Alþýðublaðið - 23.06.1962, Blaðsíða 7

IWWMWWWWWWWHWWWWWVWWMWWWHW
LOGFRÆÐINGAR kong-
óska stjórnmálamannsins An-
toine Gizenga, 'hafa Iýst því
yfir, að ástæða sé til þess að
ætla, að hann hafi dáið í
fangavistinni. Gizenga var arf
taki Lumumba heitins í kong-
óskum stjórnmálum og for-
ingi Stanleyville-stjórnarinnar !
unz hersveitir kongósku mið-
stjórnarinnar handtóku hann
og fluttu til Leopoldville.
Lögfræðingarnir, sem eru 11
talsins og frá Egyptalandi,
Kúbu, Guineu, Kongó, Mali,
Indlandi, Japan, Ítalíu og Bel-
gíu, hafa snúið sér til Casa-
blanca-ríkjanna svokölluðu, er
sitja á fundi í Kairó um þess-
ar mundir, og beðið þau að
bera málið upp við SÞ.
Þeir segja, aö handtaka Giz-
enga sé brot á kongóskum lög-
um, og Gizenga hafi ekki feng
ið tækifæri til þess að standa
fyrir máli sínu fyrir hlutlaus-
um dómstóli. Þeir hafi oft en
án árangurs beðið kongósku
miðstjórnina um leyfi til þess
að tala við Gizenga.
★ 37 ÁRA.
Gizenga hefði orðið 37 ára í
október nk. Hann var af Mut-
ende-ættbálknum, sem býr
skammt frá Leopoldville, og
gekk í skóla belgísku jesúít-
anna. Stjórnmálaafskipti lians
hófust með því, að hann stofn-
aði lítinn flokk, sem menn úr
ættbálk hans studdu.
Þá barðist Gizenga fyrir jþví
að Kongó yrði stórt, sameinað
ríki með sterkri miðstjórn, er
það hlyti sjálfstæði. Seinna
liallaðist hann að hugmynd
Kasavubus forsetp um sam-
bandsríki, en það var þegar
Patrice Lumumba gerði hann
iðl V araforsætisrá ( ærra sín-
nn. Eins og svo margir aðrir
.menntamenn” Afríku virðist
Mzenga hafa verið valdasjúk-
ír.
★ REKINN ÚR HÁ-
SKÓLANUM.
Gizenga stundaði nám við
ááskólann í Leopoldville í
nokkur ár, en var rekinn
regna pólitískrar æsingastarf-
semi meðal stúdentanna. —
Ekki er fullljóst hvað Gizenga
hafði fyrir stafni á árunum þar
til Kongó öðlaðist sjálfstæði,
en talið er að liann hafi verið
í Moskva og notið þar póli-
tískrar fræðslu,
Nokkrum mánuðum áður en
Lumumba gerði hann að vara-
forsætisráðlierra sínum, eða í
marz 1959, var hann kjörinn
formaður „Afríska einingar-
flokksins,” sem var vinstri
tm
GIZENGA
sinnaður. Gizenga var fulltrúi
Lumumba á fundi Öryggisráðs-
ins í New York og notaði tæk-i
færið til þess að? hrakyrða SÞ
og Hammarskjöld.
Þegar Lumumba hafði verið
myrtur, leit Gizenga á sig sem
löglegan valdhafa í. Kongó. —
Hann flutti til StanleyviUe, og
kommúnistaríkin viðurkenndu
stjórn hans þegar í stað. I Stan
leyville reyndi.hann að hrinda
þeirri fyrirætlun Lumumba
heitins í framkvæmd, að flytja
iniðstjórn Kongós til austur-
léraðsins.
Mikil óöld ríkti í Stanleyville
þegar Gizenga sat að völdu'm
þar. Unnin voru hryðjuverk á
götum úti, Evrópumenn voru
handteknir og rændir. Hvað
eftir anuað skipaði Gizenga her
sveitum sínum að gera her-
hlaup á Katanga Tsjombes.
Egyptar og Rússar studdu
hann, en honum tókst ekki að
leysa hin fjölmörgu vandamál,
sem hann átti við að glíma.
Hann virðist því ekki hafa ver-
ið góður og voldugur stjórn-
málamaður eins og ýmsir halda
fram, en sagt hefur verið, að
Gizenga hafi verið hættulegur
og Iitríkur persónuleiki og haft
til að berai fræðilega þekk-
ingu á stjórnmálum.
Stuðningsmenn hans misstu
völdin hver af öðrum í Leo-
poldville og yfirgáfu hann, og
Rússar komust að raun um, að
þeir höfðu „veðjað á rangan
liest.” Þegar einkavinur Lum-
umba og bandamaður, Lund-
ula hershöfðingi, sveik hann,
stóð hann einn uppi. Hann gat
ekki einu sinni spornað við
handtökuskipun miðstjórnar-
innar.
Það var í febrúar á þessu ári
Framh. á 12. síða
eKBtBiAÖtniR]
F8SCHER VANN TAPAÐ
TAFL GEGN BENKÖ
Margir skákfróðir menn spáðu
Fischer sigri á áskorendamótinu
á Curacao, en sjálfur mun Fis-
cher vera fróðastur þeirra allra
í þessum efnum. Það veldur
skiljanlega nokkurri furðu, að
Fischer skuli ekki hafa komist
nærri efsta sætinu á Curacao,
þó hann hafi unnið millisvæða-
mótið með yfirburðum. Það er
nokkur skýring á frammistöðu
Bobby Fischer að ekki hefur
hvarflað að honum að reyna að
hlífa sér. Hann býður helzt aldr-
ei jafntefli og þiggur það ekki
fyrr en í fulla hnefana. Um skák
meistara Sovétrikjanna gegnir
öðru máli, enda má segja, að 5
menn frá sama ríki hafi betri að-
stöðu til að braska með jafn-
tefli heldur en hinir þrír, þótt
tveir þeirra séu samlandar. —
Bandaríkjamennirnir Benkö og
Fischer eru einstaklingshyggju-
menn og fella sig ekki við sam-
yrkjubúskap, sem sjá má á skák
inni sem hér fer á eftir.
