grænlandi (mörg og smá)
virlust vera kvefuð, enda
kuldalega klædd, að- okkur
fannst. En fötin þeirra voru
kát í litum, gul og rauð. græn
og blá. Mést bar á rauða
litnum, — en það er næsta
óskiljanlegt, hvaðan Græn-
lendingarnir fá þessi litskrúð
ugu föt, því að í. verzluninni
á staðnum virtist ekki um
auðugan garð að gresja.
Kindaskrokkur lá þvert fyrir
dyrufn í Grænlándsverzlun-
uninni, en ofan á honum tvö
reyfi. Inni ægði öllu saman:
'brjóstsykri, sirsefnum, döll-
um og dósum. mjölpokum -og
skótaui. Einmitt einhvern
veginn svona hafa dönsku
verzlanirnar verið hér um og
fyrir síðustu aldamót, —
verzlanir dönsku selstöðu-
kaupmannanna. Þama keyptu
margir íslendingar brjóst-
sykur til að gefa barnahópn-
um úli á klöppinni.
Frú Laura Frederiksen og
tengdamóðir hennar, Elizabeth
Frederiksen eða Tíbarak fóru
í þjóðbúninga sína til að sýna
íslendingunum, sem síðan
fóru að skoða rústir. Meðan
ferðafól'kið skoðaði rústirnar
færði Laura mig af mikilli
gestrisn'i í þjóðbúninginn
sinn, og allir heimilismenn á
bæ hennar skríktu og óðu
elginn á grænlenzku. í öllum
herbergjum var yfirfullt af
fólki, sem kom til að skoða
útlendinginn í návígi, en
Laura hafði í mörgu að snú-
ast, og einhvern veginn
skildi hún ekki fullkomlega,
að ég var að reyna að tala
við hana á dönsku. Hún var
sífellt að hlaupa frá og til
manns síns, sem lá nakinn
inni í rúmi, grípa upp
eitt og eit't barnið úr barna-
skaranum, skammta mat og
bæta í eldinn. Eflir stóð
ég, umkringd af Grænlend-
ingum, sem ekkert 'kunnu
fyrir sér nema grænlenzku
og skríktu góðlátlega með
galopnum furðulostnum aug-
um. Hin ævagamla tengda-
móðir, Tíbarak, sat ein
Kadeketimi í Bratíahlíð og konan hans.
í fullum skrúða í gömlum
hægindastól og rakti upp
rauða bamspeysu. Grænlend
ingar virðast hafa einhver
ráð til að ná sér í brennivín,
því bróðir Lauru sá hvorki
daginn né veginn. Hið skrítn
asta við þessa heimsókn var,
að enginn viðstaddra skipti
sér af því, þótt ég sýndi ekki
á mér fararsnið, né heldur
skipti sér nokkur af því, þótt
ég væri að reyna að koma
þeim í skilning um, að ég
vildi fá að hafa viðtal við
þau fyrir Alþýðublaðið. Þau
voru bara hýr og 'kát yfir
gestakomunni, og það var allt
á öðrum endanum vegna
anna, það var hlaupið milli
bæja á harðaspretti, því nú
var líklegt, að eitthvað seld-
ist. .... Perlufestar, tré-
skurðarmyndir, stígvél, dúk-
ar, — allt þetta var dregið
upp úr skjólunum og boðið
fram. Þegar kom að verð-
lagningunni, var önnur saga.
Þá leit hver á annan og tal-
aði grænlenzku og kom svo
með nýjar vörur án þess að
svara. Hvað á. þetta að kosta?
Hvað á ég að borga? Loks
nefndu þau einhverja háa upp
hæð, tæptu á henni með bæði
von og ótta í augunum. Ef
hún var samþykkt, voru all-
ir kátir, þá var hlaupið Jih
grannkverinanna og skrikt að-
útlendingnum, sem keypti
perlufestina, sem Lúka gerði
á löngum vetrarnótlum, fyiir
40 danskar krónur. Og hitn
Lúka, sem gerði þetta bara
til að drepa tímann í myrkr-
inu !!!-
Enn ber þess að geta uia
þetta fólk, að það virtist allb
meira eða minna skylt. Þann-
Framhald á 14. síðu.
FERÐASKRIFSTOFA. )
ríkisins og Flugfélag ís
lands efndu til Græn
landsferðar dagana 19.
—23. júlí. Blaðamaður
frá Alþýðublaðinu var
með í förinni, og er hér
sagt frá því helzta, sem
fyrfr augu og eyru bar
í þessu ævintýraferða
lagi. — Heimsókn í
grænlenzkan bæ, kaup
skapur, viðtal við djákn
ann í Brattahlíð og Ei
rík rauða. H.
GUÐ er lokatakmarkið.
Hann opinherast í lögmál-
um náttúrunnar. Hann
andar í vorblænum. Hann
var í upphafi. Þetta er
samt sem áður óskýran-
legt. Það getur ekki held-
ur orðið þekkingaratriði.
En út frá hinu óþekkta
• komumst vér að hinu
þekkta.
Chuang Tzu.
------ooo-------
JAFNVEL á leiðinni til
Grænlands má eiga von á, að
við séum bréflega minnt á
gæzku guðs, og að Jesús sé
tilbúinn að fyrirgefa okkur,
EF þú ert fús til að: játa
syndir þínar, og trúa í hjarta
þínu. Einhver óþekktur pré-
dikari útbreiddi bæklinga
með þessari áletrun meðal
farþega vélarinnar, — en við
vissum það ekki fyrr en síð-
ar, að þessi maður var ís-
lenzkur trúboði, á leið til trú-
boðsstarfa í Grænlandi.
Þegar flogið er yfir vestur
strönd Grænlands sjást djúp-
ir og langir firðir með ísjök-
um á floti, fannbrydduð fjöll
og jökullinn inn til lands. —
Firðirnir eru eins og blá
súpa með hvítri þeyttri
eggjahvítu til að sjá, en skálin
er snarbrött fjöllin. — Sum
vötnin eru þar á móti græn-
leit og jakalaus. Það er aug-
Ijóst, að hér eru aðrar berg-
og steintegundir en heima,
fjöllin bera annan lit.
ekki fyrr en undir kvöld.
Orsökin var ,,maskineskade“,
en skemmtiferðaskipið Pax
er langþreytt skip og fór sér
að engu óðslega um firði
Grænlands.
með áletruninni Grand Hotel
Osló, og ”made in Frane”
stóð í botninum á mjólkur-
glösunum. í litlu búðarhol-
unni á hótelinu fæst tyggi-
gúmmí, kex, síðbuxur, rak-
krem, ilmvatn, húfur, laxa-
flugur, -— sem sagt allt þetta,
sem á að gera okkur ham-
ingjusöm í menningarþjóðfé-
lagi. — Þarna er um að lit-
ast úti fyrir líkt og í Olíu-
stöðinni í Hvalfirði. Tómir
braggar frá stríðsárunum
setja svip sinn á staðinn, —-
”Bus Stop” stendur á einum
þeirra, — Volkswagenbíll,
vörubill og jeppar skjótast
eftir götunum, en hvert þeir
eru að fara er ekki gott að
vita. Hið eina, sem gefur til
kynna, að þessir bílar séu að
aka um grænlenzka grund, er,
að þeir eru númeralausir. —
Fram undan liggur Eiríks-
fjörður, en hér í Stokkanesi
liggja einmitt spor Eiríks
rauða og fleiri norrænna
manna.
Skipið, sem flytja átti
okkur til Brattahlíðar kom
Alþýðublaðið — 26. júlí 1961 ^