Þegar áskorendamótið van
hálfnað og hver keppandi hafði
teflt 14 skákir, hafði Petrosjan
lcikið 422 leiki samtals, Geller
453, Keres 487, en Bobby Fis-
cher hafði þá leikið 681 leik.
Petrosjan hafði notað 24 stund-
ir og 42 mínútur til umhugsun-
ar, on Fischer 39 stundir og 22
mínútur. Mætti hann því hafa
talsvert htítra úthald en sá fyrr-
nefndi, ef hann hefur ekki verið
orðinn honum þreyttari.
Það vmr talið víst, að Benkö
vrði neðstur á mótinu, en raun-
in virðist ætla að verða önnur.
Benkö hefur teflt mjög vel og
skemmtilega og; er vel að sín-
um vinningum kominn, en hann
hefur þrásinnis farið illa út úr
sínu sífellda tímahraki. Eftirfar-
andi skák er úr 22. umferð á-
skorendamótsins.
FRÖNSK VÖRN.
Hvítt: Robert Fischer.
Svart: Paul Benkö.
1. e4 e6
2. d4 d5
3. Rc3 Rf6
4. e5 Rd7
5. f4 c5
6. dxc5 Bxc5
7. Dg4 0-0
8. Bd 3 f5
9. Dh3 Bxgl
10. Hxgl Rc5
11. Bd2 Rc6
13. 0-0-0
14. Rd6
Bd7
reiðubúinn að láta fótgöngulið
opna stórskotaliðinu greiða leið
að svarta kónginum með g4, en
svarta liðið stendur betur sam-
an og riddaralið svarts er hættu-
legra á meðan leiðir eru enn að
mesta lokaðar.
| t
t m a
I ©
i n
t í
I .
S 1
fm ej
I. stöðumynd.
14. — Ra4
(Hótar máti í einum leik).
15. Bb5
Rd41
(Nú stóðst ekki fórnin 15. —
Rxb2? 16. Be3! d4 17. Bxc6 og
hvítur vinnur mann t. d. 17. —
dxe3 18. Bxd7 Rxdl 19. Bxe6t
Kh8 20. Hxdl og vinnur).
16. Be3
(16, Bxa4? Re2t 17. Kbl Rxgl
og svartur vinnur).
!i p 1
t í i t t
■s- •*> * ^ !+;■
t t
# Hjj . jjH!
ís#sf 7 f|
M m I if
II. stöðumynd.
16.
Re2t I
(Hörfi kóngurinn kemur 17.
Rxgl og svartur vinnur).
17. Bxe2
18. Kd2
19. Kcl
20. Hdel
21. Kdl
22. Iícl
23. Bf2
Dxb2+
Db4+
Rc3
Rxa2+
Rc3+
d4
(Benkö hefur dustað rykið af
'gömlu afbrigði franskrar varnar
og beitir því á skemmtilegan
hátt).
12. Rb5 Db6
(Hótar 13. — Rxd3 og<Dxg lt)
WMMttWWMMtMtWMMMWHWMMMIWtMWMIItMMWW
(Hvítur hefur komið riddar-
anum i óvinnandi vígi nærri
höfuðstöðvum svarts, hann er og
w B. I ík
t i ■ i t t
•sy t
fr ■ ; P . ‘Vf. t:
'É* t W V;
4 §s
Wf ö $ jgjg| §

23. -
(Hótar 24. -
Dbl o. s. frv.).
Hfc8 1
Ra2t 25. Kdl
24. Bd3
(Nú hefði 24. Rxc8 líkiega ver-
ið hétri leikur).
24. -
25. Kdl
26. Kcl
Ra2+
Rc3+
IIc5
(Svartur kærir sig ekki ura
jafntefli, hann þráteflir bara til
að spara tíma).
27. Dh4 ! Ha5?
«í fp| ©'
V. t i t t
CJgljl 181 ^ 1 \ t:
i" ' ii
4 JfP
+Í}1 =5 » \
IV. stöðumynd.
(Svartur er áreiðanlega í tíma
hraki og er honum því vorkunn
þótt hann sjái ekki áætlun hvíts
fyrir, en nú hefði hann hald-
ið unnu tafli með 27. — Hd5! 1)
28. g 4 Rxf4. 29. Dg3 Ha5 og
hvítur er óverjandi mát. 2) 28. K
dl Ba4 (Hótar 28. — Hxc2 29.
Bxc2 d3 30. Bxa4 Dxa4 31. Kd2
Dc2 mát). 29. Ke2 Bxc2 30. Bx-
c2 Hxc2 31. Kfl Da5 og vinn. 3)
28. He2. Ha5 og mátar. 4) 28. h3
Ba4 29. He2 Ha5 og hótar máti
með 30. — Bxc2, en vörn er engr
in til).
28. Kd2!
h6?
(Þetta er dæmigerður tíma-
hraksleikur, svartur gat hindrað
g4 með 28. — Bc6).
29. g4 fxg4
30. Ilxg4 Kh8?
■wm sg ©
t i t
X -öj t t\
1 §j§ gpj
•£•• ^
í WA fl i - : ^ v//<!
III. stöðumynd.
V. stöðumynd.
31. DxliG gafst upp.
(31. — gxh6 32. RÍ7 mát).
Dramatísk skák.
Ingvar Ásmundssor .
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 23. júní 1962 f